Εντοπίστηκε ο εγκεφαλικός μηχανισμός που ενεργοποιείται από τη μόλυνση της ατμόσφαιρας...

Κρίσεις πανικού προκαλεί η εισπνοή CO2
Από τις αρχές του περασμένου αιώνα νευρολόγοι και ψυχίατροι είχαν διαπιστώσει ότι το διοξείδιο του άνθρακα επιδρά αρνητικά στο νευρικό σύστημα, προκαλώντας έντονη αγωνία και φόβο, έως και κρίσεις πανικού. Μέχρι σήμερα όμως δεν είχαν καταφέρει να βρουν μια ικανοποιητική νευροβιολογική εξήγηση του φαινομένου.
Πρόσφατα μια ομάδα επιστημόνων από το Πανεπιστήμιο της Αϊόβα, στις ΗΠΑ, με επικεφαλής τον νευροεπιστήμονα Adam Ε. Ziemann, ανακάλυψε ότι ρόλο-κλειδί σε αυτήν τη διαδικασία κατέχει μια πρωτεΐνη, η λεγόμενη ASIC1a. Η πρωτεΐνη αυτή υπάρχει σε αφθονία στην αμυγδαλή, μια περιοχή του εγκεφάλου η οποία, μαζί με άλλες εγκεφαλικές δομές, συναποτελεί το μεταιχμιακό σύστημα του εγκεφάλου, έναν από τους βασικούς ρυθμιστές ανώτερων ψυχικών λειτουργιών όπως τα συναισθήματα και η συμπεριφορά.
Κάνοντας πειράματα με ποντικούς, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όταν το εγκεφαλικό περιβάλλον γινόταν πιο όξινο η παραγωγή της πρωτεΐνης ASIC1a αυξανόταν στην αμυγδαλή, προκαλώντας συμπεριφορές με τυπικά φοβικά χαρακτηριστικά. Αντίθετα, όταν εξουδετερωνόταν η δράση της συγκεκριμένης πρωτεΐνης, οι συμπεριφορές αυτές δεν εκδηλώνονταν.
Δεδομένου ότι μία από τις βασικές συνέπειες της εισπνοής διοξειδίου του άνθρακα είναι η αύξηση της οξίνισης του εγκεφαλικού περιβάλλοντος, και συνεπώς η άμεση παραγωγή της πρωτεΐνης ASIC1a, οι ερευνητές συμπέραναν ότι για τις κρίσεις πανικού που συνοδεύουν την εισπνοή μεγάλης ποσότητας διοξειδίου του άνθρακα θα πρέπει να ευθύνεται η υψηλή συγκέντρωση της συγκεκριμένης πρωτεΐνης. Πιστεύουν, μάλιστα, ότι ανακαλύπτοντας την ακριβή δράση αυτής της πρωτεΐνης θα μπορέσουν να ερμηνεύσουν και ένα άλλο σχετικό φαινόμενο, την αγχολυτική και άκρως χαλαρωτική επίδραση των αναπνευστικών ασκήσεων.
Απώτερος στόχος των νευροεπιστημόνων είναι βέβαια να μελετήσουν πώς δρα η πρωτεΐνη ASIC1a στον ανθρώπινο εγκέφαλο, και ειδικότερα στον εγκέφαλο ατόμων που πάσχουν από διαταραχές της συμπεριφοράς λόγω υπερβολικού άγχους. Πέρα όμως από τις νέες και διόλου αμελητέες θεραπευτικές δυνατότητες που διανοίγει, η ανακάλυψη του δρος Ziemann και της ερευνητικής του ομάδας φαίνεται να αποκαλύπτει και ένα άλλο, σημαντικό για τους μελετητές της εξέλιξης, χαρακτηριστικό των ανώτερων θηλαστικών και ειδικότερα του πολύπλοκου ανθρώπινου οργανισμού: η εξέλιξη «προίκισε» τον ανθρώπινο οργανισμό με έναν ιδιαίτερα ευαίσθητο εσωτερικό «ανιχνευτή», που είναι σε θέση να συλλαμβάνει ακαριαία τους εξωτερικούς κινδύνους που απειλούν την ακεραιότητά του, όπως π.χ. το διοξείδιο του άνθρακα, και να ενεργοποιεί ενστικτωδώς αποτελεσματικούς μηχανισμούς άμυνας, όπως ο φόβος.

Πηγή: Εφημερίδα Ελευθεροτυπία-ΣΠΥΡΟΣ ΜΑΝΟΥΣΕΛΗΣ