Μέτρα και κανόνες κατά της ατμοσφαιρικής και υδατικής ρύπανσης...

Η Κομισιόν πρότεινε πριν από λίγο καιρό αυστηρότερους κανόνες για τους ρύπους του ατμοσφαιρικού αέρα, των επιφανειακών και υπόγειων υδάτων, καθώς και την επεξεργασία των αστικών λυμάτων.
Οι προτάσεις αυτές έρχονται σε μία εποχή όπου ναι μεν έχουν παρθεί κάποια στοιχειώδη μέτρα για την περιβαλλοντική ρύπανση και υποβάθμιση, εντούτοις τα μέτρα αυτά δεν επαρκούν για να επιφέρουν σαρωτικές αλλαγές στις συνθήκες ζωής.
Οι επιπτώσεις από τους ατμοσφαιρικούς ρύπους, την μόλυνση των υπογείων υδάτων αλλά και τα αστικά λύματα είναι ήδη ορατές. Χιλιάδες άνθρωποι σε κάθε κράτος – μέλος της ΕΕ υποφέρουν από ποικίλες ασθένειες που σχετίζονται με αυτή την παρατεταμένη ρύπανση
Η μόλυνση του αέρα θεωρείται ότι αποτελεί τη μεγαλύτερη περιβαλλοντική απειλή για την υγεία και βασική αιτία χρόνιων νόσων, συμπεριλαμβανομένων των εγκεφαλικών επεισοδίων, του καρκίνου και του διαβήτη

Οι επιπτώσεις της ατμοσφαιρικής ρύπανσης
Η ατμοσφαιρική ρύπανση από μόνη της, σύμφωνα με τα ως τώρα διαθέσιμα στοιχεία, ευθύνεται για σχεδόν 300 000 πρόωρους θανάτους στην Ευρώπη κάθε χρόνο. Με βάση τους προτεινόμενους νέους κανόνες θα μειωθούν, σε βάθος δεκαετίας, κατά περισσότερο από 75 % οι θάνατοι που συνδέονται με επίπεδα του κύριου ρύπου PM2.5 πάνω από τις τιμές που ορίζονται στις κατευθυντήριες γραμμές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.
Σε ό,τι αφορά τον αέρα και τα ύδατα, όλοι οι νέοι κανόνες παρέχουν σαφή απόδοση των επενδύσεων χάρη στα οφέλη για την υγεία, την εξοικονόμηση ενέργειας, την παραγωγή τροφίμων, τη βιομηχανία και τη βιοποικιλότητα. Αντλώντας διδάγματα από την ισχύουσα νομοθεσία, η Κομισιόν προτείνει, αφενός, να καταστούν αυστηρότερα τα επιτρεπόμενα επίπεδα ρύπων και, αφετέρου, να βελτιωθεί η εφαρμογή, ώστε να εξασφαλιστεί ότι οι στόχοι μείωσης της ρύπανσης επιτυγχάνονται συχνότερα στην πράξη.
Οι προτάσεις της Κομισιόν θέλουν να συμβάλλουν αποτελεσματικά στην φιλοδοξία της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας για μηδενική ρύπανση, στόχος της οποίας είναι ένα περιβάλλον ελεύθερο από επιβλαβείς ρύπους έως το 2050.
Η προτεινόμενη αναθεώρηση των οδηγιών για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα θα καθορίσει ενδιάμεσα ενωσιακά πρότυπα ποιότητας του αέρα για το 2030, περισσότερο ευθυγραμμισμένα με τις κατευθυντήριες γραμμές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, ενώ παράλληλα θα θέσει την ΕΕ σε πορεία επίτευξης μηδενικής ρύπανσης του αέρα το αργότερο έως το 2050, σε συνέργεια με τις προσπάθειες για κλιματική ουδετερότητα.

Τα οφέλη από τα μέτρα
Η πρόταση της Κομισιόν αναμένεται να συμβάλει στην επίτευξη δραματικής βελτίωσης της ποιότητας του αέρα σε όλη την Ευρώπη έως το 2030, με αποτέλεσμα ακαθάριστα ετήσια οφέλη που εκτιμώνται από 42 δισ. έως 121 δισ. EUR το 2030, με κόστος μικρότερο από 6 δισ. EUR ετησίως.
Διάφορες βελτιώσεις θα στηρίξουν, σύμφωνα με την Κομισιόν, την προστασία της υγείας και του περιβάλλοντος. Σε αυτά περιλαμβάνονται υποχρεώσεις ανάκτησης θρεπτικών συστατικών από τα λύματα, νέα πρότυπα για τους μικρορύπους και νέες απαιτήσεις παρακολούθησης για τα μικροπλαστικά.
Οι υποχρεώσεις επεξεργασίας των υδάτων θα επεκταθούν σε μικρότερους δήμους με 1. 000 κατοίκους (από τους 2 000 κατοίκους που ισχύει επί του παρόντος). Για να διευκολυνθεί η διαχείριση των ισχυρών βροχοπτώσεων, οι οποίες γίνονται συχνότερες λόγω της κλιματικής αλλαγής, απαιτείται η κατάρτιση ολοκληρωμένων σχεδίων διαχείρισης των υδάτων στις μεγαλύτερες πόλεις.

Παρακολούθηση λυμάτων
Επιπλέον, με βάση την εμπειρία από τη νόσο Covid-19, η Κομισιόν πρότεινε τη συστηματική παρακολούθηση των λυμάτων για διάφορους ιούς, μεταξύ των οποίων και ο CoV-SARS-19, και για τη μικροβιακή αντοχή.
Ο τομέας των λυμάτων διαθέτει σημαντικό αναξιοποίητο δυναμικό παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, για παράδειγμα από βιοαέριο. Οι χώρες της ΕΕ θα κληθούν να παρακολουθούν τη βιομηχανική ρύπανση στην πηγή της, ώστε να αυξηθούν οι δυνατότητες επαναχρησιμοποίησης της ιλύος και των επεξεργασμένων λυμάτων, αποφεύγοντας την απώλεια πόρων. Οι κανόνες για την ανάκτηση του φωσφόρου από την ιλύ θα στηρίξουν τη χρήση τους για την παραγωγή λιπασμάτων, με θετικό αντίκτυπο στην παραγωγή τροφίμων.
Οι αλλαγές εκτιμάται ότι θα αυξήσουν το κόστος κατά 3,8 % (σε 3,8 δισ. EUR ετησίως το 2040) με στόχο οφέλη άνω των 6,6 δισ. EUR ετησίως, με θετικό λόγο κόστους/οφέλους σε κάθε κράτος μέλος.

Ρυπογόνες ουσίες
Βάσει επικαιροποιημένων επιστημονικών στοιχείων, η Ευρωπαϊκή επιτροπή πρότεινε την επικαιροποίηση των καταλόγων των ρύπων των υδάτων που πρέπει να ελέγχονται αυστηρότερα στα επιφανειακά και στα υπόγεια ύδατα.
Στους καταλόγους θα προστεθούν 25 ουσίες με καλά τεκμηριωμένες προβληματικές επιπτώσεις στη φύση και την ανθρώπινη υγεία. Σε αυτές συγκαταλέγονται:
• οι PFAS, μια μεγάλη ομάδα «αιώνιων χημικών προϊόντων (forever chemicals)» που χρησιμοποιούνται, μεταξύ άλλων, σε μαγειρικά σκεύη, ρουχισμό και έπιπλα, αφρό πυρόσβεσης και προϊόντα προσωπικής φροντίδας·
• μια σειρά φυτοφαρμάκων και προϊόντων αποδόμησης φυτοφαρμάκων, όπως η γλυφοσάτη·
• η δισφαινόλη Α, πλαστικοποιητής και συστατικό στις πλαστικές συσκευασίες·
• ορισμένα φαρμακευτικά προϊόντα που χρησιμοποιούνται ως παυσίπονα και αντιφλεγμονώδη φάρμακα, καθώς και αντιβιοτικά.

Διαβάστε περισσότερα...

Μανώλης Παναγιωτάκης στο kozani.tv: Ο Κ. Μητσοτάκης έκανε μνημόσυνο στην "Πτολεμαΐδα 5" και όχι εγκαίνια | Τι είπε για τον νυν πρόεδρο της ΔΕΗ Γ. Στάσση, & για τεράστια έξοδα διοίκησης, την ενεργειακή πολιτική της ΝΔ, τη μετεγκατάσταση Ακρινής...

Μνημόσυνο χαρακτήρισε τα εγκαίνια της Πτολεμαΐδας 5 ο πρώην πρόεδρος της ΔΕΗ Μανώλης Παναγιωτάκης στη συνέντευξη που παραχώρησε στον Παναγιώτη Τσαρτσιανίδη και στο www.kozani.tv. Τι είπε για τον νυν πρόεδρο της ΔΕΗ Γ. Στάσση, και για τα έξοδα διοίκησης , τι πρότεινε για τη μείωση κόστους στην εξόρυξη λιγνίτη.
"Η ενεργειακή πολιτική που εφάρμοσε η κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι εντελώς παράλογη και ασύμφορη για τη χώρα", τόνισε.
Πως τοποθετήθηκε για τη μετεγκατάσταση Ακρινής μετά το ΣτΕ και και το δημοψήφισμα των κατοίκων με 73% υπέρ της μετεγκατάστασης.
Δείτε τη συνέντευξη:

Διαβάστε περισσότερα...

Οι λιγνίτες της Πτολεμαΐδας και η ιστορία τους...

Ένα από τα πλέον πολυσυζητημένα θέματα τα τελευταία χρόνια είναι αυτό της χρήσης του λιγνίτη στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Ένα χρόνο πριν, όταν έγινε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ο λιγνίτης είχε αποφασιστεί να αποτελέσει παρελθόν για τη χώρα μας το 2023. Οι λόγοι που οδήγησαν σε αυτή την απόφαση, σύμφωνα με τους υποστηρικτές της, ήταν η κλιματική αλλαγή, η υποχρέωση της προστασίας του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας, οι αλλαγές στην ευρωπαϊκή περιβαλλοντική νομοθεσία και η ραγδαία πρόοδος στις τεχνολογίες Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και αποθήκευσης ενέργειας.
Όμως ο πόλεμος στην Ουκρανία, που δεν αποδείχθηκε υγιεινός περίπατος για τον Πούτιν και τους Ρώσους και η εργαλειοποίηση του φυσικού αερίου από τον Ρώσο ηγέτη έφεραν τα πάνω κάτω. Όσα είχε εξαγγείλει ήδη από το Βήμα της Γενικής Συνέλευσης του Ο.Η.Ε. στις 23 Σεπτεμβρίου 2019 ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σχετικά με την απολιγνιτοποίηση της Ελλάδας αναιρέθηκαν από τα γεγονότα.

Ήδη, από τις αρχές Απριλίου 2022 είχε ληφθεί η απόφαση για αύξηση της παραγωγής ορυχείων σε ποσοστό 50% και τον Ιούλιο του 2022 η συμμετοχή του λιγνίτη στο μείγμα ηλεκτροπαραγωγής είχε φτάσει στο 16,3%. Το έτος απολιγνιτοποίησης μετατοπίστηκε στο 2028, ενώ ο πρωθυπουργός σε επίσκεψη του στη Δυτική Μακεδονία, επισκέφθηκε το πρωί της Τρίτης 14 Φεβρουαρίου, τον νέο σταθμό παραγωγής ενέργειας της ΔΕΗ «Πτολεμαΐδα 5» , ο οποίος είχε τεθεί δοκιμαστικά σε λειτουργία από τα τέλη του 2022, ενώ θα ξεκινήσει πλήρως να λειτουργεί από τη φετινή άνοιξη.
Ο κύριος Μητσοτάκης τόνισε βέβαια ότι η στρατηγική της «πράσινης μετάβασης» παραμένει αδιαπραγμάτευτη. Στην Ελλάδα το 85% των αποθεμάτων λιγνίτη βρίσκονται στις περιοχές Πτολεμαΐδας – Αμυνταίου και Μεγαλόπολης. Τα Σέρβια Κοζάνης, το Αλιβέρι, η Ελασσόνα και οι Σέρρες είναι περιοχές όπου υπάρχουν αξιόλογα κοιτάσματα, ενώ μικρότερης σημασίας είναι αυτά της Ρόδου, της Κύμης και της Πρέβεζας. Ωστόσο βασικό ενεργειακό κέντρο της χώρας είναι η Πτολεμαΐδα. Ας δούμε περισσότερα στοιχεία για την πόλη, την, Εορδαία, την περιοχή της Μακεδονίας όπου βρίσκεται, τους λιγνίτες και την προέλευσή τους, αλλά και την αξιοποίηση των λιγνιτών της Πτολεμαΐδας μετά την απελευθέρωσή της από τους Τούρκους το 1912.

Η Εορδαία
Η Πτολεμαΐδα βρίσκεται στην Εορδαία, μία αυτόνομη γεωγραφική περιοχή στην οποία κυριαρχεί το λεκανοπέδιό της, με μέσο απόλυτο ύψος 600μ. Το λεκανοπέδιο περικλείεται από τέσσερις λίμνες (Βεγορίτιδα, Πετρών, Χειμαδίτιδα, Ζάζαρη). Νότια, υπήρχε και η Κίτρινη Λίμνη η οποία λόγω των προσχώσεων εξαφανίστηκε. Στην περιοχή επίσης υπήρχε στην αρχαιότητα και ο ποταμός Εορδαϊκός, κοντά στον οποίο στρατοπέδευσε ο Μέγας Αλέξανδρος την παραμονή της επίθεσης εναντίον του Πηλίου, αρχαίας πόλης της Ιλλυρίας. Οι αρχαίοι συγγραφείς χώριζαν τη Μακεδονία σε Άνω (ορεινή) και Κάτω (πεδινή). Στην Άνω Μακεδονία με βάση αυτόν τον διαχωρισμό βρίσκονται οι σημερινοί νόμοι Κοζάνης, Καστοριάς, Φλώρινας και Γρεβενών. Κατά την εποχή της επέκτασης του μακεδονικού βασιλείου, οι Μακεδόνες θα εξοντώσουν ή θα εκδιώξουν από την Εορδαία τους ως τότε κατοίκους της, τους Εορδούς.
Μετά την ήττα του Περσέα στην Πύδνα το 168 π.Χ. και η Εορδαία έγινε ρωμαϊκή. Για την Εορδαία των πρωτοβυζαντινών χρόνων μας δίνει πληροφορίες η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Αγγελική Κωνσταντακοπούλου στην «Ιστορική Γεωγραφία της Μακεδονίας, 4ος – 6ος αιώνας». Εκεί υπάρχουν στοιχεία για τα φρούρια του Ιουστινιανού στην περιοχή Εμπορίου – Αναρράχης. Κατά την τουρκοκρατία η Πτολεμαΐδα ονομαζόταν Καϊλάρι. Σύμφωνα με τον Εβλιγιά Τσελεμπή, το 1667 στην περιοχή υπήρχαν 200 σπίτια, χάνι, λουτρό και μερικά καταστήματα.

Ο Γιάννης Τσιάρας, σε παραπομπή του στη μετάφραση του έργου του Πουκεβίλ γράφει : «Το Καϊλάρι το 1806 ήταν καζάς, διοικητική περιφέρεια, επαρχία, εμπορικό κέντρο ολόκληρου του κάμπου. Οι Τούρκοι που ζούσαν στην περιοχή ήταν αληθινά θεριά, έκλεβαν και σκότωναν όποιον περνούσε από τα χωριά τους». Στο βιβλίο της Λύντιας Τρίχα «Το Βιλαέτι των Βιτωλίων το 1881» αναφέρεται ότι το Καϊλάρι είχε 2.000 Μουσουλμάνους κατοίκους και 700 Χριστιανούς. Όλο το διαμέρισμα Καϊλαρίου είχε 93 χωριά και 44.600 κατοίκους. 56 χωριά ήταν τούρκικα και 37 χριστιανικά.
Η πόλη της Πτολεμαΐδας απελευθερώθηκε στις 15 Οκτωβρίου 1912 μετά τη μάχη του Καϊλαρίου. Οι περισσότεροι Τούρκοι όμως δεν έφυγαν από εκεί Θεωρούσαν μάλιστα ότι είχαν κατακτηθεί από τους Έλληνες και όχι ότι οι Έλληνες είχαν απελευθερωθεί από τους Οθωμανούς. Με την ανταλλαγή των πληθυσμών, στην περιοχή εγκαταστάθηκαν 20.826 πρόσφυγες, κυρίως Πόντιοι και Μικρασιάτες, ενώ οι Μουσουλμάνοι κάτοικοι έφυγαν για την Τουρκία. Με Διάταγμα της Προσωρινής Κυβέρνησης στις 11 Οκτωβρίου 1916 ανασυστάθηκε η επαρχία Καϊλαρίων, ενώ με το ΒΔ της 19/12/1918, ΦΕΚ Α 260/ 1918 , αναγνωρίστηκε το Καϊλάρι ως κοινότητα.
Με Διάταγμα της 12/12/1927 ΦΕΚ Α 256/1928 η Επαρχία Καϊλαρίων μετονομάστηκε σε επαρχία Εορδαίας. Η Πτολεμαΐδα ήδη από τον Ιανουάριο του 1927 είχε λάβει το σημερινό της όνομα.
Το τουρκικό όνομα Καϊλάρια (Kayalar, πληθ. του Kaya «βράχος», ενώ σύμφωνα με τον Μ. Καλινδέρη (τα) Καϊλλάρια, «ταμείο εφοδίων» (τα Κελλάρια Κέλλη (λατιν. Cella), (Χ.Π. Συμεωνίδης). Το όνομα Πτολεμαΐδα προέρχεται από τον στρατηγό του Μεγάλου Αλεξάνδρου Πτολεμαίο Α’ τον Λάγο που καταγόταν από την Εορδαία.

Ο λιγνίτης
Ο λιγνίτης είναι γαιάνθρακας με καστανό έως μαύρο χρώμα, που έχει σχηματιστεί από την τύρφη, υπό την επίδραση μέσης πίεσης κυρίως σε μέρη όπου υπάρχει μεγάλη υγρασία, έλη κλπ. Αποτελεί ένα από τα πρώτα παράγωγα της ενανθράκωσης και είναι ενδιάμεσο υλικό μεταξύ τύρφης και βιτουμενιούχου γαιάνθρακα. Εξόρυξη λιγνίτη σε παγκόσμια κλίμακα γίνεται από τα τέλη του 19ου αιώνα. Η παραγωγή του στις αρχές του 20ου αιώνα ήταν μικρότερη από 100 μεγατόνους τον χρόνο, ενώ το 1981 ξεπέρασε τους 1 δισεκατομμύριο μεγατόνους.
Το 2015 πρώτη στην παραγωγή λιγνίτη παγκοσμίως ήταν η Γερμανία με 178,1 εκ. τόνους ετησίως και ακολουθούσαν: Κίνα με 140 εκ. τόνους, Ρωσία με 73,2 εκ. τόνους. Η.Π.Α. με 64,7 εκ. τόνους, Πολωνία με 63,1 εκ. τόνους, Αυστραλία με 63 εκ. τόνους, Ινδονησία με 60 εκ. τόνους, Τουρκία με 50,4 εκ. τόνους και Ελλάδα με 46 εκ. τόνους. Τα επόμενα χρόνια η παραγωγή λιγνίτη στη χώρα μας «έπεσε» στα 6-8 εκ. τόνους ετησίως. Τα βέβαια αποθέματα λιγνίτη στη χώρα μας είναι 3,4 δισεκατομμύρια τόνοι, τα πιθανά 1,5 δισεκατομμύρια τόνοι και τα εκμεταλλεύσιμα 1,5 δισεκατομμύρια τόνοι. Τα 90% από τον εξορυσσόμενο λιγνίτη χρησιμοποιείται στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Η ύπαρξη λιγνιτοφόρων λεκανών στη χώρα μας ήταν γνωστή από την αρχαιότητα. Οι πρώτες έρευνες και διαπιστώσεις λιγνιτικών κοιτασμάτων έγιναν στα χρόνια του Ιωάννη Καποδίστρια στην Κύμη της Εύβοιας και στην Πελοπόννησο, ιδιαίτερα στην περιοχή του Αλφειού για την οποία υπάρχουν και αναφορές αρχαίων ιστορικών. Μετά από πρόσκληση του Καποδίστρια οι περιοχές αυτές μελετήθηκαν το 1830 από γαλλική επιστημονική αποστολή με επικεφαλής τους Τ. Virlet και Puillon de Boblaye. Το 1840 ο Όθωνας κάλεσε τον γεωλόγο Fiedler ο οποίος περιέγραψε τα περισσότερα κοιτάσματα της τότε Ελλάδας. Ο λιγνίτης στην περιοχή της Εορδαίας ήταν γνωστός από τα χρόνια της τουρκοκρατίας και στις περισσότερες περιοχές αρκούσε μια απλή ανασκαφή για να αποκαλυφθούν τα πρώτα στρώματά του.

Παύλος Μποδοσάκης

Οι λιγνίτες της Πτολεμαΐδας
Η πρώτη σοβαρή προσπάθεια για την εκμετάλλευση λιγνιτικών κοιτασμάτων ξεκίνησε στο Αλιβέρι της Εύβοιας το 1873. Όμως εξαιτίας πλημμύρας οι επιφανειακές και υπόγειες εγκαταστάσεις εξόρυξης καταστράφηκαν το 1897. Μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο ξεκίνησε εκ νέου η εκμετάλλευση και το 1922 η παραγωγή έφτασε τους 23.000 τόνους ωστόσο το 1927 για οικονομικούς λόγους η λειτουργία των ορυχείων σταμάτησε προσωρινά.
Στο μεταξύ οι κάτοικοι της Πτολεμαΐδας εργάζονταν πυρετωδώς για την ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό της. Αρκετοί από αυτούς ανέπτυξαν έντονη επιχειρηματική δραστηριότητα με κορυφαίους τους Γεώργιο Παυλίδη και τον κουνιάδο του Κωνσταντίνο Αδαμόπουλο, οι οποίοι πολύ γρήγορα αντιλήφθηκαν την αξία του λιγνίτη και προσπάθησαν να κάνουν συστηματική εκμετάλλευσή του. Το 1929 οριστικοποίησαν την άδεια μεταλλευτικών ερευνών σε μία έκταση 7.444 στρεμμάτων.

Σύμφωνα με δημοσίευμα τοπικής εφημερίδας το 1937 τα λιγνιτωρυχεία βρίσκονταν έξω από την Πτολεμαΐδα σε απόσταση 15’ με το αυτοκίνητο. Ο λιγνίτης αποτελούσε το βασικό μέσο θέρμανσης των κατοίκων της περιοχής και μεταφερόταν στα σπίτια με κάρα. Κοντά στις στοές υπήρχαν τα οικήματα για τη διαμονή των 40 εργατών στα ορυχεία. Λόγω της δύσκολης και επίκινδυνης εργασίας των λιγνιτωρύχων, το ημερομίσθιο ήταν 100 δραχμές, ποσό υψηλότατο για την εποχή.
Το 1938 είχαν γίνει έρευνες για λιγνίτη σε έκταση 55.000 στρεμμάτων με άκρως ενθαρρυντικά αποτελέσματα. Το 1939 ο Ιωάννης Μεταξάς δήλωσε δημόσια ότι στόχος της κυβέρνησής του είναι ν’ ασχοληθεί με την εκμετάλλευση του λιγνίτη τόσο ως καύσιμης ύλης αλλά και ως κινητήριας με τη χρήση του στους σιδηροδρόμους. Έτσι ο ειδικός Γερμανός καθηγητής Κέγκελ και ο Υπουργός Σιδηροδρόμων επισκέφθηκαν την Εορδαία. Διαπιστώθηκε μετά από έρευνες τριών μηνών ότι στην περιοχή υπήρχαν αποθέματα λιγνίτη 150.000.000 τόνων. Οι Σιδηρόδρομοι Ελληνικού Κράτους (Σ.Ε.Κ.) έστειλαν 180 τόνους λιγνίτη σε ειδικά εργαστήρια της Γερμανίας. Τα αποτελέσματα της καύσης του ήταν ιδιαίτερα θετικά κάτι που χαροποίησε τους πάντες. Σχεδόν αμέσως υπογράφηκε σύμβαση εξόρυξης του λιγνίτη με ανάδοχο τον Ελληνοαμερικανό δικηγόρο Φίλη. Η σύμβαση θα είχε διάρκεια 40 ετών.

Πρόδρομος Μποδοσάκης Αθανασιάδης Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος και οι εξελίξεις μετά από αυτόν
Λόγω του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και του Εμφύλιου που ακολούθησε, ματαιώθηκαν όλα τα σχέδια για την αξιοποίηση των λιγνιτών. Στα μέσα της δεκαετίας του 1940 υπήρξαν διαφορετικές απόψεις για τους λιγνίτες της Πτολεμαΐδας. Ένα μέλος της υποεπιτροπής Ορυκτού Πλούτου μάλιστα, ο Ανδρεάκος, έκανε διάρρηξη στα γραφεία των Σ.Ε.Κ. για να βρει τη μελέτη του Κέγκελ (!).
Το 1946 ο αρχηγός της αποστολής της UNRRA στην Ελλάδα Buell F. Maben συνέστησε επιτροπή από 150 Έλληνες επιστήμονες για να καταρτίσουν σχέδιο αξιοποίησης των πλουτοπαραγωγικών πηγών της χώρας, με Πρόεδρο τον Ιωάννη Ζίγδη. Σε μικρό χρονικό διάστημα ,τον Μάιο του 1947 εκδόθηκε το εξάτομο έργο «Ο ορυκτός πλούτος της Ελλάδος». Ο Ζίγδης ήταν από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές της εκμετάλλευσης των λιγνιτών της Πτολεμαΐδας και γι’ αυτό αργότερα ανακηρύχθηκε επίτιμος δημότης της πόλης. Μετά από διάφορες προσπάθειες στα τέλη της δεκαετίας του ’40 και τις αρχές της δεκαετίας του ’50 φάνηκε ότι την εκμετάλλευση των λιγνιτών της Πτολεμαΐδας έπρεπε να αναλάβει κάποιος ισχυρός επιχειρηματικός όμιλος. Έτσι ο Σπυρίδων Μαρκεζίνης στράφηκε προς τον Πρόδρομο Μποδοσάκη Αθανασιάδη.

Καραμανλής, Μποδοσάκης, Κρουπ Η ΛΙΠΤΟΛ του Μποδοσάκη και η εξαγορά της από τη ΔΕΗ
Το έργο της Πτολεμαΐδας υπολογιζόταν ότι θα είχε κόστος 45.000.000 δολάρια από τα οποία τα 20.000.000 θα αναλάμβανε να καταβάλει η εταιρεία ΚΡΟΥΠ έναντι των γερμανικών πιστώσεων που ανέρχονταν σε 50.000.000. Μετά την υπογραφή των σχετικών συμβάσεων, το καλοκαίρι του 1955 συντάχθηκε το καταστατικό της εταιρείας Ανώνυμος Ελληνική Μεταλλευτική και Βιομηχανική Εταιρεία Λιγνιτωρυχείων Πτολεμαΐδας (ΛΙΠΤΟΛ) του Π. Μποδοσάκη. Η σύμβαση προέβλεπε την παραγωγή σκόνης λιγνίτη και μπρικετών, μονάδα παραγωγής ατμού για την ξήρανση του λιγνίτη με ταυτόχρονη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας για τις ανάγκες της εταιρείας.
Ταυτόχρονα η ΔΕΗ θα κατασκευάζε θερμικό σταθμό ισχύος 65 MW. Τα επίσημα εγκαίνια των έργων έγιναν στις 26 Ιουλίου 1957 από τον βασιλιά Παύλο. Στην τελετή παρευρέθηκαν υπουργοί, επίσημοι και βέβαια ο Μποδοσάκης. Τον Ιούνιο του 1959 οι καμινάδες του εργοστασίου μπρικετών κάπνισαν για πρώτη φορά. Όμως τον Φεβρουάριο του 1959 οι περισσότερες μετοχές της ΛΙΠΤΟΛ, με τη σύμφωνη γνώμη του Μποδοσάκη λόγω της τεράστιας δαπάνης και της σημασίας του έργου πέρασαν στη ΔΕΗ που το 1975 εξαγόρασε πλήρως τη ΛΙΠΤΟΛ.

Από το 1975 ως σήμερα
Μετά την πλήρη εξαγορά της ΛΙΠΤΟΛ από τη ΔΕΗ οι εργαζόμενοι έφτασαν τους 28.000. Ακολούθησαν η ανάπτυξη των λιγνιτωρυχείων επιφανειακής εξόρυξης και η κατασκευή νέων θερμοηλεκτρικών σταθμών στην Πτολεμαΐδα, την Κοζάνη και τη Φλώρινα με συνολική εγκατεστημένη ισχύ 4.378 MW. Από το 1962 ως το 2005 αυξήθηκαν οι μονάδες παραγωγής, ο αριθμός των ατμοηλεκτρικών σταθμών (ΑΗΣ) και πραγματοποιήθηκε η διάνοιξη νέων ορυχείων στις παραπάνω πόλεις. Το 1963 τέθηκε σε λειτουργία το εργοστάσιο αζωτούχων λιπασμάτων ΑΕΒΑΛ, το οποίο δημιούργησε στην περιοχή 1.000 νέες θέσεις εργασίας.
Στην Πτολεμαΐδα έφταναν πολλοί από άλλα μέρη της Ελλάδας για να εργαστούν ,καθώς και ξένοι τεχνικοί για την εκπαίδευση των εργαζομένων. Στη Δυτική Μακεδονία εξορυσσόταν το 80% του λιγνίτη της Ελλάδας και παραγόταν το 60% της συνολικής παραγόμενης ενέργειας από΄το διασυνδεδεμένο σύστημα της χώρας. Από τα 3 δις τόνους λιγνίτη της περιοχής σε 50 χρόνια έχουν εξαχθεί περίπου 1,2 δις τόνοι.
Τελικά θα γίνει η απολιγνιτοποίηση της χώρας και βέβαια και της Πτολεμαΐδας; Έχουν διατυπωθεί πολλές και διαφορετικές απόψεις για την απεξάρτηση από τον λιγνίτη, το «βρόμικο καύσιμο» για ορισμένους. Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία οδήγησε στην αναστολή της συγκεκριμένης απόφασης για το 2028. Σε έναν κόσμο που αλλάζει με καταιγιστικούς ρυθμούς και που κάποια γεγονότα (βλ. σεισμοί στην Τουρκία) είναι παντελώς απρόβλεπτα, κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα τι και πώς θα γίνει ως τότε…

Βασική πηγή μας, ήταν το άρθρο της ιστορικού Εύας Κοβάτση «ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑ ΚΑΙ ΛΙΓΝΙΤΗΣ: ΤΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ», στο περιοδικό ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΕΝΗ, τ. 621, ΜΑΡΤΙΟΣ 2020.

Πηγή: https://www.protothema.gr/stories/article/1341411/oi-lignites-tis-ptolemaidas-kai-i-istoria-tous

Διαβάστε περισσότερα...

Η συνέντευξη Τύπου του Κυριάκου Μητσοτάκη στην Κοζάνη...

Διαβάστε περισσότερα...

Η ατμοσφαιρική ρύπανση αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης κατάθλιψης...

Η ατμοσφαιρική ρύπανση αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης κατάθλιψης στους ανθρώπους, όπως έδειξαν δύο μεγάλες έρευνες, οι οποίες έρχονται να προστεθούν στις ολοένα και αυξανόμενες ενδείξεις για τις βλαβερές συνέπειες του μολυσμένου αέρα στην ψυχική υγεία.
Η πρώτη έρευνα, που δημοσιεύθηκε την προηγούμενη εβδομάδα στην επιστημονική επιθεώρηση JAMA Psychiatry, εξέτασε περίπου 390.000 ανθρώπους στη Βρετανία για διάστημα ένδεκα ετών. Τα επίπεδα ατμοσφαιρικής μόλυνσης στα οποία εκτέθηκαν εκτιμήθηκαν με βάση τη διεύθυνση της κατοικίας τους.
Οι ερευνητές εξέτασαν το ποσοστό των μικροσωματιδίων (PM2,5 και PM10), του διοξειδίου του αζώτου (NO2) και του μονοξειδίου του αζώτου (NO)- μόλυνση που προέρχεται κυρίως από την κυκλοφορία των οχημάτων και τους σταθμούς παραγωγής ενέργειας που λειτουργούν με ορυκτά καύσιμα.
«Η μακροχρόνια έκθεση σε πολλούς ρύπους συνδεόταν με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης κατάθλιψης και άγχους», κατέληξαν οι ερευνητές.
«Γνωρίζοντας ότι τα πρότυπα για την ποιότητα του αέρα σε πολλές χώρες δεν συμβαδίζουν με τις πιο πρόσφατες συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας το 2011, θα πρέπει να εφαρμοστούν πιο αυστηρά πρότυπα ή κανονισμοί για την ατμοσφαιρική ρύπανση», τόνισαν.
Δεύτερη έρευνα, που δημοσιεύθηκε χθες Παρασκευή στην επιστημονική επιθεώρηση JAMA Network Open, επικεντρώνεται στις επιπτώσεις των μικροσωματιδίων (PM2,5), του διοξειδίου του αζώτου (NO2) και του όζοντος (O3) στα άτομα άνω των 64 ετών.
Στόχος ήταν να εξεταστούν οι επιπτώσεις της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην εμφάνιση κατάθλιψης αργότερα στη ζωή.
Η έρευνα βασίστηκε στη βάση δεδομένων της Medicare, της δημόσιας ασφάλειας υγείας στις ΗΠΑ για τους ηλικιωμένους, και εξέτασε περίπου 8,9 εκατ. ανθρώπους, από τους οποίους περίπου το 1,5 εκατ. έπασχαν από κατάθλιψη.
Τα συμπεράσματά της δείχνουν για μία ακόμη φορά ότι υπάρχει σύνδεση μεταξύ της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και της κατάθλιψης.
Το γεγονός αυτό μπορεί να εξηγηθεί από τη σύνδεση που παρατηρείται μεταξύ της μεγάλης συγκέντρωσης ρύπων και της εμφάνισης φλεγμονών στον εγκέφαλο, εξηγούν οι δύο έρευνες.
«Υπάρχει μια σύνδεση μεταξύ των φλεγμονών και της κατάθλιψης», σχολίασε ο Όλιβερ Ρόμπινσον καθηγητής νευροεπιστήμης και ψυχικής υγείας στο University College London, o οποίος δεν συμμετείχε στις έρευνες.
Οι έρευνες αυτές «προστίθενται στα ολοένα και περισσότερα στοιχεία που δείχνουν ότι θα πρέπει να ανησυχούμε για τις επιπτώσεις της ρύπανσης στην ψυχική υγεία, πέρα από την πιο προφανή σύνδεσή της» με αναπνευστικές ασθένειες, πρόσθεσε.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Διαβάστε περισσότερα...

Ζούμε σε μία κοινωνία που διδάσκει...

«Ζούμε σε μία κοινωνία που διδάσκει στις γυναίκες πώς να προφυλάσσονται από το βιασμό, αντί να διδάξει στους άντρες να μην επιτίθενται στις γυναίκες. Ζούμε σε μία κοινωνία που σου ζητά να κάνεις ανακύκλωση, αντί να απαγορεύει την παραγωγή άχρηστων συσκευασιών. Ζούμε σε μία κοινωνία που σου ζητάει να στερηθείς για να μπορέσεις να πληρώσεις τα χρέη σου, αντί να βρει τρόπο να μη δημιουργεί χρέη.
Ζούμε σε μία άρρωστη κοινωνία, απλά επειδή δεν είμαστε ικανοί να φανταστούμε και να δημιουργήσουμε μια καινούργια. Όλα αυτά επειδή ζούμε σε μία κοινωνία που θεωρεί την προσωπική καλλιέργεια και ανάπτυξη άσκοπα έξοδα. Και όχι επένδυση.
Εάν θεωρούμε ότι η εκπαίδευση είναι ακριβή, ας περιμένουμε να δούμε το κόστος της αμάθειας. Είναι απλά θέμα χρόνου.»

Sergio Larrain

Διαβάστε περισσότερα...

Απορρίφθηκε λόγω έλλειψης διαθέσιμου ηλεκτρικού χώρου το αίτημα για κατασκευή Φ/Β πάρκου που θα παράγει ρεύμα για τους κατοίκους της περιοχής του Δημ. Υψηλάντη...

«Αδυναμία σύνδεσης». Αυτό αναφέρει ως απάντηση στις 1/2/2023 ο ΔΕΔΔΗΕ στο αίτημα της Ενεργειακής Κοινότητας «Δημ. Υψηλάντη» για σύνδεση ενός φωτοβολταϊκού πάρκου που θα έδινε φθηνό ρεύμα από ΑΠΕ σε πάνω από 70 οικογένειές στην περιοχή της δημοτικής ενότητας Δημ. Υψηλάντη του Δήμου Κοζάνης.
Η απάντηση αυτή εξόργισε τους ανθρώπους του Δίκτυού Ενεργειακών Κοινοτήτων μη Κερδοσκοπικού Χαρακτήρα Δυτ. Μακεδονίας, που εκπροσωπούνται από τον πρώην Δήμαρχο Κοζάνης Λευτέρης Ιωαννίδη.
« Σε μια περιοχή που κατασκευάζονται ή σχεδιάζονται τεράστιας ισχύος φωτοβολταικά πάρκα, η Ενεργειακή Κοινότητα Μη Κερδοσκοπικού Χαρακτήρα Δημ. Υψηλάντη, δεν μπορεί να κατασκευάσει ένα μικρό πάρκο μόλις 0,5MW με εικονικό ενεργειακό συμψηφισμό για να παρέχει ηλεκτρικό ρεύμα σε νοικοκυριά της περιοχής, εξαιτίας ανεπάρκειας του δικτύου του ΔΕΔΔΗΕ» αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση.
Αναφέρεται μάλιστα πως η η πρόδηλη ενίσχυση των μεγάλων έναντι των μικρών γίνεται ακόμα πιο εξοργιστική όταν τα στοιχεία αποδεικνύουν το τεράστιο ενδιαφέρον των πολιτών για τις ενεργειακές κοινότητες, ειδικά στην Περιφέρειά μας. Σύμφωνα με την πρόσφατη ανασκόπηση του Green Tank, η Δυτική Μακεδονία είναι δεύτερη σε πλήθος ενεργειακών κοινοτήτων πανελλαδικά (261 έναντι 263 της Κ. Μακεδονίας) και δεύτερη σε αριθμό αιτήσεων για έργα εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού από ενεργειακές κοινότητες που απλά προσπαθούν να καλύψουν τις ανάγκες των μελών τους χωρίς να στοχεύουν στην αποκόμιση κέρδους
Στην ανακοίνωση ο κ. Ιωαννίδης σημειώνει πως τα τελευταία δυο χρόνια, τα μέλη της ενεργειακής κοινότητας έχουν απευθυνθεί σε κάθε εθνική και τοπική αρχή (Υπουργείο Ενέργειας, ΔΕΗ, ΔΕΗ Αν, Περιφέρεια, Δήμος Κοζάνης), παρουσιάζοντας την πρόταση για την ολοκληρωμένη αξιοποίηση των Ενεργειακών Κοινοτήτων ως εργαλείων για την πραγματικά δίκαιη μετάβαση της περιοχής και την ανάγκη για έναν κοινό, πρότυπο σχεδιασμό έργων ΑΠΕ από Ενεργειακές Κοινότητες που θα παρέχουν φθηνή ηλεκτρική ενέργεια σε εκατοντάδες νοικοκυριά της περιοχής.
«Δυστυχώς δεν βρήκαμε την ανταπόκριση που θα περίμενε κανείς» σημειώνεται τονίζοντας πως «ο δήμαρχος κ. Μαλούτας, μας αντιμετώπισε ως «μικροεπενδυτές» και δεν μας έδωσε ιδιαίτερη σημασία, ο περιφερειάρχης κ. Κασαπίδης μας άκουσε, αλλά δεν έπραξε απολύτως τίποτα. Στο Υπουργείο Ενέργειας οι συνεργάτες της κ. Σδούκου απλά μας είδαν με κατανόηση, ενώ στη ΔΕΗ ούτε που δέχτηκαν να μας απαντήσουν.
Εκ του αποτελέσματος προκύπτει ότι, η πρόταση για συμμετοχή των πολιτών στην ενεργειακή μετάβαση δεν βρίσκει ανταπόκριση στους θεσμικούς φορείς της Δυτ. Μακεδονία, ενώ για την κυβέρνηση η μόνη λύση για την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας είναι οι επιδοτήσεις και όχι οι βιώσιμες λύσεις και οι ενεργειακές κοινότητες, των οποίων τον ρόλο συστηματικά υποτιμά. Τέλος, αποδεικνύεται πως η ΔΕΗ ενδιαφέρεται μόνο για τις δικές της μεγάλες επενδύσεις, συνεχίζοντας να αντιμετωπίσει την περιοχή ως αποικία, αφού απέρριψε ακόμα και την ιδέα να διατεθούν λίγες εκτάσεις με τις αναγκαίες υποδομές δικτύου εντός των απαλλοτριωμένων εδαφών των ορυχείων για έργα εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού ενεργ. Κοινοτήτων».
Το Δίκτυο Ενεργειακών Κοινοτήτων μη Κερδοσκοπικού Χαρακτήρα Δυτ. Μακεδονίας, σε σύσκεψη στην Περιφέρεια με την παρουσία του κ. Rasmussen (στέλεχος της Γεν. Δ/νσης Περιφερειακής Πολιτικής της ΕΕ), κατέθεσε μαζί με άλλες ενεργ. κοινότητες τις προτάσεις για να υπάρξει επιτέλους ηλεκτρικός χώρος για τις ενεργειακές κοινότητες κατά προτεραιότητα.
«Οι προτάσεις για επίλυση του προβλήματος της ανεπάρκειας του δικτύου υπάρχουν, είναι ρεαλιστικές και βιώσιμες, απαιτείται σχέδιο, διάθεση και πολιτική βούληση, αλλιώς η ενεργειακή μετάβαση θα αφορά τους λίγους και όχι τους πολλούς και σίγουρα όχι τους πολίτες της Δυτ. Μακεδονίας» υπογραμμίζεται και καταλήγει ο κ. Ιωαννίδης πως «εμείς, παρά τις αντιξοότητες και την αδιαφορία θα φωνάζουμε σε όλους τους τόνους ότι χωρίς συμμετοχή των πολιτών στην ΠΡΑΞΗ δεν θα υπάρξει δίκαιη μετάβαση. Και παρά την απογοήτευση, θα συνεχίσουμε να προωθούμε την ιδέα των Ενεργειακών Κοινοτήτων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, οι οποίες αποτελούν υπό τις παρούσες συνθήκες το πιο αποτελεσματικό εργαλείο για την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας και την αποδοτική αξιοποίηση των πόρων του προγράμματος Δίκαιης Μετάβασης» καταλήγει ο κ. Ιωαννίδης.

Πηγή: https://xronos-kozanis.gr/aporrifthike-logo-elleipsis-diathesimoy-ilektrikoy-choroy-to-aitima-gia-kataskeyi-f-v-parkoy-poy-tha-paragei-reyma-gia-toys-katoikoys-tis-periochis-toy-dim-ypsilanti/

Διαβάστε περισσότερα...

Οι άνθρωποι δεν θα επαναστατούν...

"Οι άνθρωποι δεν θα επαναστατούν,δεν θα σηκώνουν το βλέμμα τους απο τις οθόνες τους, ώστε να καταλάβουν τι συμβαίνει. "
George Orwell

Διαβάστε περισσότερα...

Τρύφωνας Κόλλιας: Παραβαίνει το Σύνταγμα της χώρας ο τρόπος με τον οποίο αναπτύσσονται ανεμογεννήτριες και φωτοβολταϊκά στη Δ. Μακεδονία και σε όλη την Ελλάδα !!!

Ο Τρύφωνας Κόλλιας καλεσμένος του Παναγιώτη Τσαρτσιανίδη στο www.kozani.tv.
Στο επίκεντρο της συζήτησης η ανάπτυξη αιολικών και φωτοβολταϊκών πάρκων στη Δυτική Μακεδονία, η συνταγματικότητας στις συγκεκριμένες επιχειρηματικές δράσεις, οι επιπτώσεις στα βουνά και στους βοσκότοπους της περιοχής μας.
Δείτε τι λέει ο δικηγόρος στον οποίο ανέθεσε ο δήμος Εορδαίας την προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας για τις ανεμογεννήτριες σε Βέρμιο και Άσκιο και για τη στάση του δήμου Κοζάνης στο τεράστιο αυτό θέμα.

Διαβάστε περισσότερα...