Μπορεί να μην έχουμε τα μέσα να μειώσουμε την ατμοσφαιρική ρύπανση, αλλά έχουμε τη δυνατότητα να περιορίσουμε τη ρύπανση μέσα στο σπίτι μας, δημιουργώντας ένα ασφαλές και υγιεινό περιβάλλον για εμάς και τους αγαπημένους μας. Ας μην ξεχνούμε ότι σε εσωτερικούς χώρους δαπανούμε το 90% του χρόνου μας. «Πολλές μικρές πηγές ρύπανσης, που η καθεμία ξεχωριστά δεν αποτελεί απειλή, συσσωρεύονται σε ένα επικίνδυνο κοκτέιλ» επισημαίνει στην «Κ» ο κ. Νίκος Χαραλαμπίδης, γενικός διευθυντής του ελληνικού γραφείου της Greenpeace.
Ποιοι, όμως, είναι οι αόρατοι εχθροί μας;
Μια μοκέτα που θα τοποθετήσουμε για λόγους ευκολίας μπορεί να περιέχει ποικιλία πτητικών οργανικών χημικών ουσιών (Volatile Organic Compounds- VOCs). Τα VOC έχει αποδειχθεί ότι προκαλούν δερματίτιδες, ζάλη, άσθμα, επηρεάζουν τη λειτουργία του νευρικού συστήματος, ενώ συνδέονται και με καρκινογενέσεις. Αν η μοκέτα δεν μπορεί να αποφευχθεί, συστήνεται η επιλογή προϊόντων με χαμηλά επίπεδα VOC και χωρίς φορμαλδεΰδη, όπως και ο αερισμός του χώρου μετά την τοποθέτηση της μοκέτας.
Χρώματα, βερνίκια
Αλλά και τα χρώματα, με τα οποία βάφουμε τους τοίχους περιέχουν μεγάλες ποσότητες VOC. Τα διαβρωτικά χρωμάτων, από την άλλη, τα αντικολλητικά και οι μπογιές σε σπρέι περιέχουν ακόμα διχλωρομεθάνιο, ουσία που συνδέεται με καρκινογενέσεις σε ζώα.
«Επιλέγουμε, λοιπόν, υδατοδιαλυτά χρώματα και ρεπουλίνες αντί των ελαιοχρωμάτων» συμβουλεύει ο κ. Χαραλαμπίδης, «ακόμα καλύτερα αναζητούμε οικολογικά χρώματα που φέρουν τη μαργαρίτα, την ευρωπαϊκή πιστοποίηση (ή τον μπλε άγγελο, γερμανική πιστοποίηση)». Στην αγορά θα βρούμε και βερνίκια για ξύλινα έπιπλα εξωτερικών χώρων από απολύτως φυτικά προϊόντα, τα οποία απαιτούν προσοχή στην επάλειψη.
Υπενθυμίζεται ότι οι έγκυες πρέπει πάση θυσία να αποφεύγουν την επαφή με διαβρωτικά χρωμάτων, ενώ και όσοι καταπιάνονται επαγγελματικά ή μη με βαφές χώρων, δεν πρέπει να παραλείπουν τη χρήση μάσκας.
«Δούρειοι ίπποι» χημικών ουσιών θεωρούνται και τα έπιπλα που είναι κατασκευασμένα από πεπιεσμένο ξύλο ή έχουν ταπετσαρία. Οι κατασκευές από μοριοσανίδες, δηλαδή PDF, εκλύουν φορμαλδεΰδη, ουσία που αφενός κατηγορείται για καρκινογενέσεις, αφετέρου προκαλεί ερεθισμούς σε μάτια, μύτη και λαιμό, αλλά και βήχα, δερματίτιδες και αλλεργικές αντιδράσεις.
«Αν για λόγους χαμηλού κόστους κάνουμε μια τέτοια αγορά, ας επικαλύψουμε την εξωτερική πλευρά με κάποιο φυτικό χρώμα», προτείνει ο κ. Χαραλαμπίδης. «Στα παιδικά δωμάτια, ωστόσο, ας τοποθετήσουμε έπιπλα από ατόφιο ξύλο», υποστηρίζει.
Γενικά, τα συγκολλητικά υλικά που χρησιμεύουν και στην κατασκευή επίπλων, εμπεριέχουν VOC και συχνά τοξική φορμαλδεΰδη. Στην αγορά, ωστόσο, θα βρούμε κόλλες χωρίς φορμαλδεΰδη.
Οι πλαστικοποιητές
Ιδιαίτερα επιβαρυντικοί είναι οι πλαστικοποιητές, που αποτελούν μια ευρεία γκάμα χημικών ουσιών, και εντοπίζονται «κρυμμένοι» σχεδόν παντού από τα δομικά υλικά έως τα μακό μπλουζάκια! Μεταξύ των πλαστικοποιητών η περισσότερο επιβλαβής ουσία είναι το PVC (πολυβινυλοχλωρίδιο ή κοινώς βινύλιο), το οποίο αναγνωρίζουμε στα πλαστικά προϊόντα καθώς φέρει τον αριθμό 3 στο αντίστοιχο τριγωνάκι.
«Το PVC επιβαρύνει το περιβάλλον σε όλο τον κύκλο ζωής του» υπογραμμίζει ο κ. Χαραλαμπίδης και «για την παραγωγή του απαιτείται η μεταφορά επικίνδυνων εκρηκτικών ουσιών, ενώ στο τέλος από αυτό προκύπτουν τοξικά απόβλητα».
Παράλληλα, επειδή το PVC από μόνο του είναι σχεδόν άχρηστο ως πλαστικό, πρέπει να αναμειχθεί με μια σειρά από άλλες χημικές ουσίες για να γίνει εύκαμπτο και μαλακό και με βαρέα μέταλλα για να γίνει σκληρό ή να αποκτήσει χρώμα.
Ολα τα δομικά υλικά εμπεριέχουν PVC, το οποίο μπορεί να αντικατασταθεί με άλλες χημικές ουσίες, σύμφωνα με την Greenpeace.
Οι αγωγοί και οι σωληνώσεις μπορούν να κατασκευαστούν από πολυαιθυλένιο, προπυλένιο, πολυβουτένιο. Για τα κουφώματα μπορούμε να επιλέξουμε ξύλο ή αλουμίνιο ή και τα δύο μαζί. Τα ηλεκτρικά καλώδια μπορούν να επικαλυφθούν με καουτσούκ, πολυαιθυλένιο ή προπυλένιο. Στα πατώματα μπορεί να χρησιμοποιηθεί εξίσου λινέλαιο, φελλός, ξύλο ή κεραμικά πλακάκια.
Προτιμούμε λινέλαιο
«Το λινέλαιο παρουσιάζει σημαντικά πλεονεκτήματα» αναφέρει ο κ. Χαραλαμπίδης «η πρώτη του ύλη είναι το έλαιο του λιναριού, έχει μεγάλη διάρκεια ζωής -ακόμα και για βαριές χρήσεις- που ξεπερνά τα 30 χρόνια, δεν καίγεται και δεν συμβάλλει στη επέκταση της φωτιάς». Και η τιμή του είναι σημαντικά χαμηλότερη από εκείνη του PVC.
Χημικοί «εχθροί» στην κουζίνα
Ρούχα και προϊόντα κλωστοϋφαντουργίας (υφάσματα επιπλώσεων, χαλιά) ενέχουν και αυτά κινδύνους στη χρήση τους. Οι ιδιαίτερα αγαπητές στα παιδιά και τους εφήβους στάμπες, εμπεριέχουν PVC. Πέραν του PVC σε ρούχα πρέπει να αποφεύγονται οι φθαλικές ενώσεις, οργανικές ενώσεις κασσίτερου και βρωμιούχοι επιβραδυντές καύσεις. Αν δεν έχουμε τη δυνατότητα αγοράς ρούχων από φυσικές πρώτες ύλες, ελέγχουμε έστω το «ταμπελάκι» για να γλιτώσουμε τα χειρότερα. Διότι υπάρχουν προϊόντα που δεν έχουν αποκτήσει οικολογική σήμανση, είναι εντούτοις λιγότερο επιβλαβή επειδή χρησιμοποιούν μη τοξικές πρώτες ύλες.Ενα αληθινό χημικό εργαστήριο είναι η κουζίνα των σπιτιών. Δεκάδες προϊόντα υπάρχουν στα ντουλάπια της για καθαρισμό και απολύμανση. Τα απορρυπαντικά αποτελούν την κύρια πηγή χημικών ουσιών. Επειδή είναι δύσκολο να γνωρίζουμε αν το προϊόν που επιθυμούμε να αγοράσουμε περιέχει κάποιο από τα επικίνδυνα συστατικά, αποφεύγουμε προϊόντα που περιέχουν χλώριο, όπως και τη χλωρίνη, φωσφορικά άλατα (προτιμάμε προϊόντα με μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε σαπούνι), και συνθετικά πρόσθετα για ενίσχυση της λαμπρότητας των ρούχων. Αποφεύγουμε να αγοράζουμε προϊόντα με αντιβακτηριδιακή δράση, δεν έχουν να προσφέρουν τίποτα ουσιαστικό σε σχέση με άλλα προϊόντα και μπορεί να δημιουργήσουν ένα επικίνδυνα αποστειρωμένο περιβάλλον.
Αποφεύγουμε προϊόντα που περιέχουν triclosan, αλλά και διχλωρομεθάνιο (περιέχεται σε εντομοκτόνα και κατσαριδοκτόνα), καθώς είναι ύποπτο καρκινογένεσης.
Επίσης, το παραδιχλωροβενζόλιο, ή αλλιώς PDCB είναι χλωριωμένη ένωση που χρησιμοποιείται σε πολλά προϊόντα οικιακής χρήσης. Χρησιμοποιείται κυρίως σε μπλοκ καθαρισμού τουαλέτας και ως σκωροκτόνο σε ντουλάπες. Και τα δύο μπορούν να αντικατασταθούν με λιγότερο επικίνδυνα προϊόντα.
Πηγή: http://portal.kathimerini.gr - Της ΙΩΑΝΝΑΣ ΦΩΤΙΑΔΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου