ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΜΑΣ ΠΛΟΥΤΟΥ...

Από την Ειδική Υπηρεσία Περιβάλλοντος (ΕΥΠΕ) του ΥΠΕΧΩΔΕ στάλθηκαν στην Περιφέρεια Δυτ. Μακεδονίας και τη Νομαρχία Κοζάνης δύο Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ).
• Η 1η αφορά το Μικρό Υδροηλεκτρικό του Τοπικού Οργανισμού Εγγείων Βελτιώσεων (ΤΟΕΒ) Βελβεντού.
• H 2η το Υδροηλεκτρικό έργο της περιοχής Λάφιστα (Σκεπασμένο – καταρράκτες) του Δήμου Βελβεντού.

Οι μελέτες αφού μελετηθούν και σχολιαστούν από τα αρμόδια Περιφερειακά και Νομαρχιακά όργανα, θα περάσουν για γνωμοδότηση (ελπίζουμε όχι αμαχητί η 2η) και από το Νομ. Συμβούλιο Κοζάνης.
Βλέπετε, ακόμα η Αθήνα αποφασίζει, ενώ η Περιφέρεια απλώς γνωμοδοτεί …
Στη διαδικασία των γνωμοδοτήσεων πήρε ήδη απορριπτική θέση ο Δήμος Βελβεντού και σύσσωμη η κοινωνία με τους φορείς της.

Για την 1η μελέτη του Μικρού Υδροηλεκτρικού του ΤΟΕΒ Βελβεντού μόνο καλά λόγια έχουμε να πούμε:
• Συγχαρητήρια στον ΤΟΕΒ Βελβεντού (ίσως έχει την πανελλαδική πρωτοτυπία ως οργανισμός) που προχώρησε σε αναπτυξιακό έργο με μηδενικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις (και μείωση CO2) και όφελος για την τοπική, αγροτική αλλά και την Εθνική οικονομία. Ελπίζουμε στη σύντομη πραγματοποίηση του έργου και στη μελλοντική αυστηρή εφαρμογή των περιβαλλοντικών όρων για οικολογική παροχή (71 λίτρα/δευτερόλεπτο). Η κοίτη του ρέματος μέχρι την λίμνη δεν πρέπει να ξεραθεί. Σε αυτή την κατεύθυνση θα βοηθήσει η μελλοντική τοποθέτηση μετρητών στον κάμπο του Βελβεντού για να σταματήσει η ασυδοσία των ποτισμάτων που κοστίζουν χρήμα και ενέργεια.
Για τη 2η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων του ΥΗΕ Λάφιστα έχουμε να παρατηρήσουμε τα εξής:

Καταρχάς για την ιστορία, το έργο αυτό προτάθηκε για αδειοδότηση από την εταιρία του ιδιώτη επενδυτή κ. Κατσούλη αφού ζητήθηκε από το Δημ. Συμβούλιο Βελβεντού γνωμοδότηση το έτος 2000 και εγκρίθηκε με ψήφους μόλις 6 υπέρ και 5 κατά. Όμως η νομοθεσία για τις Περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις άλλαξε το 2003 και η διαδικασία άρχισε ξανά από μηδενική βάση. Ο ιδιώτης επενδυτής κατέθεσε την πρότασή του στην ανεξάρτητη(;) Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) και στην Ειδική Υπηρεσία Περιβάλλοντος (ΕΥΠΕ), και τώρα ήρθε η ώρα για την έγκριση των Περιβαλλοντικών της Όρων.

Έχουμε λοιπόν να υπογραμμίσουμε και να ρωτήσουμε τα εξής:
• Σε μια κωμόπολη με τόσο μακρά παράδοση κοινοτικών υδραυλικών έργων (τα περίφημα χειροποίητα κανάλια – μνημεία διέτρεχαν όλο τον κάμπο) είναι κρίμα να έρχονται ιδιώτες επενδυτές και να γίνονται πρωταγωνιστές στην διαχείριση του τοπικού πλούτου.
• Πιστεύουμε ότι η επένδυση πρέπει να γίνει ή από τον Δήμο Βελβεντού ή από τον ΤΟΕΒ. Δεν είναι δυνατόν να αφήνονται κέρδη της τάξης των 340.000€ ετησίως (βλ. μελέτη ΜΠΕ) από το υδατικό δυναμικό του Βελβεντού, για ένα μέρισμα των 9.900€ μόνο (το 3% της υποχρεωτικής ετήσιας απόδοσης του ιδιώτη στον Δήμο) και για μία (μισή για την ακρίβεια) θέση εργασίας. Ο Δήμος Βελβεντού μόλις λήξει η άδεια εγκατάστασης του ιδιώτη από την ΡΑΕ, πρέπει να ζητήσει αμέσως να εγκριθεί η δική του πρόταση (μικτής χρήσης έργο για ύδρευση - υδροηλεκτρικό), αφού προηγηθεί η μελέτη της περιοχής Natura συνολικά και της υδρολογικής λεκάνης ειδικότερα.
• Έχουμε επιφυλάξεις για την χωροθέτηση του έργου και το σημείο της υδροληψίας. Οι σειρές των παροχών των νερών της μελέτης μόνο για τα έτη 1999 και 2000 δεν είναι ικανές για πλήρη καταγραφή της λεκάνης απορροής. Χρειάζονται επιπλέον μετρήσεις και μελέτες (όχι μόνο υδρολογικές αλλά και μελέτες για τη χλωρίδα -πανίδα), οι οποίες απαιτούνται για την υλοποίηση έργων σε περιοχές Natura.
• Τα μελλοντικά προβλήματα στην ύδρευση (πέρυσι το νερό κοβόταν το βράδυ) θα υπόκεινται στις διαθέσεις του ιδιώτη επενδυτή;
• Είναι αρκετή αυτή η οικολογική παροχή (30% της παροχής των τριών θερινών μηνών) για να διατηρηθεί ζωντανό το οικοσύστημα του διαφημισμένου φαραγγιού της Λάφιστας; Πώς θα αποφευχθεί το στέγνωμα της κοίτης του φαραγγιού και τι σόι τουριστική αξιοποίηση του θα γίνει με αναρρίχηση - καταρρίχηση του φαραγγιού (canyoning), που τόσο έχει διαφημιστεί; Ποιος θα είναι ο φορέας παρακολούθησης της οικολογικής παροχής που θα πρέπει να αφήνει ο ιδιώτης επενδυτής;
• Οι διανοίξεις των δρόμων που θα χρειαστούν για την κατασκευή των έργων σίγουρα δεν θα είναι μόνο τριών μέτρων όπως περιγράφονται. Η ελληνική εμπειρία δείχνει ότι η αποκατάσταση πρανών είναι σχεδόν πάντα ελλιπής και οι πληγές που αφήνουν οι εργολάβοι σε τόσο ευαίσθητα οικοσυστήματα τεράστιες. Για το ορειβατικό μονοπάτι με την ιστορική σύνδεση Βελβεντού Καταφυγίου δεν έχουμε καλύτερη λύση από την εκχωμάτωσή του; Στην αλληλογραφία του με τον Δήμο το 2000 ο ιδιώτης επενδυτής έλεγε ότι θα γίνουν χειρωνακτικά οι εργασίες. Τώρα μπουλντόζες… Η πανίδα της περιοχής Natura (ζαρκάδι, αγριογούρουνο, λαγός, ίσως και αρκούδα κτλ) εκτός του ότι δεν έχει μελετηθεί, πρέπει και να εκδιωχτεί;
• Δεν είδαμε μελέτη αποκατάστασης με φυτεύσεις ντόπιων δενδρυλλίων στα πολλά χιλιόμετρα των εκσκαφών. Ειδικά στον κλειστό αγωγό φυγής του νερού από το κτίριο του ΥΗΣ μέχρι τον Σκουλιαριώτικο λάκκο η διάνοιξη (450 μ) δεν θα είναι τόσο ειδιλιακή όσο παρουσιάζεται, λόγω του απότομου του εδάφους.
• Δεν είδαμε εγκαταστάσεις συστημάτων για την αποφυγή της χρήσης των νέων δρόμων από οχήματα παντός τύπου (4χ4, εντούρο κτλ). Στο παρελθόν λίγο κόντεψε να έχουμε σύγκρουση ορειβατών με μηχανή εντούρο...
Κλείνοντας, συνοψίζουμε την πρόταση μας για τα δύο υδροηλεκτρικά:
1. Να δεχτούμε το υδροηλεκτρικό του ΤΟΕΒ και να ενθαρρύνουμε και άλλες τέτοιες προσπάθειες σε όλη τη λεκάνη του Αλιάκμονα.
2. Να απορρίψουμε την πρόταση του ιδιώτη επενδυτή για τον ΥΗΣ Λάφιστας και να το αναλάβει ως φορέας υλοποίησης ο Δήμος ή το ΤΟΕΒ Βελβεντού.

ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΚΟΖΑΝΗΣ