Γίνε εσύ η αλλαγή που οραματίζεσαι...

Νορβηγία Ιούλιος 2011
«Στους 92 ανήλθαν οι νεκροί από το διπλό μακελειό στη Νορβηγία… Ο δράστης, ένας 32χρονος Νορβηγός, ομολόγησε την πράξη του, χαρακτηρίζοντάς την «αποτρόπαια» αλλά «απαραίτητη»…»

Αφρική Οκτώβριος 2011
«Η ύφεση θα συμβάλει στον θάνατο, ετησίως έως και 700.000 παιδιών που ζουν στην Αφρική και βρίσκονται στο πρώτο έτος της ζωής τους», σημειώνει ο επικεφαλής οικονομολόγος της Παγκόσμιας Τράπεζας, Σανταγιανάν Ντεβαρατζάν σε συνέντευξή του που θα δημοσιευτεί στο σημερινό φύλο της γαλλικής εφημερίδας «Λε Μοντ».

Ελλάδα Σεπτέβριος 2011
«Τραγωδία στην Κρήτη. Μετά από συμπλοκή φερόμενων οπαδών του Παναθηναϊκού και του ΟΦΗ, βρέθηκε νεκρός ένας 21χρονος.»

Ισπανία Απρίλιος 2010
«Τη δέσμευση ότι η Ισπανία θα υιοθετήσει σκληρό πρόγραμμα λιτότητας προκειμένου να εξυγιάνει τα δημοσιονομικά της, «με οποιοδήποτε τίμημα» , ξεκαθαρίζει με συνέντευξη του στους Financial Times ο πρωθυπουργός της Ισπανίας, Χοσέ Λουίς Ροντρίγκεθ Θαπατέρο.
Για πολλούς ενδεχομένως, οι τέσσερις παραπάνω ειδήσεις δεν έχουν κανένα κοινό σημείο αναφοράς.
Για μένα όμως υπάρχει ένας κοινός παρονομαστής. Κι αυτός δεν είναι άλλος από την λέξη «άνθρωπος». Ένα προς ένα τα γεγονότα επηρεάζουν ανθρώπινες ζωές. Επειδή σε κάθε περίπτωση από τις παραπάνω «κάποιοι» αποφάσισαν για τις ζωές άλλων ανθρώπων.
Η «εκπολιτισμένη» ανθρωπότητα –στο σύνολο των ανεπτυγμένων αλλά και αναπτυσσόμενων χωρών- συνεχίζει να αγνοεί ακόμα και στα 2011 μΧ την έννοια της αξίας της ανθρώπινης ζωής.
Είναι εκείνο το σημείο που λέμε πως έχουμε «χάσει το νόημα». Η βαρβαρότητα της ανθρώπινης φύσης δεν εξαφανίζεται ποτέ, απλά εξελίσσεται.
Σας προτρέπω να κρατήσετε τα παραπάνω συμβάντα έχοντας πάντα στο πίσω μέρος του μυαλού σας ότι το άρθρο πραγματεύεται κυρίως την οικονομική κρίση.
Ελπίζω δε, να κάνετε το ίδιο ταξίδι σκέψης και προβληματισμού, στο οποίο οδηγήθηκα και εγώ το τελευταίο διάστημα.
Γύρω στα μέσα του 16ου αι. εμφανίστηκε στην οικονομική θεωρία, το υπόδειγμα της «ουτοπίας της ελευθερίας», αποτελώντας
ένα από τα δυο άκρα (το άλλο ήταν «η ουτοπία της τάξης») μεταξύ των οποίων ταλαντεύονταν όλες οι προσπάθειες για την κατασκευή ενός σοσιαλιστικού θεωρητικού συστήματος. Αξίζει κανείς να μελετήσει τις διάφορες εκδοχές αυτής της ιδανικής κοινωνίας, είτε στις Χώρες της Cockaigne[1], όπου δεν υπάρχει καμία ανάγκη να δουλέψεις για να φας, ή στο «σοφό και τρελό κόσμο» του Doni, όπου η οικογένεια και τα χρήματα καταργούνται και δεν υπάρχει καμία κεντρική κυβέρνηση ή διαίρεση ανάμεσα στην πνευματική και χειρωνακτική εργασία, ή στο αββαείο της Theleme του Rabelais, όπου υπάρχει μονάχα ένας κανόνας, -κάνε ό,τι θέλεις- αλλά και στην πρώτη απόπειρα κατασκευής μιας τέτοιας ουτοπίας κατά τη διάρκεια της Ένδοξης Επανάστασης από τους Diggers των Everald και Wistanley[2], η οποία προφανώς κατέρρευσε αμέσως.
Αυτό είναι το όνειρο της ατομικής απελευθέρωσης του οποίου η βάση ενδεχομένως να είναι καθαρά ηδονιστική, αλλά όπως προανέφερα υπήρξε απλά όνειρο.
Δυστυχώς ή ευτυχώς, μια τέτοια κοινωνία είναι αδύνατο να υπάρξει. Δεν υπάρχουν μαγικές μηχανές για να ικανοποιούν τις ανάγκες και τις επιθυμίες μας. Όλα τα προϊόντα που καταναλώνουμε -πλην των ελεύθερων από τη φύση-, είναι αποτέλεσμα παραγωγικής διαδικασίας. Μια παραγωγική διαδικασία που τελικά μας οδηγεί στην ύπαρξη κατηγοριοποίησης των ανθρώπων σε κοινωνικές τάξεις.
Είναι όμως αυτό αρκετό για τις κοινωνικές αδικίες τις οποίες βιώνει η μεγαλύτερη μερίδα της ανθρωπότητας;
Προσωπικά θεωρώ πως όχι. Είναι η ανθρώπινη φύση και η έλλειψη σεβασμού στην ανθρώπινη ζωή εκείνη που τελικά οδηγεί το 1% των Αμερικανών να έχουν το 45 % του πλούτου της χώρας. Αλλά και η σύγκριση όχι μεταξύ των πολιτών μιας χώρας, αλλά διαφορετικών χωρών, για παράδειγμα της Ε.Ε. μας οδηγεί σε τεράστιες διαφορές.
Σύμφωνα με έρευνα της Eurostat η πιο πλούσια περιοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το Κεντρικό Λονδίνο (Inner London), είναι περισσότερο από 7 φορές πλουσιότερη από την πιο φτωχή, το Σεβεροζαπάντεν της Βουλγαρίας.
Ακόμα λοιπόν και αν δεχτεί κανείς ότι δεν είναι δυνατόν να είμαστε όλοι το ίδιο πλούσιοι, δε νιώθετε ότι έχει ξεπεραστεί το όριο εκείνο που χαρακτηρίζει την εν λόγω ανισοκατανομή ως ανήθικη;
Η αποτυχία όμως της επίτευξης κοινωνικής δικαιοσύνης δε σταματά εκεί.
Αν βάλουμε στην ανάλυση μας τον παράγοντα χρόνο και δώσουμε έτσι δυναμικό χαρακτήρα στην κατανομή των πόρων, θα συναντήσουμε την έννοια της διατηρησιμότητας ή αειφορίας. Δηλαδή λέγοντας το απλά, τη μεταχείριση των μελλοντικών γενεών.
Αρκεί λοιπόν να φανταστεί κανείς ότι οι μελλοντικές γενιές δεν μπορούν καν να αρθρώσουν τις επιθυμίες τους, ούτε φυσικά να διαπραγματευτούν με τις αντίστοιχες σημερινές. Ο φιλόσοφος John Rawls[3] εισάγει στο έργο του “A theory of Justice” το κριτήριο διατηρησιμότητας, το οποίο υποδηλώνει ότι τουλάχιστον οι μελλοντικές γενιές δεν πρέπει να αφεθούν σε χειρότερη θέση από τις σημερινές. Κατανομές που φτωχαίνουν τις μελλοντικές γενιές προκειμένου να πλουτίσουν οι τωρινές, είναι σύμφωνα με το κριτήριο, κατάφωρα άδικες.
Από όποια σκοπιά λοιπόν κι αν το δει κανείς, η αποτυχία της ανθρωπότητας να διασφαλίσει ένα «minimum διαβίωσης» και αποτελεσματικής κατανομής των πόρων είτε αυτό αφορά το παρόν, είτε σε σχέση με το μέλλον, είναι πέρα για πέρα ολοκληρωτική αλλά και δεδομένη.
Αντίστοιχα, τα ελλείμματα και τα χρέη των εθνικών κυβερνήσεων, δεν προέρχονται απαραίτητα από τους ίδιους ανθρώπους (δεν ωφελήθηκαν όλοι το ίδιο) αλλά κυρίως έχουν αφετηρία γηραιότερες γενιές ή ακόμα και γενιές που δε ζουν πια.
Θεωρώ παράλληλα ακατανόητη την εμμονή (έτσι μόνο μπορώ να τη χαρακτηρίσω) των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων για την βελτιστοποίηση των μεγεθών, του ελλείμματος και του χρέους, να επιδιώκουν μονάχα την μείωση των δαπανών ή την αύξηση των εσόδων και καθόλου την μεγέθυνση του πλούτου των χωρών, αυτό δηλαδή που απλά ονομάζουμε, ανάπτυξη.
Με αυτόν τον τρόπο -και όπως και ένα παιδί δημοτικού θα καταλάβαινε-, όταν ο παρονομαστής συνεχώς βαίνει μειούμενος για την επίτευξη του επιθυμητού αποτελέσματος (μείωση ποσού) θα πρέπει να μειώσεις ακόμα περισσότερο τον αριθμητή και αυτό κάνει την προσπάθεια σου ακόμα δυσκολότερη[4].
Παράλληλα, η επιλογή αυτή οδηγεί σε μεγάλες θυσίες απλών πολιτών, μέσω της αύξηση της ανεργίας και της πτώσης της αγοραστικής τους δύναμης, στερώντας τους έτσι το δικαίωμα για μια ζωή με αξιοπρέπεια.
Είναι λοιπόν τότε που νιώθεις, πως κάποιοι αποφασίζουν για σένα, χωρίς εσένα, και αξιολογούν την ζωή σου πολύ φθηνά.
Ενώ όλοι οι άνθρωποι σε αυτή τη γη, έχουμε το ίδιο δικαίωμα για ζωή.
Κι εσύ… κι εκείνοι… έχετε κοινή αφετηρία και κοινό τέλος σε ένα ταξίδι χωρίς επιστροφή!
Αν λοιπόν δεν αντιληφθούμε άμεσα, το πεπερασμένο του χρόνου μας, θα συνεχίσουμε να πορευόμαστε στο δρόμο της βαρβαρότητας. Είτε αυτός μας οδηγεί σε ανισοκατανομή πλούτου, είτε σε πράξεις βίας προς το συνάνθρωπο μας. Έτσι κι αλλιώς είναι δυο όψεις του ίδιου νομίσματος. Ας γίνουμε όλοι η αλλαγή που θα θέλαμε να δούμε στον κόσμο… Με πρώτο μέλημα μας το σεβασμό στη ζωή του διπλανού μας.

1: Μυθική χώρα πολυτελούς διαβίωσης χωρίς εργασία (Χώρα του γλυκού κέικ)
2 : Οι Diggers ήταν αγροτικοί κομμουνιστές. [1]
3 : John Rawls Bordley (1921 - 2002) ήταν ένας Αμερικανός φιλόσοφος και μια ηγετική φυσιογνωμία στην ηθική και πολιτική φιλοσοφία.
4 : Η Ελλάδα μείωσε 7-8% το έλλειμμα της, τη στιγμή που γνώριζε ύφεση της τάξης του 5,5%!!!

Πηγή: http://www.protagon.gr - Του Γιώργου Κληρονόμου