Η παραγωγή Η.Ε. από λιγνίτη στην 8ετία 2015 – 22 με δείκτη-βάση 100 το 2015 εξελίχθηκε ως εξής: 77 (2016), 84 ( 2017), 77 (2018), 54 (2019), 29 (2020), 28 (2021) και 28 (2022), δηλ. εκτός από πρόωρη, η απολιγνιτοποίηση ήταν και βίαιη, ήδη, από το 2019 στο 2020-21-22. Σημειώνεται, ότι η κλιμακωτή μείωση της συμμετοχής του λιγνίτη οφείλεται, κυρίως, στην επιβάρυνση της παραγωγής Η.Ε. από την υποχρέωση αγοράς δικαιωμάτων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2), που αποφασίστηκε στη συνάντηση κορυφής της Ε.Ε.-28 το Νοέμβριο 2014, για την περίοδο 2013-20. Εκεί, ωστόσο, αποφασίστηκε συγχρόνως απαλλαγή από την πιο πάνω υποχρέωση των χωρών της Ε.Ε.-28 με κατά κεφαλήν ΑΕΠ μικρότερο του 60% του μ.ο. της Ε.Ε.-28 στις 31 ΔΕΚ 2013. Η τότε κυβέρνηση (Σαμαρά – Βενιζέλου) δεν έθεσε καν το θέμα για την Ελλάδα, αν και το κατά κεφαλή ΑΕΠ της χώρας ήταν στο 62% ως προς το μ.ο. των χωρών της Ε.Ε.-28 το 2013 και στο 59,7% το 2014 και, προφανώς, δικαιούνταν να συμπεριληφθεί κι αυτή στη ρύθμιση παροχής δωρεάν δικαιωμάτων εκπομπών CO2, όπως έγινε για τις χώρες της ανατολικής Ευρώπης, Πολωνία, Τσεχία, Ρουμανία, Βουλγαρία, Σλοβενία, Σλοβακία κλπ. Η αβελτηρία αυτή στοίχισε πανάκριβα στην ελληνική οικονομία και, ιδιαίτερα, στην περιφέρεια της Δ. Μακεδονίας από τη μείωση της λιγνιτικής ηλεκτροπαραγωγής. Για την ιστορία οι τιμές των δικαιωμάτων εκπομπών CO2 ( €/τον.) ήταν 5 το Δεκ.2013, 6,3(2016), 8(2017), 20(2018), 25 (2019), μειώθηκαν μέχρι και στα 15 (2020) και εκτοξεύτηκαν για κερδοσκοπικούς λόγους πάνω από 50 το 2021. Από τον ΑΥΓ 2021 και για όλο το 2022 οι λιγνιτικές μονάδες ήταν φθηνότερες από τις μονάδες παραγωγής Η.Ε. με καύσιμο το εισαγόμενο φυσικό αέριο (φ.α.), λόγω της πολύ μεγάλης αύξησης των τιμών του φ.α. Κατά συνέπεια, δεν υπάρχει αιτιολογική βάση για την κατάρρευση της παραγωγής Η.Ε. από λιγνίτη στα επίπεδα του 8,64% και 8,97% του Η.Ι. της χώρας για τα έτη 2021 και 2022, αντίστοιχα, έναντι του 24% το 2018. Παράλληλα, αυξήθηκε η συμμετοχή του φ.α. από 24,2% (2018) στο 35,2% (2021) και 30,7% (2022), ενώ η χώρα μας είχε στην περίοδο ΑΥΓ 2021 έως και το 2022 την υψηλότερη κατά κανόνα τιμή της ηλεκτρικής μεγαβατώρας (MWh) στην αγορά (χρηματιστηριακή) χονδρικής της Η.Ε. στην Ε.Ε.-27, με γνωστές τις καταστροφικές επιπτώσεις στην εθνική οικονομία (πληθωρισμός, αυξήσεις τιμών κλπ.). Επομένως, η ευθύνη για τις εξελίξεις αυτές ανήκει αποκλειστικά στους σημερινούς κυβερνώντες. Υπενθυμίζεται, ακόμη, η απόφαση για την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της ΔΕΗ ΑΕ το ΝΟΕ 2021 που οδήγησε σκόπιμα στη μείωση της συμμετοχής του Δημοσίου από ~51% στο ~34% κι έτσι ξένα κερδοσκοπικά FUNDS απέκτησαν τον πλήρη έλεγχο των αποφάσεων της ΔΕΗ ΑΕ με τη σύμφωνη γνώμη της σημερινής κυβέρνησης. Στα συνημμένα δύο (2) διαγράμματα Νο1 και Νο2 απεικονίζονται βασικά μεγέθη του Η.Ι της χώρας για την 8ετία 2015-22. Ειδικότερα, αφορούν τα ακόλουθα δεδομένα: Διάγραμμα Νο 1: Πηγές Η. Ε. του Η.Ι. της Ελλάδας (2015-22). Παρατηρείται ραγδαία μείωση της συμμετοχής του λιγνίτη στην περίοδο 2020-21-22, η οποία δεν αντισταθμίστηκε από τη σταδιακή αύξηση της συμμετοχής των Α.Π.Ε. στο Η.Ι., με αποτέλεσμα την τεράστια αύξηση της συμμετοχής του εισαγόμενου φ.α. και τη διατήρηση σημαντικών εισαγωγών Η.Ε. από γειτονικές χώρες. Διάγραμμα Νο 2: Εγχώριοι και Εισαγόμενοι Ηλεκτρενεργειακοί Πόροι - Παραγωγή Η.Ε. από ΔΕΗ ΑΕ και Τρίτους (2015-22). Παρατηρείται στην περίοδο 2019-22 υπέρβαση της συμμετοχής των εγχώριων πόρων (λιγνίτης, υδροηλεκτρικά-ΥΗΣ και Α.Π.Ε.) στο Η.Ι. από τους εισαγόμενους πόρους (πετρέλαιο, φυσικό αέριο και εισαγωγές Η.Ε), καθώς και ραγδαία μείωση της παραγόμενης Η.Ε. από τη ΔΕΗ ΑΕ που ξεπεράστηκε από την παραγωγή Η.Ε. από τρίτους στα έτη 2020-21-22. Επιπλέον των πιο πάνω, οι εγχώριες πωλήσεις Η.Ε. στην 4ετία 2015-18 ήταν 201,9 ΤWh, ενώ στην 4ετία 2019-22 196 ΤWh. Ακόμη, στην 8ετία 2015 - 22 το ισοζύγιο εξαγωγών – εισαγωγών Η.Ε ήταν μόνιμα αρνητικό, με υπερτριπλάσιες εισαγωγές ως προς τις εξαγωγές. Οι επιπτώσεις της πρόωρης και βίαιης απολιγνιτοποίησης στην οικονομία της περιφέρειας της Δ. Μακεδονίας είναι, ήδη, καταστροφικές για τους ακόλουθους λόγους: 4.1. Μεταξύ των ετών 2018 και 2021, μειώθηκε δραματικά η παραγωγική ηλεκτρενεργειακή δραστηριότητα στην περιοχή, δηλ. η παραγωγή λιγνίτη του Λιγνιτικού Κέντρου Δ. Μακεδονίας (ΛΚΔΜ) κάτω από το 1/3 (από 27,2 εκ. τον σε 8,6 εκ. τον.), το προσωπικό κατά 43% και η ολική παραγωγή Η.Ε. κατά 67,7% από τους λιγνιτικούς ΑΗΣ της περιοχής Πτολ/δας. Ακόμη, ακυρώθηκε από τη σημερινή διοίκηση της ΔΕΗ ΑΕ ο διεθνής διαγωνισμός για την εγκατάσταση υγρής αποθείωσης των καυσαερίων των μονάδων Νο 3 και 4 του ΑΗΣΑΔ που είχε προκηρυχθεί από την προηγούμενη διοίκηση (2018) για να διασφαλιστεί η περιβαλλοντική συμβατότητα και η ακώλυτη συνέχιση της λειτουργίας τους σε ικανό βάθος χρόνου, τουλάχιστο μέχρι το 2030. 4.2. Η σπουδή για την απολιγνιτοποίηση συνέπεσε (τυχαίο;) με τη συνεργασία της ΔΕΗ ΑΕ (49%) με τη γερμανική RWE (51 %, γιατί;), χωρίς να υπάρχει κανείς λόγος, π.χ. τεχνολογίας ή άλλος, με την πρώτη να συνεισφέρει εννέα Φ/Β έργα συνολικής συνδυασμένης ισχύος έως 940 megawatts (870 MWac), τα οποία βρίσκονται στο ορυχείο Αμυνταίου (ΟΠΑ). Από τις συνολικές εκτάσεις του ΟΠΑ (49.680 στρ.) η ΔΕΗ ΑΕ παρακρατεί τελικά 23.033 στρ., κυρίως οριζόντιες και παραοριζόντιες εκτάσεις για την εγκατάσταση των μεγαΦ/Β πάρκων, αποκλείοντας κυριολεκτικά την ανάπτυξη γεωργικών καλλιεργειών στο μέλλον στις εκτάσεις του ΟΠΑ (Διάγραμμα Νο 3). Σημειώνεται, ιδιαίτερα, η επίσκεψη της ηγεσίας της RWE στο μέγαρο Μαξίμου στις 15 ΟΚΤ 2019 και στις 6 ΔΕΚ 2021, καθώς και το γεγονός, ότι οι τοπικές κοινωνίες στη Β. Ρηνανία – Βεστφαλία δεν επέτρεψαν μέχρι σήμερα την εγκατάσταση μεγαΦ/Β πάρκων στις τεράστιες εκτάσεις των λιγνιτωρυχείων της RWE, κατά πολύ μεγαλύτερες των αντίστοιχων της ΔΕΗ ΑΕ (ΛΚΔΜ). 4.3. Στις εκτάσεις των ορυχείων Πτολ/δας (Κυρίου Πεδίου-ΟΚΠ, Πεδίου Καρδιάς-ΟΠΚ και Νοτίου Πεδίου-ΟΝΠ) η ΔΕΗ ΑΕ παρακρατεί 42.615 στρ. για την εγκατάσταση μεγαΦ/Β πάρκων σε έκταση τουλάχιστο 30.000 στρ. και παραχωρεί 50.920 στρ. στην εταιρία ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΑΕ (Διάγραμμα Νο 4). Από τα πιο πάνω προκύπτει, ότι στα ορυχεία του ΛΚΔΜ (Πτολ/δα – Αμύνταιο) δεσμεύονται πάνω από 50.000 στρ. για την εγκατάσταση μεγαΦ/Β πάρκων στερώντας τις αποδεδειγμένα με στιβαρές επιστημονικές μελέτες (ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε. 2010 κλπ.) πολύ εύφορες εκτάσεις από τον πρωτογενή τομέα και την απασχόληση χιλιάδων ανέργων στο μέλλον, όταν η Δ. Μακεδονία είναι πρωταθλήτρια της χώρας στην ανεργία και στη μείωση του πληθυσμού (-10,5%) μεταξύ των απογραφών 2011- 21. Διευκρινίζεται, επίσης, ότι ανήκουν επιπλέον ~ 41.000 στρ. στην κατοχή της ΔΕΗ ΑΕ στην περιοχή ορυχείων Πτολ/δας, πλην ΟΠΑ, στους χώρους εκσκαφών και αποθέσεων (πρανή και δάπεδα βαθμίδων, κ.α.) για τα οποία δεν έχει οριστικοποιηθεί, μέχρι σήμερα, το σχέδιο αποκατάστασής τους. Σε κάθε περίπτωση δεν αναμένεται να προκύψουν αξιόλογες οριζόντιες - παραοριζόντιες εκτάσεις κατάλληλες για γεωργικές χρήσεις αλλά κυρίως κεκλιμένες επιφάνειες (δάση) και λίμνες. 4.4.Τονίζεται, ιδιαίτερα ότι στη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) με την Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (ΑΕΠΟ/ΥΠΕΚΑ, 9-11-2011, Αρ. Πρ. οικ. 133314/2929), που ίσχυε μέχρι τις 9-11-2021 (10ετία), για τα ορυχεία Πτολ/δας (ΟΚΠ, ΟΠΚ και ΟΝΠ) πλην ΟΠΑ, προβλέπονταν χρήσεις για αγροτικές καλλιέργειες σε έκταση 50.711 στρ., ποσοστό 37% των συνολικών εκτάσεων που θα κατείχε η ΔΕΗ ΑΕ το 2050 (147.926 στρ.) ή το 42,35% των αποκατεστημένων εκτάσεων (119.724 στρ). (Διάγραμμα 5 και Πίνακας 6). Επισημαίνεται, ακόμη, ότι στις εκτάσεις των ορυχείων Πτολ/δας, πλην ΟΠΑ, που παραχωρούνται στην εταιρία του Δημοσίου ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΑΕ με το Ν.4956/2022 και ανέρχονται σε 50.920 στρ. από το αρχικό σύνολο των ~135.000 στρ. που κατέχει σήμερα η ΔΕΗ ΑΕ, μόνο 9.773 στρ., δηλ. ποσοστό 7,24% προορίζονται για αγροτικές χρήσεις, έναντι 37% που προβλέπονταν στην ΜΠΕ 2011, όπως προαναφέρθηκε, και όπως διαπιστώνεται δια γυμνού οφθαλμού από τη συγκριτική παράθεση των διαγραμμάτων Νο 4 και Νο 5, αντίστοιχα. Ενημερωτικά, για τον αναγνώστη, στη συνολική έκταση 200.000 στρ. αποκατεστημένων εδαφών στα ορυχεία της γερμανικής RWE (2014) στη Β. Ρηνανία – Βεστφαλία, οι γεωργικές καλλιέργειες καλύπτουν 103.000 στρ. ( 51.5%) χωρίς μεγαΦ/Β πάρκα. Προτείνεται, λοιπόν, για πολλοστή φορά, αντί για την εγκατάσταση μεγαΦ/Β πάρκων, να διατεθούν οι εκτάσεις που παρακρατούνται από τη ΔΕΗ ΑΕ, για την ανάπτυξη δυναμικών αγροτοκτηνοτροφικών δραστηριοτήτων. Τούτο είναι εξαιρετικά σημαντικό και επίκαιρο σήμερα με την ορατή επισιτιστική κρίση και τις πολύ υψηλές τιμές στα είδη διατροφής, γεγονός που επιβάλλει την ταχύτατη στροφή της χώρας στον πρωτογενή αγροτοκτηνοτροφικό και διατροφικό τομέα για την εξασφάλιση της διατροφής των κατοίκων και των εκατομμυρίων επισκεπτών της. Επειδή, όμως, είναι δίκαιη η ταχεία ανάπτυξη ΑΠΕ (Φ/Β κ.α) από τη ΔΕΗ ΑΕ, το πρόβλημα αυτό λύνεται με την «ανταλλαγή» εδαφών, πάγια μέθοδο στις απαλλοτριώσεις της RWE στη Β. Ρηνανία – Βεστφαλία, δηλ. με την παραχώρηση απαλλοτριωμένων και αποκατεστημένων εκτάσεων του ΛΚΔΜ από τη ΔΕΗ ΑΕ και την «ισοδύναμη» παραχώρηση από την πολιτεία στη ΔΕΗ ΑΕ αγόνων εκτάσεων (δημόσιων ή κοινοτικών) και θαλάσσιων περιοχών για εγκατάσταση π.χ. Φ/Β πάρκων. Με τον τρόπο αυτό διασφαλίζονται πλήρως τα συμφέροντα των κατοίκων της Δ. Μακεδονίας, της ΔΕΗ ΑΕ και της χώρας γενικότερα.
Εκτός από την απαξίωση των εύφορων εκτάσεων για εγκατάσταση μεγαΦ/Β πάρκων στις εκτάσεις των λιγνιτωρυχείων του ΛΚΔΜ, θα σημειωθεί «απώλεια» εκατοντάδων εκατομμυρίων κυβικών μέτρων υπόγειων, κυρίως, νερών τα οποία εισρέουν από τα περιμετρικά πρανή εκσκαφής, ιδιαίτερα από τον ορεινό όγκο του Βερμίου, στο χώρο των αποθέσεων αγόνων και στα κενά των τελικών εκσκαφών των ορυχείων Πτολ/δας. Αυτό είναι αναπόφευκτο γιατί, μέχρι σήμερα, δεν προβλέπεται από τη ΔΕΗ ΑΕ ούτε και από τη ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΑΕ καμία ενέργεια για τον έλεγχο της ροής και την υδρομάστευση αυτών των νερών προκειμένου να αξιοποιηθούν στην άρδευση γεωργικών εκμεταλλεύσεων της περιοχής, κι όχι μόνο. Διευκρινίζεται, ακόμη, ότι επειδή στις εσωτερικές αποθέσεις των ορυχείων κυριαρχούν αδιαπέρατα άγονα υλικά (μάργες, άργιλοι) είναι αδύνατη η δημιουργία τυπικών υδροφόρων οριζόντων και η δυνατότητα συγκέντρωσης και αξιοποίησης αυτών των νερών, αφού θα διαχέονται ακανόνιστα δημιουργώντας συνθήκες μακροχρόνιας αστάθειας στα τελικά πρανή εκσκαφών και αποθέσεων των ορυχείων, καθιζήσεις τελικών επιφανειών και πλήθος άλλων επιβλαβών παρενεργειών για το συνολικό οικοσύστημα.
Από όλα τα προαναφερθέντα προκύπτει, ότι παραδίδονται κυριολεκτικά και απαξιώνονται από τα ξένα ιδιωτικά FUNDS που διαφεντεύουν τη ΔΕΗ ΑΕ, για να διευκολυνθούν στην κερδοσκοπική τους δραστηριότητα, «γη και ύδωρ» της περιοχής, οι πολυτιμότεροι πλουτοπαραγωγικοί πόροι για τις μελλοντικές γενιές, Αυτές, δυστυχώς, είναι σήμερα οι συνειδητές επιλογές των κυβερνώντων που σηματοδοτούν καταστροφικές μελλοντικές προοπτικές για τη Δ. Μακεδονία. Ωστόσο, εναπόκειται αποκλειστικά στους κατοίκους της περιοχής ενόψει των εθνικών και αυτοδιοικητικών στη συνέχεια εκλογών, να ακυρώσουν με τη στάση και τον αγώνα τους στην πράξη τις διαφαινόμενες δραματικές εξελίξεις και να τις μετατρέψουν σε ωφέλιμες για τα συμφέροντά τους και τη χώρα, γενικότερα, κι όχι των ξένων FUNDS της ΔΕΗ ΑΕ και της γερμανικής RWE. Το πρόταγμα των διεκδικήσεων πρέπει να αφορά συνοπτικά τα εξής:
(1)Θεσμική παρέμβαση, σε συμμαχία με χώρες που αξιοποιούν ίδιους γαιάνθρακες για την παραγωγή Η.Ε, σε επίπεδο Ε.Ε.-27 για ένταξη σε πλήρη λειτουργία όλων των συμβατών περιβαλλοντικά λιγνιτικών ΑΗΣ και λειτουργία τους έως, π.χ. Μεγαλόπολη 4-2032, ΑΗΣΑΔ 5-2038, Μελίτη-2043 και νέα Πτολ/δα 5-2049. Έτσι, διασφαλίζεται η ηλεκτρική τροφοδοσία της χώρας με τη μόνιμη συμμετοχή του λιγνίτη πάνω από 20% στο Η.Ι. σε ικανό βάθος χρόνου, δηλ. συνολικά των εγχώριων πόρων (λιγνίτης, ΑΠΕ και νερά) πάνω από 70% και η βάση για την καταπολέμηση και εξαφάνιση της κερδοσκοπίας στην αγορά Η.Ε. Παράλληλα τηρούνται πλήρως οι δεσμεύσεις της Ελλάδας αναφορικά με τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Ακόμη, παρέχεται επαρκής χρόνος για την ομαλή μετάβαση της Δ. Μακεδονίας στη μετά λιγνίτη εποχή.
(2) Αναβάθμιση του ρόλου του Δημοσίου στη διοίκηση της ΔΕΗ ΑΕ ώστε να καταστεί η κύρια επιχείρηση για τη διασφάλιση της παροχής φθηνής Η.Ε. στους καταναλωτές όλων των κατηγοριών με την κατάργηση των κερδοσκοπικών μηχανισμών και την άσκηση αυστηρών ελέγχων, ενόψει των ορατών, πλέον, σε όλους ενεργειακών, γεωοικονομικών και γεωστρατηγικών ανακατατάξεων σε παγκόσμια κλίμακα που παραπέμπουν σε σκοτεινό και αβέβαιο μακροχρόνιο ορίζοντα.
(3) Ανάταξη της λειτουργίας των λιγνιτωρυχείων με στόχο τη μείωση του κόστους εξόρυξης του λιγνίτη της συμβατικής-επιθυμητής από τους ΑΗΣ ποιότητας με μέτρα, όπως αξιοποίηση ίδιου εξοπλισμού ορυχείων, προσλήψεις αναγκαίου τεχνικού προσωπικού κ.α. Ακόμη, άμεση επίλυση από την πολιτεία του προβλήματος τροφοδοσίας του ΑΗΣ Μελίτης από το Ορ. Αχλάδας. Παράλληλα επιβάλλεται η αξιοποίηση απεριόριστων πρακτικά ποσοτήτων κατάλληλων λιγνιτικών στρωμάτων σε εξωηλεκτρικές χρήσεις όπως, π.χ. για την παραγωγή οργανοχουμικών λιπασμάτων και εδαφοβελτιωτικών κλπ. με πολλαπλά οφέλη για τη ΔΕΗ ΑΕ και την εθνική οικονομία.
(4) Άμεση ακύρωση της εγκατάστασης μεγαΦ/Β πάρκων σε τεράστιες εκτάσεις των λιγνιτωρυχείων και περιορισμός των στα πλαίσια της ΜΠΕ 9-11-2011 (Πίνακας 6) για τα ορυχεία Πτολ/δας.
(5) Επανασχεδιασμός της αποκατάστασης των εδαφών των ορυχείων από τη ΔΕΗ ΑΕ σε συνεργασία και συνεννόηση με τους αρμόδιους τοπικούς φορείς, με στόχο τη μεγιστοποίηση της δημιουργίας και ανάπτυξης εύφορων γεωργικών εκτάσεων, την αξιοποίηση των υπόγειων και επιφανειακών νερών της περιοχής σε αρδεύσεις γεωργικών καλλιεργειών, την αναβάθμιση του περιβάλλοντος (λίμνες, προστασία βιοποικιλότητας της περιοχής, ζώνες αναψυχής, δασοκάλυψη κεκλιμένων επιφανειών, αντιμετώπιση των αυταναφλέξεων λιγνιτικών στρωμάτων, εξασφάλιση μακροχρόνιας ευστάθειας πρανών κλπ), όπως προδιαγράφονταν στη ΜΠΕ 9-11-2011.
ΧΡΗΣΤΟΣ Γ. ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ τ. Δ/ντης ΛΚΔΜ/ΔΕΗ ΑΕ, τ. μέλος Δ.Σ. ΔΕΗ ΑΕ
Συνημμένα: 5 διαγράμματα και ένας πίνακας.
Διάγραμμα Νο 1
Διάγραμμα Νο2
Διάγραμμα Νο 3
Διάγραμμα Νο 4
Διάγραμμα Νο 5: Τελική εικόνα χρήσεων γης ορυχείων Πτολ/δας, 2050, (ΜΠΕ 9-11-2011)
ΠΙΝΑΚΑΣ 6: Χρήσεις γης εκτάσεων ορυχείων Πτολ/δας, σύμφωνα με την ΜΠΕ 09-11-2011
.gif)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου