Τρίτη 29 Απριλίου 2008

Ας ξεσηκωθούμε όλοι μας..



Τα όρια της ρύπανσης, αυξάνονται εις την περιοχή και εις τη πόλη,
σε λίγο αναπνευστικό, πρόβλημα θα χουμε όλοι.

Κάθε μέρα η ατμόσφαιρα, από ρύπους θολώνει,
μα φαίνεται πως κανενός, το αυτάκι δεν ιδρώνει.

Δε μας ακούει φαίνεται, κανένας τους καημένους
και όλοι οι συνυπεύθυνοι, μας έχουνε γραμμένους.

Ως δείχνουνε τα πράγματα, όπως λεν οι μετρήσεις,
σε αυτή τη περιοχή σύντομα, δε θα μπορείς να ζήσεις.

Στην περιοχή αυτή όπου ο Θεός, πολλά έδωσε κάλλη,
κάποιοι την καταντήσανε, να είναι σε μαύρο χάλι.

Στην ρύπανση η περιοχή, κατέχει τα πρωτεία,
κάτι πρέπει να κάνουμε, τελειώνουν πια τα αστεία.

Εάν σοβαρά το πρόβλημα, όλοι μας δεν το ιδούμε,
με μάσκες βλέπω σύντομα, πως θα κυκλοφορούμε.

Άμεσα ν΄ αντιδράσουμε, πριν μπούμε σε μπελάδες,
βλέπετε με την υγεία μας, παίζουν οι μασκαράδες.

Οι μασκαράδες που έχουμε, ως μόνο μέλημά τους,
το κέρδος, τα υπόλοιπα τα γράφουν στα παλιά τους.

Το κέρδος και ο πλουτισμός, μόνο τους ενδιαφέρει
και δεν τους καίγεται καρφί, ο κόσμος αν υποφέρει.

Οι τοπικοί οι άρχοντες, τον κόσμο ας ξεσηκώσουν,
και οι οικολόγοι και ο λαός, τα πόδια να στυλώσουν.

Να αντιληφθούνε όλοι τους, πως άλλο πια δεν πάει,
το νέφος μα και η ρύπανση, στο τέλος θα μας φάει.

Όσο εμείς μένουμε απαθείς κι η ρύπανση θα αυξάνει
τότε να είσαστε σίγουροι, ο «Κούκος» δεν θα φτάνει...

1/3/2008, Εφημερίδα Ταχυδρόμος (Βόλου)
Επιμέλεια: Γιασούντ , Αρ. Φύλλου: 703
Ελπίζουμε να μας συγχωρέσει ο συντάκτης του άρθρου για την "μερική" παράφραση...

Διαβάστε περισσότερα...

Σάββατο 26 Απριλίου 2008

Το Τσέρνομπιλ 20 χρόνια μετά...



Είκοσι χρόνια συμπληρώνονται από την αποφράδα ημέρα της 26ης Απριλίου του 1986, όταν ο κόσμος ξυπνούσε με την είδηση του πυρηνικού ατυχήματος στο Τσερνομπίλ, που πολλοί σύγχρονοι ιστορικοί χαρακτήρισαν ως τη «σοβιετική Πομπηία».
Η φοβερή αυτή καταστροφή, που στις παλαιότερες γενιές αναμόχλευσε μνήμες της τραγωδίας της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι και στις νεότερες έσπειρε τον πανικό και την αβεβαιότητα για την επόμενη ημέρα, δύο δεκαετίες μετά, παραμένει «ανοιχτή πληγή», αφού ο κίνδυνος δεν έχει αποσοβηθεί πλήρως και οι αρνητικές συνέπειές της παραμένουν ορατές στις σοβαρότερα πληγείσες περιοχές της Ουκρανίας, της Λευκορωσίας και της Ρωσίας.
Η σαρκοφάγος που τοποθετήθηκε στον κατεστραμμένο αντιδραστήρα 4 του Τσερνομπίλ αμέσως μετά την έκρηξη, εγκυμονεί κινδύνους, δηλώνει ο καθηγητής πυρηνικής φυσικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) Κωνσταντίνος Παπαστεφάνου, ενώ τη συγκλονιστική μαρτυρία του από τον τόπο της τραγωδίας καταθέτει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο 60χρονος Σοτά Κικάντζε, ο οποίος εργάστηκε ως εκκαθαριστής στο Τσερνομπίλ λίγους μήνες μετά την έκρηξη.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις που περιλαμβάνονται σε έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας με αφορμή την 20ή επέτειο του Τσερνομπίλ, περίπου 4.000 άνθρωποι από τους συνολικά 600.000 που εκτέθηκαν περισσότερο στη ραδιενέργεια, εκτιμάται ότι έχουν χάσει ή θα χάσουν μελλοντικά τη ζωή τους ως συνέπεια του πυρηνικού ατυχήματος του Τσερνομπίλ. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται οι περίπου 50 εργάτες και μέλη των σωστικών συνεργείων που έσπευσαν στον τόπο του ατυχήματος και πέθαναν μετέπειτα και τα εννέα παιδιά που έχασαν τη ζωή τους από καρκίνο του θυρεοειδούς πολύ σύντομα μετά την έκλυση της ραδιενέργειας.
Σε ό,τι αφορά, ωστόσο, τις περιπτώσεις καρκίνου του θυρεοειδούς (περίπου 4.000) εμφανίστηκαν την περίοδο αμέσως μετά το ατύχημα και εκτιμάται ότι οφείλονται στην εκλυθείσα ραδιενέργεια. Σε έκθεση του 2005 για τις επιπτώσεις του Τσερνομπίλ διευκρινίζεται ότι το ποσοστό αυτών που καταφέρνουν να νικήσουν τον καρκίνο είναι πολύ υψηλό και ανέρχεται σε σχεδόν 99%.
Παρά το γεγονός ότι τα πρώτα χρόνια μετά το ατύχημα είχε επικρατήσει η τάση να αποδίδεται κάθε θάνατος από κάποια μορφή καρκίνου στο Τσερνομπίλ, οι επιστήμονες σημειώνουν ότι η προσέγγιση αυτή είναι υπερβολική και έχει οδηγήσει σε εσφαλμένες κρατούσες αντιλήψεις για τις ανθρώπινες απώλειες από το ατύχημα.
Όπως χαρακτηριστικά τονίζεται σε έκθεση του Φόρουμ του Τσερνομπίλ με αφορμή τη συμπλήρωση είκοσι χρόνων από το ατύχημα, οι μύθοι και οι εσφαλμένες αντιλήψεις για την απειλή της ραδιενέργειας έχουν οδηγήσει σε «παραλύουσα μοιρολατρία» μεταξύ των κατοίκων των μολυσμένων περιοχών.
Εκεί που θα πρέπει, σύμφωνα με τους ειδικούς, να επικεντρωθεί η προσοχή στην παρούσα φάση είναι η σαρκοφάγος του αντιδραστήρα 4, η τοποθέτηση της οποίας αποφασίστηκε ως προσωρινό μέτρο μετά το ατύχημα, με ανώτατο όριο ζωής τα 20-30 χρόνια. Το 1997, οι χώρες της G7 μαζί με τη Ρωσία, την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), την Ουκρανία και με τη συνδρομή της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD), αποφάσισαν την κατασκευή μιας ασφαλέστερης σαρκοφάγου για τον κατεστραμμένο αντιδραστήρα, καθώς η υπάρχουσα παρουσιάζει κίνδυνο διάρρηξης του μπετόν αρμέ. Η νέα σαρκοφάγος, η οποία αναμένεται να στοιχίσει περισσότερα από 768 εκατομμύρια ευρώ, θα είναι έτοιμη το 2008 και εκτιμάται πως θα μπορέσει να προστατεύσει επαρκώς τον αντιδραστήρα για τα επόμενα εκατό χρόνια.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, της οποίας η μέχρι σήμερα συνολική προσφορά σε προγράμματα και δράσεις σχετικά με το Τσερνομπίλ ανέρχεται σε 340 εκατ. ευρώ, έχει δεσμευτεί να διαθέσει για την κατασκευή της νέας σαρκοφάγου συνολικά 191 εκατ. ευρώ, ενώ σημαντική θα είναι και η συνεισφορά των κρατών-μελών της ΕΕ σε διμερή βάση (η Ελλάδα θα καταβάλει 5 εκατ. ευρώ).
Τρία χρόνια μετά το δυστύχημα, η σοβιετική κυβέρνηση αποφάσισε να «παγώσει» την κατασκευή των αντιδραστήρων "πέντε" και "έξι" του πυρηνικού σταθμού, ενώ μετά από πολύμηνες διεθνείς διαπραγματεύσεις, το Τσερνομπίλ «κατέβασε οριστικά διακόπτες» στις 12 Δεκεμβρίου του 2000.

Greenpeace: Έκθεση φωτογραφίας για το Τσερνομπίλ

Με αφορμή τη συμπλήρωση 20 χρόνων από το πυρηνικό ατύχημα στο Τσερνομπίλ, και καθώς η πυρηνική βιομηχανία παρουσιάζεται γεμάτη υποσχέσεις, η Greenpeace διοργανώνει την έκθεση φωτογραφίας με τίτλο "Πιστοποιητικό Τσερνομπίλ 000358" του βραβευμένου φωτογράφου Robert Knoth. Δύο δεκαετίες μετά από το σημαντικότερο πυρηνικό ατύχημα στην ιστορία, μπορεί οι δικές μας αναμνήσεις να αρχίζουν να ξεθωριάζουν, όμως για κάποιους άλλους ο εφιάλτης συνεχίζει να είναι ζωντανός.
Η Άνια ζει στην πόλη Γκομέλ της Λευκορωσίας και έχει ένα πιστοποιητικό με τον αριθμό 000358. Δεν είναι πιστοποιητικό γεννήσεως, ούτε γλωσσομάθειας. Επιβεβαιώνει ότι η Άνια είναι θύμα του πυρηνικού ατυχήματος του Τσερνομπίλ κι ας είναι μόλις 15 χρονών.
Στα 4 της χρόνια, ο καρκίνος σημάδεψε την αρχή μιας ζωής γεμάτης πόνο. Μια ομάδα γιατρών έκρινε ότι θα πρέπει να λάβει ένα Πιστοποιητικό Τσερνομπίλ γιατί ο πατέρας της γεννήθηκε σε ένα χωριό κοντά στο Τσερνομπίλ. Είναι ένα κομμάτι χαρτί με το νούμερο 000358, που της δίνει το δικαίωμα για δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη σε επιλεγμένα ιδρύματα. Όμως, οι συνέπειες και το κόστος των πυρηνικών καταστροφών στην πρώην Σοβιετική Ένωση δεν μπορούν να μετρηθούν τόσο απλά. Η Άνια είναι κάτι παραπάνω από ένας αριθμός.
Φέτος συμπληρώνονται 20 χρόνια από το πυρηνικό ατύχημα στην Ουκρανία, όμως το Τσερνομπίλ δεν είναι παρά μόνο μία περίπτωση πυρηνικού ατυχήματος στην περιοχή της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Από το 1949 που πραγματοποιήθηκε η πρώτη πυρηνική δοκιμή στην πρώην Σοβιετική Ένωση και ξεκίνησε η ανάπτυξη του προγράμματος πυρηνικών εξοπλισμών και της πυρηνικής βιομηχανίας της χώρας, έχουν δημιουργηθεί τέσσερις ζώνες πυρηνικής καταστροφής στην ευρύτερη περιοχή, λόγω μικρών ή μεγάλων ατυχημάτων. Το πυρηνικό εργοστάσιο στο Μαγιάκ της Ρωσίας, το Τσερνομπίλ, η κλειστή πόλη Σεβέρσκ, έδρα της Κοινοπραξίας Χημικών Επιχειρήσεων της Σιβηρίας και τα πεδία πυρηνικών δοκιμών στο Σεμιπαλατίνσκ είναι οι κυριότερες εστίες ραδιενεργής μόλυνσης με θύματα εκατομμύρια κατοίκους.
Το φθινόπωρο του 2005 ο διεθνούς φήμης φωτογράφος Robert Knoth και η δημοσιογράφος Antoinette De Jong ταξίδεψαν για την Greenpeace στις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης και κατέγραψαν δραματικές ανθρώπινες ιστορίες. Και δεν αναφερόμαστε μόνο στους χιλιάδες ανθρώπους που βίωσαν την καταστροφή, αλλά και σε εκατοντάδες παιδιά που γεννήθηκαν στιγματισμένα από την πυρηνική απειλή.
Με την ευκαιρία της 20ης επετείου από το πυρηνικό ατύχημα στο Τσερνομπίλ, η συλλογή φωτογραφιών θα παρουσιαστεί από την Greenpeace σε 19 χώρες, ενώ έχει ήδη κερδίσει τιμητική διάκριση στα Βραβεία World Press Photo 2006. Στην Ελλάδα θα φιλοξενηθεί στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων από τις 26 Απριλίου μέχρι τις 2 Μαΐου 2006. Παράλληλα, το οδοιπορικό αυτό στις τέσσερις ζώνες πυρηνικής καταστροφής στις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης θα κυκλοφορήσει σε φωτογραφικό λεύκωμα από τις εκδόσεις Αιώρα. Τα έσοδα από τις πωλήσεις του βιβλίου θα διατεθούν για την ενίσχυση των σκοπών της οργάνωσης.

Ώρες λειτουργίας: 9.00 - 13.00 και 17.00 - 21.00 (Εκτός Δευτέρας και Κυριακής απόγευμα)
Πνευματικό Κέντρο Δήμου Αθηναίων, Ακαδημίας 50

Βρετανία: Ο αριθμός των νεκρών μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερος από εκείνον που είχε αναφερθεί στους επίσημους απολογισμούς

O αριθμός των νεκρών από την πυρηνική καταστροφή στο Τσερνομπίλ πριν από 20 χρόνια μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερος από εκείνον που είχε αναφερθεί στους επίσημους απολογισμούς, με περίπου 93.000 επιπλέον θανάτους από καρκίνο παγκοσμίως, ανακοινώθηκε σήμερα από την οικολογική οργάνωση Γκρινπις. Σε έκθεση της οργάνωσης που στηρίζεται σε έρευνα της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών της Λευκορωσίας, αναφέρεται ότι από τα περίπου 2 εκατομμύρια άτομα που υπέστησαν τις συνέπειες από το δυστύχημα στο Τσερνόμπιλ, περίπου 270.000 θα αναπτύξουν καρκινογενέσεις από τις οποίες περίπου 93.000 θα είναι θανατηφόρες.
Η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) εκτιμά ότι 4.000 άνθρωποι πέθαναν μετά την έκρηξη στον πυρηνικό αντιδραστήρα Νο 4 της ουκρανικής πόλης Τσερνόμπιλ στις 26 Απριλίου 1986. Μετά την έκρηξη ένα τεράστιο νέφος ραδιενεργού σκόνης κάλυψε την βόρεια και δυτική Ευρώπη ακόμη και τμήματα των ανατολικών Ηνωμένων Πολιτειών.
Στην ίδια έκθεση η Γκριπίς εκτιμά επίσης ότι περί τα 200.000 άτομα στη Ρωσία, την Ουκρανία και την Λευκορωσία μπορεί να έχουν ήδη πεθάνει από επιπλοκές καρδιολογικών νοσημάτων που προκλήθηκαν από το πυρηνικό δυστύχημα.
Σύμφωνα με την ίδια έκθεση, τα κρούσματα καρκίνου σημείωσαν αύξηση 40% στο διάστημα μεταξύ των ετών 1990 και 2000, ενώ σε παιδιά που δεν είχαν τότε ακόμη γεννηθεί, σήμερα παρουσιάζεται μεγάλη αύξηση του καρκίνου του θυρεοειδούς. Μεγάλη αύξηση παρατηρείται ακόμη στα κρούσματα λευχαιμίας καθώς και στους καρκίνους των εντέρων, του μαστού, της ουροδόχου κύστης, των νεφρών και των πνευμόνων, προστίθεται στην έκθεση της Γκρινπίς.

Η παγκόσμια πυρηνική γεωγραφία

Το Τσερνομπίλ μπορεί να μη λειτουργεί πλέον, αλλά σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία των διεθνών οργανισμών πυρηνικής ενέργειας, στα τέλη του 2005 λειτουργούσαν ανά τον πλανήτη 443 πυρηνικοί σταθμοί, με τις Ηνωμένες Πολιτείες να φιλοξενούν στο έδαφός τους τους περισσότερους (104). Ακολουθούν η Γαλλία με 59, η Ιαπωνία με 56, η Ρωσία με 31, η Βρετανία με 23, η Κορέα με 20, ο Καναδάς με 18, η Γερμανία με 17, η Ινδία και η Ουκρανία με 15 έκαστη, η Σουηδία με 10. Από εννέα έχουν η Κίνα και η Ισπανία, επτά το Βέλγιο, από έξι η Τσεχία και η Σλοβακία, πέντε η Ελβετία, από τέσσερις η Βουλγαρία, η Φινλανδία και η Ουγγαρία, από δύο η Αργεντινή, η Βραζιλία, το Μεξικό, το Πακιστάν και η Νότιος Αφρική και από έναν η Αρμενία, η Λιθουανία, η Ρουμανία και η Σλοβενία.
Άλλοι περίπου 30 πυρηνικοί σταθμοί βρίσκονται υπό κατασκευή σε διάφορες χώρες, ενώ και η Τουρκία προτίθεται να προχωρήσει στην κατασκευή ανάλογης μονάδας στη Σινώπη.

Μια συγκλονιστική μαρτυρία

Ένας από τους ανθρώπους που βρέθηκε στον τόπο της τραγωδίας μετά την έκρηξη και βίωσε την καταστροφή, ο Σοτά Κικάντζε, ο οποίος έπαιξε τη ζωή του "κορόνα- γράμματα" δουλεύοντας ως εκκαθαριστής στις ραδιενεργές περιοχές, με αντίτιμο μια τηλεφωνική σύνδεση και μια σύνταξη λίγων δολαρίων, αποδεικνύεται έως τώρα διπλά τυχερός: πρώτον, επειδή γλίτωσε τότε και δεύτερον, επειδή δεν έχει αρρωστήσει από τη ραδιενέργεια.
«Είχα πλήρη επίγνωση του τι μπορεί να μου συμβεί στο Τσερνομπίλ ένα χρόνο μετά την καταστροφή», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο 60χρονος σήμερα Σοτά, ο οποίος, ως έφεδρος αξιωματικός, επιστρατεύτηκε από το Μπορζόμι στο Τσερνομπίλ, ένα χρόνο μετά το δυστύχημα.
«Δεν μπορούσα να πω. Δε θέλω. Ξέρετε πως ήταν στην ΕΣΣΔ. Όταν η πατρίδα σε καλεί, πρέπει να είσαι έτοιμος να δώσεις και την ίδια σου τη ζωή», σημειώνει ο Σοτά, ο οποίος μαζί με το γιο του εργάζεται σήμερα στις οικοδομές της Θεσσαλονίκης.
«Η υγεία μου δεν είναι καλή. Πάντα έχω ζαλάδες», λέει ο 60χρονος από τη Γεωργία, ο οποίος διακομίστηκε πριν από λίγες ημέρες στο νοσοκομείο, χωρίς να μπορέσουν οι γιατροί να εντοπίσουν τα αίτια των λιποθυμιών του.
Στην περιοχή του Τσερνομπίλ, ο Σοτά έμεινε το 1987 για έξι μήνες. «Είδα με τα μάτια μου τις πόλεις και χωριά-φαντάσματα, σαν να ήταν ένα σκηνικό θεάτρου χωρίς ηθοποιούς. Παράξενη ησυχία και πολύ έντονο φως», θυμάται και ζητά να μην του κάνουμε πολλές ερωτήσεις, επειδή, όπως λέει, έχει υπογράψει χαρτί ότι δεν θα μιλήσει πουθενά για ό,τι είδε.
Παρά τις επίμονες ερωτήσεις και την υπενθύμιση ότι η ΕΣΣΔ δεν υπάρχει πλέον, ο Σοτά αρνείται να αποκαλύψει περισσότερες λεπτομέρειες και λέει διαρκώς: «Εδωσα λόγο, δεν γίνεται!».
Ανασύρει, ωστόσο, από το χρονοντούλαπο των αναμνήσεών του μια συγκλονιστική εμπειρία, την οποία βίωσε κατά τη διάρκεια της παραμονής του στο Τσερνομπίλ. «Κάποιοι νεαροί από την ομάδα μου βρήκαν ένα καλό αυτοκίνητο, ένα "Βόλγκα", παρατημένο. Αποφάσισαν να το πάρουν και μόλις μπήκαν μέσα, έμειναν εκεί για πάντα? Σε δευτερόλεπτα έχασαν τις ζωές τους από τη ραδιενέργεια», θυμάται και αποκαλύπτει πως έζησε πολλές τέτοιες ιστορίες.
«Δεν χωρούσε στο μυαλό μας ότι παντού, όπου έπεφτε το βλέμμα του ανθρώπου υπήρχε θάνατος. Δεν βλέπαμε ανθρώπους. Μόνο σπίτια, κτίσματα με πάρα πολλή ραδιενέργεια. Σε ένα υπόγειο βρήκα μια γάτα, ξέφυγε από τα χέρια μου, πήγε να ανεβεί στη σκεπή του σπιτιού, αλλά δεν έφτασε ποτέ. Έπεσε ψόφια κάτω», προσθέτει ο Σοτά, ο οποίος μαζί με 37 άλλα άτομα έμειναν για έξι μήνες σε απόσταση 30 χλμ από το Τσερνομπίλ.
«Μας έφερναν ντυμένους με ειδικές στολές στην περιοχή, με ειδικά αυτοκίνητα. Ο καθένας μπορούσε να μείνει και να εργαστεί εκεί μόνο ένα με δύο λεπτά, αλλά όχι περισσότερο», εξηγεί και σημειώνει ότι τα αεροπλάνα έκαναν συνεχώς ρίψεις τσιμέντου στον αντιδραστήρα, όπου σημειώθηκε το ατύχημα.
Στην ερώτηση εάν φοβόταν τη ραδιενέργεια, απαντά πως ακόμη και σήμερα δεν ξέρει αν τη φοβόταν, αλλά δεν είχε άλλη επιλογή. «Το ανακουφιστικό ήταν ότι, σύμφωνα με αυτά που μας είχε υποσχεθεί το κράτος, μετά από την αποστολή στο Τσερνομπίλ, καθένας μας θα είχε δωρεάν ένα διαμέρισμα, ένα αυτοκίνητο, 50% έκπτωση στα ταξίδια με αεροπλάνο και με τρένο, τηλεφωνική γραμμή και μια σύνταξη. Αυτά μας υποσχέθηκαν, αλλά τελικά δεν έδωσαν τίποτα, μόνο μια τηλεφωνική γραμμή και μια σύνταξη που σήμερα είναι 45 λάρι (περίπου 24 δολάρια)», αναφέρει.
«Συνειδητοποίησα πρόσφατα, όταν άρχισα να έχω προβλήματα στην υγεία μου όλο και μεγαλύτερα, πως κανείς από εμάς δεν μπορούσε να αποφύγει τις συνέπειες της τραγωδίας του Τσερνομπίλ. Ήταν κάτι σαν τον πόλεμο, μια ιστορική στιγμή που αν συμβεί, δύσκολο είναι να κρυφτείς. Θα πάρεις όπλο?και θα συνεργάζεσαι με τους άλλους για το καλό του κόσμου», καταλήγει ο Σοτά.
Ο καθηγητής Παπαστεφάνου μιλά για τα "μαθήματα" από το Τσερνομπίλ
Τους κινδύνους που ελλοχεύουν η σαρκοφάγος του αντιδραστήρα 4 του πυρηνικού σταθμού του Τσερνομπίλ επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καθηγητής πυρηνικής φυσικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) Κώστας Παπαστεφάνου, σημειώνοντας πως είκοσι χρόνια μετά, η σαρκοφάγος έχει προβλήματα διάρρηξης του μπετόν αρμέ, με το οποίο σκεπάστηκε ο κατεστραμμένος αντιδραστήρας μετά το ατύχημα.
Όπως υπογραμμίζει ο κ. Παπαστεφάνου, η «καρδιά» του αντιδραστήρα σιγοκαίει, καθώς το πυρηνικό καύσιμο δεν έχει ακόμη εξαντληθεί -μόλις το 2%-3% έφυγε έξω, το άλλο έμεινε μέσα- και οι θερμοκρασίες που αναπτύσσονται είναι υψηλές. «Όλο αυτό δρα διαβρωτικά και προς τα πάνω, προς τη σαρκοφάγο, και προς τα κάτω. Η ραδιενέργεια δηλαδή μπορεί να φύγει υπογείως και να έχουμε νέο Σύνδρομο της Κίνας. Να φύγει και να μην ξέρουμε πού θα εμφανιστεί. Δεν μπορείς να το προβλέψεις», εξηγεί.
Αποκαλύπτει δε ότι για τη σαρκοφάγο υπήρχε λύση να γίνει ένα κέλυφος, μια λύση που είχε προταθεί το 1996, αλλά ποτέ δεν υλοποιήθηκε, καθώς το κόστος ήταν εξαιρετικά υψηλό -περίπου ένα δισεκατομμύριο δολάρια- και δεν μπορούσε να καλυφθεί.
Το κέλυφος, για την κατασκευή του οποίου η διεθνής κοινότητα θα έδινε τα πρώτα 200.000 δολάρια, θα μπορούσε να περιορίσει τη διαρροή και σε περίπτωση διάρρηξης του μπετόν αρμέ θα τη συγκρατούσε.
Στην ερώτηση εάν έχει αποσοβηθεί ο κίνδυνος για την Ελλάδα, ο κ. Παπαστεφάνου απαντά: «Ό,τι πληρώσαμε, πληρώσαμε από το Τσερνομπίλ. Αλλά ο κίνδυνος είναι πάντα ορατός, αφού υπάρχουν πυρηνικοί αντιδραστήρες σε μικρή απόσταση».
Το πρώτο από τα «μαθήματα» που πήραμε από το Τσερνομπίλ, σύμφωνα με τον κ. Παπαστεφάνου, είναι ότι, εφόσον υπάρχουν πυρηνικοί αντιδραστήρες που λειτουργούν στον κόσμο, ένα ατύχημα ανάλογο με αυτό του Τσερνομπίλ είναι δυνατό να συμβεί. «Το απεύχεται κάποιος μεν, αλλά δεν είναι σίγουρος ότι μπορεί να το αποφύγει. Κάθε πυρηνικός σταθμός που λειτουργεί εν δυνάμει μπορεί να είναι και υποψήφιο νέο Τσερνομπίλ, κατά την άποψή μου», σημειώνει ο καθηγητής και τονίζει ότι ακόμη και στον πιο σύγχρονο αντιδραστήρα του πλανήτη μπορεί να γίνει ατύχημα, εφόσον κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει το ανθρώπινο λάθος.
Το δεύτερο «μάθημα» ήταν ότι η απόσταση δεν είναι βασικός αποτρεπτικός παράγοντας για τις συνέπειες ενός πυρηνικού ατυχήματος. «Η Ελλάδα απέχει αρκετές χιλιάδες χλμ, αλλά στιγματίστηκε για τα καλά», σημειώνει ο καθηγητής και παρατηρεί πως, εάν γίνει ένα ατύχημα στο γειτονικό μας Κοζλοντούι (Βουλγαρία), η ραδιενέργεια δεν θα χρειαστεί πέντε ή έξι ημέρες για να φτάσει στη χώρα μας, όπως στην περίπτωση του Τσερνομπίλ, αλλά μερικές μόλις ώρες.
Το Τσερνομπίλ μας «δίδαξε» επίσης τι μετρήσεις πρέπει να κάνουμε και πού, πώς να κινηθούμε, πώς να συμβουλεύσουμε την Πολιτεία να πάρει τα κατάλληλα μέτρα και να ενημερωθεί ο λαός, προσθέτει ο κ. Παπαστεφάνου.
Υπογραμμίζει δε ότι, σήμερα, είμαστε τεχνολογικά πιο έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε μια ανάλογη κατάσταση, να μελετήσουμε τη ρύπανση σε όλη τη χώρα και να προτείνουμε τα κατάλληλα μέτρα, κάτι που το ’86 ήταν αδύνατο, επειδή δεν υπήρχε η κατάλληλη εμπειρία.
«Τότε δεν υπήρχε σαφή εικόνα. Δεν έχουμε σαφή εικόνα από τις συνέπειες εκείνης της εποχής. Τώρα ξέρουμε», λέει.

Ο "πυρηνικός τουρισμός" στη νεκρή ζώνη

Το Τσερνομπίλ, τόπος του μεγαλύτερου πυρηνικού ατυχήματος, αναδεικνύεται τα τελευταία χρόνια σε έναν από τους συνηθέστερους προορισμούς όσων επισκέπτονται την Ουκρανία.
Οι ειδικοί εκτιμούν, μάλιστα, πως η Ουκρανία, η οικονομία της οποίας υπέστη ισχυρό πλήγμα μετά το ατύχημα στον πυρηνικό σταθμό του Τσερνομπίλ, φιλοδοξεί να αντισταθμίσει ένα μικρό μέρος των απωλειών με την ανάπτυξη του λεγόμενου «πυρηνικού τουρισμού».
Το ταξίδι από το Κίεβο, την πρωτεύουσα της Ουκρανίας, έως το «κατώφλι» του κατεστραμμένου πυρηνικού αντιδραστήρα του Τσερνομπίλ -για όσους το τολμήσουν- κοστίζει περίπου 200 ευρώ.
Ως αντάλλαγμα, ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία να διαπιστώσει ιδίοις όμμασι το μέγεθος της τραγωδίας, καθώς, παρ’ ότι έχουν περάσει δύο δεκαετίες από την ημέρα του δυστυχήματος, τα ερειπωμένα σπίτια στις πόλεις-φαντάσματα γύρω από τον πυρηνικό σταθμό έρχονται να υπενθυμίσουν πως το ατύχημα του Τσερνομπίλ δεν ήταν απλά ένα ακόμη ατύχημα στην ιστορία, αλλά το σοβαρότερο ίσως της πυρηνικής ιστορίας.
Στα σπίτια των εργατών του σταθμού και των οικογενειών τους ο χρόνος μοιάζει να έχει σταματήσει σε εκείνα τα λίγα λεπτά μετά το ατύχημα που έλαβαν την εντολή άμεσης απομάκρυνσής τους. Μαρτυρίες ανθρώπων που επισκέφθηκαν την περιοχή αρκετά χρόνια μετά την τραγωδία αναφέρουν ότι σε πολλά σπίτια, τα έπιπλα, οι συσκευές, ακόμη και τα προσωπικά αντικείμενα των ενοίκων τους βρίσκονται διάσπαρτα μέσα στα δωμάτια, σαν να πρόκειται ο χρόνος να αρχίσει να κυλά και πάλι από τη μαύρη εκείνη ημέρα της 26ης Απριλίου του ’86, όταν όλα άλλαξαν στην περιοχή.
Το ταξίδι στο Τσερνομπίλ δεν σταματά αυστηρά στο χώρο του πυρηνικού εργοστασίου, αλλά συνεχίζεται και σε μια από τις χαρακτηριστικότερες πόλεις-φαντάσματα, στην Πρίπιατ. Μοντέλο σοβιετικής πόλης, με 48.000 κατοίκους, πολιτιστικό κέντρο και με πληθώρα αθλητικών σταδίων, η πόλη ερημώθηκε δύο ημέρες μετά την τραγωδία και από τότε δεν επιτράπηκε σε κανέναν να επιστρέψει. Στην πόλη αυτή -λένε όσοι την έχουν επισκεφθεί- η ξενάγηση είναι περιττή. Η ιστορία έχει καταγραφεί στους δρόμους, στα κτίρια, στο περιβάλλον, όπως και το ίδιο το πυρηνικό ατύχημα στο Τσερνομπίλ.

Οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις

Το πυρηνικό ατύχημα του Τσερνομπίλ δεν επηρέασε μόνο το περιβάλλον των τριών κυρίως χωρών -Ουκρανίας, Λευκορωσίας, Ρωσίας- που δέχθηκαν το μεγαλύτερο ποσοστό ραδιενέργειας, αλλά και τη ζωή χιλιάδων ανθρώπων, που κλήθηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους μέσα σε λίγες μόλις ώρες μετά την τραγωδία.
Σε ό,τι αφορά το περιβάλλον, το ατύχημα στο Τσερνομπίλ είχε ως αποτέλεσμα τη ραδιενεργό ρύπανση 18.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων καλλιεργήσιμης γης, εκ των οποίων τα 2.640 τετραγωνικά χιλιόμετρα δεν μπορούν πλέον να καλλιεργηθούν. Το μεγαλύτερο «τίμημα» πλήρωσε η Ουκρανία, το 40% της δασικής έκτασης της οποίας (ήτοι 35.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα) υπέστη εκτεταμένη ρύπανση. Στα δάση, τα κωνοφόρα δέντρα και τα πλατύφυλλα φυτά απορρόφησαν τη ραδιενέργεια σαν σφουγγάρια και τα νεκρά φύλλα και οι βελόνες μετέφεραν τη ρύπανση στο έδαφος. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι μέσα στην επόμενη δεκαετία, η ραδιενέργεια θα συσσωρευτεί στο ξύλο των δέντρων.
Προς το παρόν, το μεγαλύτερο ποσοστό ρύπανσης συγκεντρώνεται σε τυπικά φυτά και φρούτα του δάσους, όπως τα μούρα, τα μανιτάρια, τα ρείκια, τις λειχήνες και τις φτέρες. Αυτά, ωστόσο, δεν είναι τα μοναδικά είδη που επηρεάστηκαν από τη ραδιενέργεια του Τσερνομπίλ. Πολλά ακόμη είδη μολύνθηκαν, ανάλογα με το είδος, τον τύπο της ρίζας του και τα χαρακτηριστικά του εδάφους. Όσο μικρότερη η ρίζα των φυτών, τόσο μεγαλύτερος ήταν ο κίνδυνος μόλυνσής τους.
Μεγάλο ρόλο στο ποσοστό ρύπανσης του εδάφους έπαιξε και ο βαθμός καλλιέργειάς του. Για παράδειγμα, τα λιβάδια και τα βοσκοτόπια μολύνθηκαν τρεις έως πέντε φορές περισσότερο από ό,τι οι καλλιέργειες καλαμποκιού, πατάτας κλπ, που καλλιεργούνται σε ετήσια βάση.
Σε ό,τι αφορά το βαθμό επηρεασμού του DNA των φυτών, οι απόψεις των επιστημών διαφέρουν. Η Επιτροπή Τσερνομπίλ της κυβέρνησης της Λευκορωσίας υποστηρίζει ότι τα περισσότερα από τα φυτά στις περιοχές που εκτέθηκαν στη ραδιενέργεια δεν έχουν αλλάξει. Ωστόσο, δεν αποκλείεται η περίπτωση να έχει αλλάξει η «γεωγραφία των φυτών» των συγκεκριμένων περιοχών, υπό την έννοια της επικράτησης της καλλιέργειας φυτών ανθεκτικών στη ραδιενέργεια. Υπάρχουν αναφορές για φτωχότερη βλάστηση σε σχέση με το παρελθόν, αλλά και για μειωμένη δυνατότητα φωτοσύνθεσης.
Τη 14η επέτειο της τραγωδίας, επιστήμονες από το γερμανικό Ινστιτούτο Friedrich Miescher φύτεψαν σιτάρι σε έκταση δίπλα στον αντιδραστήρα 4 του Τσερνομπίλ και σε ένα αγρόκτημα σε απόσταση 30 χλμ από αυτόν. Δέκα μήνες μετά, ο ρυθμός μετάλλαξης των φυτών δίπλα στον αντιδραστήρα ήταν 6,63 ανά μίλι, ενώ στο αγρόκτημα, 1,03.
Οι επιπτώσεις στο ζωικό κόσμο
Μεταξύ των οικόσιτων ζώων και των ζώων φάρμας, τα ελευθέρας βοσκής, όπως οι αγελάδες και οι κατσίκες επηρεάστηκαν περισσότερο από τα υπόλοιπα. Στις ορεινές περιοχές της Λευκορωσίας, τα κοπάδια συνηθίζουν μάλιστα να βόσκουν στο δάσος που μολύνθηκε περισσότερο από ό,τι στα λιβάδια.
Σε ό,τι αφορά τα άγρια ζώα, τα σαρκοφάγα, όπως ο λύκος και η αλεπού, έχουν υποστεί 12 φορές μεγαλύτερη μόλυνση από ό,τι τα φυτοφάγα, που αποτελούν λεία τους.

Οι κοινωνικές επιπτώσεις του ατυχήματος

Το πυρηνικό ατύχημα του Τσερνομπίλ είχε ως αποτέλεσμα, περίπου 350-400 άτομα να εγκαταλείψουν τις εστίες τους. Σχετική έκθεση του Προγράμματος Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών αναφέρει -μεταξύ άλλων- ότι η περιοχή Γκόμελ της Λευκορωσίας έχασε το 43% των κατοίκων της από το 1986 έως το 2000. Κι αυτοί που έμειναν πίσω ήταν κυρίως οι ηλικιωμένοι, οι οποίοι δεν ήθελαν να εγκαταλείψουν τις πατρογονικές τους εστίες. Η φυγή των νέων κατά κύριο λόγο ανθρώπων σε συνδυασμό με τις επιπτώσεις της εκλυθείσας ραδιενέργειας στην υγεία των εναπομεινάντων κατοίκων της περιοχής, είχε ως αποτέλεσμα τη ριζική αλλαγή της δημογραφικής της δομής: τα ποσοστά γεννήσεων έχουν μειωθεί δραματικά, ενώ παράλληλα αυξάνει το ποσοστό των θανάτων.
Χαρακτηριστικό είναι ότι στην περιοχή του Γκόμελ, το προσδόκιμο ζωής το 1986 ήταν 72,6 χρόνια, ενώ το 2000 έπεσε στα 67,6 χρόνια. Το 1986, όταν συνέβη το πυρηνικό ατύχημα, το ποσοστό αύξησης του πληθυσμού ανερχόταν στο 8%, ενώ 14 χρόνια αργότερα, οι γεννήσεις συρρικνώθηκαν από 17,2% σε 9,7% και οι θάνατοι αυξήθηκαν από 9,2% σε 14,8%, γεγονός που οδήγησε στη μείωση του πληθυσμού σε ποσοστό 5,1%.
Η έλλειψη νέων ανθρώπων στην περιοχή του Γκόμελ είχε αρνητικό αντίκτυπο στην κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη των περιοχών που υπέστησαν το μεγαλύτερο πλήγμα από το ατύχημα στο Τσερνομπίλ. Στις περιοχές αυτές καταγράφεται έλλειψη γιατρών και δασκάλων, με αποτέλεσμα οι υποδομές της εκπαίδευσης και της υγείας να είναι ιδιαίτερα αδύναμες, ενώ δεκάδες επιχειρήσεις αναγκάστηκαν να σταματήσουν τη λειτουργία τους, λόγω έλλειψης εξειδικευμένου προσωπικού.
Οι κυβερνήσεις τόσο της Ουκρανίας όσο και της Λευκορωσίας προσπάθησαν να αντιμετωπίσουν τις αρνητικές συνέπειες του δυστυχήματος με μια σειρά από περιφερειακά προγράμματα οικονομικής ανάπτυξης για τις πληγείσες περιοχές, στα μέσα της δεκαετίας του ’90, χωρίς ωστόσο να καταφέρουν να αντιμετωπίσουν ριζικά το πρόβλημα.
Όπως αναφέρεται στην έκθεση του Προγράμματος Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών, το Τσερνομπίλ δεν επηρέασε τη ζωή μόνο όσων αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους, αλλά και εκείνων που τους υποδέχθηκαν στις πόλεις και τα χωριά τους. Οι σύγχρονοι οικισμοί που χτίστηκαν για να στεγάσουν τους πληγέντες έκαναν τους ντόπιους να τους βλέπουν με «μισό μάτι», ενώ μεταξύ των νέων ανθρώπων, δύσκολα αναπτύσσονταν ερωτικές σχέσεις, καθώς πάντα υπήρχε ο φόβος των γεννητικών ανωμαλιών λόγω της ραδιενέργειας.

Οι επιπτώσεις στην Τέχνη και η εξοικείωση με μια ζωή με ραδιενέργεια

Η ραδιενέργεια που απελευθερώθηκε από τον αντιδραστήρα 4 του Τσερνομπίλ επηρέασε ιδιαίτερα ορισμένες απομακρυσμένες περιοχές της νότιας Λευκορωσίας και της βόρειας Ουκρανίας, που διατηρούσαν έως τότε τη δική τους κουλτούρα, τα δικά τους ήθη και έθιμα. Πολλά στοιχεία αυτής της παράδοσης -πίνακες με απεικονίσεις της καθημερινής ζωής, πήλινα σκεύη κα γεωργικός εξοπλισμός από ξύλο- μπορεί να τα δει πλέον κανείς μόνο στα μουσεία των μεγάλων πόλεων των δύο χωρών, αφού η ζωή στις περιοχές αυτές έχει πλέον «σβήσει».
Η εμπειρία του Τσερνομπίλ, αυτή η καταστροφή κοσμικού μεγέθους, όπως την περιέγραψε η Λευκορωσίδα συγγραφέας Σβετλάνα Αλεξίγεβιτς, απασχόλησε στο πέρασμα των χρόνων πολλούς συγγραφείς, ζωγράφους και παραγωγούς ταινιών που θέλησαν να αποτυπώσουν το δράμα. Πίνακες με εικόνες της καταστροφής φιλοξενούνται έως σήμερα, για παράδειγμα, στο Μουσείο του Τσερνομπίλ, στο Κίεβο.
Εκτός των περιοχών που ερήμωσαν, υπάρχουν κι εκείνες που οι άνθρωποι πρέπει να συνεχίσουν να ζουν με τη ραδιενέργεια. Στο πλαίσιο ενός πιλοτικού προγράμματος, χρηματοδοτούμενου από την Ευρωπαϊκή Ένωση, που φέρει την ονομασία «Ethos», ομάδες ψυχολόγων, κοινωνιολόγων, ειδικών στη διαχείριση κινδύνου, στο περιβάλλον και σε αγροτικά ζητήματα, εργάζονται από κοινού με τους κατοίκους των πληγέντων περιοχών και αναπτύσσουν στρατηγικές διαχείρισης της καθημερινής ζωής. Στο πλαίσιο αυτό, οι κάτοικοι των συγκεκριμένων περιοχών διδάσκονται -μεταξύ άλλων- πώς να εκτρέφουν οικόσιτα ζώα και να ετοιμάζουν φαγητό με όσο το δυνατό χαμηλότερα ποσοστά ραδιενέργειας, μαθαίνοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο να ζουν με τις επιπτώσεις της πυρηνικής καταστροφής του Τσερνομπίλ.

25/04/2006, 16:24
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Τις πραγματικές συνέπειες του πυρηνικού αυτού ατυχήματος δεν θα τις μάθουμε ποτέ...
Επίσης ποτέ δεν θα μάθουμε τις πραγματικές συνέπειες που υπάρχουν ή θα υπάρξουν στο δικό μας λεκανοπέδιο, της Δυτικής Μακεδονίας -που φυσικά δεν έχει πυρηνικό εργοστάσιο - αλλά έχει λόγω του λιγνίτη συγκεντρωμένα πολλά εργοστάσια...

Διαβάστε περισσότερα...

Καλό Πάσχα...

Διαβάστε περισσότερα...

Τρίτη 22 Απριλίου 2008

Η γή δεν γιορτάζει σήμερα...

ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΓΗΣ


Η επιτροπή εμπειρογνωμόνων του ΟΗΕ απεφάνθη: «Κύριοι, μας κοροϊδεύετε! Τα στοιχεία που μας δίνετε για τις εκπομπές ρύπων στην Ελλάδα δεν μας πείθουν. Η χώρα σας -μέχρι νεωτέρας- θα μείνει εκτός του Πρωτοκόλλου του Κιότο».

Η αρμόδια επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών δεν χρησιμοποίησε, βέβαια, τη γλώσσα αυτή. Η ουσία, όμως, της απόφασης που εξέδωσε (με 8 ψήφους υπέρ και 1 κατά) για τη συμμόρφωση της Ελλάδας προς τις υποχρεώσεις της απέναντι στο Πρωτόκολλο του Κιότο παραμένει η ίδια. Η χώρα μας δεν έχει συμμορφωθεί με τους κανόνες που επιβάλλει η διεθνής συνθήκη και κινδυνεύει πλέον με πρόστιμα και διεθνή διασυρμό, καθώς το σύστημα με το οποίο καταγράφει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου χαρακτηρίζεται «ανεπαρκές».

Συγκεκριμένα οι 172 χώρες που έχουν επικυρώσει το Πρωτόκολλο του Κιότο έχουν αναλάβει τη δέσμευση να συντάσσουν και να υποβάλλουν κάθε χρόνο την Εθνική Απογραφή των Εκπομπών των Αερίων του Θερμοκηπίου στην αρμόδια επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών. Στις αρχές Μαρτίου η Ελλάδα παραπέμφθηκε στην επιτροπή εξαιτίας της απουσίας αποτελεσματικού συστήματος καταγραφής και παρακολούθησης των ρύπων. Στις 8 Απριλίου η ελληνική κυβέρνηση απέστειλε νέα στοιχεία, για τα οποία η επιτροπή απεφάνθη, πλέον, οριστικά κρίνοντας ανεπαρκές το ελληνικό σύστημα καταγραφής των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και επιβάλλοντας ποινή αποκλεισμού της χώρας μας από τους ευέλικτους μηχανισμούς του πρωτοκόλλου (σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών, επενδύσεις εξοικονόμησης ενέργειας σε αναπτυσσόμενες χώρες). Αυτή η πρωτοφανής -για τα δεδομένα του ΟΗΕ- απόφαση πρακτικά σημαίνει ότι οι ελληνικές βιομηχανίες δεν θα μπορούν να κάνουν χρήση των δικαιωμάτων εκπομπών ρύπων.

Με άλλα λόγια, οι 152 ελληνικές επιχειρήσεις που εντάσσονται στο σχετικό εθνικό σχέδιο δεν θα μπορούν να αγοράζουν ή να πωλούν δικαιώματα εκπομπής ρύπων (κυρίως διοξειδίου του άνθρακα). Ετσι έως το 2012 η Ελλάδα και η βιομηχανία της θα πληρώνουν πρόστιμο 100 ευρώ για κάθε τόνο ρύπων που θα θέτει τη χώρα μας εκτός του στόχου (μέση αύξηση εκπομπών όχι μεγαλύτερη του 25%). Το έξτρα αυτό κόστος θα μεταφερθεί βέβαια και στον καταναλωτή μέσα από αυξήσεις σε πρώτες ύλες και τιμολόγια.

Χαρακτηριστικές είναι οι δηλώσεις εκπροσώπων περιβαλλοντικών οργανώσεων στον ΕΤ: ο διευθυντής της Greenpeace κ. Νίκος Χαραλαμπίδης επισημαίνει ότι «εάν δεν πάψουμε να κυνηγάμε φαντάσματα και δεν σηκώσουμε τα μανίκια για να φτιάξουμε ένα σύστημα καταγραφής που δεν “μπάζει νερά” τότε η χώρα μας θα εκτίθεται διεθνώς». Από την πλευρά του ο υπεύθυνος εκστρατειών της WWF Ελλάς κ. Αχιλλέας Πληθαράς τονίζει: «Τίθεται ζήτημα διεθνούς κατακραυγής της χώρας μας. Τώρα καλούμαστε να διορθώσουμε μια εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση».

Οι επισημάνσεις της αρμόδιας επιτροπής του ΟΗΕ είναι ελάχιστα τιμητικές για τη χώρα μας, αποκαλύπτουν δε το μέγεθος της προχειρότητας με την οποία αντιμετωπίζονται τα περιβαλλοντικά ζητήματα. Ιδού πώς ακριβώς αξιολογεί η Επιτροπή το Εθνικό Σύστημα Απογραφής Εκπομπών:

■ Ελλειψη σαφήνειας για τη φύση των θεσμικών μηχανισμών και της διαδικασίας που διασφαλίζει τη συνέχεια των μεθόδων καταγραφής.

■ Ελλειψη πληροφόρησης για το κατά πόσον ο εποπτευόμενος οργανισμός που είχε αναλάβει αρχικά την προπαρασκευαστική απογραφή μετέφερε όλες τις απαιτούμενες πληροφορίες στη νέα ομάδα.

■ Αδυναμία της ομάδας των ειδικών μελετητών να συναντηθεί με το προσωπικό και τους υπευθύνους που έχουν αναλάβει την τεχνική επεξεργασία της προπαρασκευαστικής απογραφής ώστε να αποτιμήσει την τεχνολογική επάρκεια των μεθόδων που θα ακολουθήσει ο νέος φορέας.

Κοντολογίς η Επιτροπή του ΟΗΕ μάς λέει: Ούτε ποιος μετράει τους ρύπους σε αυτή τη χώρα ξέρουμε ούτε αν συννεννοείστε μεταξύ σας έχουμε καταλάβει, αλλά ούτε και να σας βρούμε μπορούμε προκειμένου να δούμε αν οι μέθοδοί σας είναι ορθές!

Τι βρήκε να απαντήσει το ΥΠΕΧΩΔΕ; Περίπου ότι για όλα φταίει το… ΠΑΣΟΚ. Με ανακοίνωσή του ο υφυπουργός ΠΕΧΩΔΕ κ. Σταύρος Καλογιάννης τονίζει ότι «την ευθύνη της συλλογής, της διασφάλισης ποιότητας, της αξιολόγησης των στοιχείων καθώς και της σύνταξης των εκθέσεων από το 1995 και μέχρι και πέρυσι είχε ομάδα του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών υπό τον κ. Δ. Λάλα, ο οποίος είναι σήμερα ο αρμόδιος του ΠΑΣΟΚ για την κλιματική αλλαγή και κατήγγειλε τη χώρα στον ΟΗΕ όταν δεν ανανεώθηκε η σύμβασή του».

Από την πλευρά του ο κ. Λάλας απάντησε ότι «δεν υπήρξε καμία καταγγελία από εμένα ή άλλο μέλος της ομάδας, εκτός αν το ΥΠΕΧΩΔΕ θεωρεί ότι ήταν υποχρέωσή μας να καλύψουμε την ανεπάρκεια με ψέματα. Το υπουργείο προσπαθεί, δυσφημίζοντας άτομα, να αποποιηθεί των ευθυνών του για τον παγκόσμιο διασυρμό της χώρας».

Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος

Το παγκόσμιο περιβαλλοντικό κίνημα σήμερα συμπληρώνει 38 χρόνια ζωής, γεννώντας ελπίδες ότι μια ανάσα πριν από τα… άντα της ωριμότητας, θα βρει την πυγμή να γίνει πιο δυναμικό. Αλλωστε, το καλούν οι ανάγκες των καιρών. Ο πλανήτης μας τα τελευταία χρόνια έχει οδηγηθεί στο χείλος της καταστροφής και η παρούσα απραξία της διεθνούς κοινότητας δεν αφήνει πολλά περιθώρια για αισιοδοξία. Αν χαθεί και αυτή η τελευταία ευκαιρία για τη σωτηρία της Γης, τότε το μέλλον προβλέπεται ζοφερό.

Το περιβαλλοντικό κίνημα γεννήθηκε στις 22 Απριλίου 1970, όταν 20 εκατομμύρια Αμερικανοί βγήκαν στους δρόμους απαιτώντας περισσότερο σεβασμό για το περιβάλλον. Σε ανάμνηση αυτής της κινητοποίησης καθιερώθηκε η Παγκόσμια Ημέρα της Γης. Περισσότεροι από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι αναμένεται να συμμετάσχουν σήμερα στις εκδηλώσεις που έχουν προγραμματισθεί, για να τιμήσουν την σημαντική αυτή επέτειο σε κάθε γωνιά του πλανήτη και να ζητήσουν από τις κυβερνήσεις τους και τους ξένους ηγέτες περισσότερα έργα και λιγότερα λόγια.
Από τον Ιανουάριο του 2007, οπότε η Διακυβερνητική Επιτροπή του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC), παρουσίασε την πρώτη από τις συνολικά τρεις περσινές εκθέσεις της, το θέμα του φαινομένου του θερμοκηπίου βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα της διεθνούς κοινότητας. Οι εκθέσεις σκιαγραφούν με σκοτεινά χρώματα το τι μας περιμένει, αν δεν παρθούν άμεσα μέτρα για να τεθεί υπό έλεγχο το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Προβλέπουν εκτεταμένους λιμούς, μαζικές μετακινήσεις πληθυσμών, εξαφανίσεις ζώων και κατάρρευση των οικοσυστημάτων του πλανήτη. Σε πρώτη φάση σοβαρότερες θα είναι οι επιπτώσεις στην Αφρική, όπου ως το 2020 περισσότεραι από 250 εκατομμύρια άνθρωποι θα βρεθούν αντιμέτωποι με το φάσμα της πείνας. Η λεκάνη της Μεσογείου θα υποστεί κι αυτή τις συνέπειες. Κάθε καλοκαίρι θα μετατρέπεται σε ένα απέραντο… καμίνι με ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες και λιγοστά υδάτινα αποθέματα, ενώ η αγροτική της παραγωγή θα στοιχειώνεται από την απειλή της ερημοποίησης.

Σε πιο πρόσφατες περιβαλλοντικές μελέτες οι επιστήμονες δεν κρύβουν την ανησυχία τους για τους ασύλληπτους ρυθμούς με τους οποίους λιώνουν οι αιώνιοι πάγοι του Αρκτικής και για τη διαρκώς αυξανόμενη ένταση και συχνότητα των ακραίων καιρικών φαινομένων. Αν και καμία χώρα δεν φαίνεται να διαφωνεί πλέον ότι η απειλή της κλιματικής αλλαγής είναι υπαρκτή και οφείλεται στην ανθρώπινη δραστηριότητα, οι μεγάλοι «ρυπαίνοντες» του πλανήτη (ΗΠΑ, Κίνα, Ινδία κ.ά.) εμφανίζονται απρόθυμοι να προχωρήσουν σε σοβαρές περικοπές των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακος (CO2). Η Ευρώπη, πρωτοπόρος στον αγώνα κατά των κλιματικών αλλαγών σε συνεργασία με τον ΟΗΕ, έχει προτείνει τη μείωση των επιπέδων του CO2 κατά 30% ως το 2020 και 60% ως το 2050 για τις βιομηχανικές χώρες και ηπιότερους περιορισμούς για τις αναπτυσσόμενες.

Στην παρούσα φάση τα κράτη – μέλη του ΟΗΕ βρίσκονται σε φάση διαπραγματεύσεων για τη δημιουργία μιας νέας διεθνούς κλιματικής συνθήκης που θα διαδεχθεί το Πρωτόκολλο του Κιότο μετά τη λήξη του το 2012. Στόχος της η μέση αύξηση της θερμοκρασίας της Γης να μην ξεπεράσει τους 2 βαθμούς Κελσίου.

Το μήνυμα «Σώστε τον Πλανήτη, το οποίο θα ακουστεί σε πολλά μέρη του κόσμου σήμερα, αναμφισβήτητα δεν αποτελεί πλέον ένα σύνθημα ρουτίνας, αλλά μια ύστατη έκκληση για παγκόσμια δράση πριν να είναι πολύ αργά…

22.04.08
Των ΚΩΣΤΑ ΠΑΠΑΧΛΙΜΙΝΤΖΟΥ, ΕΥΗΣ ΑΠΟΛΛΩΝΑΤΟΥ, Μ. ΜΑΚΡΙΔΟΥ
Ελεύθερος Τύπος

Στην περιοχή μας επίσης δεν γιορτάζει η γη. Η γη εδώ αναστενάζει! Καθημερινά καταστρέφεται χωρίς αιδώ στο βωμό του κέρδους! Στον ίδιο βωμό αναστενάζουν και οι πολίτες της περιοχής...
Η παρακάτω εικόνα των ρύπων της περιοχής δεν μας προξενεί έκληξη αφού τουλάχιστον στο 1/3 των ημερών του χρόνου η εικόνα είναι ίδια.

Μας κοροϊδεύουν όλοι λοιπόν και πρέπει εμείς να πάρουμε μέτρα για αυτό, γιατί αν εμείς δεν πάρουμε μέτρα γι΄ αυτό η κατάσταση δεν πρόκειται να αλλάξει...

Διαβάστε περισσότερα...

Κυριακή 20 Απριλίου 2008

Ο καθένας πρέπει να πάρει μία θέση...


«Η δειλία ρωτά , "είναι επικίνδυνο"; Η συμφεροντολογία ρωτά, "είναι πολιτικό"; Η ματαιοδοξία ρωτά, "είναι δημοφιλές"; Αλλά η συνείδηση ρωτά, "είναι το σωστό"; Και έρχεται η στιγμή που ο καθένας πρέπει να πάρει μία θέση' που δεν είναι ούτε ασφαλής, ούτε πολιτική, ούτε δημοφιλής αλλά πρέπει να την πάρει γιατί η συνείδησή του, λέει πως είναι η σωστή.»

Martin Luther King

Εδω και πολύ καιρό θα έπρεπε όλοι μας να πάρουμε στη περιοχή μας μια θέση: "Φτάνει πια. Όχι άλλη υποβάθμιση του περιβάλλοντος μας!!". Είτε η υποβάθμιση αυτή λέγεται (Δ)ΕΗ Α.Ε είτε οτιδήποτε άλλο. Μόνο έτσι θα έχουμε όλοι μας καθαρή συνείδηση... Μόνο έτσι θα αφήσουμε κάτι πίσω μας ως κληρονομια για τα παιδιά μας...Μην μένουμε άλλο θεατές. Σε αυτό το έργο εμείς είμαστε οι πρωταγωνιστές!!

Διαβάστε περισσότερα...

Σάββατο 19 Απριλίου 2008

Η πολιτεία ρυπαίνει πρώτη...

"Μη φιλική προς το περιβάλλον" είναι η ελληνική πολιτεία. Η έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη κατέδειξε ότι ο διοικητικός έλεγχος στην τήρηση των περιβαλλοντικών όρων είναι ανεπαρκής ακόμη και σε δημόσιες επιχειρήσεις.

Η βοηθός συνήγορος Χρυσή Χατζή δήλωσε στο ΣΚΑΪ ότι η πολιτεία δίνει πρώτη το κακό παράδειγμα. Δε φροντίζει-είπε- ώστε να τηρούνται οι περιβαλλοντικοί όροι σε επιχειρήσεις του δημοσίου, όπως οι ρυπογόνες μονάδες της ΔΕΗ στην Κοζάνη.

Διαβάστε περισσότερα...

Τετάρτη 16 Απριλίου 2008

Συμπεράσματα της Επιτροπής Περιβάλλοντος της Βουλής...

Α. Συμπεράσματα για τα περιβαλλοντικά προβλήματα στον Νομό Κοζάνης που σχετίζονται με την λειτουργία των ενεργειακών εγκαταστάσεων

Τα περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά του Νομού Κοζάνης διαφοροποιούνται από αυτά ενός τυπικού επαρχιακού Νομού, εξαιτίας των πλούσιων κοιτασμάτων λιγνίτη που έχουν βρεθεί στην περιοχή. Ο λιγνίτης στηρίζει το ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας, αποτέλεσε και αποτελεί τον άξονα της οικονομικής δραστηριότητας του Νομού Κοζάνης, είναι όμως ταυτόχρονα και η κύρια πηγή ρύπανσης και υποβάθμισης του περιβάλλοντος.

Η ρύπανση από τον λιγνίτη προέρχεται από δύο πηγές: τα ορυχεία και τους ΑΗΣ. Και στις δυο περιπτώσεις μεγάλο μέρος της ρύπανσης οφείλεται στην ελλειπή εφαρμογή μέτρων, μέσων και τεχνικών που θα έκαναν εφικτή την συγκράτηση των επιβλαβών ρύπων. Στα ορυχεία π.χ., η μεταφορά σκόνης λιγνίτη σε ασκεπείς ταινιόδρομους, χωρίς προηγουμένως να έχει προηγηθεί διαβροχή, κάνει πολύ εύκολη την αερομεταφορά σκόνης και σωματιδίων επικίνδυνων για την υγεία.

Στους ατμοηλεκτρικούς σταθμούς, παρότι έχουν πραγματοποιηθεί έργα με περιβαλλοντική αξία, όπως η τοποθέτηση ηλεκτροστατικών φίλτρων σε ορισμένες μονάδες, η συνεχιζόμενη χρήση παλαιών τεχνολογιών δεν συντελεί στην ουσιαστική μείωση των ρύπων. Οι υψηλές συγκεντρώσεις στην ατμόσφαιρα αιωρούμων σωματιδίων από τους ΑΗΣ προκάλεσαν μάλιστα την αντίδραση του ΥΠΕΧΩΔΕ με την επιβολή προστίμου (Σεπτέμβριος 2007), συνολικού ύψους 600.000 ευρώ, για τους Ατμοηλεκτρικούς Σταθμούς Καρδιάς (200.000), Πτολεμαΐδας (150.000) και Αγίου Δημητρίου (250.000).

Για την Κοζάνη η λειτουργία των λιγνιτικών εγκαταστάσεων αποτελεί ένα σύνθετο ζήτημα. Ο λιγνίτης έχει συμβάλει στην ανάπτυξη της περιοχής και στην δημιουργία θέσεων εργασίας μέσα από την απασχόληση προσωπικού στις λιγνιτικές μονάδες και τα ορυχεία. Από την άλλη πλευρά η «αποκλειστική» απασχόληση με τον λιγνίτη δεν επέτρεψε την προώθηση εναλλακτικών αναπτυξιακών στρατηγικών, κάτι που σε μεγάλο βαθμό οφείλεται και σε αντικειμενικούς λόγους, όπως για παράδειγμα, τη δέσμευση από την ΔΕΗ Α.Ε. ικανού αριθμού εκτάσεων για αποκλειστική χρήση. Έτσι πέρα από τις καθαρά περιβαλλοντικές επιπτώσεις ή τις επιπτώσεις στην υγεία, η λειτουργία των λιγνιτικών μονάδων έχει και αρνητική οικονομική συνιστώσα, ιδίως για παραγωγικούς κλάδους όπως είναι η γεωργία.

Τα κεντρικά προβλήματα που διαπιστώθηκαν από την Επιτροπή στον Νομό Κοζάνης και οφείλονται στην λειτουργία των λιγνιτικών εγκαταστάσεων μπορεί να συνοψιστούν στα εξής:

1. Προβληματική εφαρμογή της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και των εγκεκριμένων περιβαλλοντικών όρων των εγκαταστάσεων.

2. Υψηλές εκπομπές ατμοσφαιρικών ρύπων και αερίων του θερμοκηπίου από τις ενεργειακές μονάδες.

3. Δέσμευση μεγάλων εκτάσεων και μη επαναπόδοσή τους στην τοπική κοινωνία μετά την αποκατάσταση τους.

4. Μη μετεγκατάσταση οικισμών που βρίσκονται πολύ κοντά σε λιγνιτικές εγκαταστάσεις.

5. Έλλειψη ενημέρωσης ως προς τα επίπεδα ρύπανσης και τις πραγματικές επιπτώσεις στην υγεία των κατοίκων της περιοχής.

6. Υποβάθμιση των επιφανειακών και υπογείων υδάτων εξαιτίας δραστηριοτήτων που σχετίζονται με τον λιγνίτη.

7. Υποβάθμιση του εδάφους.


Β. Προτάσεις για την περιβαλλοντική αναβάθμιση του νομού και για την προστασία της υγείας των
κατοίκων

Στην προσπάθεια να συμβάλλει με συγκεκριμένες προτάσεις στην αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προβλημάτων του Νομού Κοζάνης καθώς και των συνεπειών τους στην τοπική οικονομία και κοινωνία, η Επιτροπή εστιάζει μεταξύ άλλων το ενδιαφέρον της στα εξής:

1) Την διερεύνηση της δυνατότητας πλήρους αντικατάστασης των παλαιών ρυπογόνων μονάδων από νέες, αντιρρυπαντικής τεχνολογίας.

2) Την εντατικοποίηση της προσπάθειας για τοποθέτηση αντιρρυπαντικών φίλτρων νέας τεχνολογίας σε όλους τους Ατμοηλεκτρικούς Σταθμούς (ΑΗΣ).

3) Την καθιέρωση μηχανισμού καθημερινής καταγραφής και αξιόπιστης ενημέρωσης των πολιτών για τα επίπεδα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην περιοχή με την εγκατάσταση ειδικών μονάδων μέτρησης ρύπων όπου αυτό είναι απαραίτητο.

4) Την εμπεριστατωμένη μελέτη για πιθανή επέκταση του μέτρου της μετεγκατάστασης οικισμών του Νομού των οποίων το περιβάλλον και η δημόσια υγεία υπόκειται ή πρόκειται να υποστεί σημαντική επιβάρυνση από τις λιγνιτικές δραστηριότητες, χωρίς να προαπαιτείται η ύπαρξη κοιτασμάτων λιγνίτη στο υπέδαφος τους.

5) Την επαναπόδοση εκτάσεων που είχαν δεσμευτεί από την ΔΕΗ στις τοπικές κοινωνίες για γεωργικούς ή άλλους σκοπούς. Ύστερα από τροποποίηση του ν. 1280/1982 η ΔΕΗ Α.Ε. αποκτά το δικαίωμα της μη επιστροφής στο Δημόσιο εκτάσεων οι οποίες χρησιμοποιήθηκαν στο παρελθόν για την εκμετάλλευση του λιγνίτη. Πάγιο αίτημα των κατοίκων αποτελεί η κατάργηση της παραπάνω τροποποίησης και η επιστροφή στην πρότερη ή σε παραπλήσια διατύπωση, ώστε να μπορούν οι εκτάσεις αυτές να διατεθούν για άλλους σκοπούς και να επιστραφούν μετά και την αποκατάσταση τους στην τοπική κοινωνία. Οι εκτάσεις είναι απαραίτητες για τον έγκαιρο προγραμματισμό μιας νέας αναπτυξιακής στρατηγικής σε περιοχές της Κοζάνης που σήμερα εξαρτώνται σχεδόν αποκλειστικά από την ΔΕΗ Α.Ε. για την οικονομική τους βιωσιμότητα.

6) Την εκπόνηση εμπεριστατωμένης μελέτης για την αποτίμηση των επιπτώσεων από την λειτουργία των λιγνιτικών εγκαταστάσεων και των ορυχείων στα υπόγεια και στα επιφανειακά ύδατα της περιοχής. Ιδιαίτερα ανησυχητική είναι η συνεχής υποχώρηση των υπογείων υδάτων ως συνέπεια των εξορυκτικών δραστηριοτήτων. Η υποχώρηση αυτή έχει πέραν από περιβαλλοντικές και οικονομικές επιπτώσεις, αφού η άντληση του νερού από μεγάλα βάθη είναι μια ιδιαίτερα δαπανηρή διαδικασία.

7) Την αποκατάσταση των εδαφών όχι μόνο με ποσοτικά αλλά κυρίως με ποιοτικά κριτήρια, σύμφωνα με εμπεριστατωμένες επιστημονικές μελέτες που θα λαμβάνουν υπόψη την φυσιογνωμία της περιοχής και την εκτίμηση της παραγωγικής ικανότητας των αποκαταστημένων γαιών.

8) Την διερεύνηση της δυνατότητας κάλυψης όλης της έκτασης των ταινιόδρομων μεταφοράς τέφρας και λιγνίτη, την συστηματική διαβροχή και την ασφαλή αποθήκευση της τέφρας, ώστε να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα των αερομεταφερόμενης σκόνης.

9) Την εκπόνηση επιδημιολογικής μελέτης προκειμένου να συσσωρευτούν συγκεκριμένα στοιχεία για τον βαθμό στον οποίο η λειτουργία των λιγνιτικών εγκαταστάσεων επηρεάζει διαχρονικά την υγεία των κατοίκων στον Νομό.

10) Την καλύτερη αξιοποίηση παραπροϊόντων της παραγωγικής διαδικασίας των λιγνιτικών σταθμών της ΔΕΗ. Η αξιοποίηση των προϊόντων αυτών αποτελεί πάγιο αίτημα των επιστημονικών φορέων και των ΟΤΑ της περιοχής. Η αξιοποίηση της τέφρας, η ανάκτηση θερμότητας από τα καυσαέρια, η αξιοποίηση της πλεονάζουσας θερμικής ενέργειας, η αξιοποίηση των υδάτων των ορυχείων για αρδεύσεις κ.λπ. μπορούν να αποτελέσουν πολύτιμους πόρους για την περιοχή.

11) Την μετατόπιση και μετεγκατάσταση, όπου είναι τεχνικά εφικτό, των δικτύων υψηλής τάσης όταν αυτά είναι εγκατεστημένα κοντά σε κατοικημένες περιοχές.

12) Την εκπόνηση ενός γενναίου προγράμματος διείσδυσης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στον Νομό με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα και στόχους.

13) Την επέκταση του υφιστάμενου δικτύου τηλεθέρμανσης και στον εξωαστικό χώρο, πάγιο αίτημα των κατοίκων και των ΟΤΑ.

Όλοι συμμερίζονται τα προβλήματα μας αλλά κανένας δεν παίρνει πρωτοβουλίες ώστε να διορθώσει την κατάσταση. Έχουμε βαρεθεί τα πολλά λόγια.Αυτό που θέλουμε είναι δράσεις.

Διαβάστε περισσότερα...

Τρίτη 15 Απριλίου 2008

Καλό ταξίδι Βασίλη...













Λουλούδι ήσουν και χάθηκες σε σκόρπισε ο αέρας
και χάθηκε απ' τα μάτια μας το όμορφο φως της μέρας!

Κακό δεν έκανες ποτέ, δεν έβλαψες κανέναν,
μονάχα γέλιο και χάρα σκορπούσες στον καθένα!

Στα ξαφνικά μας έφυγες και πήγες μακριά μας,
αλλά θα ζεις αιώνια στα βάθη της καρδιάς μας!

Διαβάστε περισσότερα...

ΕΠΙΚΑΙΡΗ ΕΡΩΤΗΣΗ...

Προς την Υπουργό Εξωτερικών

ΘΕΜΑ: Εφαρμογή της απόφασης της Επιτροπής Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης για την λειτουργία των λιγνιτικών μονάδων στη Πτολεμαΐδα και τη Μεγαλόπολη.

Με τη ερώτηση 7239/26.2.2008, η οποία επισυνάπτεται, ζήτησα να ενημερωθώ από την αρμόδια Υπουργό Εξωτερικών τι προτίθεται να πράξει για τη συμμόρφωση της χώρας μας προς την απόφαση CM/ResChS (2008)1 της Επιτροπής Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης που διαπιστώνει παραβάσεις του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη.
Επειδή η αρμόδια Υπουργός δεν απάντησε ώς σήμερα, όπως θα έπρεπε σύμφωνα με το άρθρο 126 παρ. 4, επιθυμώ να την επαναφέρω ως επίκαιρη σύμφωνα με το άρθρο 127 του Κανονισμού της Βουλής. Διαφορετικά θα βρεθώ στη δυσάρεστη θέση να κοινοποιήσω τις απαντήσεις των Υπουργών στην αρμόδια Επιτροπή του Συμβουλίου της Ευρώπης.

ΕΡΩΤΑΤΑΙ

Η αρμόδια Υπουργός τι προτίθεται να πράξει για τη συμμόρφωση της χώρας μας προς την παραπάνω απόφαση, στην οποία διαπιστώνεται σωρεία παραβάσεων του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη.

Αθήνα, 14 Απριλίου 2008
Ο ερωτών βουλευτης
Γ. Παπαδημητρίου

Διαβάστε περισσότερα...

Δευτέρα 14 Απριλίου 2008

Καθένας κάνει ότι καθένας είναι...


«Καθένας κάνει ότι καθένας είναι.
Ο αδύναμος κρύβεται.
Ο άβουλος αδρανεί,
και ο σκεπτόμενος συνεχίζει να προσπαθεί,
επειδή ξέρει πως μικρά πράγματα κάνουν την διαφορά.»

Εύα Ομηρόλη

Διαβάστε περισσότερα...

Κυριακή 13 Απριλίου 2008

Μας ρώτησε κανείς;;;

Σχέδιο για κατασκευή δύο μονάδων λιθάνθρακα σε Κοζάνη, Πτολεμαΐδα

Τι προβλεπει η έκθεση του αρμόδιου Συμβουλίου που θα κατατεθεί τις επόμενες μέρες
Της Xρυσας Λιαγγου
Εφημερίδα Καθημερινή 13/4/2008

O κύβος για το λιθάνθρακα ερρίφθη. Yπάρχουν περιοχές της χώρας που όχι μόνο δεν θα αντιδρούσαν στην προοπτική εγκατάστασης λιθανθρακικών μονάδων αλλά αντιθέτως θα τις φιλοξενούσαν με ευχαρίστηση. Mπορεί να ακούγεται υπερβολικό δεν είναι όμως, όταν πρόκειται για τις περιοχές της Kοζάνης και της Πτολεμαΐδας, την «καρδιά» του ηλεκτρικού συστήματος της χώρας. H εκμετάλλευση των λιγνιτικών κοιτασμάτων της περιοχής, που ξεκίνησε από τη δεκαετία του 1960 και εντατικοποιήθηκε σταδιακά, είχε αποτέλεσμα να παράγονται σήμερα περί τα 4.500 MW, πάνω από το ένα τρίτο της συνολικής εγκατεστημένης ισχύος της ΔEH. Στην πλειοψηφία τους όμως (με εξαίρεση τα 330 MW της μονάδας της Φλώρινας), παράγονται από μονάδες παλαιάς τεχνολογίας, που επιβαρύνουν σημαντικά το περιβάλλον στην ευρύτερη περιοχής της Δ. Mακεδονίας.
H αντικατάσταση μέρους αυτής της ισχύος από μονάδες λιθάνθρακα θα ήταν μια σημαντική ανάσα για το περιβάλλον. Tα οφέλη από αυτή την προοπτική δεν αμφισβητούνται από κανέναν και κυρίως από τους κατοίκους της Δυτικής Mακεδονίας.
Tους παράγοντες αυτούς φαίνεται ότι έχουν συνεκτιμήσει η ηγεσία του υπουργείου Aνάπτυξης και η ΔEH αλλά και το σύνολο των αρμόδιων φορέων για την επάρκεια της χώρας σε ηλεκτρισμό, κάνοντας πιο ψύχραιμες σκέψεις για την εισαγωγή του λιθάνθρακα στο ισοζύγιο της χώρας, που εκτιμάται απ' όλους ως αναγκαία. Ομως από τις φιλόδοξες αρχικά σκέψεις για παραγωγή περίπου 3.200 MW από λιθάνθρακα, εκ των οποίων 1600 θα παρήγαγε η ΔEH μόνη της στο Aλιβέρι και στη Λάρυμνα και 1600 σε συνεργασία με τη γερμανική RWE (εκτός των 1.600 MW που προωθούνται από ιδιωτικούς Oμίλους, σε Aστακό Aιτω/νίας, Mαντούδι και στη Bοιωτία), οι προσδοκίες προσγειώνονται, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τη ΔEH, για τον μακροχρόνιο ενεργειακό σχεδιασμό της χώρας. Σε αυτό συνέβαλαν και οι αντιδράσεις, όχι μόνο στις αντίστοιχες τοπικές κοινωνίες αλλά και του σύνολου των πολιτών της χώρας.
Η έκθεση
Tο Συμβούλιο Mακροχρόνιου Eθνικού Eνεργειακού Σχεδιασμού της χώρας στην Eκθεση που σύμφωνα με πληροφορίες έχει επεξεργαστεί και αναμένεται να καταθέσει τις επόμενες ημέρες στον υπουργό Aνάπτυξης Xρ. Φώλια εισηγείται την εγκατάσταση δύο λιθανθρακικών μονάδων συνολικής ισχύος 1600 MW μία την περιοχή της Kοζάνης και μία στην περιοχή της Πτολεμαΐδας. Kατάλληλη περιοχή αναφέρεται και η Mεγαλόπολη, επίσης λιγνιτικό κέντρο, όπου όμως η ΔEH έχει σχεδιάσει να προωθήσει την εγκατάσταση μονάδας συδυασμένου κύκλου ισχύος 800 MW περίπου. Tο σκεπτικό στηρίζεται στην ανάγκη εισαγωγής του λιθάνθρακα στο ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας, αφού τα λιγνιτικά αποθέματα σταδιακά μειώνονται, ενώ παράλληλα οι τιμές του φυσικού αερίου ανεβαίνουν. Την ίδια ώρα, η επιλογή των συγκεκριμένων περιοχών θεωρείται η καταλληλότερη για την υλοποίηση των μονάδων αφού έχουν, σύμφωνα πάντα με τους αρμοδίους την αποδοχή της τοπικής κοινωνίας, παράγοντας πολύ σημαντικός για τέτοιου είδους μονάδες διεθνώς. Tην προοπτική αυτή επιβεβαιώνει με δηλώσεις του στην «K» ο υπουργός Aνάπτυξης Xρ. Φώλιας. «O λιθάνθρακας είναι απαραίτητος για την αξιοπιστία του ηλεκτρικού συστήματος της χώρας μακροπρόθεσμα», τονίζει και σε σχέση με τις αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών υπογραμμίζει ότι «υπάρχουν περιοχές που ο λιθάνθρακας όχι μόνο δεν θα προκαλέσει επιβάρυνση αλλά βελτίωση του περιβάλλοντος, όπως η Kοζάνη και η Πτολεμαΐδα», τονίζει χαρακτηριστικά.
O υπουργός επισημαίνει με έμφαση την ανάγκη ενίσχυσης του συστήματος με νέες μονάδες, αλλά και την ανάγκη ανοίγματος της αγοράς ηλεκτρισμού που σημαίνει ευνοϊκό περιβάλλον για τις ιδιωτικές επενδύσεις. «Oι παρεμβάσεις μας στόχο έχουν να κινηθεί η αγορά», τονίζει και υπογραμμίζει παράλληλα την ανάγκη δέσμευσης των ιδιωτών έναντι της υλοποίησης σε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα των αδειοθετηθέντων επενδύσεων στον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής καθώς αναγνωρίζει ότι φέρουν και οι ιδιώτες ένα μέρος της ευθύνης για το έλλειμμα ισχύος της χώρας. O κ. Φώλιας εμφανίζεται υπέρ της εναρμόνισης της χώρας με την Eυρωπαϊκή νομοθεσία και ειδικά για την περίπτωση της απόφασης της Kομισιόν να εκχωρήσει η ΔEH λινγιτική ισχύ ή και μονάδες σε ιδιώτες προκειμένου να προχωρήσει ο ανταγωνισμός. Φέρεται δε, να διαφωνεί κάθετα με την άποψη της ΔEH για προσφυγή στο Eυρωπαϊκό Δικαστήριο.
Σε ό,τι αφορά την επάρκεια της χώρας για τους θερινούς μήνες, δεν κρύβει τις ανησυχίες του και δεν αποκλείει την πιθανότητα διακοπών ρεύματος. «Θα είναι δύσκολο κολοκαίρι» τονίζει και υπογραμμίζει ότι το βάρος θα δοδεί στον περιορισμό της ζήτησης τις ώρες αιχμής.
«Διαβάθμιση» κινήτρων για φωτοβολταϊκά
Διέξοδο στις επενδύσεις παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκά συστήματα αναζητάει το υπ. Aνάπτυξης, μέσα από την επανεξέταση του πλαισίου αδειοδότησης. Σύμφωνα με πληροφορίες ο κ. Xρ. Φώλιας έχει ζητήσει και αναμένει άμεσα - με στόχο μέχρι τον Iούνιο να έχει ολοκληρώσει τις αναγκαίες παρεμβάσεις - γνωμοδότηση σχετικά με την τροποποίηση του υφιστάμενου πλαισίου. Tο σχέδιο που μελετάται, προβλέπει κατηγοριοποίηση των κινήτρων για τις επενδύσεις φωτοβολταϊκών σε τρία στάδια. Για το πρώτο στάδιο που θα αφορά την παραγωγή ισχύος 500 MW στο ηπειρωτικό σύστημα, οι επιδοτήσεις θα μείνουν στα υφιστάμενα υψηλά επίπεδα, όπως και η τιμή εξαγοράς της παραγόμενης κιλοβατώρας. Θα υπάρξει μία δεύτερη κατηγορία επενδύσεων ισχύος που δεν έχει καθοριστεί για την οποία θα ισχύσει χαμηλότερο ποσοστό επιδότησης αλλά και χαμηλότερη τιμή εξαγοράς της παραγόμενης κιλοβατώρας. Tο υπουργείο μελετά τέλος μία τρίτη κατηγορία επενδύσεων, χωρίς επιδοτήσεις και διασφάλιση τιμής αγοράς κιλοβατώρας. Tόσο η δεύτερη κατηγορία όσο και η τρίτη, σύμφωνα με τον Xρ. Φώλια μπορούν να οδηγήσουν σε βιώσιμες επενδύσεων καθώς το κόστος της τεχνολογίας για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών έχει μειωθεί σημαντικά διεθνώς, ενώ από 1ης Iουλίου 2008 απελευθερώνονται τα τιμολόγια ρεύματος υψηλής τάσης και μακροπρόθεσμα θα καθιερωθεί ανταγωνιστικό καθεστώς στην αγορά.
ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΩ
Για την ισχύ
Οι δύο λιθανθρακικές μονάδες που θα προτείνονται στην έκθεση, θα είναι συνολικής ισχύος 1600 MW. Η μία θα αφορά την περιοχή της Kοζάνης και η άλλη την περιοχή της Πτολεμαΐδας. Λεπτομέρειες θα γίνουν γνωστές μέσα στις επόμενες μέρες.
Την Μεγαλόπολη
Ως κατάλληλη περιοχή για την κατασκευή μονάδας αναφέρεται και η Mεγαλόπολη, όπου όμως η ΔEH έχει σχεδιάσει να προωθήσει την εγκατάσταση μονάδας συδυασμένου κύκλου ισχύος 800 MW περίπου
Τον Ανταγωνισμό
Η κυβέρνηση τάσσεται υπέρ της ανάγκης ανοίγματος της αγοράς ηλεκτρισμού που σημαίνει ευνοϊκό περιβάλλον για τις ιδιωτικές επενδύσεις. Αρκεί να υπάρχει δέσμευση των ιδιωτών για συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα των αδειοθετηθέντων επενδύσεων.
Την λιγνιτική ισχύ
Το υπ. Ανάπτυξης είναι υπέρ της εναρμόνισης της χώρας με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, ειδικά για την περίπτωση της απόφασης της Kομισιόν να εκχωρήσει η ΔEH λινγιτική ισχύ σε ιδιώτες. Διαφωνεί με την άποψη της ΔEH για προσφυγή στο Eυρωπαϊκό Δικαστήριο.
Δύο μονάδες λιθάνθρακα σε Κοζάνη, Πτολεμαΐδα
Λαμβάνοντας τη διάθεση των πολιτών της Κοζάνης και της Πτολεμαΐδας για βελτίωση του περιβάλλοντος χωρίς μείωση της απασχόλησης, το Συμβούλιο Mακροχρόνιου Eθνικού Eνεργειακού Σχεδιασμού της χώρας προτείνει εκεί την εγκατάσταση δύο λιθανθρακικών μονάδων. Η αντικατάσταση των παλαιών μονάδων, στην «καρδιά» του ηλεκτρικού συστήματος της χώρας, που επιβαρύνουν σημαντικά το περιβάλλον στην ευρύτερη περιοχής της Δυτικής Mακεδονίας, θα ήταν μία σημαντική ανάσα για το περιβάλλον, αφού ο λιθάνθρακας εκπέμπει σαφώς λιγότερους ρύπους από τον λιγνίτη στην καύση του, ενώ η επιβάρυνση του περιβάλλοντος από τη διαδικασία εξόρυξης είναι μηδενική δεδομένου ότι το καύσιμο είναι εισαγόμενο.
Η επιλογή των συγκεκριμένων περιοχών θεωρείται η καταλληλότερη για την υλοποίηση των μονάδων αφού έχουν την αποδοχή της τοπικής κοινωνίας, παράγοντας πολύ σημαντικός για τέτοιου είδους μονάδες διεθνώς. Tην προοπτική αυτή επιβεβαιώνει με δηλώσεις του στη «K» ο υπουργός Aνάπτυξης Xρ. Φώλιας.

Βλέπουμε λοιπόν ότι μας βλέπουν σαν την "χαβούζα της Ελλάδος"!! Όλοι αποφασίζουν πρίν από εμάς για εμάς...Μας ρώτησε κανείς; Σημαντική ανάσα για το περιβάλλον γράφει το άρθρο...Νοιάστηκαν ποτέ όμως για το περιβάλλον μας και για το τι περνάμε εδω πάνω;;

Διαβάστε περισσότερα...

Παρασκευή 11 Απριλίου 2008

Επειγόντως αίμα...

Χρειάζεται επειγόντως αίμα ο Σαμαράς Βασίλης του Χρήστου από την Ποντοκώμη για το νοσοκομείο Παπανικολάου. Όποιος μπορεί ας βοηθήσει.

Διαβάστε περισσότερα...

Τετάρτη 9 Απριλίου 2008

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗΣ ΡΥΠΑΝΣΗΣ ΑΠΟ ΤΟ AIRLAB ΤΟΥ ΤΕΙ ΔΥΤ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ...


Το Εργαστήριο Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης και Περιβαλλοντικής Φυσικής (ΕΑΡ – ΠΕΦΥ) παρουσιάζει τα παρακάτω συνοπτικά αποτελέσματα από τις μετρήσεις ατμοσφαιρικής ρύπανσης που πραγματοποιεί στην Κοζάνη, στη συνέχεια σχετικού ενδιαφέροντος, που εκφράστηκε δημόσια, από κοινωνικούς φορείς της περιοχής.
Ειδικότερα παρουσιάζονται συνοπτικά αποτελέσματα συγκεντρώσεων αιωρουμένων σωματιδίων (ΑΣ10) που αναφέρονται στο έτος 2007 και συγκρίνονται με τα ισχύοντα όρια ποιότητας του αέρα.

Ρύπος : ΑΣ10
Περίοδος: 1.1.2007 – 31.12.2007
Θέση μέτρησης: πλατεία Αριστοτέλους/ Κοζάνη

Πλήθος μετρήσεων 2007 (Μέσων ημερησίων τιμών συγκεντρώσεων):359
Μέση ετήσια συγκέντρωση 2007 (μg/m3):48
Αριθμός υπερβάσεων ημερήσιας οριακής συγκέντρωσης (50 μg/m3) κατά το 2007:130


Σύμφωνα με την οδηγία 1999/30 ισχύουν τα όρια :
• Για τη μέση ημερήσια συγκέντρωση ΑΣ10 η τιμή 50 μg/m3. Η τιμή αυτή δεν πρέπει να ξεπερνιέται περισσότερες από 35 φορές το χρόνο.
• Για τη μέση ετήσια συγκέντρωση η τιμή 40 μg/m3

Συνεπώς παρατηρείται υπέρβαση του επιτρεπόμενου ανά έτος αριθμού υπερβάσεων της ημερήσιας οριακής συγκέντρωσης, καθώς και υπέρβαση της ετήσιας οριακής συγκέντρωσης.
Οι μέσες ημερήσιες τιμές συγκεντρώσεων που αντιστοιχούν στις ημέρες των υπερβάσεων κυμάνθηκαν από 51 – 188 μg/m3.
Οι μετρήσεις που πραγματοποιεί το εργαστήριο γνωστοποιούνται σε «πραγματικό χρόνο» στην ιστοσελίδα του εργαστηρίου www.airlab.edu.gr .

Ο Υπεύθυνος του ΕΑΡ – ΠΕΦΥ
Αθανάσιος Τριανταφύλλου
Καθηγητής

Να σημειωθεί πως δεν υπάρχει σταθμός μέτρησης στην Ποντοκώμη ή έστω κοντά αυτής, όπου και γίνεται το μεγαλύτερο "κομμάτι" της εξόρυξης από την πλευρά της (Δ)ΕΗ Α.Ε . Σταθμοί υπάρχουν σε 3 κυρίως σημεία:
 Σταθμός Τμήματος Γεωτεχνολογίας @ Περιβάλλοντος στην Κοζάνη, πλατεία Αριστοτέλους.
 Σταθμός Τμήματος Τεχνολογιών Αντιρύπανσης στο λόφο του Τ.Ε.Ι.
 Σταθμός Δήμου Αμυνταίου στο Αμύνταιο.
Από την πλευρά μας, εδώ και περίπου ένα χρόνο έχουμε ζητήσει από τον Δήμο Δημητρίου Υψηλάντη να χρηματοδοτήσει μια προσπάθεια μέτρησης ρύπων από τα ορυχεία σε συνεργασία με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης , αλλά μέχρι στιγμής η όλη προσπάθεια σταματά στις καλένδες τις γραφειοκρατίας. Γιατί άραγε;
Να θυμηθούμε όλοι, πως εκτός από τις μετρήσεις ατμοσφαιρικής ρύπανσης του ΤΕΙ Κοζάνης, έχουμε και τις μετρήσεις που ο ίδιος ο ρυπαίνων κάνει, δηλαδή η (Δ)ΕΗ και όχι η Νομαρχία ως όφειλε. Γιατί άραγε η μετρήσεις τις (Δ)ΕΗ Α.Ε δεν είναι online; Δεν υπάρχει τεχνογνωσία; Γιατί η Νομαρχία δεν αγόρασε εξοπλισμό μέσω του υπουργείο ΥΠΕΧΩΔΕ και περιμένει της μετρήσεις σε εβδομαδιαία βάση από τον ρυπαίνων; Δεν είχε κονδύλια; Τόσα χρήματα πέρασαν τα τελευταία τουλάχιστον δεκαπέντε χρόνια...Αλλά ας μην ξεχνάμε πως υπεύθυνος περιβάλλοντος της Νομαρχίας ήταν ταυτόχρονα (και επί χρόνια) ο υπεύθυνος περιβάλλοντος της (Δ)ΕΗ Α.Ε!!!!!!
Είναι τυχαίο πως οι μονάδες της Πτολεμαϊδας και του Αμυνταίου παραμένουν εκβιαστικά ανοικτές; Αλήθεια ήξερε ο κόσμος πως δεν γίνεται στο Αμύνταιο αποθείωση; Τώρα που ξέρει δεν πρέπει να βγεί και αυτός στους δρόμους;
Έχουμε χορτάσει από μεγάλα λόγια και από "Πρωτοβουλίες Κοινωνικής Υπευθυνότητας" εδώ και 50 χρόνια...Στην περιοχή μας μάλλον επικρατεί ο νόμος της σιωπής... Οι γνωστικοί όμως ας γίνουμε πολλοί…και ας μη μας τρομάζει η αδιαφορία των υπευθύνων, διότι γνωρίζουμε καλά όλων των κομματαρχών τα έργα και τα… χέρια! Όσο για αυτούς που μας τάζουν…λαγούς με πετραχήλια…τι να πω; Μήτε λαγοί τρέχουν στα πυρπολημένα δάση, μήτε και μπορούν να τους βρουν για να τους φορέσουν οι πολιτικοί μας πετραχήλια. Μπορούν όμως, αν πράγματι θέλουν, να λύσουν όλα τα προβλήματα με το περιβάλλον μας. Αφορά και τους ίδιους! Είναι ένα βήμα προς τον πολιτισμό, αυτόν…που έχουν προ πολλού λησμονήσει. Είναι μια καλή αρχή, για την πάταξη της διαφθοράς. Θέλουν; Ίδωμεν!..

Διαβάστε περισσότερα...

Τρίτη 8 Απριλίου 2008

Η ζωή μας, στα χέρια μας...



















Σε ένα χωριό ζούσε ένας γέρος σοφός που είχε γίνει γνωστός σε Δύση και Ανατολή για την ικανότητα του να απαντάει σωστα σε οποιαδήποτε ερώτηση, όσο δύσκολη και αν ήταν.
Στο ίδιο χωριό ζούσαν δυο πιτσιρικάδες, σκέτα διαβολάκια, που ήθελαν πολύ να βρουν κάποια ερώτηση στην οποία ο γέρο σοφός να μη μπορεί να απαντήσει. Έψαξαν λοιπόν πολύ και την βρήκαν.
"Θα πάρουμε ένα μικρό ζωντανό πουλάκι", είπαν μεταξύ τους, "θα το κρατήσουμε στις χούφτες μας και θα πάμε να ρωτήσουμε τον γέρο αν ζεί. Αν μας απαντήσει "ναι", τότε εμείς θα σφίξουμε λίγο τα χέρια μας και θα του πούμε :" Έκανες λάθος, το πουλί είναι ψόφιο"."Αν πάλι μας πεί "όχι",τότε θα ανοίξουμε τα χέρια μας και το πουλάκι, ολοζώντανο, θα πετάξει για την φωλιά του".
Πράγματι λοιπόν πιάνουν ένα πουλάκι στις χούφτες τους, πάνε στο γέρο σοφό και τον ρωτούν:" Παππού, θέλουμε να μας πεις αν το πουλάκι που κρατάμε στα χέρια μας είναι ζωντανό ή νεκρό;"
Ο σοφός γέρος τους κοιτάει στα μάτια, χαμογελάει τρυφερά και με πολλή αγάπη στην φωνή του, τους λέει:
"Παιδιά μου, προσέξτε καλά αυτό που θα σας πώ. Δεν χρειάζεται παρά μόνο ένα σφίξιμο των χεριών σας και το πουλάκι θα πεθάνει.Ή ένα άνοιγμα και το πουλάκι θα πετάξει ελεύθερο, όπως η φύση το ορίσε να ζήσει. Ακριβώς με τον ίδιο τρόπο κρατάτε στις χούφτες σας και την δική σας ζωή.
Είναι στο χέρι σας, αν θέλετε, να την κρατήσετε φυλακισμένη μέσα στο θανάσιμο σφιχταγγάλιασμα της άγνοιας, της δειλίας και της αδυναμίας, που οδηγεί πάντα στο μαρασμό και στο θάνατο. Είναι στο χέρι σας όμως να την αφήσετε να πετάξει στα ουράνια και σαν δυνατός, περήφανος και όμορφος αετός να φτάσει όσο πιο μακριά και ψηλά μπορεί, μαζεύοντας γνώση, ομορφιά και αγάπη".

Αντώνης Καλογήρου

Διαβάστε περισσότερα...

Δευτέρα 7 Απριλίου 2008

Παγκόσμια Ημέρα Υγείας: Προστασία από τις κλιματικές αλλαγές...


Η επίδραση των κλιματικών επιπτώσεων στην ανθρώπινη υγεία είναι το κεντρικό μήνυμα που επέλεξε να επικοινωνήσει φέτος ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Παράλληλα, πρόσφατες έρευνες υποδεικνύουν ότι οι στοχευμένες δαπάνες μπορούν να βελτιώσουν την κατάσταση

«Προστατεύοντας την υγεία από τις κλιματικές αλλαγές» είναι το φετινό μήνυμα της 7ης Απριλίου, Παγκόσμιας Ημέρας Υγείας. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, λειτουργώντας υπό την αιγίδα του ΟΗΕ που καταβάλει σημαντικές προσπάθειες για την προώθηση του ζητήματος των κλιματικών αλλαγών, ενσωματώνει στη φετινή εκστρατεία του τη συζήτηση για το κλίμα.

Αν τις προηγούμενες χρονιές η συζήτηση στρεφόταν στις αυξανόμενες, σύμφωνα με στοιχεία, δαπάνες των ανεπτυγμένων χωρών για τα συστήματα υγείας, το 2008 η συζήτηση στρέφεται στις κλιματικές μεταβολές που αποδείχθηκαν ικανές να πλήξουν σοβαρά την ανθρώπινη υγεία και δεν κάνουν διακρίσεις σε ανεπτυγμένες και αναπτυσσόμενες χώρες.

Πρόσφατες έρευνες που πλαισιώνουν την Παγκόσμια Ημέρα Υγείας τονίζουν τη σημασία των επιλεκτικών δαπανών που και ζωές σώζουν και οικονομικά οφέλη αποφέρουν. Εάν δεν ληφθούν έγκαιρες δράσεις και αν δεν γίνει μακρόπνοος σχεδιασμός, το ζήτημα της ανθρώπινης υγείας ενδεχομένως να γίνει μη αναστρέψιμο.

Το «περιβάλλον» της παγκόσμιας υγείας

Χωρίς αριθμούς και επιχειρήματα η άνωθι θεωρία δεν ευσταθεί. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η συσσώρευση διοξειδίου του άνθρακα είναι κατά 30% μεγαλύτερη σε σχέση με την προ-βιομηχανική εποχή, γεγονός που ευθύνεται για την έκθεση των ανθρώπων σε μεγαλύτερες και πιο επικίνδυνες για την υγεία θερμοκρασίες. Επιπλέον, οι κλιματικές μεταβολές προκαλούν αλλαγή (επιτάχυνση) του κύκλου των μολυσματικών ασθενειών.

Στη δεκαετία του '90 περίπου 600.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από έντονα καιρικά φαινόμενα, όπως πλημμύρες, ξηρασίες και τυφώνες. Οι μνήμες του τυφώνα Κατρίνα και ο αφανισμός της Νέας Ορλέανης τον Αύγουστο του 2005 λειτουργούν ακόμη σαν παράδειγμα της επίδρασης των κλιματικών αλλαγών στην ασφάλεια της ανθρώπινης υγείας.

Η παρατηρούμενη άνοδος της θαλάσσιας στάθμης, σύμφωνα με δεκάδες έρευνες του ΟΗΕ, έχει αυξήσει κατακόρυφα τον κίνδυνο θανάτου καθώς και τον εκτοπισμό μεγάλων πληθυσμιακών μαζών. Αρκεί να σημειωθεί ότι περισσότερο από το 50% του παγκόσμιου πληθυσμού κατοικεί σε ζώνες που απέχουν το πολύ 60 χιλιόμετρα από τις ακτές.

Οι πιο ευαίσθητες περιοχές βρίσκονται, μεταξύ άλλων, στο Δέλτα του Νείλου, στο δέλτα του ιερού Γάγγη στην Ινδία καθώς και σε δεκάδες νησιά στον Ειρηνικό Ωκεανό.

Παράλληλα, εξίσου σημαντική παράμετρος για την ανθρώπινη υγεία - η οποία τελευταία αξιολογείται σημαντικά, τόσο σε διεθνές επίπεδο, όσο και σε εγχώριο - είναι η διαθεσιμότητα αλλά και η ποιότητα του νερού. Σε παγκόσμιο επίπεδο η σπανιότητα του νερού επηρεάζει τέσσερις στους δέκα την ίδια στιγμή που 1,8 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν εξαιτίας ασθενειών που σχετίζονται με την υγιεινή του νερού.

Η λύση είναι στις επιλεκτικές δαπάνες

Έρευνα που δημοσιεύτηκε λίγες μέρες πριν, με τη παγκόσμια συμμετοχή επιστημόνων και στελεχών της Παγκόσμιας Τράπεζας αποκαλύπτει ότι όταν οι δαπάνες που επιλέγονται για την υγεία είναι στοχευμένες, δύνανται να φέρουν ικανοποιητικά αποτελέσματα.

Συγκεκριμένα, εάν οι δαπάνες για βελτίωση της διατροφής και της σχετικής ενημέρωσης στις αναπτυσσόμενες χώρες έφταναν τα 1,2 δισ. δολάρια, τότε ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι στην Αφρική και εκατομμύρια στην Ασία θα εξασφάλιζαν ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης και πολλές προϋποθέσεις για σωστή υγεία.

Τα οικονομικά οφέλη, συνεχίζει η έρευνα, θα ισοδυναμούσαν με 15 δισ. δολάρια, μεταφρασμένα σε μακροζωία και παραγωγικότητα των ανθρώπων που θα είχαν την τύχη να μετέχουν ενός τέτοιου σχεδιασμού.

Αναλυτικά:

Από τα 1,2 δισ. δολάρια, ένα ποσό της τάξεως των 347 εκατ. δολαρίων θα έπρεπε να δαπανηθεί στην πρόσθεση σε τροφές θρεπτικών μικροσυστατικών όπως σιδήρου (για την καταπολέμηση της ανεμίας), βιταμίνης Α (για τη βελτίωση της όρασης και του ανοσοποιητικού) καθώς και ιωδίου στο αλάτι (για την αποφυγή θυροειδούς). Το όφελος από τη βελτίωση της υγείας θα ήταν 5 δις. δολάρια

Η εκπαίδευση του πληθυσμού για καλύτερη διατροφή και κυρίως η ενθάρρυνση για θηλασμό των βρεφών θα κόστιζε 798 εκατ. δολάρια και θα απέφερε

ετήσια κέρδη 10 δισ. δολάρια

Τέλος, η δαπάνη 27 εκατ. δολαρίων το χρόνο για την καταπολέμηση και τον αφανισμό εντερικών παρασίτων σε προσχολικής ηλικίας παιδιά, θα έσωσε εκατομμύρια ζωές στις αναπτυσσόμενες χώρες και θα απέφερε ετήσια κέρδη 159 εκατομμυρίων.


ΟΟΣΑ: Άλυτος γρίφος το σύστημα υγείας

Βασική πρόκληση, για τις περισσότερες χώρες του ΟΟΣΑ, είναι να βελτιωθούν τα αποτελέσματα του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης με ταυτόχρονο περιορισμό των τρεχουσών και μελλοντικών δαπανών.

Οι περισσότερες χώρες του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης έχουν υιοθετήσει μεταρρυθμίσεις τα τελευταία χρόνια που είχαν ως αποτέλεσμα τη βελτίωση των δεικτών στον κλάδο της υγείας, χωρίς να φτάσει το ιδανικό.

Επομένως, ένα υγιές σύστημα περίθαλψης θα πρέπει να είναι αποτελεσματικό, αποδοτικό, με το ελάχιστο δυνατό κόστος. Δηλαδή, τα λεφτά που δαπανώνται να είναι ανάλογα των υπηρεσιών που προσφέρει, με ελαχιστοποίηση του κόστους και σωστή κατανομή των πόρων - είτε φυσικών είτε οικονομικών.

Αυτό απαιτεί κατ' αρχήν, την επιλογή των κατάλληλων μέτρων που να λαμβάνει υπόψη την αναλογία δαπανών και αποτελεσματικότητας.

Δεύτερον, η επιβολή θεσμικών μεταρρυθμίσεων είναι πολύ σημαντική για να υπάρξουν τα ζητούμενα αποτελέσματα περίθαλψης. Επίσης, θα πρέπει να εξισορροπηθούν οι διαφορές από χώρα σε χώρα, τόσο από μέρους μεταρρυθμίσεων, όσο εφαρμογής και αποτελεσμάτων.

Ως αποτελέσματα ενός συστήματος υγείας, για παράδειγμα, μπορούν να είναι οι αλλαγές που παρατηρούνται στην κατάσταση υγείας του πληθυσμού μια χώρας. Δηλαδή, το πώς η περίθαλψη έχει επίδραση στο προσδόκιμο ζωής, στο ποσοστό θνησιμότητας των νηπίων και στους θανάτους που προκλήθηκαν λόγω μη αποτελεσματικής και έγκαιρης περίθαλψης. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, η κατάσταση της υγείας των ανθρώπων έχει βελτιωθεί σημαντικά σε όλες τις χώρες τις τελευταίες δεκαετίες.

Αναλυτικά, το προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση έχει αυξηθεί και η θνησιμότητα των νηπίων έχει μειωθεί εντυπωσιακά. Ωστόσο, υπάρχουν αποκλίσεις στοιχείων από χώρα σε χώρα.

Το θετικό είναι πως οι δημόσιες δαπάνες για υγειονομική περίθαλψη έχουν αυξηθεί σε όλες τις χώρες του ΟΟΣΑ, με τις πλουσιότερες χώρες να ξοδεύουν τα περισσότερα. Το αντιφατικό σε αυτό είναι ότι οι χώρες με τις υψηλότερες δαπάνες δεν έχουν απαραίτητα τα καλύτερα στατιστικά στοιχεία, από πλευράς διάρκειας ζωής ή θνησιμότητα νηπίων.

Ικανοποιητικό το επίπεδο υγείας στην Ελλάδα

Το επίπεδο υγείας του ελληνικού πληθυσμού, όπως εκφράζεται μέσα από τους δείκτες προσδόκιμου επιβίωσης και θνησιμότητας, κρίνεται ικανοποιητικό καθώς κινείται στα επίπεδα των άλλων ευρωπαϊκών χωρών.

Σε αντίθεση με τα δημογραφικά δεδομένα, οι δείκτες νοσηρότητας του ελληνικού πληθυσμού κινούνται σε ικανοποιητικά επίπεδα. Το ικανοποιητικό επίπεδο δικαιολογείται εν μέρει και από τις μεσογειακές συνθήκες διαβίωσης και διατροφής.

Στον τομέα της υγείας, η Ελλάδα έχει προσπαθήσει να υιοθετήσει κάποιους κοινοτικούς κανόνες και έχει επιδοτηθεί για ευρωπαϊκή σύγκλιση από τα Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης. Συγκεκριμένα, σε κάποια προβλήματα έχει σημειωθεί βελτίωση.


Η γήρανση το σπουδαιότερο πρόβλημα

Το σημαντικότερο πρόβλημα από πλευράς δημογραφικών εξελίξεων αλλά και κοινωνικής ασφάλισης, είναι η γήρανση του πληθυσμού. Η χώρα μας, διαπιστώνει έκθεση της Ε.Ε, έως το 2050 και μόνον λόγω της γήρανσης του πληθυσμού της θα αντιμετωπίσει σχεδόν 12% μέση αύξηση δαπανών για συντάξεις και περίθαλψη, ποσοστό διπλάσιο από εκείνο των περισσοτέρων κρατών-μελών.

Το γεγονός αυτό θα μειώσει τον ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ σε 1,6% ετησίως την περίοδο 2011-2030 και σε μόλις 0,8% ετησίως την περίοδο 2031-2050.

Το ποσοστό ηλικιωμένων (65 ετών και άνω), που ανέρχεται ήδη σε 15,8% του πληθυσμού, είναι μεγαλύτερο από τον αντίστοιχο μέσο όρο 15,5% της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Το ποσοστό του νεαρού πληθυσμού κάτω των 15 ετών (16,6%) είναι ήδη μικρότερο του ευρωπαϊκού μέσου όρου (17,4%), ενώ ο αντίστοιχος μέσος όρος των χωρών του ΟΟΣΑ ανέρχεται σε 21,5%.

Η Ελλάδα κατατάσσεται ήδη ανάμεσα στις χώρες με τους χαμηλότερους δείκτες γεννητικότητας (μέσος αριθμός τέκνων ανά γυναίκα 1,31) όπως και σε αυτές με τον υψηλότερο ρυθμό μείωσης της γεννητικότητας.

Ειδικότερα, η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στο χώρο της υγείας μπορεί συνοπτικά να αποδοθεί με τις παρακάτω διαπιστώσεις:

Στον τομέα των υπηρεσιών πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας των αγροτικών και ημιαστικών περιοχών δεν έχουν πραγματοποιηθεί σημαντικές παρεμβάσεις μετά την αρχική ανάπτυξη του δικτύου των Κέντρων Υγείας. Τα κυριότερα προβλήματα που προκύπτουν είναι:

Ανεπαρκής στελέχωση σε ιατρικό προσωπικό (μέσο ποσοστό κάλυψης των οργανικών θέσεων 45%).

Σημαντικές διαπεριφερειακές ανισότητες στη στελέχωση.

Ανεπαρκής επαγγελματική εμπειρία των υπηρετούντων στα περιφερειακά ιατρεία (ανειδίκευτοι ιατροί).

Περιορισμένος βαθμός συντήρησης της ιατρικής υποδομής και ανανέωσης του ιατρικού εξοπλισμού.

«Ράντζα» και νοσηλευτικό προσωπικό

Στο ελληνικό σύστημα υγείας ένα από τα βασικότερα προβλήματα είναι τα ράντζα. Ωστόσο, η κατάσταση φαίνεται να μην είναι καλύτερη στις άλλες χώρες αφού στις περισσότερες χώρες το ποσοστό αυτό κυμαίνεται από γύρω στο 4 με 4,5, κοντά δηλαδή με αυτό της Ελλάδας.

Έτσι, τα στοιχεία του ΟΟΣΑ καταγράφουν ότι ανά 1000 άτομα υπάρχουν 3,8 κρεβάτια. Το υψηλότερο ποσοστό είναι 8,5 στην Ιαπωνία και το χαμηλότερο 1 στο Μεξικό. Πάντως, θλιβερή είναι η αναλογία νοσηλευτικού προσωπικού ανά κρεβάτι/ασθενή που αντιστοιχεί στο 1,2. Αμέσως μετά ακολουθούν η Τουρκία και η Πορτογαλία.

Προσδόκιμο ζωής

Η διάρκεια ζωής των Ελλήνων έχει αυξηθεί το διάστημα 1970-2003 κατά 7 χρόνια, όταν ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ είναι 8. Η μεγαλύτερη αύξηση παρατηρείται στην Τουρκία κατά 17 χρόνια. Και δεύτερον ότι κατά 4% αυξάνεται η κατά κεφαλήν δαπάνη στην Ελλάδα κάθε χρόνο ενώ ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ είναι 5%. Η Πορτογαλία παρουσιάζει τη μεγαλύτερη αύξηση κατά 7%.

Δαπάνη

Αναλυτικά, η δημόσια δαπάνη, στην Ελλάδα, για την υγεία την τελευταία δεκαετία κυμαίνεται μεταξύ 5-5,5% του ΑΕΠ (με την ιδιωτική να ανέρχεται σταθερά στο 4,5% του ΑΕΠ).

Η συνολική ιδιωτική δαπάνη υγείας αντιστοιχεί στο 47% περίπου των συνολικών δαπανών υγείας, γεγονός που κατατάσσει την Ελλάδα στην υψηλότερη θέση μεταξύ των χωρών της ΕΕ των 15, τη στιγμή που ο μέσος όρος των 15 χωρών είναι μόλις 22,8%. Η απόκλιση αυτή υποδεικνύει τη δυναμική του κλάδου και υπογραμμίζει τα χρόνια προβλήματα λειτουργίας που παρουσιάζει το ΕΣΥ.

Ανθεί ο κλάδος της ιδιωτικής περίθαλψης

Ωστόσο, λόγω έλλειψης ενός καλού συστήματος υγείας, σε συνεχή ανοδική πορεία βρίσκεται ο τομέας παροχής υπηρεσιών υγείας από ιδιωτικές επιχειρήσεις, σύμφωνα με στοιχεία της Hellas Stat. Τα τελευταία χρόνια, ο κλάδος εμφανίζει μέσο ρυθμό ανάπτυξης ύψους 12,5% ετησίως όπου παίζουν ρόλο μια σειρά από ρυθμιστικούς, τεχνολογικούς, δημογραφικούς αλλά και αμιγώς επιχειρηματικούς παράγοντες. Ειδικότερα:

Η αδυναμία του ΕΣΥ να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις των πολιτών, εξαιτίας των ελλείψεων σε υλικοτεχνική υποδομή αλλά και των καταγγελιών των ασθενών που αφορούν στην ανταπόκριση του ανθρώπινου παράγοντα,

Η συνακόλουθη ρύθμιση-απελευθέρωση της αγοράς παροχής υπηρεσιών ανθρώπινης υγείας που έθεσε τους όρους της επιχειρηματικής δραστηριοποίησης

Η διάδοση των ιδιωτικών ασφαλιστήριων συμβολαίων ιατροφαρμακευτικής κάλυψης

Η άνοδος του βιοτικού επιπέδου

Η γήρανση του πληθυσμού

Η εισαγωγή νέων ιατρικών μεθόδων στην διάγνωση, τη χειρουργική και την περίθαλψη

www.kathimerini.gr με πληροφορίες από ΟECD, WHO, Reuters
Του Χρήστου Σύλλα
syllas@kathimerini.gr

Δυστυχώς οι έχοντες την ευθύνη σχεδιασμού και υλοποίησης της ενεργειακής πολιτικής, φαίνεται ότι αδιαφορούν για το περιβάλλον, την υγεία και την ποιότητα ζωής των κατοίκων του πολύπαθου ενεργειακού λεκανοπεδίου της Δυτικής Μακεδονίας.Η αδιαφορία δεν είναι τωρινή.Έχει παρελθόν, παρόν και μέλλον. Στο βωμό του κέρδους εργαζόμενοι και κάτοικοι της περιοχής βομβαρδίζονται καθημερινά με το "ευεργετικό" όπως μας δήλωσε ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της (Δ)ΕΗ Α.Ε διοξείδιο του άνθρακα (όπως έγραψα σε προηγούμενο ποστ είναι σαν να έχουμε καθημερινή κίνηση 6.000.000 αυτοκινήτων) αλλά και με αιωρούμενα σωματίδια όλων των μεγεθών ιδίως από τα ορυχεία. Κανείς όμως δεν ενδιαφέρεται να αλλάξει την κατάσταση. Κανείς δεν τα βάζει με το μεγάλο αφεντικό.Όλοι είμαστε υπέρ της ανάπτυξης, την επιδιώκουμε με κάθε πρόσφορο τρόπο χρόνια τώρα για τον τόπο μας. Υπάρχουν τρόποι με τους οποίους η έκταση των παραπάνω φαινομένων περιορίζεται (πχ καταβρέξεις, φίλτρα).Υπάρχουν και τρόποι σίγουροι, όπως οι ανανεώσιμες και εναλλακτικές μορφές ενέργειας, που και φιλικές προς το περιβάλλον και απολύτως ασφαλείς για τη δημόσια υγεία είναι. Δεν υπάρχει όμως βούληση από κανένα...Όλοι κωφεύουν...Αλήθεια τόσα χρόνια γιατί δεν έχει γίνει μια επιδημιολογική μελέτη έτσι ώστε να ξέρουμε αν όλα αυτά μας βλάπτουν; Γιατί δεν έχει γίνει μια μελέτη της τροφικής αλυσίδας στην περιοχή; Πρέπει να βάζουμε διάφορα ζαρζαβατικά στον κήπο μας;
Χαρακτηριστικό της "εκτίμησης" που μας έχουν είναι η μη επαρκή στελέχωση των νοσοκομείων της περιοχής. Μετά κόπων και βασάνων πρόσφατα επαναλειτούργησε η εντατική μονάδα του Μποδοσάκειου νοσοκομείου. Μήπως τελικά αποτελούμε ένα στατιστικό μέγεθος και μόνο; Μας θεωρούν αναλώσιμους ή μου φαίνεται;

Διαβάστε περισσότερα...

Πέμπτη 3 Απριλίου 2008

Ελευθερία...


«Μπορεί ο άνθρωπος να μείνει ελεύθερος, ακόμα κι ανάμεσα στους τοίχους της φυλακής. Υπάρχουν άνθρωποι, που ποτέ τους δεν υπήρξαν ελεύθεροι, κι ας μην έζησαν ποτέ στη φυλακή. Το σώμα μπορεί να δεθεί με αλυσίδες, ο νους όμως ΠΟΤΕ. Η σκέψη είναι ελεύθερη...»

Εδουάρδος Μπένες

Διαβάστε περισσότερα...

Τρίτη 1 Απριλίου 2008

Μια παραμυθένια ζωή, το όνειρο όλων...


«Μια παραμυθένια ζωή, το όνειρο όλων !!!
Για να είναι επιτυχημένο όμως το παραμύθι,χρειάζεται μια δυστυχισμένη πριγκίπισσα ,έναν "εγκλωβισμένο" πρίγκιπα και πολλούς κακούς. Οι τελευταίοι ευθύνονται για όλα. Υπάρχουν κακοί, πολλοί…γνωστό. Τρέφονται από τις σάρκες μας και αυτό γνωστό. Όμως είναι πράγματι ετσι; Αυτή είναι η μόνη αλήθεια για τα προβλήματα μας; Εμείς δεν έχουμε ευθύνη για όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω μας; Δε φταίμε για τις λάθος επιλογές που κάναμε;
Αν τα μάτια μας δεν κοιτούσαν επιφανειακά, αλλά έβλεπαν μόνο την ουσία.
Αν τα αυτιά μας δεν άκουγαν μόνο μεγάλα λόγια και υπέροχες υποσχέσεις, αλλά αλήθειες. Αν τα χέρια μας τα απλώναμε στον κατάλληλο άνθρωπο. Αν μπορούσαμε να ξεχωρίσουμε το χαμόγελο της καρδιάς, από το χαμόγελο που "δείχνει δόντια". Αν σταματούσαμε να βλέπουμε το θάνατο λύτρωση ή εύκολη λύση. Αν δεν αφήναμε τον φόβο να μας παραλύει. Αν βρίσκαμε την δύναμη να παλέψουμε για μας και για όλους όσους αγαπάμε. Αν κοιτούσαμε πρόσωπα και όχι προσωπεία. Αν κρατούσαμε γερά και δεν αφήναμε να φύγουν από δίπλα μας αυτοί που άξιζαν…. Αν…..αν…..αν…. Ατέλειωτα τα αν …
Όμορφος κόσμος, ηθικός , αγγελικά πλασμένος , δεν υπάρχει …Το μόνο που υπάρχει είναι ένας εσωτερικός σπαραγμός που μας κατατρώει. Ένας σπαραγμός για την άδεια, μονότονη, μελαγχολική ζωή που ΕΜΕΙΣ επιλέξαμε να ζούμε. Για τα λάθη που κάναμε και συνεχίζουμε. Ένας σπαραγμός για όλα αυτά που ανεχόμαστε...Για την αλήθεια που βλέπουμε αλλά δεν έχουμε την δύναμη να φωνάξουμε...»

Διαβάστε περισσότερα...
 
back to top