Τρίτη 25 Οκτωβρίου 2011

Oι ξεριζωμένοι της ΔΕΗ - Οι 700 κάτοικοι της Ποντοκώμης...

Πριν από μία δεκαετία η Ποντοκώμη μετρούσε πάνω από 1.300 κατοίκους. Σήμερα, περίπου 700, πολλοί εκ των οποίων εργάζονται στους σταθμούς και στα ορυχεία της ΔΕΗ.
Οι μετεγκαταστάσεις χωριών ξεκίνησαν την περίοδο 1972-1976 με τη μετακίνηση 700 κατοίκων της Καρδιάς Κοζάνης. Ακολούθησε το διάστημα 1979-1982 η «μετακόμιση» 2.000 κατοίκων του χωριού Χαραυγή και άλλων 300 από το χωριό Εξοχή. Το 1999-2003 σειρά πήραν 600 κάτοικοι του Κόμανου και την τετραετία 2000-2003 ακολούθησαν 1.300 κάτοικοι του Κλείτου.
Ολοι οι κάτοικοι έχτισαν τα νέα τους σπίτια δίπλα στην Πτολεμαΐδα και την Κοζάνη, όπως θα κάνουν και οι 700 κάτοικοι της Ποντοκώμης που επέλεξαν να συνεχίσουν τη ζωή τους στη Ζώνη Ενεργού Πολεοδομίας Κοζάνης.
Οι παππούδες του χωριού, που ξέρουν από προσφυγιά, μιλούν με παράπονο για «νέο, δεύτερο ξεριζωμό». Τα εγγόνια τους - μελλοντικοί «πρόσφυγες»- ονειρεύονται «η καινούργια γειτονιά να έχει καθαρό αέρα και αυλές με πολύχρωμα λουλούδια». Και όλοι μαζί (δεμένη ομάδα σε τακτικές λαϊκές συνελεύσεις) ελπίζουν «μόνο να είναι για καλό».
Πρόκειται για τους... ξεριζωμένους της ΔΕΗ, περίπου 700 κατοίκους της Ποντοκώμης Κοζάνης, του προσφυγικού χωριού στη δυτική Μακεδονία. Αυτό το χωριό αναμένεται να... σηκώσει η επιχείρηση ως τα τέλη του 2014, ώστε να εκμεταλλευτεί τα πλούσια κοιτάσματα λιγνίτη στην ευρύτερη περιοχή για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών της χωράς. Η διαδικασία απαλλοτρίωσης και μετεγκατάστασης του χωριού με το «χρυσό» υπέδαφος μπαίνει στην τελική ευθεία, καθώς εντός των ημερών αναμένεται να αποσταλεί ο «φάκελος Ποντοκώμη» από την αρμόδια Επιθεώρηση Μεταλλείων Βορείου Ελλάδας στο ΥΓΤΕΚΑ και αμέσως μετά το ΦΕΚ.
Μέχρι τότε, όμως, τον μεγάλο οικισμό θα εξακολουθούν να «σκεπάζουν», εκτός από την τέφρα και τους μαύρους καπνούς των εργοστασίων, τα ανάμεικτα συναισθήματα των κατοίκων: συγκίνηση και νοσταλγία, ανυπομονησία και χαρά, αλλά και... καχυποψία, όοον αφορά τη συνέπεια της ΔΕΗ απέναντι οτο «μνημόνιο» που υπεγράφη πέρυσι με την τοπική κοινωνία, και επιφυλακτικότητα για τα σχέδια της κυβέρνησης για το μέλλον της επιχείρησης. Οι οικογένειες της Ποντοκώμης που έχει συνδέσει το όνομά της με συγκεντρώσεις και υπομνήματα διαμαρτυρίας για περιβαλλοντική επιβάρυνση και με τίτλους ρεπορτάζ «το Γκουα ντάναμο της Ελλάδας» ή «η... Μαυροκώμη» κ.ά. δηλώνουν πια πρόθυμες να αφήσουν πίσω τους ένα χωριό-φάντασμα, με δραστήρια φουγάρα, πολύβουα ορυχεία και αποπνικτικό μαύρο καπνό, μόνον εφόοον γίνει ολική απαλλοτρίωση του οικισμού τους. «Μικροί και μεγάλοι θέλουν να πάψουν να ανοίγουν τα παράθυρά τους και να αντικρίζουν κατάμαυρα φουγάρα» .

Παραδοσιακό χωριό
«Εχει ήδη γίνει διεπιστημονική προσέγγιση για τα χαρακτηριστικά του νέου οικισμού. Στόχος είναι να δημιουργηθεί ένα παραδοσιακό χωριό, ένα μνημείο τιμής για τον ποντιακό ελληνισμό στη βάση της οικιστικής κληρονομιάς και οργάνωσης του ιστορικού Πόντου. Είναι σε εξέλιξη η πολεοδομική προμελέτη και θα γίνει διαβούλευση και παρουσίαση στην Ποντοκώμη πριν από τη λήψη τελικής απόφασης από το δημοτικό συμβούλιο Κοζάνης» λέει ο Δημήτρης Μαυρομματίδης, πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου / Τμήμα Δ. Μακεδονίας, με καταγωγή από το προοφυγικό χωριό.
Πάντως, αυτή η διαδικασία μετεγκατάστασης και απαλλοτρίωσης οικισμού από τη ΔΕΗ ήταν εξαρχής... αλλιώτικη! Το χωριό είχε λόγο από την πρώτη στιγμή. Επειτα από λαϊκή συνέλευση, οι ίδιοι οι κάτοικοι ζήτγηαν να επιλέξουν τη νέα τοποθεσία μεταξύ πέντε προτεινόμενων. Και έστησαν blog προκειμένου «ένα χωριό με αρχή και τέλος να κάνει τον γύρο του κόσμου, ακόμα και όταν δεν υπάρχει στη σημερινή του μορφή» (pontokomi.blogspot.com)

Aποσπάσματα από ρεπορτάζ της εφημερίδας Δημοκρατία
Για τη μεταφορά σε ηλεκτρονική μορφή www.kozan.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

 
back to top