Νέες μονάδες της ΔΕΗ: «Οικολογικοί» μύθοι και πραγματικότητα...

Οι καλοί λογαριασμοί κάνουν τους καλούς φίλους.
Για να βοηθήσουμε τον όποιο διάλογο για την εγκατάσταση νέων λιγνιτικών μονάδων αντιρρυπαντικής τεχνολογίας στο Λιγνιτικό Κέντρο Δυτικής Μακεδονίας (ΛΚΔΜ) ας βάλουμε κάτω τα συν και τα πλην, ώστε να δούμε πόσο αληθινές είναι οι εξαγγελίες α) περί θεαματικής βελτίωσης της ποιότητας αέρα και β) περί τήρησης των ευρωπαϊκών υποχρεώσεων μας στον τομέα των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.

Έχουμε και λέμε λοιπόν:
ΠΑΡΑΔΟΧΕΣ:
 Ισχύς νέου ΑΗΣ Πτολεμαΐδας : 600 ΜW
 Απόδοση 41,5 %
 Ισχύς 2ης μονάδας Μελίτης: 300 – 600 ΜW ( έστω ~ 450)
 Ισχύς νέας μονάδας ΤΕΡΝΑ: 300 ΜW
 Έτος απόσυρσης παλιού ΑΗΣ Πτολεμαΐδας : ??? (Άγνωστο)
 Μείωση εκπομπών τέφρας στους νέους ΑΗΣ: 90% (στοιχεία ΔΕΗ)
 Μερίδιο εκπομπών αιωρουμενων σωματιδίων σημερινού ΑΗΣ Πτολ/δας : ~ 1/3 των συνολικών εκπομπών των ΑΗΣ του ΛΚΔΜ (~ 33%)
 Συμμετοχή αιωρούμενης σκόνης ορυχείων στο συνολικό υπόβαθρο: 60 % στην περιοχή του ΛΚΔΜ και στην άμεση γειτονία του (εκτιμήσεις τεχνικών ΔΕΗ)
 Μείωση CO2 στους νέους ΑΗΣ: 30 - 40% (στοιχεία ΔΕΗ)
 Εκπομπές CO2 όλων των μονάδων ΔΕΗ 2008: 52 εκ. τόνοι (ΔΕΣΜΗΕ)
 Εκπομπές CO2 ΑΗΣ Πτολεμαΐδας 2008: 5,2 εκ. τόνοι (ΔΕΣΜΗΕ)
 Υπερβάσεις CO2 από τη ΔΕΗ το 2008 με βάση το ΕΣΚΔΕ: 18%

Αιωρούμενα σωματίδια.
Ο νέος ΑΗΣ της Πτολεμαΐδας μειώνει τις εκπομπές αιωρουμένων κατά 90 % περίπου σε σχέση με την παλιό που αποσύρεται (;). Λαμβανομένων υπόψη
• ότι ο ΑΗΣ αυτός εκπέμπει το 1/3 περίπου του συνόλου του ΛΚΔΜ και
• ότι η ρύπανση από αιωρούμενα των πλέον βεβαρημένων περιοχών οφείλεται κατά μεγάλο ποσοστό (~ 60%) στη σκόνη των ορυχείων – αποθέσεων, όπου καμιά ουσιαστική αλλαγή δεν προβλέπεται,
τότε προκύπτει ένα τελικό ποσοστό μείωσης για όλη τη λεκάνη Κοζάνης - Πτολεμαΐδας – Φλώρινας της τάξης του 0,90 X 0,33 X (1-0,40) = 12 %.
Επειδή όμως προστίθεται και η 2η μονάδα της Μελίτης (και πιθανόν της ΤΕΡΝΑ) το ποσοστό μείωσης για όλο το ΛΚΔΜ πέφτει ακόμη παρακάτω (γύρω στο 10 %). Την ελάχιστη αυτή βελτίωση θα την «απολαύσουμε» βέβαια μετά το 2013, όταν (και εάν) γίνουν οι νέες μονάδες και επίσης όταν (και εάν) αποσυρθεί ο παλιός ρυπογόνος ΑΗΣ Πτολεμαΐδας.
Με το δεδομένο μάλιστα ότι τα φίλτρα του ΑΗΣ Καρδιάς και Αμυνταίου θα παλιώνουν, ενώ η ποιότητα λιγνίτη μάλλον θα χειροτερεύει, το ΤΕΛΙΚΟ ΠΟΣΟΣΤΟ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ της ποιότητας αέρα μετά το 2013 θα είναι κάτω από 10 %.
Αυτό το απογοητευτικό νούμερο χρειάζεται η τεφροσκεπής περιοχή μας ; ;

Για την επόμενη πενταετία πάντως δεν αναμένεται καμιά βελτίωση, αλλά χειροτέρευση, αφού ο παλιός ΑΗΣ Πτολεμαΐδας θα συνεχίσει να λειτουργεί με δυσμενέστερες συνθήκες, ενώ είναι πιθανόν να ξεκινήσουν εργασίες στο νέο Ορυχείο Ποντοκώμης καθώς και στα ορυχεία της Φλώρινας, οπότε η σκόνη θα αυξηθεί. Αν μάλιστα χειροτερεύσει και η ποιότητα λιγνίτη, τότε η κατάσταση θα επιδεινωθεί κι άλλο.
Ας κοπάσουν λοιπόν οι θριαμβολογίες

Διοξείδιο του άνθρακα (CO2)
Σύμφωνα με το ΔΕΣΜΗΕ το 2008 η ΔΕΗ εξέπεμψε 52 εκ τόνους CO2 από τους οποίους οι 5,2 εκλύθηκαν από τον ΑΗΣ Πτολεμαΐδας. Με το δεδομένο ότι ο νέος ΑΗΣ εκπέμπει ~ 35% λιγότερο, η μείωση CO2 θα είναι 1,8 εκ τόνοι /έτος. Λόγω της εγκατάστασης όμως και της 2ης μονάδας της Μελίτης (~450 MW) θα προστεθούν άλλοι 2,6 εκ τόνοι CO2, δηλαδή συμψηφιστικά θα έχουμε ΑΥΞΗΣΗ 0,8 εκ. τόνους CO2/έτος.
Κι αν υποθέσουμε ότι γίνεται και η μονάδα της ΤΕΡΝΑ (300 MW) τότε προστίθενται άλλοι ~ 1,7 εκ. τόνοι CO2 (σύνολο 2,5).
Άρα το λεκανοπέδιο με την προσθήκη των νέων μονάδων (και με την υπόθεση απόσυρσης του ΑΗΣ Πτολεμαΐδας) θα εκπέμπει ΕΠΙΠΛΕΟΝ 800.000 τόνους CO2/έτος (χωρίς την ΤΕΡΝΑ) και 2.500.000 τόνους CO2/έτος (μαζί με την ΤΕΡΝΑ).
Επομένως η ΔΕΗ και γενικά οι μονάδες ορυκτών καυσίμων μέσω των επενδύσεων αυτών αυξάνουν κατά 1,5 - 5 % τις εκπομπές CO2, λόγω αύξησης λιγνιτικής ισχύος εξαφανίζοντας έτσι τα οφέλη των νέων τεχνολογιών. Αν λάβουμε μάλιστα υπόψη ότι ήδη η ΔΕΗ το 2008 είχε υπερβεί κατά 18% τα δικαιώματα εκπομπών CO2 με βάση το ΕΣΚΔΕ, τότε το ενεργειακό τοπίο όχι απλά δεν πρασινίζει αλλά γίνεται ακόμη πιο γκρίζο!
Για να έχουν δραστικά αποτελέσματα οι νέες τεχνολογίες (π.χ ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΜΕΙΩΣΗ CO2 της τάξης 20 % ) πρέπει η ΔΕΗ να αλλάξει τις μισές μονάδες της στα επόμενα 5 - 10 χρόνια !!. Έχει τέτοιο ΕΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟ και ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟ πρόγραμμα και χρονοδιάγραμμα η ΔΕΗ ; Αν ναι να το δούμε και να το χειροκροτήσουμε.

Απόσυρση του παλιού ρυπογόνου ΑΗΣ Πτολεμαΐδας ???
Οι παραπάνω υπολογισμοί ισχύουν με την προϋπόθεση ότι θα αποσυρθεί ο ρυπογόνος ΑΗΣ Πτολεμαΐδας. Θα γίνει όμως αυτό ; Δεν είδαμε κανένα δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα στην απόφαση του Δ.Σ της ΔΕΗ. Ούτε λέξη και στις ανακοινώσεις των λαλίστατων σωματείων και δημάρχων που διαγκωνίζονται για να κερδίσουν τη δόξα της ίδρυσης των νέων μονάδων της ΔΕΗ. Καμιά καταληκτική ημερομηνία για τη λειτουργία του ρυπογόνου ΑΗΣ Πτολεμαΐδας, που και τα ίδια τα σωματεία της ΔΕΗ λένε ότι κακώς λειτουργεί. Ούτε λέξη. Ούτε στις πρόσφατες προτάσεις του δημάρχου Κοζάνης κ. Κουκουλόπουλου γίνεται σχετική αναφορά. Καμιά λοιπόν ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΗ και χρονικά προσδιορισμένη δέσμευση μέχρι στιγμής.
Πόσο θα ανεχτούμε τον ΑΗΣ Πτολεμαΐδας ως «ψυχρή εφεδρεία» να λειτουργεί παράλληλα με τις νέες μονάδες ; Ως πότε η περιοχή θα πληρώνει την ενεργειακή πείνα και την έλλειψη ενεργειακής πολιτικής της χώρας. Ποιος μας εγγυάται ότι η «ψυχρή» εφεδρεία δεν θα γίνει ..θερμή ; Στο Κερατσίνι παλιότερα είχαν υποσχεθεί ότι θα κρατήσουν «για λίγο» τη μονάδα της ΔΕΗ σε λειτουργία και πέρασαν έξι (6) ολόκληρα χρόνια για να τη σταματήσουν !!.
Τι μας εγγυάται ότι η ιστορία δεν θα επαναληφθεί από ένα αφερέγγυο (κατά συρροή) κράτος και μια ακροβατούσα συνεχώς ΔΕΗ ;

Εκτός από τις οι νέες τεχνολογίες υπάρχουν και οι ..νεότερες
Η τεχνολογία που επιλέχτηκε για το νέο ΑΗΣ Πτολεμαΐδας είναι εκείνη του κονιοποιημένου λιγνίτη αντί της (σαφώς καλύτερης) ρευστοποιημένης κλίνης. Η πρώτη επιτυγχάνει βαθμό απόδοσης 41,5 %, ενώ η δεύτερη πάνω από 45 %. Η πρώτη δεν μπορεί να κάψει βιομάζα, ενώ η δεύτερη μπορεί. Όπως αναφέρει και το πρόσφατο άρθρο του συναδέλφου Ε. Καρλόπουλου η τεχνολογία της ρευστοποιημένης κλίνης (που απορρίφθηκε) «θα μπορούσε να αξιοποιήσει ενεργειακά ένα ευρύτατο φάσμα βιομαζικών και εναλλακτικών καυσίμων και να προωθήσει μια σημαντική επιχειρηματική και αναπτυξιακή δραστηριότητα, αλλά και να μειώσει τις ανάγκες αγοράς δικαιωμάτων εκπομπών». Κάποιοι Δήμοι και η Νομαρχία ενθαρρύνουν προγράμματα βιομάζας, αλλά «οι επιλογές της ΔΕΗ κινούνται σε τεχνολογικά αποκλίνουσες πρακτικές» (Που θα κάψουμε τις .. αγριο-αγκινάρες μας ;)
Κι αν η τεχνολογία της ρευστοποιημένης κλίνης δεν παρέχει μονάδες 500 ΜW, ας επιλέγονταν η λύση των δύο παράλληλων λεβήτων (2 Χ 250 MW). Μήπως είναι πολύ ακριβή η λύση της ρευστοποιημένης κλίνης, όπως ακούγεται ; Κι αν ναι, γιατί προκρίνεται για τη Μελίτη; Ας ζητήσει τουλάχιστον η Αυτοδιοίκηση πλήρη και έγκυρη ενημέρωση από τη ΔΕΗ. Εκτός αν δεν μας ενδιαφέρει ( «μονάδα να ‘ναι κι ότι να ‘ναι »).

Όσο για το CO2 και τις αυταπάτες που κυκλοφορούν (και μεταξύ μηχανικών) περί δέσμευσης και υπογείωσης του CO2 με την τεχνολογία CCS, είναι γνωστό ότι α) η τεχνολογία αυτή σήμερα είναι πρακτικά ανεφάρμοστη και πολύ δαπανηρή β) ότι αν ποτέ εφαρμοστεί θα μειώσει κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες το βαθμό απόδοσης (Καρλόπουλος) και γ) ότι η νέα μονάδα δεν προβλέπει σύστημα δέσμευσης CO2, παρά μόνο τη δυνατότητα για μελλοντικό «κούμπωμα» της μονάδας και την ύπαρξη ανάλογου γηπέδου εγκατάστασης.

Όποιοι λοιπόν θριαμβολογούν για τις νέες μονάδες της ΔΕΗ στην Πτολεμαΐδα και στη Μελίτη και παράλληλα δηλώνουν μέσω της κομματικής τους ιδιότητας ως θερμοί υποστηρικτές της «πράσινης ανάπτυξης», θα πρέπει να μας εξηγήσουν πως οι νέες λιγνιτικές μονάδες συμβιβάζονται με τα κεντρικά συνθήματα τους για μείωση των εκπομπών CO2 20 % και συμμετοχή των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή 35 % μέχρι το 2020. Διαφορετικά, ας αλλάξουν στα κομματικά τους σλόγκαν το πράσινο με το .. καρβουνί !

Η λύση είναι να κλείσει ο ΑΗΣ Πτολεμαΐδας σύντομα και η ΔΕΗ να αναζητήσει διεξόδους αύξησης της ισχύος αλλού, είτε στο φυσικό αέριο (άμεσα) είτε στα αιολικά (μεσοπρόθεσμα). Παράλληλα η Πολιτεία, εφόσον θέλει να δώσει θέσεις εργασίας στην περιοχή μας, να προχωρήσει μόνη της ή σε σύμπραξη με τη ΔΕΗ ή & ιδιώτες στην εγκατάσταση βιομηχανιών παραγωγής πράσινου εξοπλισμού (για φωτοβολταικά – ανεμογεννήτριες) καθώς και δικτύων για την έλευση και διείσδυση του φυσικού αερίου.

Λ. Τσικριτζής
Υποψήφιος Ευρωβουλευτής Οικολόγων Πράσινων

Υ.Γ Απαντήσεις δεκτές από οποιονδήποτε, αν και θα προτιμούσαμε σε πρώτη φάση την άποψη της ΔΕΗ ή κάποιων τεχνικών, ώστε να υπάρχει και μια τεχνική τεκμηρίωση και σοβαρότητα.