Τετάρτη 25 Δεκεμβρίου 2019

Καλά Χριστούγεννα...

Διαβάστε περισσότερα...

Τρίτη 24 Δεκεμβρίου 2019

Ανακοίνωση - Ενημέρωση...

Διαβάστε περισσότερα...

Τετάρτη 11 Δεκεμβρίου 2019

Μειώσεις στην οριστική τιμή μονάδας αποζημίωσης των ακινήτων του οικισμού Ποντοκώμης, προβλέπει η απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Δυτικής Μακεδονίας;;;

Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες της στήλης, που αποκαλύπτει ένα ακόμη σημαντικό θέμα της περιοχής, δημοσιεύθηκε με ημερομηνία 9/12 η με αριθμ. 46/2019 απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Δυτικής Μακεδονίας, που αφορά τον καθορισμό της οριστικής τιμής μονάδας αποζημίωσης των ακινήτων του οικισμού Ποντοκώμης. Σύμφωνα me την απόφαση, η οποία αναμένεται να καθαρογραφεί και να θεωρηθεί από την Εφέτη εισηγήτρια και τον Πρόεδρο Εφετών, οι τιμές α) για τα οικόπεδα ορίζονται σε 35 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο, από 45 ευρώ που ήταν η προσωρινή τιμή, β) για τα οικόπεδα που έχουν πρόσοψη σε κεντρικό δρόμο σε 45 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο, από 55 ευρώ που είχαν στην προσωρινή τιμή, ενώ η τιμή γ) για τα οικόπεδα που ήταν στην επέκταση του οικισμού παραμένουν στα 12 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο.
Σε ό,τι αφορά τις οικίες, στην πρώτη κατηγορία η οριστική τιμή ορίζεται στα 380 ευρώ ανά κυβικό μέτρο από 420 ευρώ που προέβλεπε η προσωρινή
στη δεύτερη κατηγορία 320 ευρώ ανά κυβικό μέτρο από 360 ευρώ που προέβλεπε η προσωρινή
στην τρίτη κατηγορία 260 ευρώ ανά κυβικό μέτρο από 300 ευρώ που προέβλεπε η προσωρινή
στην τετάρτη κατηγορία 230 ευρώ ανά κυβικό μέτρο από 250 ευρώ προέβλεπε η προσωρινή
στη πέμπτη κατηγορία παραμένει 180 ευρώ
Σε ό,τι αφορά τα υπόλοιπα κτίσματα, δηλαδή υπόγεια, τζαμαρίες, σοφίτες, κουζίνες, αποθήκες η οριστική τιμή είναι κατά τι μειωμένη.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οι ιδιοκτήτες/κάτοικοι οι οποίοι ανέμεναν τη συμπληρωματική παρακατάθεση του 10% για τις οικοδομικές άδειες, που διέθεταν τα κτίσματά τους, δεν θα την εισπράξουν. Αυτοί που δεν έχουν οικοδομικές άδειες, πιθανόν, να υποχρεωθούν να επιστρέψουν το ποσό που προκύπτει με βάση τα προαναφερόμενα και τις νέες τιμές. Σε κάθε περίπτωση η εκκαθάριση των αποζημιώσεων θα υπολογισθεί από την αξία των ακίνητων που απαλλοτριώθηκαν με βάση τις νέες τιμές.
Ως γνωστόν, κατά της εν λόγω απόφασης του Εφετείου υπάρχει η δυνατότητα προσφυγής στον Άρειο Πάγο.

Πηγή: kozan.gr

Διαβάστε περισσότερα...

Σάββατο 7 Δεκεμβρίου 2019

Ανακοίνωση - Ενημέρωση κατοίκων Ποντοκώμης...

Διαβάστε περισσότερα...

Σάββατο 30 Νοεμβρίου 2019

Νέες παθήσεις συνδέονται για πρώτη φορά με τη ρύπανση του αέρα...

Οι μέρες με ρύπανση και «νέφος» στην ατμόσφαιρα είναι πιθανότατα πιο επικίνδυνες για την υγεία από ό,τι θεωρούνταν έως τώρα, καθώς αυξάνουν την πιθανότητα εισαγωγής στο νοσοκομείο για αρκετά περισσότερες αιτίες από όσες είχαν βρεθεί μέχρι σήμερα.
Μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα, με τη συμμετοχή του ελληνικής καταγωγής καθηγητή περιβαλλοντικής υγείας του Χάρβαρντ Πέτρου Κουτράκη, απόφοιτου του Πανεπιστημίου Πατρών (1980), συσχετίζει για πρώτη φορά αρκετές νέες παθήσεις (σηψαιμία, νεφρική ανεπάρκεια, ουρολοιμώξεις, δερματικές λοιμώξεις κ.α.) με την αυξημένη ατμοσφαιρική ρύπανση. Μάλιστα, η σύνδεση της ρύπανσης του αέρα με τις εισαγωγές σε νοσοκομείο εξαιτίας κάποιας από αυτές τις ασθένειες ισχύει ακόμη και για επίπεδα μικροσωματιδίων κάτω από τα σημερινά όρια ασφαλείας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ).
Γι' αυτό, οι ερευνητές εισηγούνται να αναθεωρηθούν προς τα κάτω αυτά τα όρια, που σήμερα είναι 25 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο αέρα (μgm3). Ο ελληνικής καταγωγής δρ. Ιωάννης Μπάκολης του Βασιλικού Κολλεγίου του Λονδίνου (King's), ο οποίος δεν συμμετείχε στην έρευνα, συμφώνησε σε αυτό, λέγοντας ότι «ακόμη και το 9% του πληθυσμού που ζει κάτω από τα όρια του ΠΟΥ, μπορεί να επηρεάζεται σημαντικά από τα επίπεδα ρύπανσης του αέρα».
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή περιβαλλοντικής επιδημιολογίας Τζόελ Σβαρτς της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο βρετανικό ιατρικό περιοδικό «British Medical Journal» (BMJ), βρήκαν ότι ακόμη και μικρές αυξήσεις στα σωματίδια ΡΜ2,5 (διαμέτρου έως δυόμισι εκατομμυριοστών του μέτρου) και η έκθεση σε αυτά για σχετικά μικρό χρονικό διάστημα συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εισαγωγής στο νοσοκομείο και, κατά συνέπεια, με αυξημένο οικονομικό κόστος.
«Η μελέτη δείχνει ότι τόσο οι κίνδυνοι για την υγεία όσο και οι οικονομικές επιπτώσεις από τη ρύπανση του αέρα είναι σημαντικά μεγαλύτερες από ό,τι είχαμε καταλάβει έως τώρα», δήλωσε ο ερευνητής Γιαγκουάνγκ Γουέι. «Κατά μέσο όρο, τις μέρες που οι άνθρωποι κάνουν εισαγωγή στο νοσοκομείο, υπάρχει μεγαλύτερη ρύπανση του αέρα, σε σχέση με τις μέρες που δεν χρειάζεται να νοσηλευθούν», δήλωσε η καθηγήτρια Φραντσέσκα Ντομίνιτσι του Χάρβαρντ.
Τα μικροσωματίδια στον αέρα προέρχονται από διάφορες πηγές, όπως οχήματα, εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος με άνθρακα, πυρκαγιές, τζάκια κ.α. Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι, όταν αυτά εισπνέονται, μπορούν να διεισδύσουν βαθιά μέσα στους πνεύμονες και να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα.
Οι ερευνητές μελέτησαν περισσότερες από 95 εκατομμύρια εισαγωγές ασθενών άνω των 65 ετών σε αμερικανικά νοσοκομεία στη διάρκεια 13 ετών και συσχέτισαν με τη βοήθεια υπολογιστή τις αιτίες εισαγωγής (ανάμεσα σε 214 παθήσεις), με την έκθεση ανθρώπων σε ατμοσφαιρική ρύπανση (βάσει του τόπου διαμονής τους και των στοιχείων για ρύπανση σε κάθε περιοχή). Διαπιστώθηκε έτσι ότι, εκτός από τις ήδη γνωστές παθήσεις που σχετίζονται με τη ρύπανση του αέρα (καρδιαγγειακές, πνευμονικές, καρκίνοι, Πάρκινσον, διαβήτης, κατάθλιψη κ.α.), υπάρχουν και άλλες που έως τώρα είχαν περάσει απαρατήρητες.
Η περαιτέρω ανάλυση έδειξε ότι η έκθεση των ανθρώπων σε κάθε ένα πρόσθετο μικρογραμμάριο ανά κυβικό μέτρο αέρα (1 μgm3) των σωματιδίων ΡΜ2,5 σχετίζεται με μια αύξηση κατά 2.050 εισαγωγές στο νοσοκομείο, 12.216 μέρες παραμονής σε αυτό και 634 παραπάνω θανάτους ετησίως.
Η μελέτη εκτιμά ότι οι νέες παθήσεις που σχετίζονται με τη ρύπανση, αντιπροσωπεύουν περίπου το ένα τρίτο της συνολικής επίπτωσης της, ενώ ζητά το θέμα να ερευνηθεί κι άλλο, καθώς μπορεί να ανακαλυφθούν και άλλες ασθένειες που σχετίζονται με τη ρύπανση.

Πηγή: https://www.deltiokairou.gr

Διαβάστε περισσότερα...

Παρασκευή 29 Νοεμβρίου 2019

Τη βίαιη αποβολή πρώην ιδιοκτητών από απαλλοτριωθείσες εκτάσεις ζητά η ΔΕΗ σε Μαυροπηγή, Κόμανο, Ποντοκώμη – Εκδικάζεται στο Εφετείο η σχετική αίτηση...

Τη διοικητή αποβολή πρώην ιδιοκτητών από απαλλοτριωθείσες εκτάσεις για λογαριασμό της ΔΕΗ, για τις ανάγκες εκμετάλλευσης του Ορυχείου Μαυροπηγής (ΟΔΠΚ1 απαλλοτρίωση, Β΄ Φάση), στις Τοπικές Κοινότητες Μαυροπηγής και Κομάνου του Δήμου Εορδαίας και της Τοπικής Κοινότητας Ποντοκώμης του Δήμου Κοζάνης της Π.Ε. Κοζάνης, ζητά η ΔΕΗ.
Η ΔΕΗ ειδοποιεί ειδικότερα ότι η σχετική αίτηση που έχει καταθέσει στο Εφετείο Δυτικής Μακεδονίας, με την οποία ζητά τη βιαία αποβολή 379 πρώην ιδιοκτητών από τις απαλλοτριωθείσες εκτάσεις, θα εκδικαστεί στις 4 Δεκεμβρίου 2019, ημέρα Τετάρτη και ώρα 11:30 π.μ. ενώπιον του Μονομελούς Εφετείου Δυτικής Μακεδονίας, σημειώνοντας ότι επικυρωμένα αντίγραφα της αίτησης αυτής έχουν τοιχοκολληθεί, σύμφωνα με το νόμο, στα Καταστήματα του Εφετείου Δυτικής Μακεδονίας και των Δήμων Εορδαίας και Ποντοκώμης του Νομού Κοζάνης. Ειδοποιούνται δηλαδή όλοι όσοι κατά των οποίων στρέφεται η αίτηση για να λάβουν γνώση και για τις νόμιμες συνέπειες και για να παραστούν κατά τη συζήτηση της αίτησης αυτής στο Μονομελές Εφετείο Δυτικής Μακεδονίας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η ειδοποίηση αυτή απευθύνεται ονομαστικά σε 376 πρώην ιδιοκτήτες απαλλοτριωθεισών εκτάσεων σε Μαυροπηγή, Κόμανο και Ποντοκώμη, αλλά και προς το Δήμο Εορδαίας, προς τη Δημοτική Επιχείρηση Τηλεθέρμανσης Πτολεμαΐδας (Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου του Δήμου Εορδαίας), καθώς επίσης και προς το Ελληνικό Δημόσιο.

Διαβάστε περισσότερα...

Κυριακή 24 Νοεμβρίου 2019

Η αποζημίωση δόθηκε, αλλά το χωριό παρέμεινε...

Το πρώτο σπίτι στη νέα Ποντοκώμη στέκεται ήδη όρθιο, ενώ οι κάτοικοι του χωριού δεν γνωρίζουν αν τελικά η ΔΕΗ θα χρησιμοποιήσει το υπέδαφος του χωριού για να τροφοδοτηθούν οι ελάχιστοι λιγνιτικοί σταθμοί της στην περιοχή που θα εξακολουθήσουν να λειτουργούν σύμφωνα με τις πρόσφατες εξαγγελίες του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη.
Το χωριό απέναντι από τον ΑΗΣ Καρδιάς είχε γίνει αντικείμενο απαλλοτρίωσης από τη ΔΕΗ με ένα ΦΕΚ του 2011. Πηγές της Επιχείρησης έλεγαν αυτή την εβδομάδα στην «Κ» ότι η ΔΕΗ δεν έχει ακόμα αποφασίσει τι θα κάνει με το χωριό, που σύμφωνα με τον δήμαρχο Κοζάνης κ. Λάζαρο Μαλούτα ανήκει πλέον στη Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού, καθώς «για 150 εκατομμύρια ευρώ (σ.σ. τόσο θα στοιχίσει η μετεγκατάσταση) έγινε έγκαιρη και νόμιμη παρακατάθεση».
Το 2016 συγκεκριμένα, η ΔΕΗ κατέθεσε στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων 144.135.000 ευρώ για την αποζημίωση των δικαιούχων 862 ιδιοκτησιών για τη μετεγκατάσταση της Ποντοκώμης Κοζάνης. Πρόκειται για το μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων που καταβάλλει η Επιχείρηση για τη μετεγκατάσταση του οικισμού, μετά τις οριστικές αποφάσεις των δικαστηρίων για την τιμή αποζημίωσης.
«Με τις αποζημιώσεις αυτές οι κάτοικοι του ιστορικού χωριού θα έχουν τη δυνατότητα για μετεγκατάσταση στον ειδικό χώρο που έχει διαμορφωθεί από τον Δήμο Κοζάνης και την Περιφέρεια. Η ΔΕΗ κάνει έτσι ένα ακόμη σημαντικό βήμα για την υλοποίηση του αναπτυξιακού της προγράμματος», αναφέρει η Επιχείρηση. Το ποσό αποζημίωσης αναμένεται να αυξηθεί ελάχιστα μετά την κατάθεση των πολεοδομικών αδειών των κτισμάτων από τους κατοίκους στην αρμόδια υπηρεσία της ΔΕΗ.
Στο ποσό περιλαμβάνονταν 2,2 εκατ. ευρώ για δικαστικά έξοδα και αποζημίωση για τον Δικηγορικό Σύλλογο Κοζάνης, 42.000 ευρώ αποζημίωση για τον Δικηγορικό Σύλλογο Θεσσαλονίκης και 2,2 εκατ. ευρώ φόρος μεταβίβασης που θα κατατεθεί στη ΔΟΥ Κοζάνης.
Η μετεγκατάσταση της Ποντοκώμης είναι αναγκαία για την αξιοποίηση των λιγνιτικών κοιτασμάτων τα οποία θα τροφοδοτήσουν τη νέα Μονάδα «Πτολεμαΐδα V» που είναι υπό κατασκευήν. Ομως, αντιπροσωπεία της ΔΕΗ μετέβη στη Γερμανία για να συζητήσει τη δημιουργία μονάδας συνδυασμένου κύκλου (με λιγνίτη και φυσικό αέριο), με αποτέλεσμα να μην είναι σαφές πόσος λιγνίτης θα χρειαστεί για την «Πτολεμαΐδα V».
Το τι τελικά θα γίνει με το χωριό που τα τελευταία χρόνια αποτέλεσε ένα σύμβολο των μετεγκαταστάσεων στην περιοχή, έλεγαν πηγές της εταιρείας, θα αποφασιστεί από την Επιχείρηση μετά την ολοκλήρωση του Business plan στο τέλος του χρόνου. Αλλα στελέχη, ωστόσο, της Διεύθυνσης Ορυχείων που μίλησαν στην «Κ» υπό τον όρο της ανωνυμίας, επειδή δεν ήταν εξουσιοδοτημένα να κάνουν δηλώσεις, είπαν ότι ένα μέρος του δεν αποκλείεται να χρησιμοποιηθεί για τη δημιουργία φωτοβολταϊκού.
Ηδη, τον επόμενο μήνα αρχίζει η δεύτερη φάση των έργων υποδομών στη Νέα Ποντοκώμη, ενώ έχει καταβληθεί ένα ποσό 11 εκατομμυρίων για τη δημιουργία δημοτικών εκτάσεων. Η ΔΕΗ πρέπει να καταβάλει ακόμα κάποια χρήματα για την όδευση των πυλώνων υψηλής τάσης, την ώρα πάντως που το παλιό χωριό της Ποντοκώμης παραμένει άθικτο.
Ο νέος οικισμός θα δημιουργηθεί στη Ζώνη Ενεργού Πολεοδομίας (ΖΕΠ) Κοζάνης, σε απόσταση 18 χιλιομέτρων από τον σημερινό οικισμό, στον πολεοδομικό ιστό της πόλης.

Η Μαυροπηγή
Η περίπτωση της Μαυροπηγής κοντά στην Πτολεμαΐδα είναι διαφορετική από εκείνη της Ποντοκώμης. Ο λιγνίτης που βρίσκεται στο υπέδαφός της αξιοποιείται και μαζί με το ορυχείο του νότιου πεδίου είναι δύο από τα κοιτάσματα τα οποία εκμεταλλεύεται ακόμα εντατικά η ΔΕΗ. Στις 12 Νοεμβρίου ο δήμαρχος Εορδαίας (Πτολεμαΐδας και περιχώρων) Παναγιώτης Πλακεντάς επισκέφθηκε με τοπικούς παράγοντες τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Κωστή Χατζηδάκη. Στη συζήτησή τους παρουσιάστηκε το πρόβλημα που έχει προκύψει με τις αποφάσεις του Αρείου Πάγου, με τις οποίες δεν έγιναν δεκτές οι αιτήσεις αναίρεσης του συνόλου των κατοίκων της κοινότητας Μαυροπηγής, κατά της 110/2014 απόφασης του Εφετείου Δυτικής Μακεδονίας. Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας είδε με απόλυτα θετική διάθεση το ζήτημα και κατανόησε την ανάγκη εξεύρεσης λύσης.
Οι 700 κάτοικοι του χωριού είχαν αποζημιωθεί για τα ακίνητά τους με βάση τις τιμές που ίσχυαν προ κρίσης. Το Εφετείο, όμως, αποφάσισε να «κουρέψει» τις τιμές αποζημίωσης έως και 40%. Το Εφετείο Δυτικής Μακεδονίας μείωσε τις τιμές για τις αποζημιώσεις των κατοικιών στο 60%, διότι έλαβε υπόψη την εμπορική αξία των ακινήτων που απαλλοτριώνονται, η οποία είναι ιδιαίτερα χαμηλή λόγω της γειτνίασης του οικισμού με το λιγνιτωρυχείο και δεν έλαβε υπόψη του το κατασκευαστικό κόστος ανέγερσης νέας κατοικίας. «Συνολικά», λέει στην «Κ» ο πρόεδρος του χωριού Ευάγγελος Καραγεωργίου, «οι 750 δικαιούχοι καλούνται να επιστρέψουν 35-37 από τα 80 εκατομμύρια που αρχικά τους είχαν εκδικαστεί». Πριν από ένα χρόνο ο Αρειος Πάγος επικύρωσε την απόφαση του Εφετείου και η ΔΕΗ μπορεί τώρα να ζητήσει από τους κατοίκους του χωριού τα χρήματα πίσω. Η αρχική απόφαση για την απαλλοτρίωση είχε ληφθεί τον Σεπτέμβριο του 2011.
Σε αντίθεση με τον λιγνίτη της Ποντοκώμης, πάντως, ο λιγνίτης της Μαυροπηγής χρησιμοποιείται στους σταθμούς της ΔΕΗ στην περιοχή. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ» οι κάτοικοι ζήτησαν από τον κ. Κωστή Χατζηδάκη να προχωρήσει σε νομοθετική ρύθμιση ώστε να μην κινδυνεύσουν να καταβάλουν ως αχρεωστήτως καταβληθέντα τα χρήματα που εισέπραξαν για να κτίσουν τις νέες τους κατοικίες. Για τον σκοπό αυτό επικαλούνται τη γνωμοδότηση γνωστού καθηγητή της Νομικής Σχολής. Ο κ. Χατζηδάκης παρέπεμψε το θέμα στη νομική υπηρεσία του υπουργείου και αναμένεται να ανακοινώσει τις αποφάσεις του όταν τον Δεκέμβριο επισκεφθεί το λιγνιτικό κέντρο Κοζάνης - Πτολεμαΐδας.

Πηγή: Εφημερίδα Καθημερινή

Διαβάστε περισσότερα...

Σάββατο 23 Νοεμβρίου 2019

Με τελεσίδικη δικαστική απόφαση ένα ολόκληρο χωριό πρέπει να επιστρέψει 39 εκ € που έλαβε ως αποζημίωση από την ΔΕΗ - Οι κάτοικοι προσέφυγαν στο ΕΔΑΔ, ενώ περιμένουν τις απαντήσεις της κυβέρνησης...

Στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) προσέφυγαν οι κάτοικοι ενός ολόκληρου χωριού στην Πτολεμαΐδα, ενάντια στην απόφαση του Εφετείου Δυτικής Μακεδονίας όπου προσδιόρισε μικρότερη τιμή μονάδας από την αρχική απόφαση του πρωτόδικου δικαστηρίου για τις αξίες των περιουσιών τους όπου βάση της πρωτόδικης απόφασης η ΔΕΗ πλήρωσε για την αναγκαστική απαλλοτρίωση του οικισμού. Νωρίτερα οι κάτοικοι προσέφυγαν στον Άρειο Πάγο όπου τον Οκτώβριο 2018 συζητήθηκε η αίτηση αναίρεσης έναντι της απόφασης του Εφετείου, αλλά το Ανώτατο δικαστήριο τον Μάρτιο 2019 απέρριψε την ένστασή τους.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της κοινότητας Μαυροπηγής Βαγγέλη Καραγεωργίου η προσφυγή στο ΕΔΑΔ κατατέθηκε στις 15 Νοεμβρίου αφού πρώτα «ολοκληρώθηκε η διαδικασία συλλογής 700 και πλέον των εξουσιοδοτήσεων των κατοίκων προς τον δικηγόρο Βασίλειο Χειρδάρη που έχει αναλάβει την νομική υποστήριξη της υπόθεσης».
Οι κάτοικοι μετά την απόφαση του Εφετείου Δυτικής Μακεδονίας αλλά και την απορριπτική απόφαση του αιτήματός τους από τον Άρειο Πάγο, καλούνται να επιστρέψουν 39 εκ € από τα 79 εκ € που έλαβαν αρχικά ως αποζημίωση για τις κατοικίες τους που απαλλοτρίωσε η ΔΕΗ προκειμένου να προχωρήσει στην ανάπτυξη του ομώνυμου ορυχείου της.
Αν και η διοίκηση της ΔΕΗ, τόσο η προηγούμενη όσο και η σημερινή, δεν έχει ζητήσει να εκτελεστεί η απόφαση του δικαστηρίου, οι κάτοικοι κάθονται σε «αναμμένα κάρβουνα», καθότι όπως αναφέρει ο Βαγγέλης Καραγεωργίου «αυτό θα μπορούσε να συνέβη ανά πάσα στιγμή. Η διαδικασία αναγκαστικής απομάκρυνσης από τα σπίτια μας και το χωριό μας έχει εξελιχθεί σε μέιζον πρόβλημα, έχει δημιουργήσει αναστάτωση στην καθημερινή ζωή των 700 δικαιούχων της Μαυροπηγής αλλά και τις οικογένειες τους που νομίμως έλαβαν τις αποζημιώσεις και στην συνέχεια επένδυσαν σε αγορά κατοικίας στην Πτολεμαΐδα και στην Κοζάνη, όπου επέλεξαν να συνεχίσουν την νέα τους ζωή» κατέληξε.
Όπως επισημαίνει ο πρόεδρος του χωριού «το 90% των δικαιούχων δεν θα μπορέσει να επιστρέψει τα χρήματα, καθότι τα επένδυσαν στην αγορά ακινήτου ως πρώτη κατοικία η στην κατασκευή κατοικίας, ενώ ελάχιστοι είναι αυτοί που έχουν ακόμη μέρος των χρημάτων αποταμιευμένα στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς».
Ο πρώην αντιπεριφερειάρχης Κοζάνης και σημερινός δήμαρχος Εορδαίας Παναγιώτης Πλακεντάς αναφέρει ότι το θέμα ετέθη στην πρόσφατη συνάντηση με τον υπουργό Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής Κωστή Χατζηδάκη στην οποία «ως δήμος όπου ανήκει η κοινότητα Μαυροπηγής ζητήσαμε να δοθεί πολιτική λύση στο πρόβλημα, δηλαδή μέρος της επιστροφής χρημάτων προς την ΔΕΗ να αναλάβει η πολιτεία». «Αναμένουμε την απάντηση του υπουργού» σημείωσε κ. Πλακεντάς και υπενθύμισε ότι «ανάλογη πρόταση είχε υποβληθεί στον προκάτοχο του κ. Γιώργο Σταθάκη.
Για την αντιμετώπιση του προβλήματος φαίνεται να υπάρχει ταύτιση απόψεων στο σύνολο του πολιτικών εκπροσώπων στα κόμματα και τους φορείς της ΠΕ Κοζάνης. Ο κ. Πλακεντας μας υπενθυμίζει ότι στις 25 Αυγούστου υπήρξε συνάντηση στο γραφείο του απερχόμενου δημάρχου Εορδαίας όπου εκτός από τον ίδιο που θα διαδεχόταν τον απερχόμενο δήμαρχο, συμμετείχαν ο πρώην και ο νυν Περιφερειάρχης, οι βουλευτές της περιοχής, «όπου διαπιστώθηκε συμφωνία και ταύτιση απόψεων στο να δοθεί πολιτική λύση στο πρόβλημα».
Ο περιφερειάρχης Γιώργος Κασαπίδης τόνισε ότι «όπου μπορούμε να βοηθήσουμε την υπόθεση των κατοίκων της Μαυροπηγής θα το κάνουμε, θα υποστηρίξουμε τις ενέργειες των κατοίκων για την καλύτερη δυνατή λύση στο πρόβλημα» διευκρίνισε ότι «γνωρίζει το μέγεθος του προβλήματος» για την τοπική κοινωνία, ότι «έχει συναντηθεί αρκετές φορές μαζί τους» και υπογράμμισε ότι «στον αγώνα που κάνουν αυτό θα είμαστε δίπλα τους».

Το ιστορικό της υπόθεσης
Οι πρώτες αποζημιώσεις προς τους κατοίκους άρχισαν να δίδονται λίγο μετά την απόφαση 23/10/2012 του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Κοζάνης και μάλιστα σε κατοίκους όπου τα σπίτια τους υπέστησαν σοβαρές ζημιές και κρίθηκαν ακατοίκητα από το ρήγμα που δημιουργήθηκε στο χωριό εξαιτίας της λειτουργίας και ανάπτυξης του ορυχείου της Μαυροπηγής.
Τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν απο την δημιουργία του ρήγματος που με το πέρασμα του χρόνου συνεχώς μεγάλωνε, υποχρέωσαν την ΔΕΗ να προχωρήσει νωρίτερα από ‘ότι προγραμμάτιζε στην αναγκαστική απαλλοτρίωση του οικισμού. Έτσι στις 14/9/2011 κηρύχθηκε η αναγκαστική απαλλοτρίωση η οποία δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της κυβέρνηση. Στις 23 Οκτωβρίου 2012 το δικαστήριο σε πρώτο βαθμό με την απόφαση που εξέδωσε, όρισε τις τιμές μονάδας για την αποζημίωση των περιουσιών των κατοίκων. Πρόκειται για κλασική διαδικασία που ακολουθείται τα τελευταία τριάντα χρόνια σε όλες τις αναγκαστικές απαλλοτριώσεις, είτε οικισμών, είτε αγροτικών εκτάσεων με επισπεύδουσα την ΔΕΗ..
Το δικαστήριο για παράδειγμα όρισε ότι κατοικία που ανήκει στην 1η κατηγορία (σύγχρονη κατασκευή) αποζημιώνεται με 430 €/μ3, στην 2η κατηγορία με 400 €/μ3 ενώ στην 5η κατηγορία που θεωρείται και η χειρότερη περιλαμβάνοντα οι αποθήκες κλπ με 310€/μ3. Επίσης για τα οικόπεδα εντός του οικισμού το δικαστήριο όρισε τιμή 60 € /μ2. Τα κτίσματα αποζημιώνονται με βάση τον όγκο και τα οικόπεδα με το εμβαδόν.
Η απόφαση του δικαστηρίου ικανοποίησε τους κατοίκους, γιατί οι τιμές μονάδας που ορίστηκαν ήταν οι μεγαλύτερες που έχουν δοθεί μέχρι τώρα σε αποζημιώσεις αυτού του είδους. Μάλιστα η απόφαση του δικαστηρίου επεφύλαξε και άλλη μια ευχάριστη έκπληξη για τους κατοίκους. Για πρώτη φορά σε τέτοια διαδικασία αποζημίωσης από αναγκαστική απαλλοτρίωση υπέρ της ΔΕΗ, η τελευταία έπρεπε να καταβάλει το 100 % της αποζημίωσης δηλαδή να εξοφληθεί ο δικαιούχος πριν ακόμη τελεσιδικήσει σε δεύτερο βαθμό η οριστική τιμή μονάδας.
«Κατά την κρίση του δικαστηρίου δεν συντρέχει λόγος να διαταχθεί παροχή εγγυήσεως ύψους 40% επί της καθορισθείσας τιμής μονάδας με την παρούσα απόφαση προσωρινής αποζημίωσης και ως εκ τούτου το σχετικό αίτημα της ΔΕΗ να απορριφθεί ως αβάσιμο» αναφέρεται στην απόφαση.
Μέχρι τώρα οι αποζημιώσεις στους δικαιούχους προέκυπταν από την προσωρινή τιμή μονάδας που όριζε το δικαστήριο και οριστικοποιούνταν πάντοτε στο Εφετείο και όπως ισχυρίζονται οι νομικοί της ΔΕΗ που χειρίστηκαν αυτές τις υποθέσεις, οι δικαιούχοι λάμβαναν βάση του νόμου 2882/2001 άρθρο 24 αρχικώς το 60% της αποζημίωσης, ενώ με τον νόμο 4070/2013 το ποσοστό αυξήθηκε στο 70% του ποσού. Μετά την οριστικοποίηση της τιμής μονάδας στο Εφετείο γίνονταν ο τελικός διακανονισμός και η εξόφληση.
Η ΔΕΗ τελικά κατέβαλλε το σύνολο της αποζημίωσης στους δικαιούχους, δηλαδή 79 εκ € όπου σε αυτά τα χρήματα περιλαμβάνονται οι αποζημιώσεις των περιουσιών των κατοίκων, αποζημιώσεις των δημοσίων κτιρίων του χωριού στον Δήμο Εορδαίας, αποζημιώσεις για τα εκκλησιαστικά κτίρια, ενώ στο παραπάνω ποσό περιλαμβάνονται 1,25 εκ € ως νόμιμη αμοιβή στον Δικηγορικό σύλλογο Κοζάνης και 3,14 εκ € είναι οι φόροι μεταβίβασης που κατελήφθησαν στο κράτος.
Η ΔΕΗ προσέφυγε δικαστικά και η υπόθεση συζητήθηκε τον Απρίλιο του 2014 στο Εφετείο δυτικής Μακεδονίας, ενώ τον Νοέμβριο του ιδίου έτους το δικαστήριο εξέδωσε την απόφαση του, καθορίζοντας τιμές αποζημίωσης των περιουσιών κατά 25 έως και 40 % χαμηλότερες από αυτές του δόθηκαν πρωτοδίκως το 2012 και που οι κάτοικοι με βάση αυτές έλαβαν τα χρήματά τους.

Δικηγορικός σύλλογος: "Θα επιστρέψουμε τα χρήματα εαν τα ζητήσει η ΔΕΗ"
Ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Κοζάνης Χρήστος Δημητρόπουλος σημείωσε ότι «υπάρχει σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα από την απόφαση του Εφετείου όπου οι διαφορές στον προσδιορισμό της τιμής μονάδας σε σχέση με την πρωτόδικη απόφαση φτανουν έως και το 50%». Τάχθηκε υπέρ της πολιτικής λύσης στην διευθέτηση του προβλήματος και εξηγώντας το ύψους της αποζημίωσης που έλαβε ο δικηγορικός σύλλογος από την ΔΕΗ ανέφερε ότι «είναι οι αμοιβές των μελών μας επί 3% της αποζημίωσης που επιδίκασε στο δικαστήριο για κάθε δικαιούχο». Διευκρίνισε όμως ότι εάν η ΔΕΗ ζητήσει να εκτελεστεί η απόφαση του Εφετείου «ο δικηγορικός σύλλογος Κοζάνης θα επιστρέψει το μέρος των χρημάτων στην ΔΕΗ».
Ο Χρήστος Δημητρόπουλος ανέφερε τέλος ότι και με την βοήθεια του δικηγορικού Συλλόγου Κοζάνης οι κάτοικοι της Μαυροπηγής απευθύνθηκαν στον Συνταγματολόγο Γιώργο Σωτηρέλη ο οποίος διατύπωσε σε μορφή άρθρου την νομοθετική ρύθμιση που μπορεί να γίνει από την κυβέρνηση ώστε να δοθεί λύση στο πρόβλημα.
Ένα χρόνο μετά την απόφαση του Εφετείου δυτικής Μακεδονίας για τις αποζημιώσεις της Μαυροπηγής, μια άλλη πρωτόδικη απόφαση δικαστηρίου τον Ιούλιο 2015 όρισε τιμές μονάδας κατά 25έως 40% χαμηλότερες για την αναγκαστική απαλλοτρίωση του οικισμού της Ποντοκώμης, ενός οικισμού διπλάσιου από την Μαυροπηγή όπου η ΔΕΗ κατάθεσε στο Ταμείο Παρακαταθηκών και δανείων 144.134.255 €.
Ο πρόεδρος των πληττομένων της Μαυροπηγης Αναστάσιος Εμμανουήλ ανέφερε το παράδειγμα ενός κατοίκου που αφορά το μεγαλύτερο μέρος της κοινότητας όπου με μια κατοικία 100 μ2 σε ένα οικόπεδο 400 μέτρων έλαβε ως αποζημίωση από την ΔΕΗ 145.000 € και τώρα καλείται να επιστρέψει τα 40.000 €. Ο άνθρωπος αγόρασε ένα διαμέρισμα για να συνεχίσει την ζωή του στην Πτολεμαΐδα η την Κοζάνη», και αναρωτήθηκε λέγοντας «ποιος πιστεύει ότι μπορούν να έχουν περρισεύσει χρήματα από μια τέτοια διαδικασία»;

Οι κάτοικοι αρνούνταν στην διάνοιξη του ορυχείου και διαφωνούσαν στην αναγκαστική απαλλοτρίωση των περιουσιών τους.
Το ορυχείο Μαυροπηγής διαθέτει ένα πλούσιο κοίτασμα σε λιγνίτη με υψηλή θερμογόνο δύναμη και με πολύ καλή σχέση εξόρυξης για τα κόστη της ΔΕΗ. Οι εργασίες για το άνοιγμα του ορυχείου ξεκίνησαν το 2001 υπό αυστηρά μέτρα ασφάλειας με την παρουσία ισχυρών αστυνομικών δυνάμεων, ενώ υπήρξαν σοβαρά επεισόδια ανάμεσα στους κάτοικους και τις δυνάμεις των ΜΑΤ που είχαν αποκλείσει την περιοχή και που χρειάστηκε σε πλείστες περιπτώσεις να κάνουν χρήση δακρυγόνων.
Η κάτοικος της Μαυροπηγής Στέλλα Τσιτσιρίδου θυμάται ότι ήταν λίγο μετά τις εννέα το πρωί, είχε μόλις συνοδεύσει στο Νηπιαγωγείο της κόρη της, όταν άρχισαν να κτυπούν οι καμπάνες στο χωριό και κάποιοι να φωνάζουν ότι η αστυνομία κτυπάει τους χωριανούς στα χωράφια που θέλουν να τα κάνουν ορυχεία. «Πήγα και εγώ, δεν μπορούσες να σταθείς από τα δακρυγόνα στην μέση του κάμπου και τους αστυνομικούς να κυνηγούν τους χωριανούς μας που προσπαθούσαν με τρακτέρ τους να εμποδίσουν τα μηχανήματα της ΔΕΗ».
Η κα Τσιτσιρίδου μας εξομολογείται την οικογενειακή της ιστορία, τους κόπους της μητέρα της και της οικογένειάς της να φτιάξει ένα σπίτι που τελικά το απαλλοτρίωσε η ΔΕΗ. Η μητέρα της και ο αδελφός της που δεν βρίσκονται πια εν ζωή έλαβαν ως αποζημίωση για ένα οικόπεδο συνολικού εμβαδού 850 τμ με δυο κατοικίες και μια αποθήκη 130.000 € και 96.000 € αντίστοιχα. «Με τα χρήματα αυτά αγοράσαμε ένα σπίτι για την μητέρα μου, ξεπληρώθηκε ένα παλιό στεγαστικό δάνειο, ένα καταναλωτικό, και κατάφερα να σπουδάσω την κόρη μου. Με λίγα λόγια καλύψαμε άμεσες ανάγκες της ζωής μας που προέκυψαν μετά τον διωγμό μας από το χωριό και κλείσαμε παλιές εκκρεμότητες από ανάγκες της καθημερινότητας» σημειώνει η κα Τσιτσιρίδου και προσθέτει ότι «σε κανένα τραπεζικό λογαριασμό δεν υπάρχει ούτε ένα ευρώ για να επιστρέψω και εάν επιμένουν σε αυτό που πάνε να μας κάνουν, ας πάρουν το σπίτι της μητέρας μου που το κληρονόμησα μετά τον θάνατό της». Την ρωτώ εάν νοιώθει αισιόδοξη ως προς την έκβαση αυτής της εκκρεμότητας τόσο στο ΕΔΑΔ όπου θα προσφύγουν όλοι οι κάτοικοι του χωριού όσο και από την κυβέρνηση. «Είμαι κάτοικος ενός χωριού που σήμερα δεν υπάρχει κανένα ίχνος του στο χάρτη, πως μπορώ να νοιώθω αισιόδοξη;».

Πηγή: https://vetonews.gr/

Διαβάστε περισσότερα...

Δευτέρα 21 Οκτωβρίου 2019

Ακρινή και Ανάργυροι: Δύο λιγνιτικά χωριά αναζητούν ένα καλύτερο αύριο...

Οκτώ χρόνια συμπληρώνονται από τον νόμο για την προστασία της βιοποικιλότητας που, μεταξύ άλλων προέβλεπε και τη μετεγκατάσταση των «λιγνιτικών» χωριών της Ακρινής και των Αναργύρων στη Δυτική Μακεδονία. Οι κάτοικοι όμως είναι ακόμα εκεί.
Και τα δύο χωριά βρίσκονται πολύ κοντά σε ορυχεία λιγνίτη και χώρους απόθεσης τέφρας που παράγεται από δύο από τους πιο ρυπογόνους λιγνιτικούς σταθμούς της Ευρώπης, τον ΑΗΣ Αγ. Δημητρίου και τον ΑΗΣ Αμυνταίου, αντιστοίχως. Η μετεγκατάσταση κρίθηκε απαραίτητη λόγω της υποβάθμισης της ποιότητας της ζωής των πολιτών που προκαλείται από τη λιγνιτική δραστηριότητα και παρά το γεγονός ότι κανένα από τα δύο αυτά χωριά δεν είναι «προικισμένο» με λιγνίτη στο υπέδαφός τους.
Η Ακρινή και οι Ανάργυροι δεν είναι τα μόνα χωριά που έχει «σηκώσει» η ΔΕΗ. Αναγκαστική μετεγκατάσταση έχει προηγηθεί για την Καρδιά, τη Χαραυγή, την Εξοχή, τον Κόμανο και τον Κλείτο. Πιο πρόσφατα μετεγκαταστάθηκε η Μαυροπηγή, ενώ σύντομα αναμένεται να ολοκληρωθεί η μετεγκατάσταση – κι αυτή με μεγάλη καθυστέρηση – της Ποντοκώμης.
Οι κάτοικοι βιώνουν έναν δεύτερο ξεριζωμό καθώς τα περισσότερα χωριά στην περιοχή δημιουργήθηκαν από τους πρόσφυγες του Πόντου. Μέσα σε έναν αιώνα, δύο φορές πρόσφυγες…

Το προφίλ των δύο χωριών Αν και το κάθε χωριό έχει τη δική του ιστορία, τους ενώνει η κοινή νομική πρόβλεψη για την (αναγκαστική) μετεγκατάσταση αλλά και το γεγονός ότι η μετεγκατάσταση ακόμα δεν έχει ολοκληρωθεί, ενώ η προθεσμία ολοκλήρωσής της μέσα σε διάστημα 10 ετών που είχε τεθεί από τον νόμο του 2011 πλησιάζει. Στα οκτώ χρόνια από τη ψήφιση του νόμου δε, πρέπει να προσθέσουμε τουλάχιστον άλλα τόσα χρόνια που τα δύο χωριά πάλευαν ώστε να υπάρξει η νομική πρόβλεψη για τη μεταφορά τους.
Ακρινή (περιφερειακή ενότητα Κοζάνης): Το χωριό είναι περικυκλωμένο από λιγνίτη, δίπλα στο νότιο πεδίο του Λιγνιτικού Κέντρου Δυτικής Μακεδονίας και λόφους χιλιομέτρων τέφρας και χώματος σε απόσταση περίπου 500μ, με θέα τον σταθμό του Αγ. Δημητρίου. Οι ταινιόδρομοι μεταφοράς λιγνίτη και τέφρας είναι στα όρια του χωριού, όπου, περίπου 1000 κάτοικοι περιμένουν και αναρωτιούνται πότε θα καταφέρουν να ξαναφτιάξουν τη ζωή τους σε ένα νέο τόπο. Προς το παρόν όμως αναγκάζονται να πλένουν τις βεράντες τους δύο φορές την ημέρα για να ξεπλύνουν την τέφρα και να διώξουν τη μαυρίλα…
Αέρας και νερό είναι ρυπασμένα. Στο πόσιμο νερό τεσσάρων χωριών, μεταξύ των οποίων και η Ακρινή, ανιχνεύτηκαν πολύ υψηλές συγκεντρώσεις εξασθενούς χρωμίου. Έρευνα έδειξε ότι αυτές οφείλονταν στην τέφρα του ΑΗΣ Αγ. Δημητρίου και ειδικότερα στο γεγονός ότι η ΔΕΗ, επί χρόνια, δεν είχε διασφαλίσει τη σωστή διαχείρισή της. Εξάλλου γι’ αυτό έχουν καταδικαστεί σε πρώτο βαθμό ανώτατα στελέχη της ΔΕΗ για παραβλέψεις στη λειτουργία του ορυχείου. Αναμένεται νέα εκδίκαση της υπόθεσης στο Εφετείο. Ευτυχώς, πλέον, τα χωριά έχουν αποκτήσει καινούριο δημοτικό δίκτυο ύδρευσης.
Η ρύπανση στην Ακρινή οφείλεται στη λιγνιτική δραστηριότητα, η οποία αν και από μόνη της επιβαρυντική, γίνεται ακόμα περισσότερο όταν εκτελείται με παραβιάσεις των περιβαλλοντικών όρων λειτουργίας των ορυχείων που έχουν οδηγήσει στην έκδοση πορισμάτων και την επιβολή προστίμων.
Ανάργυροι (περιφερειακή ενότητα Φλώρινας): Το χωριό βρίσκεται δίπλα στο ορυχείο του Αμυνταίου που τροφοδοτεί τον ομώνυμο ΑΗΣ, ο οποίος έχει ήδη κλείσει τον κύκλο ζωής του με βάση την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Παρόλ’ αυτά λειτουργεί ακόμα χάρη στην «αλα καρτ» ερμηνεία της σχετικής ευρωπαϊκής οδηγίας από την ελληνική κυβέρνηση και παρά την απόρριψη της αίτησης της Ελλάδας για 32.000 ώρες λειτουργίας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Το χωριό είναι έρμαιο των εξελίξεων. Αναμένει τη μετεγκατάσταση εδώ και δεκαετίες, με την ευστάθεια του υπεδάφους σε αμφίβολη κατάσταση όσο οι εκσκαφείς της ΔΕΗ πλησιάζουν όλο και πιο κοντά επεκτείνοντας τη λιγνιτική εξόρυξη.
Τα περισσότερα κτίρια έχουν εδώ και χρόνια ρωγμές, πολύ πριν τη 10η Ιουνίου του 2017, οπότε μέρος του χωριού χάθηκε και βυθίστηκε μέσα στο ορυχείο του Αμυνταίου μετά από μία συγκλονιστική κατολίσθηση 80 εκ. κυβικών μέτρων χώματος. Ως εκ θαύματος, ευτυχώς δεν υπήρξαν θύματα αν και ένα μέρος του χωριού έπεσε στον γκρεμό που δημιουργήθηκε. Το κενό έχει πλέον αμβλυνθεί με αναβαθμίδες που έχουν δημιουργηθεί. Όμως, όλα τα σπίτια έχουν κριθεί ακατάλληλα και επικίνδυνα. Το χωριό εκκενώθηκε έκτακτα. Οι κάτοικοι μένουν προσωρινά σε διαμερίσματα στην Πτολεμαΐδα που έχουν νοικιαστεί γι’ αυτό το σκοπό. Τραγική ειρωνεία και μεγάλη αδικία είναι ότι οι κάτοικοι εξακολουθούν να πληρώνουν ΕΝΦΙΑ για τα κατεστραμμένα σπίτια τους…
Όμως το σχέδιο της εκκένωσης του χωριού δεν το έχουν ακολουθήσει όλοι. Κάποιοι κάτοικοι δεν αντέχουν να αποχωριστούν τον τόπο τους . Μία γυναίκα που είχε πάει για ένα διάστημα να ζήσει σε διαμέρισμα στην Πτολεμαΐδα, δεν άντεξε και γύρισε πίσω. Προτιμά να περιποιείται τα λουλούδια και τα οπωροφόρα δέντρα της, αλλά φοβάται για τη σταθερότητα του σπιτιού της κι έτσι κοιμάται σε ένα μικρό χώρο έξω από αυτό.
Λόγω της έκτακτης και επείγουσας κατάστασης που προέκυψε μετά την κατολίσθηση, και πάλι με καθυστέρηση και πάλι μετά από έντονη πίεση, έχουν γίνει πλέον βήματα ώστε να προχωρήσει η μετεγκατάσταση των Αναργύρων πιο γρήγορα. Ακόμα όμως δεν έχει ολοκληρωθεί.
Τα προβλήματα υγείας: Και στα δύο χωριά, πολλοί, κυρίως άντρες απασχολούνται στη ΔΕΗ ως μόνιμοι υπάλληλοι, εργολάβοι ή συμβασιούχοι στα ορυχεία και στις μονάδες. Από τη μια η ΔΕΗ παρέχει εργασία και εισόδημα.
Η άλλη όψη της πραγματικότητας είναι ότι ο καρκίνος θερίζει στην περιοχή. Μικρά παιδιά έχουν άσθμα. Συμπολίτες μας έχουν προβλήματα υγείας που οι ενδοκρινολόγοι μπορούν να αποδώσουν μόνο σε περιβαλλοντικές συνθήκες.
Οι ΑΗΣ Αμυνταίου και Αγ. Δημητρίου, άλλωστε, δίπλα στους οποίους ζουν οι κάτοικοι των δύο χωριών, είναι δύο από τους πιο ρυπογόνους λιγνιτικούς σταθμούς στην Ευρώπη. Ο πρώτος εκπέμπει κατά μέσο όρο 736% παραπάνω από τα νέα ευρωπαϊκά όρια εκπομπών διοξειδίου του θείου (SO2), ενώ ο δεύτερος εκτός από τις υπερβάσεις των ευρωπαϊκών ορίων σε οξείδια του αζώτου (NOx) και διοξείδιο του θείου αναδείχθηκε για το 2016 ως ο έκτος μεγαλύτερος ρυπαντής σε βαρέα μέταλλα στην ΕΕ.

Οι περιπλοκές στη μετεγκατάσταση
Η μετεγκατάσταση είναι μία σύνθετη υπόθεση.
Αποζημίωση: Η διαδικασία της αποζημίωσης προϋποθέτει ότι έχει ληφθεί οριστική απόφαση αναγκαστικής μετεγκατάστασης. Από εκεί και πέρα, ξεκινά η διαδικασία για τις αποζημιώσεις των κατοίκων για τις περιουσίες τους. Δίνονται χρήματα ώστε να μπορεί ο καθένας να χτίσει το δικό τους σπίτι, σε οικόπεδο αντίστοιχο με αυτό που είχε. Η αποζημίωση, ανά τετραγωνικό μέτρο, είτε ορίζεται από το δικαστήριο είτε συμφωνείται εξωδικαστικά. Χαρακτηριστική των πιθανών επιπλοκών στη διαδικασία είναι η περίπτωση της Μαυροπηγής, που πλέον έχει εγκαταλειφθεί. Εκεί αρχικά ορίστηκε ένα ποσό και δόθηκαν χρήματα στους κατοίκους. Στο στάδιο της έφεσης, όμως, η τιμή αυτή μειώθηκε κατά 30% και τώρα ζητείται από τους κατοίκους να επιστρέψουν τη διαφορά.
Πέρα από τα χρήματα για την αποζημίωση των ιδιωτικών περιουσιών, υπάρχει και η αποζημίωση στους δήμους, για τη δημοτική περιουσία που χάνουν αλλά και για να αναλάβουν τον σχεδιασμό και την κατασκευή των βασικών υποδομών κοινής ωφελείας, τους δρόμους, κοκ του νέου χωριού. Για να ολοκληρωθούν έγκαιρα το ρυμοτομικό σχέδιο και όλες οι απαραίτητες μελέτες για την εγκατάσταση ενός νέου οικισμού, οι δήμοι χρησιμοποιούν πόρους από άλλες χρηματοδοτικές πηγές ή και οικείους πόρους, ανεξάρτητα από τη διαδικασία της αποζημίωσης. Όμως, ο συντονισμός μεταξύ των διαδικασιών είναι δύσκολος και μέχρι σήμερα δεν έχει βρεθεί.
Ο φόβος επανάληψης των σεναρίων της Μαυροπηγής και της Ποντοκώμης φουντώνει την αγωνία των κατοίκων της Ακρινής και των Αναργύρων που επιδιώκουν να έχουν όλα πλήρως οριστεί πριν προχωρήσει η μετεγκατάσταση. Μάλιστα αν δεν είχε γίνει η κατολίσθηση το 2017, ούτε οι κάτοικοι των Αναργύρων θα είχαν φύγει από το χωριό τους.
Στην περίπτωση της Ακρινής το συνολικό κόστος της μετεγκατάστασης εκτιμάται σε €100-120 εκ. καθώς ακόμα δεν έχει γίνει επίσημη εκτίμηση.Στην περίπτωση των Αναργύρων πρόσφατη απόφαση αναγκαστικής απαλλοτρίωσης που εκδόθηκε σχεδόν δύο χρόνια μετά την κατολίσθηση, προβλέπει ποσό τουλάχιστον 42 εκ. ευρώ. Λόγω της έκτακτης κατάστασης και των επίπονων προσπαθειών των τοπικών αρχών τα χρήματα πλέον έχουν πιστωθεί στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας. Όμως όσο αργεί η υλοποίηση της μετεγκατάστασης, με τους περισσότερους κατοίκους εγκατεστημένους στην Πτολεμαΐδα η συνοχή του χωριού κινδυνεύει.
Οικονομία και κοινωνία: Παραδοσιακά τα δύο χωριά ήταν αγροτικά και κτηνοτροφικά. Παλαιότερα όταν οι δουλειές δεν έφταναν, πολλοί έφυγαν από την Ελλάδα βρίσκοντας δουλειές σε άλλες χώρες. Αρκετοί επέλεξαν την επιστροφή στον τόπο τους αλλά πλέον έφτασαν στο σημείο να περιμένουν κι αυτοί τη μετεγκατάσταση. Αργότερα, και κυρίως μετά τη δεκαετία του 1980, σχεδόν κάθε σπίτι έχει ένα ή περισσότερα μέλη που απασχολούνται στη ΔΕΗ. Όμως η σχέση με τη γη παραμένει ζωντανή.
Οι κάτοικοι που έχουν αγροτικές και κτηνοτροφικές δραστηριότητες ανησυχούν ιδιαίτερα καθώς δεν είναι σαφές πού θα βρουν αντίστοιχες εκτάσεις στους νέους οικισμούς για τις δραστηριότητες τους, για να έχουν τις αποθήκες και κατάλληλους χώρους για τα μηχανήματα τους. Κάποιοι νέοι μάλιστα, που έφυγαν, σπούδασαν και γύρισαν πίσω για να απασχοληθούν στον παραγωγικό τομέα, φέρνοντας καινοτόμες ιδέες και μεθόδους στην περιοχή, αναρωτιούνται πώς θα μπορέσουν να συνεχίσουν όταν «σηκωθούν» τα χωριά τους.
Στην Ακρινή, οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις γίνονται όλο και λιγότερες, είτε γιατί η ΔΕΗ τις έχει ήδη απαλλοτριώσει, είτε γιατί τις έχει δεσμεύσει. Οι κάτοικοι προσπαθούν όσο μπορούν να αποτρέψουν τη ΔΕΗ να επεκταθεί στις εκτάσεις του κάμπου τους, ακόμα κι αν τις έχει δεσμεύσει, γιατί προς το παρόν δεν έχουν εναλλακτικές εκτάσεις για τις καλλιέργειες και τα ζώα τους.
Στους Αναργύρους, από αυτούς που παραμένουν στο χωριό, οι περισσότεροι το κάνουν για να είναι μαζί με το βιος τους. Άλλοι πηγαινοέρχονται καθημερινά στην Πτολεμαΐδα αλλά μετά από δύο χρόνια, το κόστος και η κούραση αρχίζουν να γίνονται αβάσταχτα.

Μετεγκατάσταση με αξιοπρέπεια

Δύο χωριά, η Ακρινή και οι Ανάργυροι, πρέπει να ξεριζωθούν επειδή οι συνθήκες διαβίωσης στον τόπο τους είναι αβίωτες. Θυσιάζουν τον τόπο τους για να έχουμε εμείς ρεύμα. Κι όμως, ΔΕΗ και πολιτεία τους αφήνουν για χρόνια στην αγωνία, να βιώνουν τις καταστροφικές για το περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία συνέπειες της λιγνιτικής δραστηριότητας.
Η διαφορά με τα υπόλοιπα χωριά είναι ότι η Ακρινή και οι Ανάργυροι, αν και περιτριγυρισμένα από τη λιγνιτική δραστηριότητα, δεν έχουν στο υπέδαφος τους λιγνίτη. Έτσι σαν παιδιά ενός κατώτερου θεού γίνονται χωριά μετεγκατάστασης δεύτερης διαλογής, περιμένοντας πότε οι υποσχέσεις θα γίνουν πραγματικότητα… Όμως, δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια. Πρέπει να δοθεί μία οριστική λύση και η μετεγκατάσταση να γίνει με αξιοπρέπεια.

Η πορεία για μία δίκαιη μετάβαση
Πλέον το τέλος του λιγνίτη πλησιάζει και τα δεδομένα για τις περιοχές που για δεκαετίες ήταν οικονομικά εξαρτημένες από τον λιγνίτη αλλάζουν ραγδαία. Σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να αφήσουμε τις κοινωνίες αυτές σε κατάσταση αναμονής, χωρίς πρόβλεψη, χωρίς σχέδιο, χωρίς εναλλακτικές. Σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει οι κοινωνίες να φτάσουν στο χείλος του οικονομικού και του κοινωνικού γκρεμού, λίγο πριν τη μέρα που θα σβήσουν τα φουγάρα για να ανασυνταχθούν και να οργανώσουν διαφορετικά τις ζωές τους.
Η πορεία για μία δίκαιη μετάβαση, που δίνει προοπτικές στις τοπικές κοινωνίες και εναλλακτικές στην τοπική οικονομία, πρέπει πλέον να αποκτήσει σάρκα και οστά. Πολιτεία, ΔΕΗ, τοπικές αρχές , εξειδικευμένοι φορείς, οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, πολίτες μαζί, θα πρέπει να οραματιστούν, να σχεδιάσουν και να δημιουργήσουν ένα διαφορετικό και βιώσιμο μέλλον για τον τόπο τους.

Ιόλη Χριστοπούλου, Διευθύντρια πολιτικής, The Green Tank
Φωτογραφίες: Ιόλη Χριστοπούλου, The Green Tank

Διαβάστε περισσότερα...

Κυριακή 20 Οκτωβρίου 2019

Τα οικονομικά των λιγνιτικών μονάδων: Τέλος εποχής...

Η έκθεση χρησιμοποιεί δημόσια διαθέσιμα δεδομένα σε συνδυασμό με ένα απλό μαθηματικό μοντέλο και υπολογίζει τα μικτά και καθαρά κέρδη των 14 λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ την περίοδο Ιανουάριος 2016-Ιούνιος 2019, ενώ, κάνοντας ρεαλιστικές παραδοχές για τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας και των δικαιωμάτων διοξειδίου του άνθρακα εκτιμά την εξέλιξη των οικονομικών μεγεθών της λιγνιτικής βιομηχανίας για τα επόμενα 3,5 χρόνια.
Για να δείτε την έκθεση πατήστε εδώ

Διαβάστε περισσότερα...

Δευτέρα 14 Οκτωβρίου 2019

Μαυροπηγή Κοζάνης: Και τους ξεσπίτωσαν και τους ζητούν πίσω τη μισή αποζημίωση...

Στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρώπινων Δικαιωμάτων προσφεύγουν τις επόμενες μέρες οι πρώην κάτοικοι του χωριού – φαντάσματος Μαυροπηγή Κοζάνης, οι οποίοι πέντε χρόνια μετά το ξεσπίτωμά τους καλούνται να επιστρέψουν στη ΔΕΗ σχεδόν τα μισά χρήματα που είχαν εισπράξει για την απαλλοτρίωση των περιουσιών τους.
Το χωριό σβήστηκε από τον χάρτη το 2014, προκειμένου να γίνει εκμετάλλευση του λιγνιτικού κοιτάσματος στο υπέδαφός του. Οι 700 κάτοικοι εγκατέλειψαν αναγκαστικά τα σπίτια τους με διαδικασίες εξπρές και για τον επιπλέον λόγο ενός πιθανού δυστυχήματος, από τη δραστηριότητα ενός γεωλογικού ρήγματος, που κινούνταν απειλητικά προς το χωριό.
Αποζημιώθηκαν με βάση τις υψηλές τιμές μονάδας που όρισε το Μονομελές Πλημμελειοδικείο Κοζάνης, το οποίο υπολόγισε την αξία των υπό απαλλοτρίωση ακινήτων με κριτήριο το κατασκευαστικό κόστος ανέγερσής τους, χωρίς να λαμβάνει υπόψη τη μεγάλη πτώση των αξιών λόγω κρίσης. Εισέπραξαν τα ποσά της απαλλοτρίωσης και με αυτά αγόρασαν καινούριες κατοικίες, οι περισσότεροι εξ αυτών μέσα στην πόλη της Πτολεμαΐδας.
Δύο χρόνια μετά, ωστόσο, το Εφετείο «κούρεψε» εκ των υστέρων τα ποσά αυτά σε ποσοστό 45% κατά μέσο όρο, καθώς όρισε τιμές με βάση τις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων τη στιγμή της απαλλοτρίωσης. Οι ιδιοκτήτες έπρεπε να επιστρέψουν στη ΔΕΗ σχεδόν τα μισά χρήματα που είχαν εισπράξει, αλλά δεν κατείχαν πλέον Προσέφυγαν στον Άρειο Πάγο με αίτηση αναίρεσης, η οποία όμως απορρίφθηκε από το ανώτατο δικαστήριο, και έτσι η υπόθεση κατέστη αμετάκλητη και η απαίτηση άμεσα εκτελεστή.
«Ένας ιδιοκτήτης κατοικίας 100 τ.μ. σε οικόπεδο 500 τ.μ. στην α΄ κατηγορία εισέπραξε 160.000 ευρώ και πρέπει να επιστρέψει 56.000 γιατί η νέα τιμή ορίστηκε στις 104.000, δηλαδή κούρεμα 34,40%. Ένας άλλος που είχε αντίστοιχο σπίτι στην ε' κατηγορία έχει κούρεμα 62%, καθώς εισέπραξε 123.000 και η νέα τιμή ορίστηκε στις 46.000 ευρώ», είπε στο ethnos.gr ο πρόεδρος της Τοπικής Κοινότητας Μαυροπηγής Βαγγέλης Καραγεωργίου και πρόσθεσε: «Μας πήραν τα σπίτια στο όνομα της αναγκαστικής απαλλοτρίωσης και του εθνικού συμφέροντος και τώρα κοιμόμαστε και ξυπνάμε με τον φόβο πως θα μας χτυπήσει την πόρτα ένας κλητήρας και θα μας επιδώσει εξώδικο».
Σε λαϊκή συνέλευση που πραγματοποιήθηκε το βράδυ της Κυριακής στην Πτολεμαΐδα οι πρώην κάτοικοι ενημερώθηκαν για τη διαδικασία προσφυγής στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρώπινων Δικαιωμάτων, η οποία πρέπει να προχωρήσει άμεσα, καθώς η σχετική προθεσμία εκπνέει μέσα στις επόμενες εβδομάδες. Τις επόμενες μέρες θα συγκεντρωθούν οι εξουσιοδοτήσεις και θα παραδοθούν στον δικηγόρο που θα καταθέσει την προσφυγή.
Όπως διευκρινίστηκε, θα είναι μια χρονοβόρα διαδικασία, από την οποία θα προκύψει αν οι αποφάσεις της ελληνικής δικαιοσύνης είναι εναρμονισμένες με την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Στο μεταξύ, η ΔΕΗ έχει τη δυνατότητα ανά πάσα στιγμή να προχωρήσει σε διαδικασίες αναγκαστικής είσπραξης των οφειλόμενων. Διευκρινίζεται, πάντως, πως μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει καμία κίνηση, ούτε έχουν κοινοποιηθεί κάποια ειδοποιητήρια στους οφειλέτες.
Την ίδια ώρα, πολλοί από τους ξεσπιτωμένους κατοίκους επισκέπτονται συχνά τον τόπο όπου βρισκόταν η κοινότητα Μαυροπηγής και σήμερα έχουν μείνει μόνο μπάζα και ορισμένα ερείπια από εναπομείναντα κτίρια. «Γκρέμισαν με μπουλντόζες ακόμη και την εκκλησία, χωρίς σεβασμό στους δύο ιερείς που ήταν θαμμένοι από κάτω. Εκ των υστέρων, όταν απομακρύνθηκαν τα μπάζα, βρήκαν τα οστά και τα παρέδωσαν στους συγγενείς», είπε στο ethnos.gr ο πρόεδρος του Συλλόγου Πληττόμενων Μαυροπηγής, Αναστάσιος Εμμανουήλ.

Πηγή: https://www.ethnos.gr/

Διαβάστε περισσότερα...

Δευτέρα 30 Σεπτεμβρίου 2019

Η Κ/Ξ Δημιουργική-Τάλως-ΤΕΑΝ, μειοδότησε στα έργα υποδομών στην Ποντοκώμη...

Προχωρά η δημοπράτηση για το μεγάλο τεχνικό έργο της ολοκλήρωσης υποδομών του νέου οικισμού Ποντοκώμης Κοζάνης. Το αντικείμενο του έργου είναι η κατασκευή της Β΄ φάσης τής οδοποιίας του οικισμού, καθώς και όλων των δικτύων υποδομής του οικισμού Νέας Ποντοκώμης, στην περιοχή Ζεπ Κοζάνης.
Από την διαγωνιστική διαδικασία, μειοδότρια αναδείχθηκε η Κοινοπραξία Δημιουργική-Τάλως-Τεχνική Ανάπτυξη που έδωσαν έκπτωση 57,41%.
Το έργο έχει ως κύριο αντικείμενο την εσωτερική και εξωτερική οδοποιία, καθώς και τα δίκτυα υποδομής τής αποχέτευσης ακαθάρτων και ομβρίων (εσωτερικό και εξωτερικό) του δικτύου ύδρευσης, του δικτύου άρδευσης, του δικτύου τηλεθέρμανσης, του υπογείου τηλεπικοινωνιακού δικτύου και της υπογειοποίησης τού δικτύου υπερυψηλής τάσης.
Φορέας Υλοποίησης είναι ο Δήμος Κοζάνης. Το κόστος του έργου ανέρχεται σε 24 εκατ.ευρώ (ποσό με ΦΠΑ, ποσό χωρίς ΦΠΑ 19,35εκατ.ευρώ). Η δημοπράτηση του έργου πραγματοποιήθηκε στις 8 Ιουλίου και η αποσφράγιση των προσφορών έγινε στις 12 Ιουλίου 2019.
Η χρηματοδότηση του έργου καλύπτεται από το ΠΔΕ. Η διάρκεια της σύμβασης είναι 24 μήνες από την υπογραφή της και αυτό σημαίνει πως εφόσον τα έργα υπογραφούν στις αρχές του έτους, τότε θα ολοκληρωθούν πριν την Άνοιξη του 2023, με την αίρεση πως δεν θα έχουμε καθυστερήσεις κατά τη διάρκεια της κατασκευαστικής περιόδου.

Πηγή: https://ypodomes.com

Διαβάστε περισσότερα...

Σάββατο 28 Σεπτεμβρίου 2019

Ατμοσφαιρική ρύπανση : Αυξημένος κίνδυνος παιδικού θανάτου...

Τα βρέφη που μεγαλώνουν σε περιβάλλοντα με υψηλή ατμοσφαιρική ρύπανση διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο θανάτου από εκείνα που ζουν σε περιβάλλοντα με καθαρό αέρα, σύμφωνα με νέα έρευνα την οποία επικαλείται η Guardian.
Η συγκεκριμένη μελέτη, που θα παρουσιαστεί στο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Αναπνευστικής Κοινότητας στη Μαδρίτη, είναι η πρώτη που επικεντρώθηκε στο πως ποικίλοι ρύποι επηρεάζουν τις ζωές των παιδιών σε διαφορετικές χρονικές στιγμές.
Η Σάρα Κοτέχα, που διεξήγε τη μελέτη, ερευνήτρια στη σχολή Ιατρικής του Πανεπιστημίου του Κάρντιφ, εξηγεί ότι δεν είναι στην αρμοδιότητα των μητέρων και των οικογενειών, εν γένει, να αποφεύγουν την ατμοσφαιρική ρύπανση, αλλά οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής οφείλουν να προσπαθούν να τη μειώσουν, ενώ οι επιστήμονες πρέπει να εξετάσουν τις επιπτώσεις της στην υγεία, με στόχο την προώθηση νέων αποτελεσματικών παρεμβάσεων.
Για την παρούσα έρευνα χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα από 8 εκατομμύρια γεννήσεις στην Αγγλία και την Ουαλία το χρονικό διάστημα 2001 έως 2012.
Η ερευνητική ομάδα χώρισε τις δύο αυτές χώρες σε 35.000 περιοχές όπου η κάθε μια περιλάμβανε 1.500 κατοίκους. Στη συνέχεια, εξέτασε τα ετήσια ποσοστά βρεφικής θνησιμότητας (σε βρέφη άνω του ενός έτους) σε συνδυασμό με τρεις ρύπους: τα αιωρούμενα σωματίδια PM10 που προέρχονται συνήθως από τα αυτοκίνητα και την καύση αποβλήτων, το διοξείδιο του αζώτου (NO2) και το διοξείδιο του θείου (SO2) το οποίο εκπέμπεται κατά κύριο λόγο με την καύση ορυκτών για τη γέννηση ενέργειας και κατά την εξαγωγή μετάλλων.
Για τον κάθε έναν από αυτούς τους ρύπους οι μελετητές συνέκριναν τα ποσοστά θνησιμότητας στις πέντε πιο μολυσμένες και στις πέντε πιο καθαρές περιοχές.

Αυξημένος κίνδυνος παιδικού θανάτου κατά 20-40%
Συνολικά, βρέθηκε ότι τα παιδιά που ζούσαν σε περιοχές με υψηλά επίπεδα ατμοσφαιρικών ρύπων είχαν 20-40% περισσότερες πιθανότητες θανάτου από οποιοδήποτε αίτιο. Αντίστοιχα αυξημένη ήταν η πιθανότητα νεογνικού θανάτου (εντός 28 ημερών από τη γέννηση) ενώ το ποσοστό αυτό αυξήθηκε στο 30-50% για τους θανάτους μετά τις 28 πρώτες μέρες ζωής.
Πιο συγκεκριμένα, διαπιστώθηκε ότι αυτοί που ζούσαν σε περιοχές με υψηλά επίπεδα PM10 είχαν 4% μεγαλύτερη πιθανότητα θνησιμότητας, εκείνοι που ζούσαν σε περιοχές μολυσμένες από διοξείδιο του αζώτου είχαν 7% περισσότερες πιθανότητες θανάτου και όσοι ζούσαν σε περιοχές με αυξημένα επίπεδα διοξειδίου του θείου είχαν 19% περισσότερες πιθανότητες βρεφικού θανάτου. Αυτός ο τελευταίος ρύπος, μάλιστα, συνδέθηκε με τον βρεφικό θάνατο εντός 28 ημερών από τη γέννηση.
Η Κοτέχα εξηγεί αυτό το εύρημα λέγοντας πως το διοξείδιο του θείου είναι πιο πιθανό να διαπερνά τον πλακούντα της μέλλουσας μητέρας και να επηρεάζει το αναπτυσσόμενο έμβρυο.

Μειωμένη λειτουργικότητα των πνευμόνων σε οκτάχρονα παιδιά

Μια δεύτερη έρευνα, παρατήρησε μειωμένη λειτουργικότητα των πνευμόνων σε παιδιά οχτώ ετών που ζούσαν σε περιοχές με υψηλά επίπεδα PM10, αν και η επίδραση αυτή δεν διατηρήθηκε όταν τα παιδιά αυτά έφτασαν τα 15 έτη.
Η Άννα Χάνσελ, καθηγήτρια περιβαλλοντικής επιδημιολογίας και διευθύντρια του Κέντρου Περιβαλλοντικής Υγείας και Βιωσιμότητας του Πανεπιστημίου Λέστερ στη Βρετανία εξηγεί την απουσία επίδρασης της ρύπανσης στα 15 έτη λέγοντας πως είτε καθώς περνούν τα χρόνια οι ατμοσφαιρικοί ρύποι μειώνονται είτε οι πνεύμονες που αναπτύσσονται μπορούν να τους αντιμετωπίσουν.
Στην έρευνα αυτή, μετρούσαν την έκθεση των παιδιών σε αυτόν τον ρύπο κάθε τρίμηνο στις ηλικίες 0-6 μηνών, 7-12 μηνών και μετά ανά έτος έως τα 15 έτη. Συμμετείχαν 13.963 παιδιά το διάστημα 1990 έως 2008 και μετρήθηκε η ένταση της εκπνοής τους και επιπλέον η μέγιστη ποσότητα αέρα που μπορούσαν να εκπνεύσουν μετά από την βαθύτερη δυνατή εισπνοή.
Η καθηγήτρια Μιριέλ Τολεντάνο του Πανεπιστημίου «Imperial» του Λονδίνου, ειδικός στην παιδική υγεία, επιβεβαιώνει πως η ατμοσφαιρική ρύπανση μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία των παιδιών, αλλά παράλληλα τονίζει ότι υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που μπορεί να την επιβαρύνουν, οι οποίοι δεν εξετάστηκαν στην παρούσα μελέτη.
Τέτοιοι παράγοντες είναι οι μητέρες που καπνίζουν και το βάρος του παιδιού κατά τη γέννηση.

Κρίση της δημόσιας υγείας λόγω ρύπανσης Η δρ Πένι Γουντς, πρόεδρος του Βρετανικού Ιδρύματος για τον Πνεύμονα, υπογραμμίζει ότι αυτή η έρευνα προειδοποιεί για τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει η ατμοσφαιρική ρύπανση στην υγεία και επομένως οφείλει να αφυπνίσει τις κυβερνήσεις, ώστε να λάβουν μέτρα για την αντιμετώπιση αυτής της κρίσης που περνά η δημόσια υγεία.
Η Κοτέχα κατάλήγει πως αν και τα τελευταία χρόνια έχει γίνει πρόοδος, η μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης παραμένει ακόμα σημαντική πρόκληση για τη μείωση των βρεφικών θανάτων.
Η ίδια προσθέτει πως η κατανόηση του πώς η ρύπανση επηρεάζει τα παιδιά είτε άμεσα είτε μέσω των μητέρων τους θα μας επιτρέψει να αναπτύξουμε νέες θεραπείες και άλλες παρεμβάσεις ανάλογα με τον τύπο του ρύπου και το επίπεδο έκθεσης σε αυτόν.
Ο Γιόργκεν Βέστμπο, πρόεδρος του Συμβουλίου για την Εκπροσώπηση της Ευρωπαϊκής Αναπνευστικής Κοινότητας και καθηγητής ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ στην Βρετανία εξηγεί ότι η αναπνοή είναι η πιο βασική ανθρώπινη λειτουργία που απαιτείται για τη διατήρηση της ζωής.
Δεν μπορούμε να εγκαταλείψουμε τον αγώνα για το δικαίωμα να εισπνέουμε καθαρού αέρα και πρέπει να συνεχίσουμε να ασκούμε πιέσεις στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής για να διασφαλίσουμε ότι τα μέγιστα επίπεδα ρύπων που επισημαίνονται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) δεν πλήττουν τις πόλεις μας. Έτσι θα μπορέσουμε να προστατεύσουμε την υγεία των βρεφών, καθώς και του ευρύτερου πληθυσμού.
Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση συνδέεται με μειωμένο προσδόκιμο ζωής, αυξάνει τα περιστατικά άσθματος και άλλων αναπνευστικών ασθενειών και επηρεάζει την ομαλή ανάπτυξη των πνευμόνων.

Πηγή: European Lung Foundation, The Guardian & ΑΠΕ-ΜΠΕ Ypoloipo

Διαβάστε περισσότερα...

Τρίτη 17 Σεπτεμβρίου 2019

Ξεριζωμός...

Ξεριζωμός δεν είναι να ζω
Μακριά απ' την πατρίδα
Και να μιλάω άλλη γλώσσα
Και η ζωή να κυλά
Χωρίς αυτούς που με είδαν να μεγαλώνω
Και τα μαλλιά ν' ασπρίζουν
Και οι φίλοι να γίνονται γονείς
Και τα παιδιά να γίνονται άντρες
Χωρίς να με γνωρίζουν
Αυτό δεν είναι ξεριζωμός, όχι
Ξεριζωμός δεν είναι η ζωή
που δε μοιραζόμαστε
Δεν είναι οι Κυριακές που λείπω
Απ τα οικογενειακά τραπέζια
Τα καινούργια τραγούδια που δεν άκουσα
Κι οι μέρες που δε ζήσαμε μαζί
Ξεριζωμός είναι πως δεν υπάρχει μέρος
Να γυρίσω, χώμα ζεστό από εκείνους
Που αγάπησα και που θα με περιμένουν
Να πάω να τους βρω
Όταν τελειώσει το ταξίδι
Που δεν μπορώ να γυρίσω
Αυτό είναι ξεριζωμός

Βιβή Σαμαρά - Λέξεις

Διαβάστε περισσότερα...

Δευτέρα 2 Σεπτεμβρίου 2019

Μετρούν πληγές στα χωριά του λιγνίτη στη Δυτική Μακεδονία...

Οι πολλές και καλά αμειβόμενες δουλειές έφεραν ανάπτυξη με βαρύ όμως τίμημα για τους κατοίκους. Στον φόβο των καρκινογενέσεων από την περιβαλλοντική υποβάθμιση προστέθηκε ο εφιάλτης της ανεργίας από το κλείσιμο μονάδων της ΔΕΗ.
Ο εφιάλτης της ανεργίας από το κλείσιμο μονάδων της ΔΕΗ στη Δυτική Μακεδονία από τη μια και οι ανοιχτές περιβαλλοντικές πληγές που έχει αφήσει πίσω της η εξόρυξη του λιγνίτη από την άλλη, στοιχειώνουν τις ζωές των ανθρώπων της περιοχής.
Από το 1959 που πήρε μπρος στην Πτολεμαΐδα το φουγάρο της ΛΙΠΤΟΛ του Μποδοσάκη μέχρι και σήμερα που έχει αρχίσει να μπαίνει λουκέτο σε μονάδες παραγωγής και σε ορυχεία, ο λιγνίτης και η εξόρυξή του, παραμένουν «ευχή και κατάρα» για τον τόπο. Οι πολλές και καλά αμειβόμενες δουλειές που έφεραν ανάπτυξη και ευημερία σ΄ ένα τόπο ρημαγμένο από τον πόλεμο και τα εθνικά πάθη, όλα αυτά τα χρόνια συμβαδίζουν με το φόβο για τις καρκινογενέσεις από την περιβαλλοντική υποβάθμιση και τους ατμοσφαιρικούς ρύπους που χτυπάνε «κόκκινο» κάποιες μέρες, τις απόκοσμες εικόνες των λιγνιτικών πεδίων και ορυχείων, την τέφρα που με το πρώτο αεράκι ή μ΄ ένα ψιλόβροχο σκεπάζει τα πάντα, το δράμα των κατοίκων των ξεριζωμένων χωριών, τα οποία παραδόθηκαν άδεια από ζωή στη ΔΕΗ για να γίνει η εκμετάλλευση των λιγνιτικών πεδίων, τα χωριά που χωρίστηκαν στα δύο εξαιτίας ρηγμάτων…
Για πάνω από 60 χρόνια η ενεργειακή καρδιά της Ελλάδας χτυπάει στα 160.000 στρέμματα των λιγνιτικών πεδίων της Δυτικής Μακεδονίας με 220 χιλιόμετρα ταινιόδρομων να διασχίζουν όλη την περιοχή σαν φλέβες που μεταφέρουν αντί για αίμα, το θησαυρό του λιγνίτη, τον οποίο φέρνουν στο φως γιγαντιαίοι ηλεκτροκίνητοι εκσκαφείς, ηλεκτροδοτώντας σχεδόν το 50% της χώρας. Το ορυχείο που απλώνεται σαν μαύρο σεντόνι πίσω από τον ΑΗΣ Καρδιάς τρομάζει…
Το τοπίο μοιάζει σεληνιακό, έρημο από κάθε ίχνος ζωής, με το μαύρο του λιγνίτη και τη λάσπη να κυριαρχούν παντού. Μόνο τα φορτηγά, οι εκσκαφείς της ΔΕΗ και οι ταινιόδρομοι σπάζουν τη μονοτονία του τοπίου. Όταν βρέχει, όλη η περιοχή μετατρέπεται σε ένα τεράστιο λασπότοπο κι όταν σηκώνεται αέρας τότε όλα… μαυρίζουν. «Η τέφρα, η σκόνη από τις εξορύξεις του λιγνίτη και τους ταινιόδρομους, κάθεται παντού. Σκεπάζει τα πάντα, σπίτια, δρόμους, αυτοκίνητα… Δε μπορείς να πάρεις ανάσα» λέει στο «Εθνος της Κυριακής», η Γεωργία. Από πολύ μικρή βρέθηκε να δουλεύει στον ΑΗΣ Καρδιάς, μόλις τέλειωσε το ΤΕΙ. «Ήταν μεγάλη η ευκαιρία η δουλειά στη ΔΕΗ. Όταν όλα τα υπόλοιπα παιδιά της ηλικίας μου έψαχναν μάταια για μια θέση εργασίας εγώ είχα μια καλή δουλειά με καλά χρήματα. Τι να πω; Για τη σκόνη που δε σ΄ αφήνει να αναπνεύσεις ή για τη βαριά μυρωδιά που υπάρχει παντού; Για τους καρκίνους που θερίζουν;» προσθέτει. Ο Βασίλης που γεννήθηκε και μεγάλωσε στην περιοχή του Αγίου Δημητρίου, μπήκε στη ΔΕΗ κι έπιασε δουλειά στον ΑΗΣ της περιοχής, ως αντάλλαγμα για τα χωράφια της οικογένειά του που απαλλοτρίωσε η επιχείρηση για την ανάπτυξη του λιγνιτικού πεδίου. «Δεν το μετανιώνω. Σωθήκαμε κι εγώ και οι υπόλοιποι που πιάσαμε τότε δουλειά. Τι μέλλον είχαμε, τι θα κάναμε με απολυτήριο λυκείου ή τεχνικής σχολής που είχαμε οι περισσότεροι; Η ΔΕΗ και ο λιγνίτης μας βοήθησαν να φτιάξουμε τις ζωές μας… Τώρα όμως βλέπω πως το τίμημα που πληρώσαμε ήταν μεγάλο. Υπάρχουν μέρες που η ζωή εδώ είναι δύσκολη, δεν μπορείς ούτε ανάσα να πάρεις, ενώ ακούμε συνέχεια για καρκίνους…» λέει.

Ανησυχία και για το νερό
Ο Άγιος Δημήτριος, το Ρυάκι, η Ακρινή, βρίσκονται λίγες εκατοντάδες μέτρα μακριά από το εργοστάσιο της ΔΕΗ, τον ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου. Τα φουγάρα που καπνίζουν είναι η πρώτη εικόνα που αντικρίζουν ανοίγοντας τα παράθυρα των σπιτιών τους και τα προβλήματα δεν σταματούν εκεί. Ακόμα και στο νερό που φτάνει στις βρύσες τους υπήρχαν ενδείξεις για μεγάλες συγκεντρώσεις εξασθενούς χρωμίου, ενώ πηγαίνοντας στα χωράφια τους βλέπουν τα βουνά από τέφρα που σχηματίζονται συχνά από τις αποθέσεις…

Σπίτια και περιουσίες στο βωμό της εξόρυξης
Μέχρι τώρα οι κάτοικοι δέκα χωριών έχουν εγκαταλείψει σπίτια και περιουσίες για μπορέσει η ΔΕΗ να εκμεταλλευτεί τα λιγνιτικά πεδία της Δυτικής Μακεδονίας. Καρδιά, Χαραυγή, Εξοχή, Κόμανος, Κλείτος, Μαυροπηγή, Ποντοκώμη, Πτελεώνας, Ακρινή, Ανάργυροι είναι τα χωριά που βρέθηκαν στο… δρόμο της ΔΕΗ. Από την Καρδιά και τη Χαραυγή τη δεκαετία του ΄70 μέχρι και σήμερα που οι κάτοικοι της Ακρινής και των Αναργύρων περιμένουν να ξεκινήσουν και να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες για τα δικά τους χωριά, οι εικόνες δεν αλλάζουν.
Άδεια κτίρια, τοίχοι γκρεμισμένοι, σπιτικά ερειπωμένα και άδειοι δρόμοι κάνουν τα χωριά που βούλιαξε ο λιγνίτης να μοιάζουν με στοιχειωμένα. Τι κι αν οι αποζημιώσεις που δίνονται στις περισσότερες περιπτώσεις είναι καλές. Τίποτε δε μπορεί να μετριάσει τον πόνο του ξεριζωμού. Στη Χαραυγή ένα από τα πρώτα χωριά που εγκαταλείφθηκαν το σκηνικό είναι σχεδόν τρομακτικό. Οι τοίχοι των άδειων σπιτιών και καταστημάτων που στέκουν ακόμα όρθιοι, στους άδειους δρόμους είναι τα τελευταία σημάδια πως εδώ κάποτε υπήρχε ζωή.
Στον Ποντοκώμη που είναι σε εξέλιξη η μετεγκατάσταση, στα τέλη του περασμένου Μαΐου κάτοικοι και μαθητές με δάκρυα στα μάτια αποχαιρέτισαν το σχολείο τους. Οι 16 μαθητές του Γυμνασίου, συγκινημένοι στάθηκαν μπροστά στους γονείς τους, τους φίλους τους και τους καθηγητές τους, σήκωσαν το δεξί τους χέρι και με μια φωνή έδωσαν όρκο πως δε θα ξεχάσουν τον τόπο τους και το σχολείο τους. «Εμείς οι 16 γενναίοι εναπομείναντες του σχολείου μας ομνύουμε, ότι ποτέ δε θα λησμονήσουμε το σχολείο μας, όλα αυτά που μας πρόσφερε και θα έχει πάντα μια θέση στην καρδιά μας» είπαν με μια φωνή πριν πέσουν στις αγκαλιές των δικών τους…
Στη Μαυροπηγή Πτολεμαΐδας επτά χρόνια μετά την αναγκαστική εγκατάλειψη των σπιτιών τους και την αποζημίωσή τους από τη ΔΕΗ, 750 πρώην ιδιοκτήτες ακινήτων στο χωριό – φάντασμα έχουν κληθεί να επιστρέψουν σχεδόν το μισό των χρημάτων που εισέπραξαν από την απαλλοτρίωση και η δημιουργία νέου οικισμού για τη μετεγκατάσταση των κατοίκων καρκινοβατεί. Η Μαυροπηγή σβήστηκε από τον χάρτη ξαφνικά, καθώς η δρομολογημένη μετεγκατάσταση του χωριού χρειάστηκε επισπευστεί το 2011, λόγω επείγουσας κατάστασης. Ένα ρήγμα που είχε εμφανιστεί, εξαιτίας της εξορυκτικής δραστηριότητας της ΔΕΗ, έθετε σε κίνδυνο τον οικισμό και τους κατοίκους, με αποτέλεσμα να απαιτηθεί εκκένωση του οικισμού πριν από την δημιουργία υποδομών στον χώρο όπου θα «μετακόμιζε».
Στην Ακρινή Κοζάνης οι περίπου χίλιοι κάτοικοι μοιάζουν να είναι… «ελεύθεροι πολιορκημένοι». Ο οικισμός έχει περικυκλωθεί από ορυχεία λιγνίτη και αποθέσεις τέφρας. Η επιχείρηση έχει δεσμεύσει την καλλιεργήσιμη γη της Ακρινής, στερώντας από τους κατοίκους το βασικό τους εισόδημα, προκειμένου να εξορύξει τον υπόγειο λιγνίτη, αλλά αρνείται τώρα να απαλλοτριώσει και τον οικισμό, αφού δεν υπάρχουν εκμεταλλεύσιμα αποθέματα κάτω από αυτόν!
Η κατολίσθηση μαμούθ στο ορυχείο Αμυνταίου, που άλλαξε τον χάρτη της περιοχής, συνέβη στις 10 Ιουνίου του 2017 και σόκαρε ακόμα και τα υψηλόβαθμα στελέχη της ΔΕΗ, που είδαν 80 εκατομμύρια κυβικά χώματος να μετακινούνται και να καταρρέουν με πάταγο, καταπλακώνοντας τεράστια μηχανήματα εκσκαφής, χωρίς ευτυχώς ανθρώπινες απώλειες. Η κατολίσθηση σταμάτησε μια «ανάσα» από τα πρώτα σπίτια του χωριού Ανάργυροι, το οποίο ήδη από χρόνια είχε υποστεί φθορές από ρήγμα που διέτρεχε παράλληλα τον οικισμό. Το φαινόμενο επιδείνωσε την κατάσταση, έσχισε στα δύο δρόμους και υποδομές, ενώ προκάλεσε εκτεταμένες ρωγμές σε πολλά σπίτια, καθιστώντας τα, μη κατοικήσιμα. Το χωριό κηρύχτηκε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και περισσότερες από 100 οικογένειες υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Οι 60 εξ αυτών διαμένουν σε διαμερίσματα στην Πτολεμαΐδα, με το κόστος ενοικίου να επιβαρύνει τη ΔΕΗ, ενώ οι υπόλοιποι σε σπίτια δικής τους ιδιοκτησίας σε άλλες περιοχές.
Το κλείσιμο μονάδων της ΔΕΗ, οι απολύσεις σε σταθμούς και ορυχεία και η κατακόρυφη πτώση της παραγωγής έχουν μειώσει και τους ρύπους αλλά έχουν εκτινάξει στα ύψη τους φόβους για το που θα φτάσει η ανεργία σε όλη τη δυτική Μακεδονία που έτσι κι αλλιώς μαστίζεται από την υποαπασχόληση… Η ΔΕΗ προσπαθεί με επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας να κλείσει την ψαλίδα, αλλά κάτι τέτοιο μοιάζει αδύνατο.
«Η δική μας εκτίμηση είναι πως από τις επενδύσεις σε φωτοβολταϊκά και αιολικά πάρκα δεν θα αναπληρώσουν τις θέσεις εργασίας που θα χαθούν. Μπορεί οι επενδύσεις αυτές να είναι σημαντικές αλλά οι θέσεις εργασίας που θα δημιουργηθούν είναι λίγες», επισημαίνει σε κάθε ευκαιρία ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος Τμήμα Δυτικής Μακεδονίας, Δημήτρης Μαυροματίδης και προσθέτει πως πρέπει κάποιος να μετρήσει και τις θέσεις εργασίες που θα χαθούν σε παρεμφερείς με τη δραστηριότητα της ΔΕΗ επιχειρήσεις. Ακόμα και για τη νέα υπερσύγχρονη μονάδα της ΔΕΗ «Πτολεμαΐδα 5» που ξεκίνησε να κατασκευάζεται και για την οποία όλοι ήλπιζαν πως θα μπορούσε να απορροφήσει ακόμα και 3.000 εργαζόμενους, αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα καθώς από την Ε.Ε. εγείρονται αμφισβητήσεις για το έργο.

Πηγή: ethnos.gr

Διαβάστε περισσότερα...

Τετάρτη 28 Αυγούστου 2019

Τη βίαιη αποβολή πρώην ιδιοκτητών από απαλλοτριωθείσες εκτάσεις ζητά η ΔΕΗ- Σε Μαυροπηγή, Κόμανο, Ποντοκώμη – Εκδικάζεται στο Εφετείο η σχετική αίτηση...

Τη διοικητή αποβολή πρώην ιδιοκτητών από απαλλοτριωθείσες εκτάσεις για λογαριασμό της ΔΕΗ, για τις ανάγκες εκμετάλλευσης του Ορυχείου Μαυροπηγής (ΟΔΠΚ1 απαλλοτρίωση, Β΄ Φάση), στις Τοπικές Κοινότητες Μαυροπηγής και Κομάνου του Δήμου Εορδαίας και της Τοπικής Κοινότητας Ποντοκώμης του Δήμου Κοζάνης της Π.Ε. Κοζάνης, ζητά η ΔΕΗ.
Η ΔΕΗ ειδοποιεί ειδικότερα ότι η σχετική αίτηση που έχει καταθέσει στο Εφετείο Δυτικής Μακεδονίας, με την οποία ζητά τη βιαία αποβολή 379 πρώην ιδιοκτητών από τις απαλλοτριωθείσες εκτάσεις, θα εκδικαστεί στις 4 Δεκεμβρίου 2019, ημέρα Τετάρτη και ώρα 11:30 π.μ. ενώπιον του Μονομελούς Εφετείου Δυτικής Μακεδονίας, σημειώνοντας ότι επικυρωμένα αντίγραφα της αίτησης αυτής έχουν τοιχοκολληθεί, σύμφωνα με το νόμο, στα Καταστήματα του Εφετείου Δυτικής Μακεδονίας και των Δήμων Εορδαίας και Ποντοκώμης του Νομού Κοζάνης. Ειδοποιούνται δηλαδή όλοι όσοι κατά των οποίων στρέφεται η αίτηση για να λάβουν γνώση και για τις νόμιμες συνέπειες και για να παραστούν κατά τη συζήτηση της αίτησης αυτής στο Μονομελές Εφετείο Δυτικής Μακεδονίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι η ειδοποίηση αυτή απευθύνεται ονομαστικά σε 376 πρώην ιδιοκτήτες απαλλοτριωθεισών εκτάσεων σε Μαυροπηγή, Κόμανο και Ποντοκώμη, αλλά και προς το Δήμο Εορδαίας, προς τη Δημοτική Επιχείρηση Τηλεθέρμανσης Πτολεμαΐδας (Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου του Δήμου Εορδαίας), καθώς επίσης και προς το Ελληνικό Δημόσιο.
Πάντως στέλεχος της ΔΕΗ που ρωτήθηκε σχετικά από το «e-polemeos.gr» χαρακτήρισε ως «τυπική διαδικασία» την αίτηση της ΔΕΗ για τη διοικητική αποβολή πρώην ιδιοκτητών από απαλλοτριωθείσες εκτάσεις στις Τ.Κ. Μαυροπηγής και Κομάνου Δήμου Εορδαίας και Τ.Κ. Ποντοκώμης Δήμου Κοζάνης, για τις ανάγκες εκμετάλλευσης των Ορυχείων Μαυροπηγής, προκειμένου, όπως είπε, να μπορέσει να γίνει ανεμπόδιστα η εγκατάσταση της ΔΕΗ και η απρόσκοπτη λειτουργία εργασιών εκσκαφής και εξόρυξης λιγνίτη στις εν λόγω απαλλοτριωθείσες εκτάσεις στις προαναφερόμενες κτηματικές περιοχές της Μαυροπηγής, Κομάνου και Ποντοκώμης.

Πηγή: e-ptolemeos.gr

Διαβάστε περισσότερα...

Δευτέρα 12 Αυγούστου 2019

Με τη «βούλα» του Αρείου Πάγου οι επιστροφές αποζημιώσεων στη ΔΕΗ για τους κατοίκους της Μαυροπηγής Εορδαίας...

Επισημοποιήθηκε η απόφαση του Αρείου Πάγου, που εκδόθηκε πρόσφατα, βάσει της οποίας απορρίπτεται η αίτηση αναίρεσης επί της απόφασης του Εφετείου Δυτικής Μακεδονίας, σχετικά με την επιστροφή μέρους του ποσού των αποζημιώσεων που κατέβαλε η ΔΕΗ για την αναγκαστική απαλλοτρίωση των ιδιοκτησιών στους κατοίκους της Μαυροπηγής, και ανέρχεται κατά Μ.Ο., συνολικά στα 35- 37 εκατομμύρια ευρώ περίπου.
Όπως αναφέρει ο Νέος πρόεδρος της Μαυροπηγής Βαγγέλης Καραγεωργίου, το σκεπτικό των αποφάσεων μεταξύ του Πρωτόδικου Δικαστηρίου και του Εφετείου ως προς τον καθορισμό της τιμής μονάδας για τις απαλλοτριώσεις κτισμάτων και οικοπέδων, ήταν διαφορετικό, ενώ, η απόφαση του Εφετείου Δ. Μακεδονίας, όπου προσέφυγε η ΔΕΗ, έφερε, την απόκλιση της τιμής Μονάδας κατά Μ.Ο. στο -34%.
Η έκδοση της επίσημης απόφασης του Αρείου Πάγου προκάλεσε ανησυχία στους κατοίκους και με δεδομένο ότι τα τεκταινόμενα γύρω από τη ΔΕΗ γεννούν προβληματισμό, ο κ. Καραγεωργίου κάνει λόγο για άμεσες αντιδράσεις και την ανάγκη άσκησης πιέσεων.
Έτσι, εντός του τρέχοντος μηνός, θα πρέπει ο Δήμαρχος Εορδαίας Σάββας Ζαμανίδης να καλέσει σε σύσκεψη τους απερχόμενους και επόμενους Αυτοδιοικητικούς- Δημάρχους και Περιφερειάρχες – μαζί και τους Βουλευτές, ώστε να συζητηθεί εκτενώς το θέμα και να αποφασισθεί κοινή πορεία Αγώνα, κάθοδος στην Αθήνα και επίσκεψη στο Υπουργείο Ενέργειας.
Επιπλέον, θα κινηθούν οι προβλεπόμενες, σε ανάλογες περιπτώσεις, διαδικασίες, για προσφυγή κατά της απόφασης, στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια.

Πηγή: kozanlife.gr

Διαβάστε περισσότερα...

Παρασκευή 9 Αυγούστου 2019

Αναδείχθηκε, σήμερα Παρασκευή 9/8, με ποσοστό έκπτωσης 57%, ο προσωρινός ανάδοχος των έργων υποδομής του νέου οικισμού Ποντοκώμης (Β’ Φάση Οδοποιίας – Δίκτυα Υποδομής)...

Σύμφωνα με πληροφορίες του kozan.gr, που παρουσιάζει το θέμα, αναδείχθηκε, σήμερα Παρασκευή 9/8, , με ποσοστό έκπτωσης 57%, ο προσωρινός ανάδοχος των έργων υποδομής του οικισμού Ποντοκώμης (Β’ Φάση Οδοποιίας – Δίκτυα Υποδομής – αρχικός προϋπολογισμός 24 εκατ. ευρώ). Ο ανάδοχος είναι η κοινοπραξία των εταιρειών Δημιουργική Α.Τ.Ε., Τεχνική Ανάπτυξη Α.Τ.Ε.Β.Ε & «ΤΑΛΩΣ Α.Τ.Ε.» Το αντικείμενο του έργου είναι η κατασκευή της Β΄ φάσης τής οδοποιίας του οικισμού, καθώς κι όλων των δικτύων υποδομής του νέου οικισμού Ποντοκώμης, στην περιοχή ΖEΠ Κοζάνης. Θα κατασκευασθούν η εσωτερική και η εξωτερική οδοποιία, καθώς τα δίκτυα υποδομής τής αποχέτευσης ακαθάρτων κι ομβρίων (εσωτερικό και εξωτερικό), του δικτύου ύδρευσης, του δικτύου άρδευσης, του δικτύου τηλεθέρμανσης, του υπογείου τηλεπικοινωνιακού δικτύου και της υπογειοποίησης τού δικτύου υπερυψηλής τάσης. Η έναρξη των εργασιών, εφόσον όλα κυλήσουν ομαλά, σε ό,τι αφορά τυχόν ενστάσεις κτλ., αναμένεται σε περίπου δύο – τρεις μήνες από σήμερα, με χρόνο ολοκλήρωσης των έργων 24 μήνες.

Πηγή: http://kozan.gr

Διαβάστε περισσότερα...

Τετάρτη 7 Αυγούστου 2019

Οδοιπορικό: Ποντοκώμη...

Διαβάστε περισσότερα...

Σάββατο 27 Ιουλίου 2019

Ποντοκώμη project: Η αποφασιστική στιγμή...

PONTOKOMI project: the decisive moment from Pnevma Productions on Vimeo.

"Μόνο όταν αρχίσεις να χάνεις τη μνήμη σου, να θρυμματίζεται και να μένουν κομμάτια, μόνο τότε θα συνειδητοποιήσεις ότι οι αναμνήσεις συνθέτουν τη ζωής μας... Χωρίς τη μνήμη δεν είμαστε τίποτα" (Luis Buñuel Portolés)
"Δεν θα διασώσουμε όλα όσα θα θέλαμε, αλλά θα διασώσουμε πολύ περισσότερα από όλα αυτά που θα είχαν χαθεί εάν δεν προσπαθούσαμε ποτέ" (Sir Peter Scott)
Λίγα μόλις μέτρα από το ορυχείο της ΔΕΗ και τον ΑΗΣ Καρδιάς στον Νομό Κοζάνης βρίσκεται ο οικισμός της Ποντοκώμης. Προκειμένου η ΔΕΗ να εκμεταλλευτεί τον λιγνίτη που βρίσκεται στο υπέδαφος του οικισμού, οι Ποντοκωμίτες καλούνται να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και να μετεγκατασταθούν σε άλλες περιοχές (στην Πτολεμαϊδα, στην Κοζάνη, στον οικισμό της Νέας Ποντοκώμης που ετοιμάζεται ή αλλού).
Το ντοκιμαντέρ "PONTOKOMI project: η αποφασιστική στιγμή" αποτελεί μια προσπάθεια καταγραφής του οικισμού μέσα από τα μάτια των κατοίκων, δίνοντάς τους φωνή να εκφράσουν τις ανησυχίες και τα συναισθήματά τους για τον επικείμενο εκτοπισμό τους.
Το τετράλεπτο αυτό είναι ένα απόσπασμα του μεγάλου μήκους ντοκιμαντέρ που ετοιμάζουμε και για το οποίο αναζητούμε χρηματοδότηση.

Σκηνοθεσία & Επεξεργασία: Ελένη Πνευματικού
Ακούγονται (με τη σειρά): Γιώργος Μιχαηλίδης, Μάκης Μιχαηλίδης, Ανδρέας Αθανασιάδης Κίτσα Βασιλειάδου, Κάλλη Γραμματικοπούλου, Γιώργος Φώτογλου, Ρούλα Μιχαηλίδου, Σταύρος Μιχαηλίδης, Βάσος Βασιλειάδης και η Χορωδία Ποντοκώμης.

Παραγωγή: PNEVMA Productions
© 2019

---------------------------------------------- "You have to begin to lose your memory, if only in bits and pieces, to realize that memory is what makes our lives. Life without memory is no life at all... Our memory is our coherence, our reason, our feeling, even our action. Without it we are nothing.” (Luis Buñuel Portolés)
“We shan’t save all we should like to, but we shall save a great deal more than if we had never tried.” (Sir Peter Scott, WWF Founder)
The settlement of Pontokomi is located a few meters from the PPC's mine and the Steam-Electric Power Factory in the residency of Kozani (western Greece). In order for the Public Power Comany to use the lignite from the subsoil of the settlement, the residents must leave their homes and relocate in other places, near or not.
The documentary "PONTOKOMI project: the decisive moment" is an attempt to capture the residents' thoughts, feelings and emotions about their relocation and the fact that their village is about to be fully and irreversibly destroyed.
This 4 minute documentary is -in a way- a teaser for the feature length documentary we are about to produce, and are currently looking for funding.
Directed & Edited by Eleni Pnevmatikou
We hear the voices of: Giorgos Michailidis, Makis Michailidis, Andreas Athanasiadis, Kitsa Vasiliadou, Kalli Grammatikopoulou, Giorgos Fotoglou, Roula Michailidou, Stavros Michailidis, Vasos Vasiliadis and the Choir of Pontokomi.
Produced by PNEVMA Productions
© 2019

Διαβάστε περισσότερα...

Τετάρτη 24 Ιουλίου 2019

Οι εκτοπισμένοι του λιγνίτη (μέρος δεύτερο)...

Στον οικισμό της Μαυροπηγής, δίπλα στο ορυχείο Νοτίου Πεδίου, οι μπουλντόζες της ΔΕΗ κατεδαφίζουν σπίτια και δημόσια κτίρια. Ο πρώην κοινοτάρχης, Τάσος Εμμανουήλ, μας δείχνει τα χαλάσματα της εκκλησίας και τους τάφους που ξηλώθηκαν πριν λίγες εβδομάδες από το νεκροταφείο. Μία διαδικασία ιδιαίτερα επίπονη για τους πρώην κατοίκους που έπρεπε να μεταφέρουν τους νεκρούς τους στο κοιμητήριο της Πτολεμαΐδας, όταν έλαβαν ειδοποιητήρια που ανέφεραν πως αν δεν προχωρήσει το ορυχείο θα επηρεαστεί η επάρκεια ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας για το καλοκαίρι.
Έπρεπε να μεταφέρουν τους νεκρούς τους στο κοιμητήριο της Πτολεμαΐδας, όταν έλαβαν ειδοποιητήρια που ανέφεραν πως αν δεν προχωρήσει το ορυχείο θα επηρεαστεί η επάρκεια ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας για το καλοκαίρι.
«Όλες οι αναμνήσεις από τα παιδικά χρόνια είναι εδώ και μάλιστα σε τοπία που δεν υπάρχουν πια. Όλη η έκταση του ορυχείου που βλέπετε ήταν το δάσος του χωριού που εμείς μεγαλώσαμε σαν πιτσιρικάδες, εκεί γιορτάζαμε τις πρωτομαγιές, εκεί ήταν το γήπεδο. Ο οικισμός πορεύτηκε για χιλιετίες, πέρασε πολέμους και τελικά διαλύθηκε στο βωμό της ανάπτυξης» λέει ο Τάσος Εμμανουήλ.

Όπως εξηγεί ο πρώην κοινοτάρχης, δεν έχουν εγκαταλείψει όλοι οι κάτοικοι το χωριό. Ένα ζευγάρι ηλικιωμένων αρνούνται να φύγουν από το σπίτι τους και ζουν χωρίς ρεύμα και νερό, όπως και μία οικογένεια κτηνοτρόφων. «Είναι δύο αδέρφια, ασχολούνται με την κτηνοτροφία και μένουν εδώ με την μάνα τους που είναι άρρωστη. Φροντίζουν το κοπάδι και τη μάνα τους χωρίς ρεύμα και νερό. Είναι σε ηλικία που αν εργάζονταν στη ΔΕΗ θα είχαν βγει στη σύνταξη, αλλά τώρα, αν δεν δουλέψουν με το κοπάδι, δεν έχουν καμία εναλλακτική. Βλέπετε η ανάπτυξη ήρθε αλλά όχι για όλους».
Ο Νίκος ετοιμάζεται να βγάλει τα ζώα για βοσκή. «Έχω πάνω από τριακόσια κατσίκια και ασχολούμαι αποκλειστικά με αυτά. Ήταν του πατέρα μου, ο οποίος συγχωρέθηκε το 2009. Μετά οι δουλειές άρχισαν να σπάνε, πηγαίναμε στους εργολάβους της ΔΕΗ δεξιά αριστερά, δεν ήταν σταθερή η δουλειά και κρατήσαμε τα ζώα» λέει στο Solomon MAG.
Η μάνα μου είναι μεγάλη σε ηλικία και δεν θέλει να φύγει. Αν την πάω στο άλλο χωριό θα τη χάσουμε πιο νωρίς. Θα τη φάει η μοναξιά.
Με τα χρήματα που πήρε από την αποζημίωση για τη μετεγκατάσταση του οικισμού αγόρασε σπίτι σε ένα διπλανό χωριό για να μπορεί να αποθηκεύει το γάλα από τα κατσίκια. Η ζωή και η δουλειά του όμως παραμένουν στη Μαυροπηγή. «Η μάνα μου είναι μεγάλη σε ηλικία και δεν θέλει να φύγει. Αν την παω στο άλλο χωριό θα τη χάσουμε πιο νωρίς. Θα τη φάει η μοναξιά. Εδώ κάποια στιγμή θα σταματήσω για λίγο τη δουλειά, θα πεταχτώ πέντε λεπτά να τη δω. Αν είναι στο άλλο χωριό δεν θα μπορώ να το κάνω. Είναι δύσκολη η δουλειά, είμαι στο πόδι όλη μέρα».


«Ζητάνε πίσω τις αποζημιώσεις»
Ο Νίκος και οι υπόλοιποι πρώην κάτοικοι της Μαυροπηγής καλούνται να επιστρέψουν ένα μεγάλο μέρος των αποζημιώσεων που έλαβαν από τη ΔΕΗ για να φύγουν από τον οικισμό. «Πήραμε 75 εκατομμύρια και τώρα μας ζητάνε πίσω το 47%» υποστηρίζει ο Τάσος Εμμανουήλ, διευκρινίζοντας πως η εταιρεία προσέβαλε την πρωτόδικη απόφαση που όριζε την προσωρινή τιμή μονάδας και πέτυχε σημαντική μείωση στον Άρειο Πάγο.
Από πλευράς της η ΔΕΗ υποστηρίζει ότι αυτή είναι μια διαδικασία που πάντα ακολουθείται, όμως ο Τάσος Εμμανουήλ κάνει λόγο για ανακολουθία της επιχείρησης και της πολιτείας απέναντι στους κατοίκους ενός οικισμού που στις τελευταίες εκλογές είχε 1039 ψηφοφόρους. «Δεν επιλέξαμε εμείς πότε θα φύγουμε. Αφήσαμε τα σπίτια μας υπό την απειλή ενός ρήγματος που είχε προκληθεί από τη δραστηριότητα του ορυχείου. Εκπρόσωπος της επιχείρησης είχε έρθει στον οικισμό την περίοδο που είχαν δημιουργηθεί αυτά τα προβλήματα και βρέθηκαν δώδεκα στελέχη της εταιρείας κατηγορούμενα μετά από αυτόκλητη εισαγγελική παρέμβαση. Τότε μας έλεγαν ότι επειδή δεν έχουν εκδικαστεί οι αποζημιώσεις, έχουν οι ίδιοι αποτιμήσει το 50% και το υπόλοιπο που θα λάβουμε είναι αυτό που θα ορίσει το δικαστήριο ως προσωρινή τιμή μονάδος. Εισέπραξαν λοιπόν οι κάτοικοι τα χρήματα, άδειασαν βεβιασμένα τον οικισμό και κατόπιν η επιχείρηση προσέφυγε στο εφετείο για τον προσδιορισμό της τελικής τιμής μονάδος. Να σημειωθεί ότι τα στελέχη της αθωώθηκαν επειδή κατέβαλαν αυτά τα χρήματα. Και κάτοικοι που τα εισέπραξαν και αγόρασαν σπίτια υπό πίεση, τώρα κινδυνεύουν να χάσουν για ακόμα μια φορά τις περιουσίες τους».
Η οικογένεια του Τάσου είχε σπίτια και καταστήματα στο κέντρο της κοινότητας: «Αυτό εδώ το οικόπεδο ήταν της γιαγιάς μου, το κληρονόμησε από τον πατέρα της, που το 1900 είχε δουλέψει στην Αμερική και με τα χρήματα που έβγαλε το αγόρασε από τον Τζαμάλ Μπέη, έναν Τούρκο που έμενε εδώ. Και τώρα το αγοράζουν με 25 ευρώ. Στο βωμό της ανάπτυξης. Ποια είναι η ανάπτυξη όταν θα φύγει η ΔΕΗ και θα πρέπει σε λίγα χρόνια ο πληθυσμός των πόλεων να συρρικνωθεί βίαια διότι οι κάτοικοι δεν θα έχουν δουλειά; Αυτή είναι η ανάπτυξη; Τα προσχήματα; Το φαίνεσθαι; Αυτό είμαστε;».

Πώς γίνεται νομάρχης να έχει την ιδιότητα του διευθυντή απαλλοτριώσεων στη ΔΕΗ;
Ο πρώην κοινοτάρχης και λογιστής στο επάγγελμα κάνει λόγο για δεσπόζουσα θέση της ΔΕΗ στην περιοχή και κατάληψη κάθε θέσης εξουσίας στην τοπική αυτοδιοίκηση και την κεντρική πολιτική σκηνή. «Μπορούν να το κάνουν αυτό γιατί ακόμα μπορούν και τάζουν τις οκτάμηνες συμβάσεις εργασίας» τονίζει επισημαίνοντας ότι αυτό εμπεριέχει σύγκρουση συμφερόντων που ο ίδιος είχε καταγγείλει στον Ευρωπαίο Επίτροπο Περιβάλλοντος. «Πώς γίνεται νομάρχης να έχει την ιδιότητα του διευθυντή απαλλοτριώσεων στη ΔΕΗ; Ποια είναι η θέση του, να υπερασπίζεται τα συμφέροντα των ανθρώπων που τον εξέλεξαν ή να προσπαθεί να μειώσει τα τμήματα των απαλλοτριώσεων; Πώς γίνεται διευθυντικό στέλεχος της επιχείρησης επιφορτισμένο με το έργο της τήρησης των περιβαλλοντικών όρων να έχει τη διπλή ιδιότητα του αιρετά εκλεγμένου νομαρχιακού συμβούλου υπεύθυνου του τμήματος πολεοδομίας περιβάλλοντος, το οποίο ήταν επιφορτισμένο για λογαριασμό της πολιτείας να επιβλέπει την τήρηση των περιβαλλοντικών όρων. Γιάννης πίνει Γιάννης κερνάει!»

Η ζωή στο χείλος του γκρεμού
Ακόμα ένας οικισμός που εκκενώθηκε έκτακτα είναι οι Ανάργυροι, ένα χωριό σε απόσταση 16 χιλιομέτρων από την Πτολεμαΐδα, δίπλα στο ορυχείο και τον ΑΗΣ Αμυνταίου. Στις 10 Ιουνίου του 2017, o Άκης Πινόπουλος ξεκίνησε από το χωριό με το αγροτικό φορτηγό του πατέρα του που ήταν γεμάτο τριφύλλι από τα κτήματά τους. Για να φτάσει στον προορισμό του διέσχισε τον κεντρικό δρόμο που περνούσε δίπλα από το ορυχείο Αμυνταίου. Όταν επέστρεψε διαπίστωσε έκπληκτος ότι ο δρόμος δεν υπήρχε. Λίγη ώρα πριν, ο πρόεδρος του χωριού Γιώργος Τσισμαλίδης άκουσε έναν εκκωφαντικό θόρυβο. «Γυρίζω κάτω και βλέπω το ορυχείο να καταρρέει. Δεν μπορώ να σου περιγράψω πώς ένιωσα. Είμαι υπάλληλος της ΔΕΗ, εκεί μέσα είναι η δουλειά μου. Από τη μια να βλέπω το βουνό να φεύγει και να καταπλακώνουν το χώρο που εργάζομαι κι από την άλλη να κοιτάζω το χωριό μου, το σπίτι μου και να λέω τι θα απογίνουμε;»
Η κατολίσθηση 80 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων χώματος κατά τύχη δεν κόστισε ανθρώπινες ζωές. Η τάφρος που δημιουργήθηκε έφτασε 300 μέτρα από τα πρώτα σπίτια των Αναργύρων. Σήμερα έχει αμβλυνθεί με αναβαθμίδες που έχουν δημιουργηθεί, όμως όλα τα σπίτια έχουν κριθεί ακατάλληλα και επικίνδυνα. Οι κάτοικοι μένουν προσωρινά σε διαμερίσματα στην Πτολεμαΐδα που έχουν νοικιαστεί γι’ αυτό το σκοπό με έξοδα της ΔΕΗ, ωστόσο πληρώνουν ακόμα ΕΝΦΙΑ για τα «κόκκινα» σπίτια τους στο χωριό, ενώ είκοσι περίπου οικογένειες παραμένουν στον οικισμό με δική τους ευθύνη. «Τα ενοίκια καλά έκαναν και τα έδωσαν και έφυγαν αυτοί που δεν έχουν δουλεια εδώ. Υπάρχουν όμως και είκοσι οικογένειες που δεν μπορούμε να φύγουμε. Κάποιοι είμαστε κτηνοτρόφοι και γεωργοί. Και το μισό χωριό να πέσει, εμείς δεν μπορούμε να φύγουμε» είπε ο Γιώργος Πινόπουλος.
Με αυτό που έγινε με πέθανε κι ο σύζυγος. Άγχος άγχος πώς θα φύγουμε πώς θα πάμε στην Πτολεμαΐδα.
«Το σπίτι μου είναι στην κόκκινη ζώνη. Φοβάμαι αλλά που να πάω; Έχω μηχανήματα, χωράφια, πρόβατα, η Πτολεμαΐδα είναι 16 χιλιόμετρα μακριά, πρέπει να πηγαινοέρχεσαι όλη μέρα» πρόσθεσε ο Μιχάλης Μπίτας.
Το σπίτι της Αλεξάνδρας Αμανατίδου, βρίσκεται λίγα μέτρα από το γκρεμό. «Τον χειμώνα κάθομαι στην Πτολεμαΐδα και κάνω υπομονή πότε θα έρθει το καλοκαίρι να πάω στο χωριό. Έχει ένα σχίσμα μέσα το σπίτι, είναι ακατάλληλο, αλλά τι να κάνω; Να αφήσω τον παράδεισο να κάτσω στα τέσσερα ντουβάρια;» είπε στο Solomon MAG η ηλικιωμένη γυναίκα που μετά την κατολίσθηση έχασε και τον σύζυγό της. «Με αυτό που έγινε με πέθανε κι ο σύζυγος. Άγχος άγχος πώς θα φύγουμε πώς θα πάμε στην Πτολεμαΐδα. Ξέρεις τι κόπο κάναμε για να χτίσουμε αυτό το σπίτι; Από φτώχεια ξεκινήσαμε, δεν είχαμε λεφτά, με τη δουλειά μας τα καταφέραμε, μαραγκός ήταν ο σύζυγος. Είχαμε και 30 στρέμματα εκεί που έγινε το ορυχείο, καλλιεργούσαμε τριφύλλια, αλλά τα απαλλοτριώσανε κι εκείνα, τα πήραν και ούτε το παιδί μας το πήραν στη δουλειά. Σπούδασε ηλεκτρολόγος και είναι άνεργος».
Το σπίτι της Αλεξάνδρας Αμανατίδου στην «κόκκινη ζώνη».
Τα περισσότερα κτίρια στους Αναργύρους είχαν ρωγμές πολύ πριν τη 10η Ιουνίου του 2017 καθώς η περιοχή βίωνε κατά καιρούς (μικρότερα) φαινόμενα εδαφικών υποχωρήσεων. Μελέτες που πραγματοποίησε η ΔΕΗ και το υπουργείο Περιβάλλοντος έδειξαν ότι αυτό οφείλεται σε ένα πολυπαραγοντικό και σύνθετο φυσικό φαινόμενο, το οποίο η εταιρεία δεν μπορούσε να προβλέψει.
Μεταγενέστερο πόρισμα του Συνηγόρου του Πολίτη ωστόσο, επισημαίνει ότι η ΔΕΗ είχε στα χέρια της από το 2010 μελέτη του Ινστιτούτου Γεωτεχνικών και Μεταλλευτικών Ερευνών που συμπέραινε πως για να μην διευρυνθεί η ήδη πληγείσα από τα φαινόμενα εδαφικών υποχωρήσεων περιοχή «θα πρέπει να μην ανορυχθεί καμία νέα γεώτρηση και να μην προωθηθεί το μέτωπο των εκσκαφών». Όπως αναφέρει το ίδιο πόρισμα, η εταιρεία δεν απέστειλε τα συμπεράσματα της εν λόγω μελέτης στο υπουργείο Περιβάλλοντος και συνέχιζε τη λειτουργία του ορυχείου χωρίς λήψη προληπτικών μέτρων και χωρίς εγκεκριμένους περιβαλλοντικούς όρους.
Το ορυχείο Αμυνταίου μετά την κατολίσθηση.
Στο καφενείο του χωριού, ο ιδιοκτήτης και πρώην πρόεδρος της κοινότητας Βασίλης Σωτηρόπουλος εξηγεί το σύνθετο φυσικό φαινόμενο με απλά λόγια: «Το χωριό μας βρίσκεται σε πλαγιά πάνω από ένα ορυχείο. Τι το συγκρατεί; Το έδαφος και ο υδροφόρος ορίζοντας. Όταν τραβάς τα νερά για να κάνεις εξόρυξη τι θα γίνει; Εδαφικές υποχωρήσεις. Κάποιοι ήθελαν να το περάσουν ως φυσικό φαινόμενο αλλά είναι ο τρόπος που λειτουργεί το ορυχείο. Είναι δυνατόν να σκάβεις 250 μέτρα οριζόντια; Έπρεπε πριν από χρόνια να “σηκώσουν” το χωριό για να απλωθεί το ορυχείο».
Μας έλεγαν ψέματα. Ότι δεν φταίει η ΔΕΗ, ότι είναι φυσικό φαινόμενο. Δεν είναι φυσικό φαινόμενο είναι προκλητή κατολίσθηση με ευθύνη της ΔΕΗ.
Ο Γιώργος Θεοδωρίδης δούλεψε 27 χρόνια μέσα σε αυτό το ορυχείο. «Ήταν γεμάτο ρήγματα και δεν ένοιαζε κανέναν αν σπάσει εκείνο το κομμάτι και φύγω στο γκρεμό 25 μέτρα βάθος», περιγράφει στο Solomon MAG. «Ένα χρόνο πριν τους έλεγα ότι δεν πάμε καλά. Εκεί που έγινε η κατολίσθηση ρίχνανε κάθε μέρα χαλίκια για να σταθεροποιήσουν το έδαφος και να περνάνε οι εργαζόμενοι. Κι εδώ στο χωριό μπαλώνανε τους δρόμους να μην φαίνονται οι ρωγμές. Μας έλεγαν ψέματα. Ότι δεν φταίει η ΔΕΗ, ότι είναι φυσικό φαινόμενο. Δεν είναι φυσικό φαινόμενο είναι προκλητή κατολίσθηση με ευθύνη της ΔΕΗ».
Το καφενείο των Αναργύρων.
Καθώς οι εν λόγω κίνδυνοι είχαν διαπιστωθεί από το 2007, ο νόμος 3937 του 2011 προέβλεπε μετεγκατάσταση του οικισμού με ισομερισμό της σχετικής δαπάνης μεταξύ του κράτους και της ΔΕΗ. Ωστόσο, ο νόμος του 2017 που θέσπισε την αναγκαστική απαλλοτρίωση του οικισμού μετακύλησε τη δαπάνη εξ ολοκλήρου στο ελληνικό δημόσιο. Αυτό σημαίνει ότι οι κάτοικοι πιθανότατα θα λάβουν λιγότερα χρήματα ως αποζημίωση από τα 42 εκατομμύρια ευρώ που βρίσκονται αυτή τη στιγμή στο ταμείο της περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας γι’ αυτό το σκοπό.
«Εγώ μπήκα στο σπίτι το 1991. Με αυτό το σπίτι, με υπόγειο, στάβλο για τα ζώα, αποθήκες, βγαίνει μια γενιά, 50 χρόνια ζει μια οικογένεια άνετα. Ποιος θα μας το αποζημιώσει αυτό; Πάνε τα χωράφια μας πάνε και τα λεφτά μας» λέει ο Μιχάλης Μπίτας.
Ο ιδιοκτήτης του καφενείου Βασίλης Σωτηρόπουλος έχει συγκεντρώσει πλήθος παλιών φωτογραφιών για να μείνει κάτι ως μνήμη από το χωριό.
Επιστροφή στην καταπονημένη γη
Πλέον το ορυχείο του Αμυνταίου υπολειτουργεί. Σύμφωνα με τον πρώην εργαζόμενο εκεί, Γιώργο Θεοδωρίδη, η παραγωγή έχει περιοριστεί σε κάποιες χιλιάδες κυβικά μέτρα λιγνίτη την ημέρα από εκατομμύρια που ήταν κάποτε.
Δεν υπάρχει χειρότερο πράγμα από το να δουλεύεις σε ορυχείο. Στα 10 μέτρα δεν έβλεπες από τη σκόνη. Θα δεις λίγους ανθρώπους να βγαίνουν μέσα από το ορυχείο υγιείς. Εγώ έχω κάνει δύο μπαλονάκια, έχω υπέρταση από το στρες και είμαι 56 ετών.
Παράλληλα, ο παρακείμενος λιγνιτικός σταθμός Αμυνταίου, ένας από τους πιο ρυπογόνους της Ευρώπης, έχει πάρει μια παράτυπη διάρκεια ζωής 14.500 ωρών λειτουργίας τις οποίες χρησιμοποιεί κυρίως τους χειμερινούς μήνες για τηλεθέρμανση, ενώ οι περιβαλλοντικές οργανώσεις Green Tank και ClientEarth έχουν προσφύγει στο ΣτΕ ζητώντας άμεση παύση της λειτουργίας του. Για τους κατοίκους των Αναργύρων, όμως, που τόσα χρόνια είχαν τη ΔΕΗ ως βασικό μοντέλο εργασίας, ο περιορισμός των δραστηριοτήτων της εταιρείας είναι δίκοπο μαχαίρι.
«Δεν υπάρχει χειρότερο πράγμα από το να δουλεύεις σε ορυχείο. Στα 10 μέτρα δεν έβλεπες από τη σκόνη. Θα δεις λίγους ανθρώπους να βγαίνουν μέσα από το ορυχείο υγιείς. Εγώ έχω κάνει δύο μπαλονάκια, έχω υπέρταση από το στρες και είμαι 56 ετών» περιγράφει ο Γιώργος Θεοδωρίδης και προσθέτει: «Εδώ από πάνω ήταν το μικρό ορυχείο το λεγόμενο. Καιγόντουσαν τα κάρβουνα και τα εισέπνεε όλο το χωριό. Έχουν πεθάνει νέα παιδιά 16, 20, 30 χρονών από αυτό το πράγμα». Στην ερώτηση πού απασχολούνται σήμερα τα νέα παιδιά της περιοχής ο Γιώργος φέρνει ως παράδειγμα τα δικά του. «Έχω τέσσερα παιδιά, οι τρεις ηλεκτρολόγοι, δεν δουλεύει κανένα πουθενά. Η κόρη μου πρόλαβε και έκανε τρία οκτάμηνα χειρίστρια σε κατοτροχό, σε ένα από τα μεγάλα τα μηχανήματα. Πλέον έχει 6 χρόνια να μπει άνθρωπος εκεί μέσα. Μας καταστρέψανε και δουλειά δεν έχουν τα παιδιά μας, πάνε σε καμιά καφετέρια, σε καμιά ταβέρνα να βγάλουν λιγα μεροκαματα την εβδομάδα. Η περιοχή βλέπετε στηριζόταν αποκλειστικά στη ΔΕΗ. Και τα μαγαζιά από τους μισθούς της ΔΕΗ δουλεύανε. Ξέρεις κανέναν αγρότη κτηνοτρόφο να βγαίνει και να ξοδεύει, οι μόνοι που μπορούσαν να ξοδέψουν ήταν οι ΔΕΗτζιδες».
Οι δραστηριότητες του ορυχείου Αμυνταίου έχουν περιοριστεί μετά την κατολίσθηση.
Σήμερα, οι κάτοικοι στρέφονται ξανά στις αγροτοκτηνοτροφικές εργασίες, όμως η απαλλοτρίωση 17.000 στρεμμάτων για τις ανάγκες του ορυχείου και οι επιπτώσεις της ίδιας της εξορυκτικής δραστηριότητας στα εναπομείναντα εδάφη τους δημιουργούν δυσκολίες.
Ο Γιώργος Πινόπουλος, μας συστήθηκε ως ένας από τους «καθαρούς» αγρότες του χωριού: «Η κρίση μας έκανε όλους να ψαχνόμαστε. Εδώ στον κάμπο δεν είχε ούτε ένα δέντρο. Τώρα άλλος έβαλε ροδάκινα, άλλος έβαλε μύρτιλλα, άλλος έχει μέλι στέλνει στο εξωτερικό, ο γιος μου έβαλε καρύδια. Και στη ΔΕΗ να δουλεύεις πλέον δεν φτάνουν τα χρήματα. Ο γιος μου δουλεύει για 1000 ευρώ, ενώ παλιά δούλευαν για 2500. Αν δεν άνοιγε αυτό το ορυχείο, το χωριό μας θησαύριζε από τα χωράφια. Εγώ έβγαζα καλά χρήματα από τα τέφλα από το 1979 μέχρι και το 1988. Από εκεί και ύστερα, τέρμα τα νερά, τέρμα και τα χωράφια. Στα 7 μέτρα βγάζαμε νερό και τώρα κάνουμε γεωτρήσεις για να πάμε στα 250».
Ο Γιώργος Πινόπουλος μας δείχνει την κοστοβόρα γεώτρηση που έχει εγκαταστήσει προκειμένου να μπορεί να ποτίζει τα χωράφια του
Ο πρόεδρος της κοινότητας, ο οποίος εργάζεται στο ορυχείο για την αποστράγγιση των υδάτων εξηγεί στο Solomon MAG ότι το νερό βγαίνει από το ορυχείο με αντλίες που έχουν τοποθετηθεί περιμετρικά και πέφτει σε ένα κεντρικό κανάλι που το οδηγεί στη λίμνη Πετρών κι από εκεί στη λίμνη Βεργορίτιδα. «Αφού κάνει η ΔΕΗ γεωτρήσεις για να αποστραγγίσει το νερό στο ορυχείο και να μπορέσει να βγάλει το λιγνίτη, γιατί δεν μας το δίνει να ποτίσουμε τα χωράφια μας;» διερωτάται ο Γιώργος. «Μήπως επειδή έχει κόστος; Τώρα το κόστος το επωμιζόμαστε εμείς».
Ο εγγονός του Γιώργου Πινόπουλου είναι ένα από τα δύο τελευταία παιδιά που μένουν στη χωριό.
Ο Μωυσής, είναι υπάλληλος της ΔΕΗ εδώ και 30 χρόνια, ωστόσο δουλεύει και τα κτήματα που κληρονόμησε από τον πατέρα του. «Ο πατέρας μου από το ‘73 είχε κτηνοτροφική μονάδα με 250 αγελάδες μαζί με τον αδερφό του και 2.000 στρέμματα γης. Το ‘93 άρχισαν οι δουλειες να μην πηγαίνουν καλά. Ευτυχώς τον πήραν στη ΔΕΗ και έβγαλε μια σύνταξη. Εμένα η βασική μου δουλειά είναι στον ΑΗΣ. Πηγαινοέρχομαι στην Πτολεμαΐδα. Διαφορετικά δεν βγαίνει».
Θυμάμαι κάναμε απεργίες να μην έρθει το φυσικό αέριο. Ήταν μεγάλο λάθος για την περιοχή. Αποδείχθηκε τώρα όμως. Τότε λέγαμε θα έρθει το φυσικό αέριο και τι θα γίνουν τα ορυχεία. Τώρα αποδείχθηκε ότι είναι λάθος.
Ο Μωυσής έχει τρία παιδιά, έναν γιο 17 ετών που ασχολείται με τη μουσική τον οποίο αποκαλεί «καλλιτέχνη», μία κόρη που θέλει να σπουδάσει νομική και ακόμα μία που -όπως λέει ο ίδιος- δεν τα πάει και τόσο καλά με τα γράμματα. «Εγώ τους λέω να κάνουν αυτό που αγαπάνε κι εγώ είμαι εδώ. Δεν ξέρω τι θα γίνει τώρα που συρρικνώνεται η ΔΕΗ. Η Πτολεμαΐδα και η Κοζάνη ακόμα έχουν χρήματα γιατί παίρνουν καλές συντάξεις. Όμως τα παιδιά σπουδάζουνε και μετά δουλεύουν σερβιτόροι. Πριν 10 χρόνια που δούλευα στον ΑΗΣ Πτολεμαΐδας, θυμάμαι κάναμε απεργίες να μην έρθει το φυσικό αέριο. Ήταν μεγάλο λάθος για την περιοχή. Αποδείχθηκε τώρα όμως. Τότε λέγαμε θα έρθει το φυσικό αέριο και τι θα γίνουν τα ορυχεία. Τώρα αποδείχθηκε ότι είναι λάθος».
Ο Μωυσής εργάζεται στη ΔΕΗ και παράλληλα εκμεταλλεύεται τη γη που κληρονόμησε από τον πατέρα του.
Μετά τον λιγνίτη

Η αξιοποίηση του λιγνίτη της Δυτικής Μακεδονίας διασφάλισε στην Ελλάδα ενεργειακή αυτονομία που ήταν κρίσιμη κατά τις μεταπολεμικές δεκαετίες και συνέβαλε σημαντικά στην ανάπτυξη της τοπικής και εθνικής οικονομίας.
Η εξόρυξη και η καύση του λιγνίτη στους Ατμοηλεκτρικούς Σταθμούς έχει ολέθριες συνέπειες για τον άνθρωπο και το περιβάλλον που ουδέποτε συνυπολογίστηκαν σε καμία οικονομοτεχνική μελέτη.
Παράλληλα όμως, η μονοκαλλιέργεια αυτού του ορυκτού καυσίμου στέρησε από τον τόπο αυτόν την ανάπτυξη άλλων παραγωγικών τομέων και αναδιαμόφωσε τον πολιτικό, κοινωνικο και οικονομικό ιστό της περιοχής γύρω από την κάποτε πανίσχυρη ΔΕΗ.
Η εξόρυξη και η καύση του λιγνίτη στους Ατμοηλεκτρικούς Σταθμούς έχει ολέθριες συνέπειες για τον άνθρωπο και το περιβάλλον που ουδέποτε συνυπολογίστηκαν σε καμία οικονομοτεχνική μελέτη. Αν είχε υπολογιστεί για παράδειγμα το κόστος της καταστροφής του υδροφόρου ορίζοντα ή η επιβάρυνση του δημόσιου συστήματος υγείας από τις επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων, τότε πιθανώς να μπορούσαμε να πούμε με αριθμούς ότι το κόστος της λιγνιτικής κιλοβατώρας ήταν ασύμφορο πολύ πριν το αυξήσει ο φόρος εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα που επέβαλε η αυστηροποίηση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας.
Αν η ΔΕΗ αύριο εκλείψει από την Δυτική Μακεδονία, δεν υπάρχει δραστηριότητα που να μπορεί να αναπληρώσει τις θέσεις εργασίας και το εισόδημα που θα χαθεί. Μια περιοχή ολόκληρη θα βυθιστεί στη φτώχεια και την ανεργία.
«Με τα σημερινά δεδομένα στην παραγωγή Ηλεκτρικής Ενέργειας και αυτά τα επίπεδα φόρου διοξειδίου του άνθρακα τη ΔΕΗ δεν την συμφέρει πλέον να κρατά λιγνιτική παραγωγή» είπαν στο Solomon MAG στελέχη της επιχείρησης και πρόσθεσαν πώς αν αυτή κρατηθεί για εθνικές ανάγκες η πολιτεία πρέπει να την στηρίξει και να την επιβαρυνθεί. «Πέραν όμως των εθνικών αναγκών υπάρχουν και οι ανάγκες των περιοχών που δραστηριοποιείται η ΔΕΗ» συμπλήρωσαν. «Αν η ΔΕΗ αύριο εκλείψει από την Δυτική Μακεδονία, δεν υπάρχει δραστηριότητα που να μπορεί να αναπληρώσει τις θέσεις εργασίας και το εισόδημα που θα χαθεί. Μια περιοχή ολόκληρη θα βυθιστεί στη φτώχεια και την ανεργία. Κατά την άποψή μας δεν υπάρχει μεγαλύτερη μόλυνση του περιβάλλοντος από τη φτώχεια και την ανεργία».
«Ο λιγνίτης βρίσκεται ένα βήμα πριν το οριστικό τέλος του» μας είπε από πλευράς του o Σταύρος Μαυρογένης, Υπεύθυνος Τομέα Κλιματικής και Ενεργειακής Πολιτικής του WWF Ελλάς. «Το δίλημμα που προκύπτει είναι αν η μετάβαση στη μεταλιγνιτική περίοδο θα είναι βίαιη ή δίκαιη για τους εργαζομένους και την τοπική κοινωνία της Δυτικής Μακεδονίας. Μιας περιφέρειας που θυσιάστηκε τις τελευταίες δεκαετίες στο βωμό του εξηλεκτρισμού της χώρας και έχει κάθε δικαίωμα να μην οδηγηθεί στην οικονομική δυσπραγία και το κοινωνικό αδιέξοδο». Ο κύριος Μαυρογένης επεσήμανε δύο μελέτες που έχει εκπονήσει το WWF σύμφωνα με τις οποίες, υπάρχουν 12 βιώσιμες εναλλακτικές οικονομικές δραστηριότητες που βγάζουν από τον οικονομικό μαρασμό τις λιγνιτικές περιοχές και τις οδηγούν στη μετά τον λιγνίτη εποχή, ανοίγοντας ταυτόχρονα έναν νέο ενεργειακό δρόμο για ολόκληρη τη χώρα.
Ο λιγνίτης εξορύχθηκε και κάηκε για να στηρίξει την ανάπτυξη της χώρας τα τελευταία 50 χρόνια. Άρα η μετάβαση είναι μια εθνική υπόθεση και έτσι αντιμετωπίζεται σε πολλές περιοχές της Ευρώπης.
Ο Λευτέρης Ιωαννίδης, όταν ανέλαβε δήμαρχος Κοζάνης το 2015, συγκάλεσε μια άτυπη ομάδα συνεργατών από επιστημονικούς και άλλους φορείς της περιοχής η οποία ασχολήθηκε με το ζήτημα της δίκαιης μετάβασης. Στο τέλος της θητείας του επιχειρεί έναν απολογισμό: «Ξεκινήσαμε επαφές με την Ευρωπαϊκή Ένωση για να δούμε ποιες είναι οι εξελίξεις εκει, καθώς το ζήτημα της μετάβασης δεν είναι ελληνικό αλλά ευρωπαϊκό. Έτσι, σήμερα έχουμε θεσμοθετημένο Εθνικό Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης το οποίο υπολογίζεται σε 30 εκατομμύρια ευρώ ετησίως για την περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης. Βεβαίως πρέπει να μεγαλώσει και να επεκταθεί μέχρι το 2030 ενώ παράλληλα η δίκαιη μετάβαση θα πρέπει να αποτελέσει έναν από τους άξονες του νέου ΕΣΠΑ. Σε κάθε περίπτωση, έχουν γίνει κι άλλα βήματα. Η Δυτική Μακεδονία είναι περιφέρεια πιλότος στην πρωτοβουλία της Κομισιόν Coal Platform για να έχει μία σύμβαση με την Παγκόσμια Τράπεζα, η οποία εκπονεί ένα σχέδιο για την επόμενη μέρα. Και πολύ σημαντικό θεωρώ το γεγονός ότι αναδείξαμε το ζήτημα της μετάβασης σε εθνικό θέμα. Ο λιγνίτης εξορύχθηκε και κάηκε για να στηρίξει την ανάπτυξη της χώρας τα τελευταία 50 χρόνια. Άρα η μετάβαση είναι μια εθνική υπόθεση και έτσι αντιμετωπίζεται σε πολλές περιοχές της Ευρώπης».
Ο κύριος Ιωαννίδης επισημαίνει ότι σε ανάλογες περιπτώσεις στην Ευρώπη οι αντίστοιχες ΔΕΗ είχαν τον έλεγχο και την ευθύνη της αποκατάστασης της περιοχής και έπαιξαν καταλυτικό ρόλο στη διαβούλευση με τις τοπικές κοινωνίες για το ποια θα είναι η επόμενη μέρα. «Εδώ δεν ξέρουμε ποια θα είναι η επόμενη μέρα της ΔΕΗ. Και είμαι πεπεισμένος ότι αν η νέα κυβέρνηση πρέπει να σώσει τη ΔΕΗ, πρέπει παράλληλα να σώσει και την περιοχή, αυτά τα πράγματα πρέπει να πάνε μαζί» λέει χαρακτηριστικά.
Από πλευράς τους τα στελέχη της ΔΕΗ στη Δυτική Μακεδονία με τα οποία συνομίλησε το Solomon MAG εξέφρασαν την πρόθεση της επιχείρησης να στηρίξει όσο μπορεί την περιοχή. «Έχουμε τις εκτάσεις και το knowhow γι αυτό η προηγούμενη διοίκηση πήρε πρωτοβουλίες σχετικά με τα αρωματικά και θεραπευτικά φυτά που είναι η καλύτερη επένδυση για να κάνει κανείς αυτή την περίοδο. Η ΔΕΗ είναι διατεθειμένη να δείξει στους ανθρώπους ότι υπάρχει αυτή η εναλλακτική, το πρόβλημα είναι ότι λίγοι ενδιαφέρονται να την ακολουθήσουν. Η ΔΕΗ σταθερά εδώ και πολύ καιρό συμμετέχει στο coal platform υποστηρίζοντας την δίκαια μετάβαση στην μεταλιγνιτική εποχή».

Διαβάστε περισσότερα...
 
back to top