Είναι υποχρέωση της ΔΕΗ να πληρώσει το αυξημένο κόστος ύδρευσης...

Με αφορμή τη συζήτηση στο Δημοτικό Συμβούλιο για την τιμολόγηση του νερού, υπενθυμίζουμε ότι το θέμα δεν μπορεί να το αντιμετωπίζουμε όπως οι άλλοι Δήμοι της χώρας, καθόσον η υδροδότηση της Κοζάνης συνδέεται άμεσα με τις εξορυκτικές δραστηριότητες της ΔΕΗ και την καταστροφή της υπόγειας υδροφορίας.
Είναι γνωστό ότι η Κοζάνη υδρεύονταν κατά ένα μεγάλο ποσοστό από τους προσχωματικούς υδροφόρους της λεκάνης Σαριγκιόλ, όπου αναπτύσσονται κατά κύριο λόγο τα ορυχεία της ΔΕΗ. Λόγω των εξορύξεων σε μεγάλα βάθη η υπόγεια υδροφορία καταστράφηκε ή συρρικνώθηκε, γεγονός που προκάλεσε σοβαρά προβλήματα τόσο στους αγρότες, όσο και στους οικισμούς που υδρεύονταν από τη Σαριγκιόλ.
Η πόλη της Κοζάνης, λόγω της κατάστασης αυτής, αναγκάστηκε να αναζητήσει νέες πηγές υδροδότησης και «μετακόμισε» από τη Σαριγκιόλ στο βαθύ καρστικό υδροφόρο του νοτιοδυτικού Βερμίου. Όμως η περιοχή των νέων γεωτρήσεων είναι πιο μακριά από την προηγούμενη και έχει αρνητική υψομετρική διαφορά (βρίσκεται χαμηλότερα 400 μέτρα περίπου), γεγονός που συνεπάγεται αυξημένο κόστος άντλησης και μεταφοράς του νερού.
Η εξέλιξη αυτή ήταν αναπόφευκτη, (εφόσον η ΔΕΗ θα συνέχιζε να εξορύσσει το λιγνίτη), αλλά και προβλέψιμη από τη δεκαετία του 1990, δηλαδή 15- 20 χρόνια πριν. Παρόλα αυτά, όταν η ΔΕΗ υπέβαλε το 1994 τις Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) για το ορυχεία της, η Τοπική και Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση επέδειξαν ασυγχώρητη αδράνεια. Κανείς από το Δήμο Κοζάνης (Δήμαρχος και Δημοτικές παρατάξεις) και τη Νομαρχία δεν πίεσε το ΥΠΕΧΩΔΕ (και μέσω αυτού τη ΔΕΗ) για να συμπεριληφθεί μέσα στους Περιβαλλοντικούς Όρους Λειτουργίας των ορυχείων η υποχρέωση της ΔΕΗ να καλύψει το επιπλέον κόστος του νερού. Από όσο θυμόμαστε πέραν του ΤΕΕ, που κατέθεσε αναλυτικές παρατηρήσεις για τις ΜΠΕ των ορυχείων (με παρότρυνση και συμμετοχή της Οικολογικής Κίνησης), κανείς άλλος φορέας δεν το έπραξε.
Βέβαια εκ των υστέρων το θέμα ήλθε στην επιφάνεια και τέθηκε κατά καιρούς από τη Δημοτική Αρχή, με μειωμένη όμως δυνατότητα χειρισμών. Κι αυτό διότι εμφανίστηκε ως «αίτημα διαπραγμάτευσης» του Δήμου με τη ΔΕΗ, η οποία καλείται να επιδείξει «καλή διάθεση» κλπ, κλπ. Όμως το ζήτημα δεν τίθεται έτσι. Η συμμετοχή της ΔΕΗ στο κόστος του νερού δεν θα έπρεπε να θεωρείται παραχώρηση, αλλά υποχρέωση νομικά κατοχυρωμένη. Και ο Δήμος θα μπορούσε να είχε ισχυρά νομικά επιχειρήματα, αν η υποχρέωση αυτή συμπεριλαμβάνονταν στους εγκεκριμένους Περιβαλλοντικούς Όρους, οπότε θα ήταν άμεσα εκτελεστή.
Δυστυχώς η ευκαιρία αυτή παρήλθε τότε, παρά τις φωνές της Οικολογικής Κίνησης Κοζάνης, οι οποίες δεν εισακούστηκαν.
Έστω και τώρα όμως οι ενεργειακοί Δήμοι και η Νομαρχιακή αυτοδιοίκηση μπορούν να ζητήσουν ανανέωση των περιβαλλοντικών όρων και να ξαναθέσουν το ζήτημα επί τάπητος.
Με αυτή την ευκαιρία υπενθυμίζουμε το γενικότερο πρόβλημα της πλασματικής κοστολόγησης του λιγνίτη, η οποία τον εμφανίζει ως φτηνό καύσιμο, διότι δεν υπολογίζει τις οικονομικές παρενέργειες της εξόρυξης, το κόστος της καταστροφής των νερών και των εδαφών, το κόστος των ασθενειών από τη ρυπασμένη ατμόσφαιρα, των ασφαλιστικών ταμείων, το κόστος των κλιματικών αλλαγών, κλπ, κλπ. Είναι το λεγόμενο «εξωτερικό κόστος» των στερεών καυσίμων, το οποίο στην Ελλάδα επιμένουμε να αγνοούμε πεισματικά, διότι -ως γνωστό- όποιος επικρίνει το λιγνίτη και υπερασπίζεται τις καθαρές μορφές ενέργειας θεωρείται «ιερόσυλος» ή «ξένος πράκτορας».

11 Μαρτίου 2009-03-10
Οικολογική Κίνηση Κοζάνης