Η περιβαλλοντική ευαισθησία των ενασχολούμενων με τα κοινά επιδεικνύεται με περίσσεια χάρη σε κάθε περιστατικό που προστίθεται στο μακρύ κατάλογο του νομού μας. Επί της ουσίας όμως δεν υπάρχει ούτε η πρόθεση ούτε καν η διάθεση της αντιμετώπισης ή της πρόληψης παρόμοιων περιστατικών στο μέλλον. Η στείρα στοχοποίηση της ΔΕΗ ΑΕ αποδεικνύει περίτρανα την έλλειψη οργάνωσης και προγραμματισμού της τοπικής αυτοδιοίκησης σε θέματα περιβάλλοντος, πρόληψης ατυχημάτων και καταστολής των συνεπειών τους.
Απόδειξη αυτού αποτέλεσε η συνέντευξη της Προέδρου του Κέντρου Περιβάλλοντος Κοζάνης σε τοπικό τηλεοπτικό σταθμό η οποία κέρδισε τις εντυπώσεις σε επικοινωνιακό επίπεδο όμως το περιστατικό της επόμενης μέρας διέψευσε τα λεγόμενα της. Η ομολογία του συμβουλευτικού χαρακτήρα του Κέντρου Περιβάλλοντος και η μετακίνηση των σχετικών ευθυνών στο αρμόδιο τμήμα περιβάλλοντος της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης δημιουργούν εύλογα την απορία του πολίτη για τους λόγους δημιουργίας της εν λόγω νομαρχιακής επιχείρησης ενώ απλά θα μπορούσαν τα δαπανηθέντα κονδύλια να χρησιμοποιηθούν για εκσυγχρονισμό των υπηρεσιών του τμήματος περιβάλλοντος της Νομαρχίας. Αλήθεια ποια είναι τα κριτήρια επιβολής προστίμου του τμήματος περιβάλλοντος;
Η ομολογία της δυνατότητας ελέγχου της ποιότητας των υδάτων και όχι ακόμη της ατμοσφαιρικής ρύπανσης λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κέντρο ιδρύθηκε και λειτουργεί από το 1998 αποδεικνύουν την έλλειψη σχεδιασμού. Η ομολογία της Προέδρου για ενημέρωση του κοινού περί της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από το τμήμα περιβάλλοντος του ΤΕΙ Κοζάνης δημιουργεί αλγεινές εντυπώσεις λαμβάνοντας υπόψη την ένδεια πιστώσεων και εξοπλισμού στο εν λόγω τμήμα. Η ομολογία του Υπουργού Περιβάλλοντος πριν από δυο χρόνια ότι οι Επιθεωρητές του επέβαλλαν τα μέγιστα πρόστιμα και ότι θα πρέπει επιτέλους η τοπική αυτοδιοίκηση να αναλάβει τις νομικές ευθύνες των καθηκόντων της αποτελεί αδιάσειστη απόδειξη της ανυπαρξίας ελεγκτικών μηχανισμών. Η παραγραφή επιβληθέντων προστίμων στο παρελθόν αποτέλεσε στο παρελθόν όχι πολιτική πράξη αλλά έγκλημα απέναντι στην υγεία των παιδιών μας. Το ίδιο ισχύει βέβαια και για την αποδοχή μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων που πέρασαν με υπουργικές αποφάσεις βάση των οποίων εξακολουθούν να λειτουργούν αρκετοί σταθμοί της περιοχής μας.
Τα τελευταία χρόνια η ΔΕΗ ΑΕ προχώρησε σε εναρμόνιση της λειτουργίας των μονάδων της σύμφωνα με την Εθνική μας νομοθεσία δαπανώντας εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ και εξασφάλισε τη διαθεσιμότητα των μονάδων της για αρκετά χρόνια. Υπολείπεται βέβαια σε σχέση με τις Κοινοτικές Οδηγίες, σχεδιάζει ήδη τις αναγκαίες επενδύσεις για πλήρη εναρμόνιση με αυτές αλλά δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι επιτελεί εθνικό έργο και ότι η βιωσιμότητά της με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια είναι μετέωρη. Τον περασμένο χρόνο επιβλήθηκε για πρώτη φορά το πρόστιμο για τις εκπομπές CO2 που ανέρχονταν στα 200 εκατομμύρια ευρώ τη στιγμή που ολοκλήρωνε τις επενδύσεις της για εναρμόνιση στις εκπομπές αιωρούμενων σωματιδίων και διοξειδίου του θείου. Μάλιστα για τις νεοπροκυρηχθείσες μονάδες υπάρχει πρόβλεψη κατακράτησης και το διοξειδίου του άνθρακα.
Οι συμπολίτες μας παραμένουν ανενημέρωτοι και ευάλωτοι σε μικροπολιτικές αιρετών και σε αιτιάσεις συντεχνιών παρακολουθώντας την θεατρική σκηνή των δακρύβρεκτων αιρετών/πρωταγωνιστών της τοπικής μας κοινωνίας. Τα διλλήματα που τίθενται είναι πολλά: Αν κλείσει η ΔΕΗ θα υπάρξει τεράστια ανεργία. Αν δείξουμε καλό χαρακτήρα στη ΔΕΗ ίσως να βάλω κανέναν γνωστό στη δουλειά. Αν δεν στραφούμε στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα πεθάνουμε από καρκίνο. Αν η ΔΕΗ συνχρηματοδοτήσει με ιδιωτικά κεφάλαια τη δημιουργία νέων μονάδων τότε θα αυξηθεί η κιλοβατώρα και η ΔΕΗ θα πουληθεί. Αν στις επόμενες εκλογές βγούν οι άλλοι δεν θα ξανακάνουν τα λάθη που μας οδήγησαν σε αυτήν την κατάσταση.
Το ζητούμενο λοιπόν είναι όχι τι κάνει η ΔΕΗ αλλά τι θα έπρεπε και τι πρέπει να κάνει η τοπική αυτοδιοίκηση και η πολιτεία ώστε να εξασφαλίσει την συνύπαρξη της λειτουργίας των λιγνιτικών μονάδων με την τοπική κοινωνία. Για να το εξασφαλίσει αυτό θα πρέπει να βρίσκεται πάντα ένα βήμα μπροστά και όχι να τρέχει πίσω από τα έμπειρα στελέχη της ΔΕΗ σε τυχαία περιστατικά ή και σε πραγματικά ατυχήματα.
Η αυτοδιοίκηση θα πρέπει να αποκτήσει επιτέλους το επιστημονικό, νομικό και υλικό δυναμικό ώστε να μπορεί να ελέγξει τις νέες μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων και να παρακολουθήσει την εφαρμογή των υφιστάμενων και των νέων, να υλοποιήσει επιτέλους μοντέλο παρακολούθησης ιπτάμενων ρύπων με σύγχρονους σταθμούς μέτρησης και συνεχή παρακολούθηση στοιχείων των εν λειτουργία μονάδων και να επιβάλει νομικά τη δημιουργία ανεξάρτητης αρχής παρακολούθησης η οποία θα έχει δικαίωμα διακοπής λειτουργίας κάθε ρυπογόνους εγκατάστασης (από καυστήρα πετρελαίου μέχρι και λιγνιτική μονάδα). Η παρακολούθηση των αέριων ρύπων και των υγρών και στερεών αποβλήτων θα πρέπει να γίνεται σε καθημερινή βάση καθώς επίσης της στάθμης των υπόγειων υδάτων σε τακτά χρονικά διαστήματα. Επίσης θα πρέπει να γίνεται συνεχής επίβλεψη της ποιότητας καύσης συμπεριλαμβανομένης ασφαλώς και της ποιότητας του καυσίμου. Επίσης θα πρέπει να ασκηθούν πιέσεις στην κατεύθυνση της βελτίωσης της μεταφοράς τέφρας και λιγνίτη από και προς τα ορυχεία είτε με κλειστούς ταινιόδρομους είτε με πνευματική μεταφορά.
Η αυτοδιοίκηση θα πρέπει να προχωρήσει στην αποκατάσταση και αξιοποίηση των κατεστραμμένων-επιστρεφόμενων εκτάσεων, να προχωρήσει σε δενδροφυτεύσεις και δημιουργία χώρων πρασίνου, στην κατασκευή δεξαμενών αποθήκευσης όμβριων υδάτων και αρδευτικών για ενίσχυση της αγροτικής ανάπτυξης και σε αποκατάσταση του κατεστραμμένου άγριου ζωικού κεφαλαίου.
Σε δεύτερη φάση να επιδοτήσει τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για οικιακή χρήση συμπληρωματικά με το νέο αναπτυξιακό νόμο μέχρι 100% σε αντικατάσταση ή νέα εγκατάσταση έναντι των συμβατικών όπως ηλιακή ψύξη/θέρμανση, ηλιακή θέρμανση νερού χρήσης, φυσικός αερισμός, φυσικός φωτισμός κλιμακοστασίων κτλ. Η επέκταση της τηλεθέρμανσης με τεχνοοικονομικά κριτήρια και η επιδότηση της χρήσης της κρίνεται αναγκαία. Σε πολιτικό επίπεδο θα πρέπει να ασκηθούν πιέσεις για την χρήση του φυσικού αερίου στην ευρύτερη περιοχή μας.
Η χρηματοδότηση των παραπάνω ασφαλώς και θα μπορούσε να γίνει από το κονδύλιο του τοπικού πόρου ανάπτυξης. Η βιωσιμότητα μάλιστα της ΔΕΗ στο μέλλον σε συνδυασμό με τη αποδεδειγμένη στο παρελθόν διάθεση της για αρμονική συνύπαρξη θα μπορούσαν να λειτουργήσουν καταλυτικά στην αύξηση του πόρου - που κρίνεται αναγκαία ή και στη απευθείας εκτέλεση μέρους των απαραίτητων εργασιών.
Κατά την ταπεινή μου άποψη η κατάσταση είναι αναστρέψιμη. Δυστυχώς όμως δεν υπάρχουν πλέον οι άνθρωποι που θα θέσουν τα ζητήματα στην πραγματική τους διάσταση ώστε να ασκηθεί πίεση στα κατάλληλα σημεία. Το σύστημα είτε τους παραγκώνισε είτε τους απορρόφησε και αυτοί που προσπαθούν σήμερα να πρωταγωνιστήσουν στην πολιτική μας σκηνή επέλεξαν τη μεμψιμοιρία, την απαξίωση και την σιωπή διότι έτσι τους βολεύει. Προς απόδειξη τούτου σας παρακαλώ όπως ερευνήσετε αν υπάρχει τα τελευταία χρόνια κάποιο εξώδικο, μια αναφορά στον συνήγορο του πολίτη ή στις αρμόδιες Επιτροπές της ΕΕ έστω και μια αναφορά στα ΜΜΕ σχετικά με το προφανές πρόβλημα που αντιμετωπίζει η ευρύτερη περιοχή του λεκανοπεδίου μας. Το κακό όμως είναι ότι εμείς τους επιλέξαμε και το χειρότερο είναι ότι παίρνουν σειρά και οι υπόλοιποι.
Με τιμή,
Φωτιάδης Θεμιστοκλή
Ηλεκτρολόγος Μηχανικός ΑΠΘ
Απόδειξη αυτού αποτέλεσε η συνέντευξη της Προέδρου του Κέντρου Περιβάλλοντος Κοζάνης σε τοπικό τηλεοπτικό σταθμό η οποία κέρδισε τις εντυπώσεις σε επικοινωνιακό επίπεδο όμως το περιστατικό της επόμενης μέρας διέψευσε τα λεγόμενα της. Η ομολογία του συμβουλευτικού χαρακτήρα του Κέντρου Περιβάλλοντος και η μετακίνηση των σχετικών ευθυνών στο αρμόδιο τμήμα περιβάλλοντος της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης δημιουργούν εύλογα την απορία του πολίτη για τους λόγους δημιουργίας της εν λόγω νομαρχιακής επιχείρησης ενώ απλά θα μπορούσαν τα δαπανηθέντα κονδύλια να χρησιμοποιηθούν για εκσυγχρονισμό των υπηρεσιών του τμήματος περιβάλλοντος της Νομαρχίας. Αλήθεια ποια είναι τα κριτήρια επιβολής προστίμου του τμήματος περιβάλλοντος;
Η ομολογία της δυνατότητας ελέγχου της ποιότητας των υδάτων και όχι ακόμη της ατμοσφαιρικής ρύπανσης λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κέντρο ιδρύθηκε και λειτουργεί από το 1998 αποδεικνύουν την έλλειψη σχεδιασμού. Η ομολογία της Προέδρου για ενημέρωση του κοινού περί της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από το τμήμα περιβάλλοντος του ΤΕΙ Κοζάνης δημιουργεί αλγεινές εντυπώσεις λαμβάνοντας υπόψη την ένδεια πιστώσεων και εξοπλισμού στο εν λόγω τμήμα. Η ομολογία του Υπουργού Περιβάλλοντος πριν από δυο χρόνια ότι οι Επιθεωρητές του επέβαλλαν τα μέγιστα πρόστιμα και ότι θα πρέπει επιτέλους η τοπική αυτοδιοίκηση να αναλάβει τις νομικές ευθύνες των καθηκόντων της αποτελεί αδιάσειστη απόδειξη της ανυπαρξίας ελεγκτικών μηχανισμών. Η παραγραφή επιβληθέντων προστίμων στο παρελθόν αποτέλεσε στο παρελθόν όχι πολιτική πράξη αλλά έγκλημα απέναντι στην υγεία των παιδιών μας. Το ίδιο ισχύει βέβαια και για την αποδοχή μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων που πέρασαν με υπουργικές αποφάσεις βάση των οποίων εξακολουθούν να λειτουργούν αρκετοί σταθμοί της περιοχής μας.
Τα τελευταία χρόνια η ΔΕΗ ΑΕ προχώρησε σε εναρμόνιση της λειτουργίας των μονάδων της σύμφωνα με την Εθνική μας νομοθεσία δαπανώντας εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ και εξασφάλισε τη διαθεσιμότητα των μονάδων της για αρκετά χρόνια. Υπολείπεται βέβαια σε σχέση με τις Κοινοτικές Οδηγίες, σχεδιάζει ήδη τις αναγκαίες επενδύσεις για πλήρη εναρμόνιση με αυτές αλλά δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι επιτελεί εθνικό έργο και ότι η βιωσιμότητά της με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια είναι μετέωρη. Τον περασμένο χρόνο επιβλήθηκε για πρώτη φορά το πρόστιμο για τις εκπομπές CO2 που ανέρχονταν στα 200 εκατομμύρια ευρώ τη στιγμή που ολοκλήρωνε τις επενδύσεις της για εναρμόνιση στις εκπομπές αιωρούμενων σωματιδίων και διοξειδίου του θείου. Μάλιστα για τις νεοπροκυρηχθείσες μονάδες υπάρχει πρόβλεψη κατακράτησης και το διοξειδίου του άνθρακα.
Οι συμπολίτες μας παραμένουν ανενημέρωτοι και ευάλωτοι σε μικροπολιτικές αιρετών και σε αιτιάσεις συντεχνιών παρακολουθώντας την θεατρική σκηνή των δακρύβρεκτων αιρετών/πρωταγωνιστών της τοπικής μας κοινωνίας. Τα διλλήματα που τίθενται είναι πολλά: Αν κλείσει η ΔΕΗ θα υπάρξει τεράστια ανεργία. Αν δείξουμε καλό χαρακτήρα στη ΔΕΗ ίσως να βάλω κανέναν γνωστό στη δουλειά. Αν δεν στραφούμε στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα πεθάνουμε από καρκίνο. Αν η ΔΕΗ συνχρηματοδοτήσει με ιδιωτικά κεφάλαια τη δημιουργία νέων μονάδων τότε θα αυξηθεί η κιλοβατώρα και η ΔΕΗ θα πουληθεί. Αν στις επόμενες εκλογές βγούν οι άλλοι δεν θα ξανακάνουν τα λάθη που μας οδήγησαν σε αυτήν την κατάσταση.
Το ζητούμενο λοιπόν είναι όχι τι κάνει η ΔΕΗ αλλά τι θα έπρεπε και τι πρέπει να κάνει η τοπική αυτοδιοίκηση και η πολιτεία ώστε να εξασφαλίσει την συνύπαρξη της λειτουργίας των λιγνιτικών μονάδων με την τοπική κοινωνία. Για να το εξασφαλίσει αυτό θα πρέπει να βρίσκεται πάντα ένα βήμα μπροστά και όχι να τρέχει πίσω από τα έμπειρα στελέχη της ΔΕΗ σε τυχαία περιστατικά ή και σε πραγματικά ατυχήματα.
Η αυτοδιοίκηση θα πρέπει να αποκτήσει επιτέλους το επιστημονικό, νομικό και υλικό δυναμικό ώστε να μπορεί να ελέγξει τις νέες μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων και να παρακολουθήσει την εφαρμογή των υφιστάμενων και των νέων, να υλοποιήσει επιτέλους μοντέλο παρακολούθησης ιπτάμενων ρύπων με σύγχρονους σταθμούς μέτρησης και συνεχή παρακολούθηση στοιχείων των εν λειτουργία μονάδων και να επιβάλει νομικά τη δημιουργία ανεξάρτητης αρχής παρακολούθησης η οποία θα έχει δικαίωμα διακοπής λειτουργίας κάθε ρυπογόνους εγκατάστασης (από καυστήρα πετρελαίου μέχρι και λιγνιτική μονάδα). Η παρακολούθηση των αέριων ρύπων και των υγρών και στερεών αποβλήτων θα πρέπει να γίνεται σε καθημερινή βάση καθώς επίσης της στάθμης των υπόγειων υδάτων σε τακτά χρονικά διαστήματα. Επίσης θα πρέπει να γίνεται συνεχής επίβλεψη της ποιότητας καύσης συμπεριλαμβανομένης ασφαλώς και της ποιότητας του καυσίμου. Επίσης θα πρέπει να ασκηθούν πιέσεις στην κατεύθυνση της βελτίωσης της μεταφοράς τέφρας και λιγνίτη από και προς τα ορυχεία είτε με κλειστούς ταινιόδρομους είτε με πνευματική μεταφορά.
Η αυτοδιοίκηση θα πρέπει να προχωρήσει στην αποκατάσταση και αξιοποίηση των κατεστραμμένων-επιστρεφόμενων εκτάσεων, να προχωρήσει σε δενδροφυτεύσεις και δημιουργία χώρων πρασίνου, στην κατασκευή δεξαμενών αποθήκευσης όμβριων υδάτων και αρδευτικών για ενίσχυση της αγροτικής ανάπτυξης και σε αποκατάσταση του κατεστραμμένου άγριου ζωικού κεφαλαίου.
Σε δεύτερη φάση να επιδοτήσει τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για οικιακή χρήση συμπληρωματικά με το νέο αναπτυξιακό νόμο μέχρι 100% σε αντικατάσταση ή νέα εγκατάσταση έναντι των συμβατικών όπως ηλιακή ψύξη/θέρμανση, ηλιακή θέρμανση νερού χρήσης, φυσικός αερισμός, φυσικός φωτισμός κλιμακοστασίων κτλ. Η επέκταση της τηλεθέρμανσης με τεχνοοικονομικά κριτήρια και η επιδότηση της χρήσης της κρίνεται αναγκαία. Σε πολιτικό επίπεδο θα πρέπει να ασκηθούν πιέσεις για την χρήση του φυσικού αερίου στην ευρύτερη περιοχή μας.
Η χρηματοδότηση των παραπάνω ασφαλώς και θα μπορούσε να γίνει από το κονδύλιο του τοπικού πόρου ανάπτυξης. Η βιωσιμότητα μάλιστα της ΔΕΗ στο μέλλον σε συνδυασμό με τη αποδεδειγμένη στο παρελθόν διάθεση της για αρμονική συνύπαρξη θα μπορούσαν να λειτουργήσουν καταλυτικά στην αύξηση του πόρου - που κρίνεται αναγκαία ή και στη απευθείας εκτέλεση μέρους των απαραίτητων εργασιών.
Κατά την ταπεινή μου άποψη η κατάσταση είναι αναστρέψιμη. Δυστυχώς όμως δεν υπάρχουν πλέον οι άνθρωποι που θα θέσουν τα ζητήματα στην πραγματική τους διάσταση ώστε να ασκηθεί πίεση στα κατάλληλα σημεία. Το σύστημα είτε τους παραγκώνισε είτε τους απορρόφησε και αυτοί που προσπαθούν σήμερα να πρωταγωνιστήσουν στην πολιτική μας σκηνή επέλεξαν τη μεμψιμοιρία, την απαξίωση και την σιωπή διότι έτσι τους βολεύει. Προς απόδειξη τούτου σας παρακαλώ όπως ερευνήσετε αν υπάρχει τα τελευταία χρόνια κάποιο εξώδικο, μια αναφορά στον συνήγορο του πολίτη ή στις αρμόδιες Επιτροπές της ΕΕ έστω και μια αναφορά στα ΜΜΕ σχετικά με το προφανές πρόβλημα που αντιμετωπίζει η ευρύτερη περιοχή του λεκανοπεδίου μας. Το κακό όμως είναι ότι εμείς τους επιλέξαμε και το χειρότερο είναι ότι παίρνουν σειρά και οι υπόλοιποι.
Με τιμή,
Φωτιάδης Θεμιστοκλή
Ηλεκτρολόγος Μηχανικός ΑΠΘ
.gif)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου