Κοιμήσου Περσεφόνη...

Tου Θανου Oικονομοπουλου

Απολαμβάνοντας το (πρώιμο) ηλιοβασίλεμα, στην κορφή του Αη-Λια, από την Ασέα, σχεδόν όλα τα απόβραδα βλέπεις το «νέφος» που αιωρείται απειλητικό πάνω σε ολόκληρο το αρκαδικό οροπέδιο. Και αν τύχει να φυσήξει κάποιος νοτιάς, έχεις την... πολυτέλεια να το μυρίζεις κιόλας, καθώς ο αέρας ταξιδεύει τους ρύπους από το εργοστάσιο της ΔΕΗ στη Μεγαλόπολη για να μην μένουν παραπονεμένοι όσοι ζουν κάποια χιλιόμετρα μακριά από την κωμόπολη και δεν έχουν τη μόλυνση... καθημερινό τους προνόμιο. Λένε τα στοιχεία (αλλά ποιος τα διαβάζει;) πως τα πολλά τελευταία χρόνια εμφανίζονται υψηλά ποσοστά κρουσμάτων καρκίνου, αλλά και παθήσεων του αναπνευστικού στους κατοίκους, πολύ υψηλότερα του μέσου όρου της χώρας. Είναι το τίμημα της «ανάπτυξης» που καλούνται να καταβάλλουν, από την ώρα που δημιουργήθηκαν στη Μεγαλόπολη οι μονάδες παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος, με λιγνίτη, που αναμφίβολα εξασφάλισαν μεροκάματα, «έδωσαν ζωή» στην πόλη, από τη μια και την... αφαιρούν σταδιακά από την άλλη.
Δεν είναι νομοτέλεια πως η ανάπτυξη δεν μπορεί παρά να έχει και τις «παράπλευρες συνέπειές» της – και πάντως, είναι αποδεδειγμένο πως οι όσες τέτοιες συνέπειες προκαλούνται από την ανάπτυξη, μπορούν μια χαρά να αντιμετωπιστούν. Φυσικά, με κόστος. Που εκ των πραγμάτων όμως δεν μπορεί να αποτελεί αποτρεπτικό παράγοντα, όταν στην άλλη μεριά της «ζυγαριάς» βρίσκεται η προστασία της ανθρώπινης ζωής. Που όλοι οι πολιτισμένοι καμωνόμαστε πως είναι «ανεκτίμητη»...
Βγάζουν ρύπους όλα τα ηλεκτροπαραγωγικά εργοστάσια σε ολόκληρο τον κόσμο. Υπάρχουν, όμως, οι τρόποι να αντιμετωπισθεί το κακό, και εν πάση περιπτώσει να μειωθεί στο ελάχιστο δυνατόν. Με ειδικά φίλτρα, που κατακρατούν στο μεγαλύτερο μέρος τους τους δημιουργούμενους ρύπους, ώστε η ατμόσφαιρα και το περιβάλλον (το «σκηνικό» της ζωής των ανθρώπων, πάει να πει...) με αποτέλεσμα στις σοβαρές χώρες, τα φουγάρα αυτών των εργοστασίων να βγάζουν σχεδόν καθαρό αέρα και τα λύματα από τη λειτουργία τους να είναι σχεδόν πόσιμο νερό. Φυσικά με κόστος – και κόστος υψηλό. Που, όμως, δεν αξιολογήθηκε ως «ασύμφορο» από την πολιτεία και τους υπευθύνους, δεν... παρακάμφθηκε για μείωση του κόστους παραγωγής και αύξηση των «δεικτών» απόδοσης των μονάδων.
Στην Ελλάδα, χρόνια πολλά τώρα, αυτή η «λεπτομέρεια» στη λειτουργία των μονάδων της ΔΕΗ, παραμερίσθηκε.. Πρυτάνευσε η ανάγκη να «μειωθεί το κόστος λειτουργίας», να συγκρατηθεί (τώρα, πια, ούτε αυτό δεν γίνεται!) η τιμή του ρεύματος στους καταναλωτές, να εμφανίζει κέρδη (τώρα, πια, ούτε αυτό γίνεται!) η εταιρεία. Κοινό «μυστικό» (και κατά καιρούς επισήμως παραδεδεγμένο!) πως η ΔΕΗ συστηματικά καθυστερούσε (στην καλύτερη περίπτωση...) την αλλαγή των συγκεκριμένων και πανάκριβων φίλτρων. Με την πλήρη ανοχή της πολιτείας, της οποίας άλλωστε «περιουσία» και αποτελούσε η ΔΕΗ. Καταγγελίες, με παράθεση αδιάψευστων στοιχείων, πως λ. χ. μόνο τον περασμένο Ιούλιο, στη Μεγαλόπολη, καταγράφηκαν 20 υπερβάσεις του ημερήσιου ορίου διοξειδίου του θείου, 96 ωριαίες υπερβάσεις και επίπεδα διοξειδίου του θείου 10 φορές (!) πάνω από... το όριο συναγερμού, έχουν γίνει. Και θα συνεχίσουν να γίνονται. Γιατί, η επιχείρηση (κοινής ωφέλειας κατά τα άλλα!) λειτουργεί τις μονάδες χωρίς τα ηλεκτροστατικά φίλτρα λιγνίτη (στα τέλη της δεκαετίας του ’80, «ξέχασε» να τα αλλάξει για... τρία και πλέον χρόνια!), τα ηλεκτροστατικά φίλτρα τέφρας και τη μονάδα αποθείωσης. Δεν πάει να γίνονται καταγγελίες, δεν πάει να «πέφτουν» πρόστιμα από την Ε. Ε. Το έγκλημα, εξακολουθεί να συντελείται...
Ισως με τη «λογική» του «αφού σε λίγα χρόνια το ΑΗΣ Μεγαλόπολης θα κλείσει, λόγω εξάντλησης των κοιτασμάτων λιγνίτη, γιατί... να μπαίνουμε στα έξοδα για φίλτρα»; Είναι κι αυτό μια μορφή... σύγχρονου «μάνατζμεντ»! Ερμε Νίκο Γκάτσο, που δάκρυζες γιατί «εκεί που φύτρωνε φλισκούνι κι άγρια μέντα κι έβγαζε η γης το πρώτο της κυκλάμινο...». Πού να φαντασθείς τη σύγχρονη «διασκευή» που θέλει τη συνέχεια του ποιήματός σου να λέει «τώρα μάνατζερς παζαρεύουν τα φίλτρα, τη ζωή».

Πηγή: Εφημερίδα Καθημερινή

Ανάλογη κατάσταση επικρατεί και στο ενεργειακό λεκανοπέδιο της Δυτικής Μακεδονίας σε εντονότερο βαθμό αφού στην περιοχή είναι συγκεντρωμένα 5 εργοστάσια με καύσιμο τον λιγνίτη(4 στο Νομό Κοζάνης και ένα στο Νομό Φλώρινας). Ένα από αυτά τα εργοστάσια ο ΑΗΣ Πτολεμαΐδας έπρεπε εδώ και χρόνια να κλείσει λόγω παλαιότητας. Για φίλτρα ούτε λόγος... Οι υπερβάσεις σε αυτόν καθημερινές και αποδεδειγμένες. Όμως κανείς δεν νοιάζεται... Στο βωμό του κέρδους και του φόβου για γενικό blackout, αφού κάθε χρόνο οι ανάγκες για ρεύμα αυξάνονται, συνεχίζεται το μαρτύριο των κατοίκων της περιοχής...Το μαρτύριο όμως σταματά δεν σταματά στα φίλτρα, που απουσιάζουν όχι μόνο από την συγκεκριμένη μονάδα αλλά και από άλλες. Η καθημερινή κίνηση στα ορυχεία πάνω από 1500 φορτηγών δημιουργεί ένα τεράστιο νέφος αιωρούμενων σωματιδίων, που τριγυρνά πάνω από τα κεφάλια μας. Και πάλι κανένα μέτρο δεν παίρνεται και ας έχουν ακουστεί πολλές φορές διάφορες μέθοδοι καταπολέμισης των αιωρούμενων σωματιδίων όπως π.χ διάφορα γαλακτώματα...Όμως αυτά κοστίζουν...Εκείνο που δεν κοστίζεί είναι οι υποσχέσεις...Υπόσχέση πως θα υπάρχουν συνεχείς διαβρέξεις δρόμων (!), υποσχέσεις φίλτρων (!), υποσχέσεις για κλειστούς ταινιοδρόμους (!), υποσχέσεις μετεγκατάστασης των διαφόρων οικισμών (!) λες και το πρόβλημα με την μεταφορά των οικισμών θα λυθεί ως δια μαγείας, λες και δεν μεταφέρεται όλη αυτή η απαράδεκτη κατάσταση χιλιόμετρα πιο πέρα από την πηγή και για να μην μένουν παραπονεμένοι όσοι ζουν κάποια χιλιόμετρα μακριά από την κωμόπολη και δεν έχουν τη μόλυνση... καθημερινό τους προνόμιο...Το έγκλημα θα εξακολουθεί να συντελείται...
Κανείς δεν παθαίνει τίποτα με το τάξιμο. Με το δώσιμο παθαίνει. Με το τάξιμο κερδίζεις χρόνο και κάνεις την δουλειά σου ανενόχλητος. Αν κάτι πάει στραβά απολύεις κάποιο στέλεχος (βλέπε παράδειγμα Μιζάν) και συνεχίζεις να παραμυθιάζεις...Δεν είναι λίγοι οι οικισμοί που τους έχουν τάξει, με τελευταίο την Ακρινή Κοζάνης. "Ελπίδες για την μετεγκατάσταση της Ακρινής αναφάνηκαν μετά την συνάντηση του προέδρου του Συλλόγου Περιβάλλοντος Ακρινής Κώστα Πουτακίδη και του προέδρου της ΔΕΗ κ. Αθανασόπουλου", αναφέρει ρεπορτάζ εφημερίδας. Σύμφωνα με τον κ. Πουτακίδη, ο κ. Αθανασόπουλος αναγνωρίζει το πρόβλημα της κοινότητας και είναι πρόθυμος να συμβάλει στην μετεγκατάσταση της Ακρινής, με την ΔΕΗ να αναλαμβάνει μέρος του κόστους της μετεγκατάστασης...Τι μεγαλόψυχος που είναι ο κ. Αθανασόπουλος!!! Πριν από λίγο καιρό όμως έλεγε πως δεν υπάρχει προοπτική μετεγκατάστασης, αφού δεν έχει η Ακρινή λιγνίτη κάτω από το έδαφος της...Τι άλλαξε άραγε;;;
Γενικό συμπέρασμα: Θέλουν να μας έχουν κοιμισμένους σαν την Περσεφόνη στον μικρόκοσμό μας. Γνωρίζουν καλά πως αυτός ο μικρόσκοσμος είναι ανύπαρκτος, αν τον απομονώσεις από το υπόλοιπο περιβάλλον, αν τον ξεχωρίσεις κι αν τον καταστήσεις «αυτόνομο βασίλειο»,αν τον παζαρέψεις...Παζαρεύουν την ζωή μας με αυθάδεια και εμείς "κοιμόμαστε στην αγκαλιά της γης" όπως λέει και ο Νίκος Γκάτσος χωρίς να "βγαίνουμε στου κόσμου το μπαλκόνι"...Ο χρόνος όμως κυλά εις βάρος μας...