Απόψε αλλάζει η ώρα: Χειμερινή ώρα

Τα ξημερώματα της Κυριακής, 26 Οκτωβρίου 2008, λήγει η εφαρμογή του μέτρου της θερινής ώρας και επανέρχεται η κανονική. Ετσι, στις 04.00 το πρωί της Κυριακής, οι δείκτες των ρολογιών θα πρέπει να μετακινηθούν μία ώρα πίσω, δηλαδή στις 03.00. Το μέτρο της θερινής ώρας εφαρμόζεται με την οδηγία 2000/84 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 10/1/2001.
Στις 4 π.μ.γυρίζουμε τους δείκτες των ρολογιών μία ώρα πίσω. Θερινή ώρα δεν υπήρχε, φυσικά, το 1888, όταν ο Αουγκουστ Νολ κατασκεύαζε το εικονιζόμενο, ιστορικό πλέον, παγκόσμιο αστρονομικό ρολόι - ή μάλλον σύστημα πολλαπλών ρολογιών, το οποίο φυλάσσεται στο Μουσείο Ρολογιών της πόλης Φούρτβανγκεν, στη Γερμανία. Σήμερα, όμως, υπάρχει, και από τα χαράματα της Κυριακής, τα ρολόγια στην Ευρώπη χτυπούν... χειμώνα, γυρίζοντας μία ώρα πίσω και επιστρέφοντας στην πραγματική, ηλιακή ώρα. Προϊόν της πετρελαϊκής κρίσης των αρχών της δεκαετίας του 1970, η θερινή ώρα στην αρχή εξοικονομούσε ενέργεια, αλλά έπειτα μας έγινε τόσο δυνατή συνήθεια που τελικά δεν πέρασε η κατάργησή της, παρόλο που κάποια στιγμή η ΕΕ το σκεπτόταν σοβαρά. Τώρα, με το πετρέλαιο αρκετά υψηλή τιμή, ούτε σκέψη πια για τέτοιο μέτρο...
Οπως προκύπτει από όλες τις μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα η εφαρμογή του μέτρου της θερινής ώρας έχει πολύ σημαντικά οφέλη ιδιαίτερα στους τομείς του τουρισμού, της αναψυχής και της οδικής ασφάλειας.
Εντούτοις, ο τομέας για τον οποίο διατυπώνονται έντονες αμφιβολίες αφορά αυτόν της ενέργειας, η εξοικονόμηση της οποίας είχε υπολογιστεί στο 3%, αλλά στην πραγματικότητα είναι μηδενική έως 1%.
Οπως αναφέρεται σε μια από τις πιο εμπεριστατωμένες μελέτες για το θέμα «η σχετικά ασήμαντη εξοικονόμηση αντισταθμίστηκε, σε μεγάλο βαθμό, από την πρόσθετη κατανάλωση καυσίμων, εξαιτίας της αύξησης της κυκλοφορίας το βράδυ». Κι ακόμη, ότι «η επίδραση της θερινής ώρας στην κατανάλωση ενέργειας έχει την τάση να μειώνεται με την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών και την αυξημένη χρήση λαμπτήρων χαμηλής κατανάλωσης».
Οσο δύο λαμπτήρες
Στη Γερμανία, το 1980, από την εφαρμογή της θερινής ώρας εξοικονομήθηκε 1,8 τοις χιλίοις της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας που ισοδυναμούσε με την κατανάλωση ρεύματος από δύο λαμπτήρες των 60 Watt αναμμένων επί μία ώρα ανά νοικοκυριό. Αντίθετα, στη Γαλλία η Υπηρεσία Ελέγχου Ενέργειας υπολόγισε την εξοικονόμηση ενέργειας που επιτεύχθηκε το 1995 χάρις στη θερινή ώρα στο 4% της κατανάλωσης φωτισμού και στο 0,4% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας. Από την άλλη, η Ιταλία πέτυχε το 1996 εξοικονόμηση στην κατανάλωση ενέργειας ισοδύναμη με το 0,4% των εσωτερικών αναγκών.
Αρκετές μελέτες έχουν επικεντρωθεί στις επιπτώσεις της θερινής ώρας στον τομέα της υγείας. Σύμφωνα με αυτές, η εφαρμογή της επηρεάζει τους βιορυθμούς καθώς και τον ύπνο των παιδιών, των εφήβων και των ηλικιωμένων.
Εξάλλου, παρατηρήθηκε αύξηση της κατανάλωσης ηρεμιστικών και υπνωτικών φαρμάκων αμέσως μετά την έναρξη του μέτρου, αλλά όπως διευκρινίζεται πρόκειται για διαταραχές προσωρινού χαρακτήρα και πλήρως αναστρέψιμες.