Γεννηθείς εις Καύκασον Ρωσίας...

Πρόλογος του εκδότη

Το ανά χείρας πόνημα «Γεννηθείς εις Καύκασον Ρωσίας» των Ανδρέα Αθανασιάδη και Χρήστου Μιχαηλίδη είναι ένα φιλόδοξο συγγραφικό και εκδοτικό εγχείρημα, αφού μέσα από τις 384 σελίδες του επιχειρείται η συνολική ιστορική πλαισίωση της περιπετειώδους πορείας μιας ομάδας ανθρώπων, που ξεκίνησαν από τον Πόντο, το 1878, για να εγκατασταθούν στο Κυβερνείο Καρς του Καυκάσου, να παραμείνουν εκεί για περίπου σαράντα χρόνια, όπου θα απορροφήσουν δημιουργικά πολιτισμικές και ιδεολογικές επιρροές της περιοχής και της ιστορικής συγκυρίας, και στη συνέχεια να κινήσουν για το ταξίδι προς την προαιώνια πατρίδα, την Ελλάδα.
Η περιπέτειά τους όμως δεν σταματά εκεί, αφού το ελληνικό κράτος δεν διέθετε την απαραίτητη παιδεία και πρακτική ώστε να κατανοήσει την ιστορία και τη νοοτροπία των ανθρώπων αυτών και να δημιουργήσει αντίστοιχες υποδομές για την υποδοχή και ενσωμάτωσή τους. Στην Ποντοκώμη Κοζάνης δε, όπου εγκαταστάθηκαν οι ήρωές μας, η διαδικασία της ομαλής κοινωνικής και πολιτισμικής ενσωμάτωσης των ανθρώπων αυτών δυσχεραινόταν ακόμα περισσότερο από τη θέση του οικισμού, στα όρια της περιοχής εγκατεσπαρμένης με τα χωριά των Σλαβόφωνων της Εορδαίας.
Το γεγονός αυτό, που παρατηρείται και σε άλλες περιοχές όπου εγκαταστάθηκαν Καυκάσιοι, δηλ. πληθυσμοί Ελλήνων που προέρχονται από το Καρς, καθορίζει σε κάποιο βαθμό και την πολιτική συμπεριφορά αλλά και τη στάση των Ποντοκωμιτών απέναντι στο ελληνικό κράτος την περίοδο του Μεσοπολέμου και κυρίως την περίοδο της Κατοχής και του Εμφυλίου, όπου παίζεται η κύρια πράξη του δράματος.
Οι Ποντοκωμίτες, παθιασμένοι αγωνιστές και ιδεολόγοι, μπαίνουν στη φωτιά της Αντίστασης και παρασύρονται στη δίνη των τραγικών εξελίξεων του εμφύλιου σπαραγμού και της μετεμφυλιακής περιόδου, πληρώνοντας βαρύ τίμημα.
Ενώ η κοινωνία της Ποντοκώμης προσπαθεί να σβήσει τα σημάδια αυτής της περιπετειώδους και τραγικής ιστορικής διαδρομής και να απολαύσει τους καρπούς της τελευταίας και μόνιμης, όπως πίστευαν, ιδιαίτερης πατρίδας, πριν καλά-καλά συμπληρωθούν εκατό χρόνια από τον τελευταίο Ξεριζωμό, ετοιμάζεται για μια άλλη μετεγκατάσταση, τη φορά αυτή υπό την πίεση της εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων λιγνίτη που υπάρχουν κάτω από το χωριό.
Ακριβώς αυτή τη στιγμή, που οι ταινιόδρομοι της ΔΕΗ προετοιμάζονται να εξαφανίσουν την Ποντοκώμη από το χάρτη, τη στιγμή που η κοινωνία του χωριού, θέλοντας και μη, ετοιμάζεται να δεχτεί αυτή την καινούργια μεγάλη αλλαγή, έρχεται το εγχείρημα των συγγραφέων του παρόντος βιβλίου να σκιαγραφήσει την ιστορία των Καυκασίων του χωριού, θησαυρίζοντας πολύτιμες πληροφορίες, που σε κάθε άλλη περίπτωση θα είχαν χαθεί στους 'ταινιόδρομους' της Ιστορίας.
Ελπίζουμε η έκδοση αυτή, η οποία είναι εξαντλητικά τεκμηριωμένη, εκτός του ότι διασώζει πολύτιμα ιστορικά στοιχεία, που αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της ελληνικής ιστορίας, να συμβάλλει στην πολυπόθητη ενότητα του λαού μας, αφού η ανάδειξη της ιστορικής αλήθειας είναι το πιο πολύτιμο και στέρεο εργαλείο για την εξασφάλισή της.

Σάββας Καλεντερίδης

Το βιβλίο παρουσιάζεται το Σάββατο 12 Ιουνίου και ώρα 7.30 μμ στο Κοβεντάρειο στην Κοζάνη.