Νέα καταδίκη για τα απόβλητα...

Στο μέγα κεφάλαιο της ανύπαρκτης διαχείρισης των πάσης φύσεως αποβλήτων εν Ελλάδι, εκκρεμότητα δεκαετιών, η οποία εξαντλείται μόνον στην τελική διάθεσή τους, και αυτή όπως-όπως (βλέπε ΧΥΤΑ), μια νέα καταδίκη βρίσκεται καθ' οδόν.
Στις 10 Σεπτεμβρίου αναμένεται η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, διότι η Ελλάδα κρύβει τα τοξικά και επικίνδυνα απόβλητά της στην κυριολεξία "κάτω από το χαλί", με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον.
Η διαδικασία επί παραβάσει ξεκίνησε από τον Δεκέμβριο του 2006 με προειδοποιητική επιστολή, καθώς, παρά τις υποσχέσεις του ΥΠΕΧΩΔΕ, ουδέποτε εκδόθηκε Κοινή Υπουργική Απόφαση η οποία θα περιείχε το εθνικό σχέδιο διαχείρισης επικίνδυνων αποβλήτων. Εντέλει, με την ΚΥΑ 8666/2007 εγκρίθηκε ο πρώτος εθνικός σχεδιασμός, ο οποίος περιλαμβάνει και ένα σχέδιο διαχείρισης. Η επιτροπή εξέτασε το νομοθέτημα και έκρινε ότι τα προτεινόμενα μέτρα για τη διαχείριση των επικίνδυνων αποβλήτων και ειδικότερα ο σχεδιασμός δεν ανταποκρίνεται στις βασικές απαιτήσεις των διατάξεων του κοινοτικού Δικαίου.
Δηλαδή το σχέδιο είναι υπερβολικά γενικόλογο, δεν προβλέπει ορθολογικά συγκροτημένη στρατηγική, δεν προσδιορίζει επακριβώς τους κατάλληλους χώρους διάθεσης των επικίνδυνων αποβλήτων, αλλά ούτε διαθέτει λεπτομερή κατάλογο για όλες τις κατηγορίες επικίνδυνων αποβλήτων. Για τον λόγο αυτόν κατέθεσε προσφυγή τον περασμένο Ιούνιο ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου.

Το who is who των αποβλήτων

Το μεγαλύτερο μέρος των επικίνδυνων αποβλήτων που παράγονται στην Ελλάδα σχετίζονται με έλαια και υγρά καύσιμα, παράγωγα της βιομηχανίας σιδήρου και χάλυβα, μπαταρίες, συσσωρευτές και χημικά. Στα επικίνδυνα κατατάσσονται και τα νοσοκομειακά απόβλητα. Κατά τον "Εθνικό Σχεδιασμό Διαχείρισης Επικίνδυνων Αποβλήτων", οι παραγόμενες ποσότητες υπολογίζονται σε 330.000 τόνους ετησίως. Εξ αυτών μόνον οι 127.000 αξιοποιούνται ή υπόκεινται σε κάποιου είδους επεξεργασία, ενώ ελάχιστες ποσότητες, περί τους 1.550 τόνους, οδηγούνται σε ειδικές εγκαταστάσεις του εξωτερικού προς ειδική επεξεργασία.
Από τα μεγαλύτερα προβλήματα είναι ό,τι πολλές φορές εντοπίζεται στα αστικά απορρίμματα αλλά και η "προσωρινή" αποθήκευσή τους. Περί τους 600.000 τόνους υπολογίζονται τα "αποθηκευμένα". Οι ποσότητες λογαριάζονται με τα στοιχεία που δίνουν οι ίδιες οι βιομηχανίες, οι οποίες έχουν και την ευθύνη της επεξεργασίας, της δημιουργίας χώρων εναπόθεσης με τον καθορισμό ειδικών προδιαγραφών Χώροι Υγειονομικής Ταφής Επικίνδυνων Αποβλήτων (ΧΥΤΕΑ), αλλά και για την απορρύπανση των εκτάσεων που έχουν χρησιμοποιήσει ως "αποθήκες".

Φωνή βοώντος

Οι προειδοποιήσεις και οι πιέσεις από την Κομισιόν προς το ΥΠΕΧΩΔΕ δεν έφεραν αποτέλεσμα. Το ιστορικό και οι ελλείψεις καταγράφονται στο δικόγραφο της Ε.Ε. με ημερομηνία 30 Ιουνίου 2008, με το οποίο ζητείται από το δικαστήριο να διερευνήσει την υπόθεση και να κρίνει.
Αναλυτικότερα, η Ε.Ε. αιτείται "να διαπιστώσει ότι η Ελληνική Δημοκρατία, μην έχοντας συντάξει και υιοθετήσει εντός εύλογης προθεσμίας σχέδιο διαχείρισης των επικινδύνων αποβλήτων, το οποίο να είναι σύμφωνο με τις απαιτήσεις της σχετικής κοινοτικής νομοθεσίας, καθώς και μην έχοντας δημιουργήσει ολοκληρωμένο και κατάλληλο δίκτυο εγκαταστάσεων διάθεσης των επικινδύνων αποβλήτων που να επιτρέπει τη διάθεσή τους με χρησιμοποίηση των καταλληλότερων μεθόδων για την εξασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει δυνάμει των άρθρων 1, παράγραφος 2, και 6 της Οδηγίας 91/689/ΕΟΚ για τα επικίνδυνα απόβλητα, σε συνδυασμό με τις διατάξεις των άρθρων 5, παράγραφοι 1 και 2, και 7, παράγραφος 1, της Οδηγίας 2006/12/ΕΚ (πρώην Οδηγία 75/442/ΕΟΚ περί των στερεών αποβλήτων, όπως τροποποιήθηκε από την Οδηγία 91/156/ΕΟΚ).
Να διαπιστώσει ότι η Ελληνική Δημοκρατία, μη λαμβάνοντας όλα τα αναγκαία μέτρα για να διασφαλίσει, σε ό,τι αφορά τη διαχείριση των επικινδύνων αποβλήτων, την τήρηση των άρθρων 4 και 8 της Οδηγίας 2006/12/ΕΚ (πρώην Οδηγία 75/442/ΕΟΚ, όπως τροποποιήθηκε από την Οδηγία 91/156/ΕΟΚ), καθώς και των άρθρων 3, παράγραφος 1, 6, 7, 8, 9, 13 και 14 της Οδηγίας 99/31/ΕΚ περί υγειονομικής ταφής των αποβλήτων, παρέβη τις υποχρεώσεις που υπέχει δυνάμει του άρθρου 1, παράγραφος 2, της Οδηγίας 91/689/ΕΟΚ για τα επικίνδυνα απόβλητα, σε συνδυασμό με τις διατάξεις των άρθρων 4 και 8 της Οδηγίας 2006/12/ΕΚ (πρώην οδηγία 75/442/ΕΟΚ περί των στερεών αποβλήτων, όπως τροποποιήθηκε από την Οδηγία 91/156/ΕΟΚ), καθώς και τις υποχρεώσεις που υπέχει δυνάμει των άρθρων 3, παράγραφος 1, 6, 7, 8, 9, 13 και 14 της Οδηγίας 99/31/ΕΚ περί υγειονομικής ταφής των αποβλήτων".

Συνήθης... διαχείριση η αποθήκευση

Ζητεί λοιπόν την καταδίκη της Ελλάδας, καθώς διαπίστωσε ότι "αυτά δεν ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις των διατάξεων του κοινοτικού Δικαίου σχετικά με τη διαχείριση των επικίνδυνων αποβλήτων". Και εξηγεί ότι "ο Εθνικός Σχεδιασμός Διαχείρισης παρουσιάζει ελλείψεις εφόσον περιορίζεται σε κατευθυντήριες γραμμές που χρειάζονται περαιτέρω επεξεργασία και δεν πληρούν την απαίτηση της 'επαρκούς ακριβείας', κατά παράβαση των άρθρων 1 παρ. 2 και 6 παρ. 1 της Οδηγίας 91/689/ΕΟΚ σε συνδυασμό με το άρθρο 7 παρ. 1 της Οδηγίας 2006/12/ΕΚ (πρώην 75/442/ΕΟΚ).
Επίσης, ο Εθνικός Σχεδιασμός Διαχείρισης δεν προβλέπει ένα ολοκληρωμένο κατάλληλο δίκτυο εγκαταστάσεων διάθεσης, εφόσον δεν υπάρχουν οι κατάλληλες υποδομές, δεν υπάρχουν εκτιμήσεις σχετικά με το απαιτούμενο επίπεδο δυναμικότητας επεξεργασίας και υπάρχουν ελλείψεις σχετικά με τη δημιουργία και το γεωγραφικό εντοπισμό των κατάλληλων χώρων, κατά παράβαση του άρθρου 1 παρ. 2 της Οδηγίας 91/689/ΕΟΚ σε συνδυασμό και με το άρθρο 5 της Οδηγίας 2006/12/ΕΚ (πρώην Οδηγία 75/442/ΕΟΚ).
Επιπλέον, διαπιστώνεται πως η συνήθης πρακτική διάθεση των επικίνδυνων αποβλήτων στην Ελλάδα είναι η 'προσωρινή εναποθήκευση', η οποία, όμως, λόγω της ανανέωσης των σχετικών αδειών, ελλείψει κατάλληλων χώρων ταφής, έχει διαμορφωθεί σε μόνιμη. Συνεπάγεται ότι δεν έχουν ληφθεί τα κατάλληλα μέτρα για την ασφαλή τελική διάθεση των επικίνδυνων αποβλήτων ώστε να μην τίθεται σε κίνδυνο η υγεία του ανθρώπου και χωρίς να βλάπτεται το περιβάλλον, κατά παράβαση του άρθρου 1 παρ. 2, της Οδηγίας 91/689/ΕΟΚ σε συνδυασμό με τις διατάξεις των άρθρων 4 και 8 της Οδηγίας 2006/12/ΕΚ (πρώην Οδηγία 75/442/ΕΟΚ), καθώς και των άρθρων 3, παρ. 1, 6, 7, 8, 9, 13 και 14 της Οδηγίας 99/31/ΕΚ περί υγειονομικής ταφής των αποβλήτων".

Πηγή: Εφημερίδα Αυγή

Στην περιοχή μας "αποκαλύφθηκε" από τους επιθεωρητές περιβάλλοντος πως 1.000 τόνοι λιπαντικών, από τους 1.500 τόνους που χρησιμοποιήθηκαν από τη (Δ)ΕΗ Α.Ε, κατέληξαν στο έδαφος.
Είναι "κοινό μυστικό" όμως πως ουδέποτε έγινε σωστή διαχείριση απόβλήτων...
Είναι "κοινό μυστικό" επίσης πως τα Πιστοποιητικά εφαρμογής Συστήματος Περιβαλλοντικής Διαχείρισης, σύμφωνα με το ISO 14001:2004 (TUV CERT), που "διαφημίζει" η (Δ)ΕΗ Α.Ε στην πρώτη της σελίδα έχουν βγεί μόνο και μόνο για να μπορεί να χτυπά δουλειές και στο εξωτερικό...
Είναι "κοινό μυστικό" επίσης πως τα Πιστοποιητικά εφαρμογής Συστήματος Περιβαλλοντικής Διαχείρισης αφορούν την τυποποίηση των κανόνων που πρέπει να ακολουθούνται για να γίνεται σωστή διαχείριση και δεν πιστοποιούν πως η διαχείριση γίνεται σωστά...
Ακόμα είναι "κοινό μυστικό" πως τα Πιστοποιητικά εφαρμογής Συστήματος Περιβαλλοντικής Διαχείρισης αν κάποιος πληρώσει αδρά τα παίρνει χωρίς ιδιαίτερες διαδικασίες...Μόλις τον Απρίλιο του 2009 δόθηκε στη (Δ)ΕΗ Α.Ε η έγκριση μετά από επιθεώρηση των ήδη λειτουργούντων εσωτερικών Συστημάτων Περιβαλλοντικής Διαχείρισης στους προαναφερθέντες Σταθμούς, τα οποία προσαρμόστηκαν στο πρότυπο ISO 14001:2004...Η επιθεώρηση αυτή λοιπόν δεν είχε δείξει τότε κάτι;;;
Στις τελετές απονομής που πραγματοποιήθηκαν τον Απρίλιο εκπροσωπόντας τη Διοίκηση της (Δ)ΕΗ Α.Ε ο κ. Δημήτριος Λάππας, Γενικός Διευθυντής Δυτικής Μακεδονίας και ασκών καθήκοντα Γενικού Διευθυντή Παραγωγής, "υπογράμμισε τις συστηματικές προσπάθειες που καταβάλλει η Επιχείρηση για τη συνεχή βελτίωση της περιβαλλοντικής συμπεριφοράς των Σταθμών Παραγωγής" καθώς επίσης πως "Για την επίτευξη αυτού του στόχου πραγματοποιούνται σημαντικές επενδύσεις και εφαρμόζονται οι βέλτιστες πρακτικές προκειμένου να βελτιωθούν σημαντικά οι επιδόσεις των σταθμών και παρότρυνε τα στελέχη και όλους τους εργαζόμενους να καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να εξασφαλισθεί η πλήρης προστασία του Περιβάλλοντος ολόκληρης της περιοχής Δυτικής Μακεδονίας"...
Μόνο με συστηματική προσπάθεια θα μπορούσαν τόσοι τόνοι να καταλήξουν στο έδαφος...
Που έχει κρυφτεί μετά την αποκάλυψη λοιπόν του "κοινού μυστικού";;;Γιατί δεν μιλά κανείς τους;;;
Δεν είναι μόνο αυτοί που κρύβονται όμως...Κανείς από τους πολιτικούς της περιοχής μας, και μή, δεν καυτηρίασε το γεγονός ενώ όλοι τους για ψίλου πήδημα κατά καιρούς βγάζουν δελτία τύπου για να δείξουν την προσφορά τους στη περιοχή...