Οζον, ο σιωπηρός «δολοφόνος»...

Η χρόνια έκθεση σε υψηλές συγκεντρώσεις μπορεί να αποβεί έως και θανατηφόρος

Reuters
Το όζον δεν είναι απλώς ένα αέριο του θερμοκηπίου που συμβάλλει στην αύξηση της θερμοκρασίας της Γης, είναι επίσης και ένας σιωπηρός «δολοφόνος», αποκαλύπτει πρόσφατη έρευνα επιστημόνων που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό The New England Journal of Medicine.

«Αυτό που ξέρουμε πια, είναι ότι το όζον αποτελεί πολύ μεγαλύτερη απειλή για τη δημόσια υγεία απ’ ό,τι πιστεύαμε παλαιότερα», δήλωσε στο Reuters Health o ερευνητής δρ Michael Jerrett του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας.

H έρευνα αυτή, η πρώτη που διερεύνησε ξεχωριστά την επίδραση του όζοντος και των μικρών σωματιδίων διαπίστωσε υψηλότερη συχνότητα θανάτων από αναπνευστικές αιτίες σε περιοχές, όπου υπήρχε αυξημένη συγκέντρωση όζοντος στην ατμόσφαιρα.

Το όζον σχηματίζεται από παραπροϊόντα καύσεων πετρελαιοειδών παρουσία του ηλιακού φωτός. Στη στρατόσφαιρα –δηλαδή την εξωτερική ατμόσφαιρα– το όζον αποτελεί ένα «καλό συστατικό», καθώς φιλτράρει τη βλαβερή υπεριώδη ακτινοβολία εμποδίζοντάς την να φτάσει στην επιφάνεια της γης. Στο επίπεδο της γης, όμως, η παρουσία του όζοντος διαδραματίζει διαφορετικό ρόλο. Καθώς αποτελεί το κύριο συστατικό της αιθαλομίχλης, ερεθίζει τις αναπνευστικές οδούς –τους αεραγωγούς– και τα μάτια.

Τα υψηλά επίπεδα του όζοντος είναι γνωστό ότι αποτελούν βραχυπρόθεσμο κίνδυνο για τα άτομα με καρδιακή και πνευμονική νόσο, ενώ δεν έχουν ακόμη κατανοηθεί πλήρως οι μακροπρόθεσμες επιδράσεις του.

«Αυτό που αποκαλύπτει η μελέτη είναι ότι για να προστατευθεί η δημόσια υγεία, δεν αρκεί απλώς να περιορίσουμε τις ανώτερες τιμές –τις κορυφώσεις– του όζοντος, πρέπει επίσης να περιορίσουμε και τη μακροπρόθεσμη σωρευτική έκθεσή μας σ’ αυτό», επισήμανε σε δήλωσή του ο δρ George D. Thurston, της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, ο οποίος συμμετείχε στη μελέτη.

Μεγάλο δείγμα

Για να διερευνήσει το θέμα, η επιστημονική ομάδα μελέτησε στοιχεία της Αμερικανικής Αντικαρκινικής Εταιρείας για θανάτους που καταγράφηκαν από το 1982 μέχρι το 2000 και στοιχεία για τη ρύπανση με όζον από το 1977 έως και το 2000. Επίσης, οι ερευνητές έλαβαν υπόψη τους τις μετρήσεις για τη σωματιδιακή ρύπανση που καταγράφηκε το 1999 και το 2000. Η ανάλυσή τους συμπεριελάμβανε 96 μητροπολιτικές περιοχές των ΗΠΑ και 448.450 άτομα. Σύμφωνα με τις διαπιστώσεις των ερευνητών, οι μικρότερες συγκεντρώσεις όζοντος παρατηρήθηκαν στις βορειοδυτικές Πολιτείες και και οι μέγιστες στη νότια Καλιφόρνια.

«O κίνδυνος θανάτου από αναπνευστικά αίτια είναι πάνω από τρεις φορές μεγαλύτερος στις μητροπολιτικές περιοχές με τις μέγιστες συγκεντρώσεις όζοντος απ’ ό,τι σε εκείνες με τις χαμηλότερες», επισήμαναν οι επιστήμονες.

Σύμφωνα με τον δρα Jerrett κάθε χρόνο στις ΗΠΑ, 70.000 άτομα αποβιώνουν από αναπνευστικά αίτια, ενώ παγκοσμίως καταγράφονται κάθε χρόνο 7,7 εκατομμύρια παρόμοιοι θάνατοι. Ο επιστήμονας πρόσθεσε ότι περίπου ένας στους τρεις κατοίκους των ΗΠΑ εκτίθεται σε επίπεδα όζοντος, τα οποία είναι υψηλότερα από τα όρια που έχει θεσπίσει η κυβέρνηση των ΗΠΑ. Επίσης, ο δρ Jerrett επισήμανε ότι δεν υπήρξε καμία διαφοροποίηση όσον αφορά τη θανατηφόρα επίδραση της έκθεσης στο όζον, ούτε όταν οι ειδικοί έλαβαν υπόψη τους την υγεία των ατόμων, την ηλικία, το φύλο ή άλλους παράγοντες. «Ο καθένας επηρεάζεται από το όζον, σχετικώς το ίδιο, δεν πρόκειται για κάποιο παράγοντα που επιδρά σε άτομα, τα οποία είναι ήδη άρρωστα ή υποφέρουν από χρόνια ασθένεια».

«Σήμερα, έχουμε στοιχεία που αποδεικνύουν ότι λαμβάνοντας μέτρα για τον έλεγχο του όζοντος και εμποδίζοντας τις μελλοντικές κλιματικές αλλαγές, δεν δρομολογούμε απλώς επιπλέον ασφάλεια για το μέλλον, αλλά εξασφαλίζουμε πολύ άμεσα οφέλη για ένα μεγάλο αριθμό ατόμων. Αυτό σημαίνει απλώς, περιορισμένη θνητότητα από αναπνευστική νόσο», κατέληξε ο δρ Jerrett.