Πτολεμαίδα: Καταγγελίες ή διέξοδος;;;

Καταγγελίες και ειρωνικά σχόλια, σε έξαρση τον τελευταίο καιρό, προκαλούν σύγχυση και εύλογες απορίες σε όλους εμάς που ζούμε, εργαζόμαστε και μεγαλώνουμε τα παιδιά μας στην Πτολεμαΐδα, ως πολίτες μιας προβληματικής βεβαίως περιοχής, ή κατ’άλλους ως απέλπιδες μελλοθάνατοι κρατούμενοι ενός στρατοπέδου ναζιστικού τύπου.
Η κύρια συζήτηση που οφείλει όλη η περιοχή , πρώτα απ’ όλους στον εαυτό της, για το παρόν και το μέλλον του Λεκανοπεδίου, είναι ένα αναγνωρίσιμο και κατανοητό ζητούμενο.
Αναρωτιέμαι όμως πώς θα αναγνωρίσουμε την φωνή της επίγνωσης και της διεξόδου ανάμεσα στους κακόηχους θορύβους μέσων, φορέων, κράτους, ΔΕΗ , συμφερόντων και κάθε λογής εκπροσώπων;
Το kozan.gr λέει:
«Κόλαφος για τον Δήμαρχο Πτολεμαΐδας οι δηλώσεις του Προέδρου του Συλλόγου Καρκινοπαθών Εορδαίας!»
και ταυτόχρονα λέει :
- Η ΔΕΗ ακάθεκτη σφίγγει ολοένα και περισσότερο τη «θηλιά» των αποθέσεών της γύρω από τον οικισμό της Ακρινής (προσθέτουμε της Μαυροπηγής, της Ποντοκώμης, του Περδίκα, των Αναργύρων, του Φιλώτα..)
Ο κ. Καραπίντσιος λέει:
- Θέλω να πω στο φίλο μου κ. Γρηγόρη Τσιούμαρη, ότι με το να στρουθοκαμηλίζει, κάνει κακό στη περιοχή μας, αποδυναμώνει την διαπραγματευτική μας ικανότητα (απέναντι στο αθηνοκεντρικό κράτος), όταν ζητάμε βελτίωση συνθηκών , χρηματοδότηση για έργα ανάπλασης και προπαντός επάνδρωση των νοσοκομείων. »
Το "Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα" του Στέλιου Κούλογλου λέει :
- Πεθαίνοντας στην Πτολεμαΐδα:
και ξαναλέει: «Ο φακός της εκπομπής κατέγραψε συγκλονιστικές εικόνες από το ενεργειακό Νταχάου που λειτουργεί στην χώρα μας χωρίς να το γνωρίζουμε»

Η ΔΕΗ λέει: «Οι Βασικές Επιχειρησιακές Μονάδες της Επιχείρησης συμβάλλουν ενεργά στην προστασία του περιβάλλοντος με μια σειρά μέτρων, όπως είναι : Στα Λιγνιτικά Κέντρα
- Έργα αποκατάστασης και αναβάθμισης του περιβάλλοντος
- Προστασία των υδάτων και της πανίδας
- Αξιοποίηση της φυτικής γης και πειραματικές καλλιέργειες »…
και αποκαθιστά περίπου 1500 στρέμματα ετησίως, ήτοι τα 200.000 περίπου στρέμματα των σημερινών ορυχείων θα αποκατασταθούν σε 133 χρόνια !

Επίσης η ΔΕΗ λέει:

η υλοποίηση των επενδύσεων της ΔΕΗ στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας σε συνδυασμό με την απόσυρση πεπαλαιωμένων μονάδων, θα εξασφαλίσει μείωση (των ρύπων) από θερμικούς σταθμούς στο διασυνδεδεμένο σύστημα.
Η ΔΕΗ πιστεύει, ότι με το μίγμα τεχνολογιών και καυσίμων που περιέχει η Στρατηγική της παραγωγής της ΔΕΗ για την περίοδο 2008-2014, συνεισφέρει στην ζητούμενη αποτελεσματικότερη προστασία του περιβάλλοντος, εξυπηρετώντας εξίσου και τους άλλους δύο στόχους της, την κάλυψη των αναγκών των καταναλωτών μας και τη συγκράτηση του κόστους του ηλεκτρικού ρεύματος σε χαμηλά επίπεδα. Τελικά, το ζητούμενο δεν είναι αν η ΔΕΗ θα υπάρχει ή δεν θα υπάρχει σε "10 έως 15 χρόνια από σήμερα". Αυτό ελάχιστα ενδιαφέρει.
Το ζητούμενο είναι να συνυπάρχει "Περιβάλλον, Ιστορία - Πολιτισμός, Ήλιος και Θάλασσα", με ηλεκτρική ενέργεια αρκετή να καλύψει τις ανάγκες όλων, και με τιμές που θα επιτρέπουν όχι μόνο στους εύπορους τουρίστες να απολαμβάνουν το θαυμάσιο περιβάλλον μας, αλλά θα εξασφαλίζει την μελλοντική ευημερία και στους Έλληνες καταναλωτές. »
...και ταυτόχρονα μεταθέτει τη στρατηγική της !
Στο ‘Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα’ με τίτλο «ΠΕΘΑΙΝΟΝΤΑΣ ΣΤΗΝ ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑ, ΠΕΘΑΙΝΟΝΤΑΣ ΣΑΝ ΧΩΡΑ», κατέθεσα, έντρομη, τις ενστάσεις μου «για την μακάβρια ταύτιση της Πτολεμαΐδας με τον θάνατο και για τον αφορισμό της πόλης, ως ταυτόσημης με το έρεβος της ρύπανσης και μάλιστα από ανθρώπους που βιώνουν το έρεβος των Αθηνών !
Το θέμα όμως δεν είναι τι λέμε και πως αντιδρούμε, όταν ταυτίζεται η Πτολεμαΐδα, μια δραστήρια και πολυάνθρωπη πόλη , με το φόβο του θανάτου. Ούτε βέβαια να παραλύσουμε από το φόβο τους κατοίκους της περιοχής, για να φύγουν, όσοι βέβαια έχουν επιλογή, προς άλλες, μολυσμένες επίσης, πολιτείες.
Το θέμα επίσης δεν είναι να αποδείξουμε τα πασιφανή, ότι δηλαδή η Πτολεμαΐδα διαχρονικά συμβάλλει στο λεκανοπέδιο και σε όλη την περιφέρεια και τη χώρα, με μεγάλες, πρωτοπόρες κατακτήσεις (Εξηλεκτρισμός της χώρας, ΑΕΒΑΛ, Μποδοσάκειο, Βιολογικός, Τηλεθέρμανση, Κολυμβητήριο, Θερμοκήπια με Τηλεθέρμανση, κλπ.) που χρήζουν ανάδειξης και σεβασμού μάλλον, παρά απαξίωσης.
Το θέμα δεν είναι να ενοχοποιηθεί ή να απενοχοποιηθεί η Πτολεμαΐδα.
Το θέμα είναι γιατί «άλλοι» ή καλύτερα «όλοι» δεν ενοχλούνται , γιατί σιωπούν.
Γιατί η Πτολεμαΐδα, προφανώς, δεν είναι σε θέση να συσκοτίσει τις δορυφορικές εικόνες των ορυχείων που «αποκατέστησε»(!) η ΔΕΗ, τα πορίσματα του Συνηγόρου του πολίτη, της Επιτροπής περιβάλλοντος της Βουλής, του ιδρύματος Μαραγκοπούλου, τις καταγγελίες των συλλόγων, των οικολόγων και των πολιτών, τις μετρήσεις των ρύπων, τα πρόστιμα της Νομαρχίας.
Η Πτολεμαΐδα δεν είναι επίσης σε θέση να «αποδυναμώσει την διαπραγματευτική μας ικανότητα» για την ανάπτυξη των Δημόσιων Νοσοκομείων του Νομού , ώστε να παρέχουν την ασφάλεια της περίθαλψης στον προσβαλλόμενο πληθυσμό, πολυ περισσότερο όταν διαθέτει ένα παράδειγμα «εταιρικής κοινωνικής ευθύνης» που επέδειξε η εταιρεία Μποδοσάκη, η οποία , παρά την ολιγόχρονη παρουσία της στην περιοχή, ανταπέδωσε ένα γενναίο μέρος των κερδών της στην τοπική κοινωνία, κατασκευάζοντας ένα από τα μεγαλύτερα Νοσοκομεία της χώρας.
Ενόσω η ΔΕΗ , με κύκλο εργασιών 5,8 δις ευρώ μόνο το 2008, αποδίδει στο Λεκανοπέδιο 18-20 εκ. ευρώ ετησίως, μέσω του τοπικού πόρου, και αυτό μετά την πανηγυρική εφαρμογή του, μόλις από το 1996 (!).
Όταν μέχρι σήμερα καταλήφθηκαν περίπου 200.000 στρέμματα πολύτιμης γής, όπου εξορύχθηκαν 4,6 δισεκατομύρια κυβικά μέτρα εδάφους και παράχθηκαν 1,4 δισεκατομύρια κυβικά μέτρα λιγνίτη (στοιχεία ΔΕΗ 1957-2008), για τα οποία η μεταλλευτική νομοθεσία προβλέπει τέλος 6%, αντί του πενιχρού 0,4 % , που σήμερα αποδίδεται.
Όταν , πουθενά στο κόσμο, η ιδιοκτησία της γής δεν μεταβιβάζεται στην μεταλλευτική εταιρεία που πραγματοποιεί τις εξορύξεις (και μάλιστα ανώνυμη και εισηγμένη !), με τραγικό αποτέλεσμα την εδαφική ασφυξία των ενεργειακών Δήμων και κατ’επέκταση όλου του ορεινού μας Νομού.
Επειδή λοιπόν όλοι - ή πάρα πολλοί - ξέρουμε :
- την εθνική Νομοθεσία, τις υπερβάσεις ρύπων, την τρομακτική υστέρηση των αποκαταστάσεων εδαφών,
- το «Ευρωπαϊκό κεκτημένο» σε ότι αφορά την διαχείριση των λιγνιτικών σταθμών, τις εξελίξεις των αντιρρυπαντικών τεχνολογιών, την αποκατάσταση του τοπίου και την επαναπόδοση εδαφών σε περιοχές λιγνιτικής παραγωγής και εξορύξεων,
- ότι το θέμα του Λεκανοπεδίου υπερβαίνει τα όρια της Πτολεμαΐδας , καθώς και τους αστεϊσμούς περί «ανέμων» και «κολάφων», όπως επίσης υπερβαίνει και την δυναμική μεμονωμένων Δήμων ή συλλογικών φορέων, είναι τουλάχιστον αφελές να αποδίδουμε ανυπόστατους ρόλους και ανασχετικές επιδράσεις στην Πτολεμαΐδα , που εξ ορισμού η επιβίωσή της ταυτίζεται με το μείζον θέμα του παρόντος και του μέλλοντος του Λεκανοπεδίου, θέμα που όμως μας παραπέμπει ευθέως στον πυρήνα του εθνικού ενεργειακού σχεδιασμού και στο επίπεδο της εθνικής ενεργειακής στρατηγικής, καθώς και στην ειλικρινή αποσαφήνιση των ρόλων των εταίρων της ενέργειας.
Σε περιφερειακό επίπεδο, η κρίση που βιώνουμε δεν αποτελεί – δυστυχώς- ένα περιορισμένο, τοπικό πρόβλημα, αλλά εμπλέκει όλο το Λεκανοπέδιο, το μέλλον του Νομού, την εξέλιξη της Ενεργειακής Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας.
Η κρίση ορίζει και το κρίσιμο ζήτημα , αυτό που επείγει, και δεν είναι παρά είναι η αναγωγή από τις αναλώσιμες, επιφανειακές, ναρκισσιστικές ή μικροπολιτικές συσπειρώσεις σε ειλικρινείς, χειραφετημένες και επίπονες συζητήσεις και επεξεργασίες, με επίκεντρο την παρούσα, λιγνιτική, και τη μεταλιγνιτική περίοδο.
Και όπως κάθε άλλη κρίση, απαιτεί ευρεία, ανοικτή, δημοκρατική διαβούλευση και συντεταγμένη πορεία για την επεξεργασία της στρατηγικής εξόδου και προϋποθέτει πολιτικές και μέτρα που θα εφαρμοστούν, εθνικούς και κοινοτικούς πόρους που θα διατεθούν , στελεχιακό δυναμικό διεθνούς κύρους και εμπειριών, σαφή Χρονοδιαγράμματα, ευθύνη, έλεγχο και λογοδοσία.
Συντονιστές της εξόδου είναι οι Νομοί και η Περιφέρεια, δηλαδή οι φορείς που ευθύνονται για την παρακολούθηση του σχεδιασμού , της διάθεσης και διαχείρισης των πόρων , της εφαρμογής ή προώθησης των αναγκαίων θεσμικών ρυθμίσεων.
Κινητήριες δυνάμεις στο εγχείρημα είναι οι ΟΤΑ του Νομού, που δεν έχουν πλέον περιθώρια ασυνεννοησίας, μικροψυχίας και ανταγωνισμών, γιατί η αυτοδιοίκηση έχει την δύναμη, τις δυνατότητες και την ευθύνη των δράσεων .
Κύριος συντελεστής της εξόδου είναι η ΔΕΗ, στα πλαίσια της εθνικής ενεργειακής στρατηγικής, που έχει σαφήνεια ρόλων και μεγεθών για όλους τους εταίρους και επομένως και για την ΔΕΗ. Την ΔΕΗ που δεν εισβάλλει, αλλά κατανοεί τα μεγέθη των προβλημάτων και συμπεριλαμβάνει βιώσιμες λύσεις σε σταθερά επιχειρησιακά σχέδια, την ΔΕΗ που ξέρει την φυσιογνωμία, το ρόλο και την προοπτική της.
Αυτά έχουν πράξει οι πολιτισμένες ευρωπαϊκές χώρες και ανέταξαν τις πληττόμενες περιοχές και το περιβάλλον και ανέτρεψαν τα μεγέθη της ανεργίας και της απαξίωσης.
Πολλά τα παραδείγματα αποτελεσματικής διεξόδου, (Τσεχία, Δανία, Γερμανία, Γαλλία κλπ.), πολλές οι επί τόπου επισκέψεις παραγόντων και στελεχών του Νομού μας, καταγεγραμμένες στην διεθνή εμπειρία οι ενέργειες, τα σχέδια, τα κόστη , η βιωσιμότητα και η αποτελεσματικότητα των δράσεων.
Σ’ εμάς μένει πλέον μόνον η απόφαση: Βιώσιμη Έξοδος ή αυτοσχέδιες αποδράσεις από το Νταχάου;

Σας ευχαριστώ εκ των προτέρων για τη φιλοξενία.
Καλαϊτζίδου Ιωάννα
Πολιτικός Μηχανικός
Πτολεμαΐδα