Αγώνες enduro: Χρειάζεται σεβασμός στη φύση και τους νόμους...

Αφορμή για το σημερινό δημοσίευμα τα παράπονα περιπατητών και ποδηλατών που περιδιαβαίνουν την ύπαιθρο και τα βουνά και βρίσκουν παρατημένες σημάνσεις (κορδέλες, ταμπέλες κλπ), σκουπίδια ή ζημιές σε μονοπάτια από παλιούς αγώνες enduro που είχαν οργανωθεί εκεί. Τέτοια κρούσματα έχουν παρατηρηθεί στα Πιέρια, στο Μουρίκι , στην περιοχή από Aργιλο προς Μεταμόρφωση - Μπούρινο κλπ.
Οι αγώνες με μηχανές enduro υπάγονται στην ευρύτερη κατηγορία του «μηχανοκίνητου αθλητισμού». Αυτό το είδος διασκέδασης ή και άθλησης κερδίζει συνεχώς νέους οπαδούς είτε με την μορφή του απλού θεατή/τηλεθεατή (Formula 1, rally Ακρόπολις, κ.α.), είτε με την μορφή της ίδιας συμμετοχής σε αυτοσχέδιους ως επί το πλείστον αγώνες. Το χαμηλό κόστος συμμετοχής στους αγώνες enduro (σε αντίθεση με εκείνους των αυτοκινήτων) προσελκύει συνεχώς νέους «εντουράδες».
Όμως η χαλαρή και ασαφής νομοθεσία που διέπει την οργάνωση και επίβλεψη τέτοιων αγώνων δημιουργεί διάφορα προβλήματα. Τα βασικότερα παρατηρούνται όταν οι αγώνες οργανώνονται μέσα ή δίπλα σε περιοχές φυσικού κάλλους και οικολογικής σημασίας (δασικά /λιμναία οικοσυστήματα) και αφορούν κυρίως κρούσματα ηχορρύπανσης, ρύπανσης, αλλοίωσης του ανάγλυφου, διατάραξης της άγριας ζωής κλπ. Πιο συγκεκριμένα οι κυριότερες παρενέργειες είναι:

* Οχλήσεις στα οικοσυστήματα (ορνιθοπανίδα, μικρά και μεγάλα θηλαστικά), ως αποτέλεσμα του εκκωφαντικού θορύβου που προκαλούν οι συγκεκριμένες μηχανές. (Ειδικά στην αναπαραγωγική περίοδο οι ενοχλήσεις πρέπει να μηδενίζονται).

* Κίνδυνος ατυχημάτων με διαβάτες / ορειβάτες, ιδιαίτερα σε μονοπάτια που προορίζονται για περπάτημα.

* Καταστροφή μερικών τμημάτων ορειβατικών διαδρομών / μονοπατιών. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών η Οικολογική Κίνηση Κοζάνης συντηρώντας ή χαράζοντας μονοπάτια στο ¶σκιο και το Μουρίκι εντόπισε μερικές όμορφες
περιπατητικές διαδρομές, οι οποίες είχαν σκαφτεί πολύ από τις enduro, με συνέπεια να είναι ακατάλληλες για βάδισμα και να μείνουν τελικά εκτός προγράμματος.

* Ενόχληση γειτονικών οικισμών/κατοικημένων περιοχών. Δεν είναι λίγοι οι κάτοικοι χωριών και ορεινών οικισμών που διαμαρτύρονται για την ηχορύπανση του μηχανοκίνητου αθλητισμού.

* Σκουπίδια κ απορρίμματα διάσπαρτα μετά από τους αγώνες. Μερικές φορές βρίσκουμε στα μονοπάτια και τα βουνά παρατημένα σκουπίδια, κορδέλες, συσκευασίες κ.α μετά από οργανωμένους ή μη αγώνες enduro. Είναι τόσο δύσκολο άραγε να καθαριστεί ο χώρος μετά από κάθε μηχανοκίνητη εκδήλωση; Ή μήπως η οργάνωση ενός τέτοιου αγώνα τελειώνει όταν πέφτει η .σημαία λήξης;

* Τέλος, μηχανοκίνητοι αγώνες μπορεί να μη συνάδουν με σχέδια ήπιας οικοτουριστικής ανάπτυξης ορισμένων περιοχών που δίνουν έμφαση στα μονοπάτια, την πεζοπορία και την αρμονία που προσφέρει το φυσικό περιβάλλον.

Η επισήμανση των προβλημάτων δεν σημαίνει ότι ο στόχος μας είναι η κατάργηση των αγώνων enduro. Ανεξαρτήτως των απόψεων που έχει κανείς για τo μηχανοκίνητο αθλητισμό και των ιδεολογικών προτύπων που αυτός παράγει, η ύπαρξη του είναι μια πραγματικότητα. Η οποία όμως πρέπει να συνυπάρχει με τη νομιμότητα και το σεβασμό στο φυσικό περιβάλλον. Σε αυτό υποθέτουμε ότι συμφωνούμε όλοι: και οι φίλοι «εντουράδες», με τους οποίους δεν έχουμe τίποτα να χωρίσουμε. (Υπάρχουν και στην Οικολογική Κίνηση μερικοί λάτρεις του μηχανοκίνητου αθλητισμού). Τα μεράκια είναι προσωπικά, αλλά όταν εκδηλώνονται σε δημόσιο χώρο πρέπει να υπακούουν στο συλλογικό συμφέρον. Με αυτό το πνεύμα καταθέτουμε τις προτάσεις μας οι οποίες είναι οι εξής:

* Χωροθέτηση και οριοθέτηση περιοχών για την οργάνωση δραστηριοτήτων μηχανοκίνητου αθλητισμού, με βάση συγκεκριμένες προδιαγραφές : μακριά από οικισμούς, οικοσυστήματα, προστατευόμενες περιοχές κτλ. Πριν την κατασκευή μιας πίστας αγώνων πρέπει να έχουν εκδοθεί οι νόμιμες άδειες λειτουργίας και να εγκριθεί Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων ή Περιβαλλοντική Εκτίμηση.Ενημερωτικά, στην περιοχή Κοζάνης υπάρχει μια πίστα στα Πετρανά. Aγνωστο παραμένει όμως εάν έχει πάρει επίσημη άδεια λειτουργίας και πληροί τις περιβαλλοντικές προδιαγραφές. Η επιλογή βέβαια ενός χώρου, που από πρώτη ματιά ελαχιστοποιεί τις οχλήσεις, είναι βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση.

* Υποχρεωτική αδειοδότηση από τις αρμόδιες υπηρεσίες. Ανάλογα με το χαρακτηρισμό της έκτασης μπορεί να απαιτείται άδεια από το οικείο Δασαρχείο ή την Αρχαιολογική υπηρεσία κλπ. Με βάση τη μέχρι τώρα πρακτική θεωρείται αρκετή η άδεια της Γ.Γ. Αθλητισμού (χωρίς να ζητείται πάντα) και του Υπουργείου Δημόσιας τάξης μέσω τοπικής αστυνομικής διεύθυνσης και της ομοσπονδίας μοτοσικλετών. Είναι καιρός να υπάρξει ένα ολοκληρωμένο θεσμικό πλαίσιο (και κώδικας οδικής κυκλοφορίας) για την «εκτός δρόμου» οδήγηση, που θα συμπεριλάβει όλα τα παραπάνω

* Απόλυτη προστασία περιοχών υψηλής οικολογικής αξίας. Είναι αυτονόητο ότι πρέπει να υπάρξει πλήρης απαγόρευση τέτοιων δραστηριοτήτων εντός και περιμετρικά εθνικών δρυμών/πάρκων, και λοιπών προστατευόμενων περιοχών (Natura 2000 και άλλων οικοσυστημάτων ιδιαίτερης σημασίας). Ας αφήσουμε επιτέλους την άγρια φύση στην ησυχία της.

* Περιορισμός δραστηριοτήτων μηχανοκίνητου αθλητισμού σε περιοχές, που μπορεί να μην είναι προστατευόμενες, αλλά παρουσιάζουν έντονο περιπατητικό και φυσιολατρικό ενδιαφέρον. Εκεί η συνύπαρξη είναι δύσκολη. Αν όμως υιοθετηθεί μια συμβιβαστική λύση, τότε θα πρέπει να εφαρμοστούν αυστηρά η νομοθεσία και οι κανόνες ασφαλείας, καθώς και να οριοθετηθούν συγκεκριμένες περιοχές αγώνων.

Καλούμε τις νέες Καλλικρατικές Δημοτικές Αρχές να αντιληφθούν τη σοβαρότητα και αυτού του θέματος και να δείξουν έμπρακτα την ευαισθησία τους. Ειδικά όταν αυτές συμμετέχουν στη διοργάνωση αγώνων (όπως πχ η ΔΕΠΑΚ) να απαιτούν την πλήρη νομιμότητα, αλλά και την καθαριότητα του χώρου. Σε μια κοινωνία πολιτών η δραστηριότητα μιας ομάδας δεν μπορεί να υποσκελίζει τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των υπολοίπων, ούτε να υποτιμά τη διαχρονική προτεραιότητα προστασίας της φύσης. Στόχος μας πρέπει να είναι η αρμονική συνύπαρξη και η μέγιστη συναίνεση. Και αν αυτό δεν είναι εφικτό, υπάρχει και η αρχαιοελληνική αρχή του «μέτρου».
Αναγνωρίζουμε ότι μέσα στις δραστηριότητες της μηχανοκίνητης άθλησης έχουν χώρο και οι αγώνες enduro. Μέσα όμως σε ένα πλαίσιο κανόνων, ορίων και σεβασμού του ευρύτερου περιβάλλοντος.

ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΚΟΖΑΝΗΣ