Κλιματικές αλλαγές και μετανάστευση...

Εξαιτίας της ξηρασίας και των πλημμυρών 200 με 500 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο θα αναγκαστούν να εγκαταλείψουν τις πατρίδες τους μέχρι το 2050
Ακριβείς αριθμούς δεν γνωρίζει κανείς. Οι προβλέψεις πάντως είναι ανατριχιαστικές. Περίπου 200 με 500 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο θα αναγκαστούν να εγκαταλείψουν τις πατρίδες τους μέχρι το 2050 εξαιτίας των κλιματικών αλλαγών. Αγρότες θα αφήσουν τα χωράφια τους, νησιά θα εξαφανιστούν κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, κυκλώνες και τσουνάμι θα κάνουν κόλαση τη ζωή των κατοίκων σε παράκτιες περιοχές. Ένα τέτοιο κύμα μετανάστευσης θα ήταν πρωτοφανές στην ιστορία της ανθρωπότητας. Πάρα πολλοί επιστήμονες ζητούν επίμονα να επαναπροσδιοριστεί η έννοια του μετανάστη και των δικαιωμάτων που απορρέουν από τις διεθνείς συνθήκες. Υπάρχει όμως και η άλλη άποψη: να μην αγγίξει κανείς τη Σύμβαση της Γενεύης του 1951 καθώς έτσι θα μπορούσε να υποβαθμιστεί η έννοια του μετανάστη.
Στα χαρτιά πάντως υπάρχει ένα σχέδιο για τους πρόσφυγες των κλιματικών αλλαγών, όπως αποκαλούνται, αλλά παραμένει ασαφές το νομικό του πλαίσιο, όπως λέει και ο Στέφεν Μπάουερ από το Γερμανικό Ινστιτούτο για την Αναπτυξιακή Πολιτική: «Αυτό που υπάρχει ως βάση για συζήτηση είναι μια κοινή πρόταση της Διεθνούς Οργάνωσης για τους Πρόσφυγες και της Ύπατης Αρμοστείας των ΗΕ για τους Πρόσφυγες. Όλα όμως είναι ακόμα υπό αμφισβήτηση και δεν είναι σαφή. Θα πρέπει να ασχοληθούμε ακόμα πολύ σε διεθνές επίπεδο»

Αλλαγή του πληθυσμιακού χάρτη

Σε τι θα χρησίμευε όμως ένα τέτοιο νομικό πλαίσιο για τους πρόσφυγες των κλιματικών αλλαγών; Ο Στέφεν Μπάουερ απαντά: «Εάν εγώ ως κάτοικος ενός νησιού, το οποίο επηρεάζεται από την αύξηση της στάθμης της θάλασσας, θα είχα το δικαίωμα να πάω σε πιο ασφαλείς χώρες και εκεί να ενταχθώ στο νομικό καθεστώς της χώρας που αφορά τους μετανάστες και να έχω τα αντίστοιχα δικαιώματα, καταλαβαίνετε πως αυτό είναι μια πολύ σημαντική διαφορά».
Φυσικά η συζήτηση περιστρέφεται και γύρω από τους πολιτικούς πρόσφυγες και αυτό που τονίζουν οι ειδικοί είναι ότι θα πρέπει να υπάρξει ένας σαφής διαχωρισμός. Για παράδειγμα ο Δρ.Ταμέρ Αφίφι, από το Ινστιτούτο για το Περιβάλλον και την Ανθρώπινη Ασφάλεια, εργάζεται σε ένα πρόγραμμα της ΕΕ, το οποίο έρχεται σε επαφή με ανθρώπους οι οποίοι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους λόγω των κλιματικών αλλαγών: «Μίλησα με πολλούς ανθρώπους που έχουν πληγεί από τις κλιματικές αλλαγές. Οι περισσότεροι από αυτούς δεν συνειδητοποιούν καν το πρόβλημα. Λένε, ‘φύγαμε γιατί είμαστε φτωχοί και έχουμε προβλήματα’. Αν ψάξει όμως κανείς καλύτερα θα καταλάβει ότι οι αιτίες είναι πολύ βαθιές και το πρόβλημα είναι οι κλιματικές αλλαγές».
Το μόνο βέβαιο προς το παρόν είναι ότι ο πληθυσμιακός χάρτης θα αλλάξει σημαντικά τα επόμενα χρόνια.

Πηγή: Deutsche Welle-Monika Hoegen / Μαρία Ρηγούτσου Υπεύθ. σύνταξης: Κώστας Συμεωνίδης