Λιγότερος λιγνίτης, ακριβότερο ρεύμα...

Μικρότερη, ώστε να αφήσει χώρο και στους ιδιώτες ανταγωνιστές της, με λιγότερο προσωπικό και έναν στόλο μονάδων μειωμένο κατά τουλάχιστον 30% από τα σημερινά επίπεδα, θα είναι η ΔΕΗ της επόμενης δεκαετίας.
Στο δυναμικό της θα διαθέτει μόνο 5 έως 7- καινούργιες ως επί το πλείστον- λιγνιτικές μονάδες, έναντι των 21 που διαθέτει σήμερα, ενώ το προσωπικό της στον τομέα αυτόν, που σήμερα υπερβαίνει τους 14.000 μόνιμους και απασχολούμενους από εργολάβους, θα μειωθεί σημαντικά, λόγω των πολλών ατόμων που θα συνταξιοδοτηθούν και δεν θα αντικαθίστανται από καινούργιους.
Περισσότερα θα είναι τα εργοστάσια φυσικού αερίου- 8 έναντι 6 σήμερα- ενώ στόχος της επιχείρησης είναι να πολλαπλασιαστεί η παραγόμενη από Ανανεώσιμες Πηγές ενέργεια (το σενάριο κάνει λόγο για 2.500-3.000, από μόλις 120 μεγαβάτ σήμερα). Αλλά για να γίνει αυτό, θα πρέπει μέχρι το 2020 η ΔΕΗ να έχει δημιουργήσει τις απαραίτητες υποδομές (δεκάδες καινούργιους υποσταθμούς, νέα δίκτυα, ευέλικτες μονάδες) για να συντηρήσει τόσο μεγάλο αριθμό ΑΠΕ, έργα εξαιρετικά χρονοβόρα και πολλών δισ. ευρώ. Με λίγα λόγια, ο συνολικός αριθμός εργαζομένων στην επιχείρηση, λόγω κυρίως των εξελίξεων στον λιγνίτη, θα μειωθεί αισθητά από τα επίπεδα των 22.500, που ήταν στο τέλος του 2009.

Πιο ευέλικτη και πιο «πράσινη»
Πρόκειται για το προφίλ της ΔΕΗ του 2020, που κατά κάποιον τρόπο σκιαγράφησε και ο πρόεδρός της, Αρθούρος Ζερβός, στη συνάντηση που είχε με τους δημοσιογράφους την εβδομάδα που πέρασε. Η «νέα» αυτή ΔΕΗ θα περιγράφεται και στο υπό κατάρτιση business plan για την περίοδο 2010-2015, που αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί περί τα τέλη Μαΐου και θα προβλέπει μεταξύ των άλλων και μετοχικές συνεργασίες της επιχείρησης με ιδιώτες επενδυτές για την από κοινού κατασκευή μονάδων φυσικού αερίου, κάτι που, όπως είπε ο κ. Ζερβός, επιβάλλεται από τη δύσκολη οικονομική συγκυρία. Στόχος του business plan είναι να γίνει η ΔΕΗ πιο ευέλικτη και περισσότερο «πράσινη», αφού με βάση και τα πιο αυστηρά σχέδια που δρομολογούνται στην Ε.Ε. για τις εκπομπές βιομηχανικών ρύπων, περίπου 15 από τις σημερινές λιγνιτικές της μονάδες πιθανώς να μη βρίσκονται σε λειτουργία στο τέλος της δεκαετίας. Δηλαδή, από τα περίπου 5.300 ΜW σήμερα, η λιγνιτική της παραγωγή είναι πιθανό να έχει μειωθεί στα 2.500 ΜW. Μερίδιο 65%, από 90% σήμερα
Τι σημαίνει αυτό; Οτι η ΔΕΗ σε επίπεδο παραγωγής θα συρρικνωθεί σημαντικά και από μερίδιο αγοράς περίπου 90% σήμερα, θα πέσει στο 60%65%. Ανάλογα ποσοστά θα χάσει και στην εμπορία. Επίσης, ουδείς μπορεί να αποκλείσει πως μέρος των μονάδων που θα κλείσουν δεν θα πουληθούν σε τρίτους. «Είμαι αντίθετος σε κάτι τέτοιο, εκτός βέβαια κι αν η κυβέρνηση έχει αντίθετη γνώμη», είπε ο κ. Ζερβός. Δεν έχουν περάσει, πάντως πολλές ημέρες από τις δηλώσεις στην Αθήνα του Umberto Quadrino- επικεφαλής της ιταλικής Εdison, από τις μεγαλύτερες εταιρείες ηλεκτρισμού στον κόσμο- που μιλώντας σε δημοσιογράφους εξήγησε πως η εταιρεία του δεν θα έλεγε «όχι» στην εξαγορά εργοστασίων της ΔΕΗ, ειδικά λιγνιτικών και υδροηλεκτρικών, εφόσον η ελληνική κυβέρνηση άναβε το «πράσινο φως» στην κρατική εταιρεία να τα πουλήσει.
Από την άλλη, βέβαια, μπορεί ο στόλος των μονάδων της ΔΕΗ να μειωθεί, όμως όσες μείνουν θα είναι πιο σύγχρονες και λιγότερο ρυπογόνες, που σημαίνει χαμηλότερο λειτουργικό κόστος και σε βάθος χρόνου κερδοφορία. Για να γίνουν, ωστόσο, όλες αυτές οι επενδύσεις σε μονάδες και υποδομές, θα απαιτηθούν ακόμη και 10 δισ. ευρώ μέσα στα επόμενα χρόνια, τα οποία για να βρεθούν, θα πρέπει να αυξηθούν τα τιμολόγια, όπως εξήγησε και ο πρόεδρος της εταιρείας.

Τίτλοι τέλους για τον λιγνίτη
Καταιγιστικές είναι οι εξελίξεις για τις παλαιές λιγνιτικές μονάδες υπό την πίεση των Βρυξελλών. Ούτως ή άλλως, έως το 2020, 10 από τις 21 λιγνιτικές μονάδες θα έχουν κλείσει λόγω παλαιότητας και για περιβαλλοντικούς λόγους. Απομένουν 11, εκ των οποίων 3 είναι σχετικά καινούργιες (Αγ. Δημήτριος 5, Μεγαλόπολη 4, Μελίτη Ι), άρα το ερώτημα είναι τι θα γίνει με τα υπόλοιπα 8 εργοστάσια. Το σχέδιο της νέας οδηγίας για τους βιομηχανικούς ρύπους προβλέπει ότι μετά το 2016 όσες μονάδες εκπέμπουν ρύπους πάνω από κάποια όρια θα μπορούν να ενταχθούν μέχρι και το 2023 σε ένα μεταβατικό καθεστώς περιορισμένης λειτουργίας έχοντας ανώτατο χρονικό όριο ζωής τις 20.000 ώρες (περίπου 2 χρόνια).
Την ίδια ωστόσο στιγμή, ομάδα ευρωβουλευτών με επικεφαλής τον Γερμανό Κhramer προωθεί ένα ακόμη πιο αυστηρό σχέδιο που αφορά την κατάργηση του μεταβατικού αυτού καθεστώτος και το κλείσιμο των πολύ ρυπογόνων μονάδων από το 2016. Δεδομένου ότι ρυπογόνες μονάδες έχουν κι άλλες χώρες, όπως η Γερμανία, είναι πιθανό το εν λόγω σχέδιο να μην εγκριθεί από το Ευρωκοινοβούλιο. Αλλά και πάλι, οι επιλογές της ΔΕΗ είναι περιορισμένες: ή αποφασίζει να ρίξει κεφάλαιαγύρω στο 1,5 δισ. ευρώ- για να εκσυγχρονίσει τις 8 λιγνιτικές μονάδες της (επενδύσεις αποθείωσης και μετατροπές στο καζάνι) ή επιλέγει να τις κλείσει και να δημιουργήσει δύο καινούργιες, μία στον Άγιο Δημήτριο Κοζάνης (αριθμός 6) και μία στο Αμύνταιο (αριθμός 2), αφού τα εκεί αποθέματα αρκούν για να συντηρήσουν δύο ακόμη νέα εργοστάσια. Με βάση αυτό το σενάριο, η ΔΕΗ θα διαθέτει το 2020 επτά λιγνιτικές μονάδες: Αγ. Δημήτριος (αρ. 5&6), Μεγαλόπολη (αρ. 4), Μελίτη (αρ. Ι&ΙΙ), Πτολεμαΐδα (αρ. 5), Αμύνταιο (αρ. 2).

Σε επίπεδο παραγωγής η ΔΕΗ θα συρρικνωθεί σημαντικά και από μερίδιο αγοράς περίπου 90% σήμερα, θα πέσει στο 65%.

Αυξήσεις στα τιμολόγια από το 2011
Μπορεί τα τιμολόγια φέτος να έχουν «παγώσει» με απόφαση της κυβέρνησης, ωστόσο από του χρόνου και μετά θα αρχίσουν αυξήσεις που, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του κ. Ζερβού, πρέπει κατά μέσον όρο να είναι 4%5% ετησίως για το διάστημα 2011-2013.
Αυξήσεις που, όπως ο ίδιος εξήγησε, είναι αναγκαίες όχι μόνο για τις επενδύσεις αλλά και για να αντεπεξέλθει η επιχείρηση στην αυστηρότερη κοινοτική νομοθεσία για τους ρύπους που τίθεται σε ισχύ από το 2013 και που μεταφράζεται σε ετήσια επιβάρυνση της τάξεως των 800 εκατ. ευρώ, αλλά σε σημερινές τιμές δικαιωμάτων CΟ2 (που λόγω της κρίσης είναι χαμηλά).
Το βέβαιο είναι ότι οδεύουμε προς μια πολιτική πολλαπλών ταχυτήτων στα τιμολόγια: Οπως είπε και ο επικεφαλής της επιχείρησης, η πρότασή της είναι να υπάρξει ένα ειδικό τιμολόγιο για τις Ευπαθείς Κοινωνικές Ομάδες (με μηδενικές μάλλον αυξήσεις), να αυξηθούν τα πολλά επιδοτούμενα και ζημιογόνα σήμερα τιμολόγια (αγροτικό, οικιακό, βιομηχανικό κ.ά), και να μειωθούν εκείνα των εμπορικών καταναλωτών και των μεγάλων οικιακών προκειμένου να συγκρατήσει τη φυγή των πελατών της προς τον ανταγωνισμό σε αυτές τις δύο κατηγορίες-φιλέτα.
Δεν αποκλείεται ωστόσο, λόγω ΔΝΤ, οι εξελίξεις να είναι ραγδαίες και τα τιμολόγια να απελευθερωθούν άμεσα, όπως προέβλεψε ο κ. Ζερβός, διευκρινίζοντας ωστόσο ότι πρόκειται για καθαρά προσωπική του εκτίμηση. Αυτό σημαίνει ότι η ΔΕΗ θα προχωρήσει σε μειώσεις ακόμη και φέτος, μεταθέτοντας για του χρόνου τις όποιες αυξήσεις.

Πηγή: Εφημερίδα Τα Νέα-ΓΙΩΡΓOΣ ΦΙΝΤΙΚΑΚΗΣ