«Ιστορικός συμβιβασμός» ανοίγει την αγορά του λιγνίτη...

Η Κομισιον «αρχειοθετει» την προσφυγη κατα της Ελλαδας, ενώ η ΔΕΗ δεν θα προχωρησει στην εκμεταλλευση νεων κοιτασματων. Ανοίγει ο δρόμος για την ουσιαστική πρόσβαση ιδιωτών επενδυτών στην εκμετάλλευση λιγνίτη για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.

Την ουσιαστική πρόσβαση ιδιωτών επενδυτών στην εκμετάλλευση λιγνίτη για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας θα επιτρέψει η συμφωνία που επιτεύχθηκε μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της ελληνικής κυβέρνησης, η οποία δεσμεύθηκε ότι η ΔΕΗ δεν πρόκειται να προχωρήσει σε εκμετάλλευση νέων κοιτασμάτων.

Η συμφωνία που αποτελεί προϊόν διαβουλεύσεων, οι οποίες ξεκίνησαν πέρσι την άνοιξη και ολοκληρώθηκαν πριν από λίγες μέρες, αναμένεται να οριστικοποιηθεί μέσα στις επόμενες μέρες με την κοινοποίηση της γραπτής δέσμευσης της χώρας μας στις Βρυξέλλες. Ταυτόχρονα, η Κομισιόν εντός 45 ημερών, όπως προβλέπεται από τη συνθήκη, θα προχωρήσει στην αρχειοθέτηση της υπόθεσης.

Το Μάρτιο του 2008, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε απόφαση με την οποία διαπίστωνε την παραβίαση από την Ελλάδα των άρθρων 82 και 86 της συνθήκης, εξαιτίας της διατήρησης δικαιωμάτων που εξασφαλίζουν στη ΔΕΗ αποκλειστική πρόσβαση στην εκμετάλλευση λιγνίτη. Με την απόφασή της η Κομισιόν καλούσε την Ελλάδα να προτείνει εντός οκτώ μηνών διορθωτικά μέτρα, ώστε να εξασφαλίσει στους ανταγωνιστές της ΔΕΗ επαρκή πρόσβαση στην εκμετάλλευση του λιγνίτη, η οποία θα μπορούσε να φτάσει στο 40% των εκμεταλλεύσιμων κοιτασμάτων.

Σύμφωνα με την Επιτροπή σχεδόν το σύνολο των κοιτασμάτων λιγνίτη στην Ελλάδα ανήκει στο Δημόσιο, το οποίο και χορηγεί δικαιώματα έρευνας και εκμετάλλευσης στις επιχειρήσεις. Η ΔΕΗ απέκτησε το 91% (ως προς τον όγκο των κοιτασμάτων) των υφιστάμενων δικαιωμάτων εκμετάλλευσης. Απέκτησε επίσης δικαιώματα έρευνας σε δύο από τα τρία λιγνιτοφόρα πεδία για τα οποία δεν έχουν ακόμα εκχωρηθεί δικαιώματα εκμετάλλευσης. Η πολιτική της Ελλάδας επί του παρόντος συνίσταται στη συνέχιση της παραχώρησης δικαιωμάτων εκμετάλλευσης λιγνίτη για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, και η χώρα ανακοίνωσε την πρόθεσή της να χορηγήσει νέα δικαιώματα εκμετάλλευσης για τα υπόλοιπα τρία λιγνιτοφόρα πεδία στο άμεσο μέλλον, υπογράμμιζε η απόφαση της Επιτροπής του περασμένου Μαρτίου.

Διαπίστωνε επίσης ότι οι ιδιωτικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας δεν είναι σε θέση επί του παρόντος να ανταγωνιστούν αποτελεσματικά τη ΔΕΗ στην ελληνική αγορά, διότι στερούνται πρόσβασης σε επαρκείς ποσότητες λιγνίτη. Κατά συνέπεια, η ΔΕΗ εξακολουθεί να παράγει περισσότερο από το 85% της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνεται στην Ελλάδα. Διατηρώντας σχεδόν αποκλειστικά δικαιώματα πρόσβασης της ΔΕΗ στα αποθέματα λιγνίτη, η Ελλάδα επέτρεψε στην επιχείρηση να διατηρήσει τη δεσπόζουσα θέση της στη χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.

Η κόντρα ΔΕΗ - Επιτροπής
Αρχικά η διοίκηση της ΔΕΗ επιχείρησε μέσω ανακοινώσεων χωρίς ουσιαστική νομική επιχειρηματολογία να αντικρούσει την Κομισιόν, αλλά γρήγορα «προσγειώθηκε» από την κυβέρνηση.

Κι αυτό γιατί αφενός μεν η Επιτροπή είναι κυρίαρχη σε θέματα ανταγωνισμού και αφετέρου η παραβίαση της κοινοτικής νομοθεσίας ήταν τόσο εμφανής που δεν είχε νόημα η κατάθεση προσφυγής της Ελλάδας στο Δικαστήριο.

Επιπλέον, η εντός των προθεσμιών συμμόρφωση μιας χώρας στις αποφάσεις των Βρυξελλών για θέματα ανταγωνισμού είναι μονόδρομος. Σε αντίθετη περίπτωση η Επιτροπή μπορεί να επιβάλει πρόστιμο στην επιχείρηση που παραβιάζει τα άρθρο 82 της συνθήκης ίσο με το 10% του ετήσιου κύκλου εργασιών της κατά το προηγούμενο οικονομικό έτος. Η προσφυγή στο Δικαστήριο από το κράτος-μέλος δεν αναστέλλει τη συμμόρφωση με την απόφαση της Επιτροπής.

Το άρθρο 86, παράγραφος 1, της συνθήκης που παραβίασε η χώρα μας στην περίπτωση του λιγνίτη, υπογραμμίζει ότι τα πλεονεκτήματα που χορηγεί το κράτος-μέλος σε επιχειρήσεις κοινής ωφελείας δεν πρέπει να τους επιτρέπουν να ασκούν αθέμιτο ανταγωνισμό εις βάρος άλλων επιχειρήσεων. Το άρθρο 82 της συνθήκης απαγορεύει την καταχρηστική εκμετάλλευση από μια επιχείρηση της δεσπόζουσας θέσης της στην αγορά.

Πηγή:Ελεύθερος Τύπος-Του Αρ. Βαρβαρέσσου