Δείτε την συζήτηση από το 53:15 λεπτό έως το 1:07:48
Διαβάστε περισσότερα...Τετάρτη 30 Οκτωβρίου 2024
Δευτέρα 28 Οκτωβρίου 2024
Η ιστορία πίσω από τη θρυλική φωτογραφία της αντάρτισσας Τιτίκας Γκελντή – Παναγιωτίδου από την Ποντοκώμη Κοζάνης !
Μια εμβληματική φωτογραφία της Εθνικής μας Αντίστασης, της αντάρτισσας του ΕΛΑΣ Ελένης Γκελντή – Παναγιωτίδου. Η «Τιτίκα» με καταγωγή από την Ποντοκώμη Κοζάνης, έφυγε από τη ζωή τέτοιες μέρες του Οκτώβρη του 2018 (19 Οκτώβρη 2018), σε ηλικία 90 χρόνων.
Πηγή άρθρου: https://www.katiousa.gr/
Την αντάρτισσα Τιτίκα «έκλεισε» μέσα στο φωτογραφικό του φακό ο μεγάλος φωτογράφος Σπύρος Μελετζής, τον Αύγουστο του 1944. Η φωτογραφία του αυτή, που «ταξίδεψε» σε όλες τις γωνιές του κόσμου όπου έφτασε ο αχός της ηρωικής εποποιίας της Αντίστασης των Ελλήνων πατριωτών ενάντια στο φασίστα καταχτητή και τους ντόπιους συνεργάτες του, και επιχειρήθηκε να γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης από τους πολιτικούς απογόνους αυτών που η Τιτίκα λεβέντικα πολέμησε στο βουνό με το ένδοξο ελασίτικο τουφέκι της, κουβαλάει πίσω της μια ιστορία. Μια ιστορία σαν τις μυριάδες μικρές ιστορίες που συναπαρτίζουν τα μεγάλα κατορθώματα των λαών της ανθρωπότητας, που αξίζει να αναφερθεί.
Ο Σπύρος Μελετζής πήρε χιλιάδες φωτογραφίες οργώνοντας σπιθαμή προς σπιθαμή τους κάμπους και τα βουνά της Ελλάδας την περίοδο της Κατοχής και της Αντίστασης. Απαθανάτισε με το φωτογραφικό του φακό τη φρίκη του πολέμου και τον ηρωισμό αυτών που πολεμούν για λευτεριά και δίκιο. Αποτύπωσε στο ασπρόμαυρο του χαρτιού τα πρόσωπα πολλών λαογέννητων αρχηγών, αξιωματικών και απλών μαχητών – μαχητριών της Αντίστασης. Η φωτογραφία με τη νεαρή αντάρτισσα Τιτίκα Παναγιωτίδου να κρατάει σφιχτά στα χέρια της το τιμημένο όπλο του ΕΛΑΣ, πέρασε στην αιωνιότητα. Δημοσιεύτηκε σε εφημερίδες και περιοδικά, τυπώθηκε σε λευκώματα και βιβλία, έγινε αφίσα που στόλισε αίθουσες, γραφεία αλλά και νεανικά δωμάτια, έγινε γραμματόσημο (το φιλοτέχνησε ο ζωγράφος Παναγιώτης Γράβαλος). Έχει ενδιαφέρον, λοιπόν, να μάθουμε την ιστορία της, αφήνοντας τους ίδιους τους πρωταγωνιστές να μιλήσουν…
Γραμματόσημο για την Εθνική Αντίσταση με τη μορφή της αντάρτισσας Τιτίκας, φιλοτεχνημένο από τον ζωγράφο Παναγιώτη Γράβαλο.
Όμως, ας δούμε πρώτα ποια είναι η Τιτίκα, που είπε ψέματα για την ηλικία της προκειμένου να της επιτραπεί να καταταχτεί στον ΕΛΑΣ. Όπως διαβάζουμε στο βιβλίο «Γεννηθείς εις Καύκασον Ρωσσίας», των Ανδρέα Αθανασιάδη και Χρήστου Μιχαηλίδη1, η Τιτίκα «σε ηλικία 16 χρόνων κατατάσσεται –από τον Φεβρουάριο του 1944- στην υποδειγματική διμοιρία Ανταρτισσών της ΙΧης Μεραρχίας του ΕΛΑΣ, στον Πεντάλοφο Κοζάνης. Στις 6 Ιουλίου 1944 η Τιτίκα θα παρουσιαστεί για εκπαίδευση, μαζί με άλλες έντεκα κοπέλες, στη Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών ΕΛΑΣ στη Ρεντίνα Καρδίτσας. Τοποθετείται στον 1ο Λόχο με διοικητή τον υπολοχαγό Αλέκο Βραχιάτη. Θα αποφοιτήσει τελικά στις 5 Σεπτεμβρίου 1944. Θα ονομαστεί ανθυπολοχαγός και θα χρηματίσει Διοικητής Λόχου Ανταρτισσών, επιλέγοντας-ως αξιωματικός πλέον- το 28ο Σύνταγμα της ΙΧης Μεραρχίας ΕΛΑΣ.»
Τον Αύγουστο του 1944 ο Σπύρος Μελετζής φτάνει στη σχολή με εντολή της οργάνωσης, για να φωτογραφίσει μαχητές και μαχήτριες του ΕΛΑΣ. Προσπαθεί να επιλέξει το καταλληλότερο πρόσωπο που θα συμβολίσει στον «έξω κόσμο» τη γυναίκα της αντίστασης. Η δύναμη της εικόνας δεν είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα της δικής μας μόνο εποχής…
Η Τιτίκα θυμάται2: «Είχαμε το στρατηγό Πούντιο. Μας κάλεσε ένα πρωινό όλες τις αξιωματικίνες, τις 11[ …] Και λέμε εμείς τώρα όλες μαζί τι να μας θέλει ο στρατηγός; Μας παρουσιάζει τον Σπύρο Μελετζή. Θέλει να σας βγάλει φωτογραφία. Για να δημοσιευθούν και να μάθουν και όλες οι γυναίκες ότι πραγματικά υπάρχουν γυναίκες που πολεμούν. Στο δρόμο αυτά μας τα έκανε πιο λιανά ο Μελετζής και μας έβγαλε έξω εκεί που κάναμε τις ασκήσεις, με φόντο την απεραντοσύνη, να βγάζει φωτογραφία. Είχε μεγαλούτσικη μηχανή. Πότε κοντά, πότε αυτό, μια ανφάς, μια προφίλ, μία από εδώ, μια από εκεί.»
H εμβληματική φωτογραφία του Σπύρου Μελετζή και της Εθνικής μας Αντίστασης, με την αντάρτισσα του ΕΛΑΣ Τιτίκα (Ελένη Γκελντή – Παναγιωτίδου)
Ο πεπειραμένος φωτογράφος φωτογραφίζει τα κορίτσια όλα μαζί και κάθε ένα ξεχωριστά. Κάποια στιγμή αρχίζει να εξετάζει προσεκτικά τα πρόσωπά τους. Προσπαθεί να διαλέξει το καταλληλότερο. Αλλάζει συνεχώς θέση και τις κοιτά από κάθε δυνατή γωνία. Αναζητά την πιο αντιπροσωπευτική μορφή: «Θέλω να διαλέξω ανάμεσά σας μια κοπέλα που η φωτογραφία της θα φιγουράρει σε περιοδικά και εφημερίδες. Πρέπει να τη δουν, να καταλάβουν όλοι το γενναίο αγώνα σας για την κατάχτηση των γυναικείων δικαιωμάτων. Όλοι διψούν να δουν φωτογραφίες. Καταλαβαίνετε, λοιπόν, κορίτσια πως πρέπει να σας προσέξω πολύ για να βρω το κατάλληλο πρόσωπο, ένα τέλειο προφίλ», τους λέει. Το κορίτσι που τελικά θα επιλεγεί για να συμβολίσει το πρότυπο της ένοπλης αντάρτισσας, είναι η μικρή ανθυπολοχαγίνα Τιτίκα Παναγιωτίδου, από την Ποντοκώμη. «Ωχ, η καρδιά μας άρχισε να χτυπάει», θυμάται η Τιτίκα4. «Όλες το ομολόγησαν και εγώ το ομολογώ. Γιατί η κάθε μία ήθελε αυτή να είναι το πρόσωπο που θα διαλέξει. Αγωνία. Νομίζω ότι δεν θα είχα τόση αγωνία αν ήταν να κυριεύσω ένα εχθρικό λόφο, που συνήθως κάνουν, και υπάρχουν και τέτοιες περιπτώσεις, γιατί εκεί ήταν άλλο το θάρρος, άλλο να λες θέλω να βγω πρώτη, να προχωρήσω μπροστά. Εδώ ήταν κάτι άλλο. Και ξαφνικά ανακοινώνει το όνομά μου. Οι άλλες στην άκρη και έβγαζε εμένα φωτογραφίες. Μία εδώ, μια εκεί, όπως είπα, ανφάς, προφίλ, έτσι, έτσι, έτσι…»
Μια ακόμα φωτογραφία του Σπύρου Μελετζή, με την Τιτίκα και αντάρτη του ΕΛΑΣ.
Η Τιτίκα δέχεται με χαρά και συγκίνηση την απόφαση του φωτογράφου και η μορφή της περνά τα σύνορα της αιωνιότητας, όπως άλλωστε και το ίδιο το έπος της Αντίστασης.
«Ήθελα με τέσσερις – πέντε φωτογραφίες να δώσω το έπος της Εθνικής Αντίστασης», θα πει5, πολλά χρόνια αργότερα, ο Σπύρος Μελετζής. «Προσπαθούσα μέσα σε κάθε φωτογραφία, να πιάσω την έκφραση, τις κινήσεις, αυτό που έβγαινε μέσα από κάθε στιγμή. Ήθελα ακόμα και ο πιο μικρός αντάρτης να έχει μεγαλείο, να έχει έκφραση». Και όταν τον ρωτούν ποιες φωτογραφίες θεωρεί ενδεικτικές αυτού του αγώνα, χωρίς να σκεφτεί απαντά: «Χωρίς αμφιβολία, η αντάρτισσα η Τιτίκα και ο ανώνυμος αντάρτης που κρατάει το όπλο του και είναι σκαρφαλωμένος πάνω σε μια ράχη. Εξάλλου, συνέχισε, αυτές οι δυο φωτογραφίες έκαναν το γύρο του κόσμου. Επίσης το πορτρέτο του Άρη Βελουχιώτη και οι μοναδικές φωτογραφίες που τράβηξα από το Εθνοσυμβούλιο της Ελεύθερης Ελλάδας, είναι ενδεικτικές. Αυτές οι φωτογραφίες είχαν την έκφραση και την κίνηση του λαϊκού αγωνιστή.»
Και η Τιτίκα Παναγιωτίδου-Γκελντή, 64 χρόνια μετά το πέρασμα της μορφής της στην αιωνιότητα, θα εκφράσει την πίκρα τη δική της, αλλά και χιλιάδων ακόμα αγωνιστών της λευτεριάς του λαού μας6: «Εκείνη τη στιγμή δεν μπορούσα να αντιληφθώ πόσο θα επηρέαζε τη ζωή μου αυτή η φωτογραφία. Στα δύσκολα χρόνια που ακολούθησαν, η φωτογραφία με έκανε ακόμα πιο αναγνωρίσιμη, αλλά και πιο ευάλωτη, αφού μέχρι και φυλακή πήγα. Ήταν το πικραμένο “ευχαριστώ” για όσα είχαμε κάνει για την ελευθερία της πατρίδας μας.
» Αφήσαμε για το τέλος την επιχείρηση εκμετάλλευσης της εμβληματικής εικόνας του αντάρτικου, από φιλο-χρυσαυγίτικη φυλλάδα, που είχε προκαλέσει αηδία και αποτροπιασμό σε κάθε δημοκρατική συνείδηση, τον Μάη του 2014.
Η φωτογραφία επιχειρήθηκε να γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης από τους πολιτικούς απογόνους αυτών που η Τιτίκα λεβέντικα πολέμησε στο βουνό με το ένδοξο ελασίτικο τουφέκι της…
Δημοσιογραφικά θρασίμια, παραχαράκτες της ιστορίας και αδίστακτοι πλαστογράφοι των αγώνων του λαού μας, που υμνούν τους προδότες ταγματασφαλίτες και Χίτες, τους ντόπιους συνεργάτες των κατακτητών και εκστασιάζονται από τη δράση του Κασιδιάρη και των όμοιών του, τόλμησαν με τη φωτογραφία της λεβέντισσας αντάρτισσας από τα αιματοποτισμένα βουνά της ανυπότακτης Ελλάδας, να συνοδεύσουν άρθρο που αναφερόταν στον… ηρωισμό (!) των γυναικών των προφυλακισμένων, για σωρεία εγκληματικών ενεργειών, στελεχών της ναζιστικής εγκληματικής οργάνωσης Χρυσή Αυγή. Και τότε και πάντα, θα παίρνουν την απάντηση που τους αξίζει: Μελετάμε την ιστορία των αγώνων του λαού μας, εμπνεόμαστε από αυτή, δεν ξεχνάμε, πετάμε στα σκουπίδια τη ναζιστική ιδεολογία και τα ψέματα, αγωνιζόμαστε ενάντια στο φασισμό και το σύστημα που τον γέννησε και τον τρέφει…
Παραπομπές
1). Απόσπασμα από το βιβλίο “Γεννηθείς εις Καύκασον Ρωσσίας” των Ανδρέα Αθανασιάδη και Χρήστου Μιχαηλίδη. Πηγή: Πόντος και Αριστερά
2). Συνέντευξη της Τιτίκας Παναγιωτίδου-Γκελντή. Πηγή: “Καυκάσιος Ποντοκωμίτης”. Αναδημοσίευση: Πόντος και Αριστερά, ό.π.
3). Από το βιβλίο “Γνωριμία με τις αντάρτισσες”, εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή, 1983, σ. 112-115. Πηγή: Ιός της Κυριακής, εφημερίδα Ελευθεροτυπία, 10/3/1996
4). Συνέντευξη Της Τιτίκας Παναγιωτίδου-Γκελντή, ό.π.
5). Εφημερίδα Ριζοσπάστης, Κυριακή 18 Αυγούστου 1996
6). Από ρεπορτάζ του Μάνου Τσαλδάρη στην εφημερίδα Espresso, Τετάρτη 19 Νοέμβρη 2008
Πηγή: https://kozani.tv/index.php/117823-%CE%B7-%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1-%CF%80%CE%AF%CF%83%CF%89-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%B7-%CE%B8%CF%81%CF%85%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CF%86%CF%89%CF%84%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%AF%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%AC%CF%81%CF%84%CE%B9%CF%83%CF%83%CE%B1%CF%82-%CF%84%CE%B9%CF%84%CE%AF%CE%BA%CE%B1%CF%82-%CE%B3%CE%BA%CE%B5%CE%BB%CE%BD%CF%84%CE%AE-%E2%80%93-%CF%80%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CE%B3%CE%B9%CF%89%CF%84%CE%AF%CE%B4%CE%BF%CF%85-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CF%80%CE%BF%CE%BD%CF%84%CE%BF%CE%BA%CF%8E%CE%BC%CE%B7-%CE%BA%CE%BF%CE%B6%CE%AC%CE%BD%CE%B7%CF%82.html Διαβάστε περισσότερα...
Πηγή άρθρου: https://www.katiousa.gr/
Την αντάρτισσα Τιτίκα «έκλεισε» μέσα στο φωτογραφικό του φακό ο μεγάλος φωτογράφος Σπύρος Μελετζής, τον Αύγουστο του 1944. Η φωτογραφία του αυτή, που «ταξίδεψε» σε όλες τις γωνιές του κόσμου όπου έφτασε ο αχός της ηρωικής εποποιίας της Αντίστασης των Ελλήνων πατριωτών ενάντια στο φασίστα καταχτητή και τους ντόπιους συνεργάτες του, και επιχειρήθηκε να γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης από τους πολιτικούς απογόνους αυτών που η Τιτίκα λεβέντικα πολέμησε στο βουνό με το ένδοξο ελασίτικο τουφέκι της, κουβαλάει πίσω της μια ιστορία. Μια ιστορία σαν τις μυριάδες μικρές ιστορίες που συναπαρτίζουν τα μεγάλα κατορθώματα των λαών της ανθρωπότητας, που αξίζει να αναφερθεί.
Ο Σπύρος Μελετζής πήρε χιλιάδες φωτογραφίες οργώνοντας σπιθαμή προς σπιθαμή τους κάμπους και τα βουνά της Ελλάδας την περίοδο της Κατοχής και της Αντίστασης. Απαθανάτισε με το φωτογραφικό του φακό τη φρίκη του πολέμου και τον ηρωισμό αυτών που πολεμούν για λευτεριά και δίκιο. Αποτύπωσε στο ασπρόμαυρο του χαρτιού τα πρόσωπα πολλών λαογέννητων αρχηγών, αξιωματικών και απλών μαχητών – μαχητριών της Αντίστασης. Η φωτογραφία με τη νεαρή αντάρτισσα Τιτίκα Παναγιωτίδου να κρατάει σφιχτά στα χέρια της το τιμημένο όπλο του ΕΛΑΣ, πέρασε στην αιωνιότητα. Δημοσιεύτηκε σε εφημερίδες και περιοδικά, τυπώθηκε σε λευκώματα και βιβλία, έγινε αφίσα που στόλισε αίθουσες, γραφεία αλλά και νεανικά δωμάτια, έγινε γραμματόσημο (το φιλοτέχνησε ο ζωγράφος Παναγιώτης Γράβαλος). Έχει ενδιαφέρον, λοιπόν, να μάθουμε την ιστορία της, αφήνοντας τους ίδιους τους πρωταγωνιστές να μιλήσουν…
Γραμματόσημο για την Εθνική Αντίσταση με τη μορφή της αντάρτισσας Τιτίκας, φιλοτεχνημένο από τον ζωγράφο Παναγιώτη Γράβαλο.
Όμως, ας δούμε πρώτα ποια είναι η Τιτίκα, που είπε ψέματα για την ηλικία της προκειμένου να της επιτραπεί να καταταχτεί στον ΕΛΑΣ. Όπως διαβάζουμε στο βιβλίο «Γεννηθείς εις Καύκασον Ρωσσίας», των Ανδρέα Αθανασιάδη και Χρήστου Μιχαηλίδη1, η Τιτίκα «σε ηλικία 16 χρόνων κατατάσσεται –από τον Φεβρουάριο του 1944- στην υποδειγματική διμοιρία Ανταρτισσών της ΙΧης Μεραρχίας του ΕΛΑΣ, στον Πεντάλοφο Κοζάνης. Στις 6 Ιουλίου 1944 η Τιτίκα θα παρουσιαστεί για εκπαίδευση, μαζί με άλλες έντεκα κοπέλες, στη Σχολή Εφέδρων Αξιωματικών ΕΛΑΣ στη Ρεντίνα Καρδίτσας. Τοποθετείται στον 1ο Λόχο με διοικητή τον υπολοχαγό Αλέκο Βραχιάτη. Θα αποφοιτήσει τελικά στις 5 Σεπτεμβρίου 1944. Θα ονομαστεί ανθυπολοχαγός και θα χρηματίσει Διοικητής Λόχου Ανταρτισσών, επιλέγοντας-ως αξιωματικός πλέον- το 28ο Σύνταγμα της ΙΧης Μεραρχίας ΕΛΑΣ.»
Τον Αύγουστο του 1944 ο Σπύρος Μελετζής φτάνει στη σχολή με εντολή της οργάνωσης, για να φωτογραφίσει μαχητές και μαχήτριες του ΕΛΑΣ. Προσπαθεί να επιλέξει το καταλληλότερο πρόσωπο που θα συμβολίσει στον «έξω κόσμο» τη γυναίκα της αντίστασης. Η δύναμη της εικόνας δεν είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα της δικής μας μόνο εποχής…
Η Τιτίκα θυμάται2: «Είχαμε το στρατηγό Πούντιο. Μας κάλεσε ένα πρωινό όλες τις αξιωματικίνες, τις 11[ …] Και λέμε εμείς τώρα όλες μαζί τι να μας θέλει ο στρατηγός; Μας παρουσιάζει τον Σπύρο Μελετζή. Θέλει να σας βγάλει φωτογραφία. Για να δημοσιευθούν και να μάθουν και όλες οι γυναίκες ότι πραγματικά υπάρχουν γυναίκες που πολεμούν. Στο δρόμο αυτά μας τα έκανε πιο λιανά ο Μελετζής και μας έβγαλε έξω εκεί που κάναμε τις ασκήσεις, με φόντο την απεραντοσύνη, να βγάζει φωτογραφία. Είχε μεγαλούτσικη μηχανή. Πότε κοντά, πότε αυτό, μια ανφάς, μια προφίλ, μία από εδώ, μια από εκεί.»
H εμβληματική φωτογραφία του Σπύρου Μελετζή και της Εθνικής μας Αντίστασης, με την αντάρτισσα του ΕΛΑΣ Τιτίκα (Ελένη Γκελντή – Παναγιωτίδου)
Ο πεπειραμένος φωτογράφος φωτογραφίζει τα κορίτσια όλα μαζί και κάθε ένα ξεχωριστά. Κάποια στιγμή αρχίζει να εξετάζει προσεκτικά τα πρόσωπά τους. Προσπαθεί να διαλέξει το καταλληλότερο. Αλλάζει συνεχώς θέση και τις κοιτά από κάθε δυνατή γωνία. Αναζητά την πιο αντιπροσωπευτική μορφή: «Θέλω να διαλέξω ανάμεσά σας μια κοπέλα που η φωτογραφία της θα φιγουράρει σε περιοδικά και εφημερίδες. Πρέπει να τη δουν, να καταλάβουν όλοι το γενναίο αγώνα σας για την κατάχτηση των γυναικείων δικαιωμάτων. Όλοι διψούν να δουν φωτογραφίες. Καταλαβαίνετε, λοιπόν, κορίτσια πως πρέπει να σας προσέξω πολύ για να βρω το κατάλληλο πρόσωπο, ένα τέλειο προφίλ», τους λέει. Το κορίτσι που τελικά θα επιλεγεί για να συμβολίσει το πρότυπο της ένοπλης αντάρτισσας, είναι η μικρή ανθυπολοχαγίνα Τιτίκα Παναγιωτίδου, από την Ποντοκώμη. «Ωχ, η καρδιά μας άρχισε να χτυπάει», θυμάται η Τιτίκα4. «Όλες το ομολόγησαν και εγώ το ομολογώ. Γιατί η κάθε μία ήθελε αυτή να είναι το πρόσωπο που θα διαλέξει. Αγωνία. Νομίζω ότι δεν θα είχα τόση αγωνία αν ήταν να κυριεύσω ένα εχθρικό λόφο, που συνήθως κάνουν, και υπάρχουν και τέτοιες περιπτώσεις, γιατί εκεί ήταν άλλο το θάρρος, άλλο να λες θέλω να βγω πρώτη, να προχωρήσω μπροστά. Εδώ ήταν κάτι άλλο. Και ξαφνικά ανακοινώνει το όνομά μου. Οι άλλες στην άκρη και έβγαζε εμένα φωτογραφίες. Μία εδώ, μια εκεί, όπως είπα, ανφάς, προφίλ, έτσι, έτσι, έτσι…»
Μια ακόμα φωτογραφία του Σπύρου Μελετζή, με την Τιτίκα και αντάρτη του ΕΛΑΣ.
Η Τιτίκα δέχεται με χαρά και συγκίνηση την απόφαση του φωτογράφου και η μορφή της περνά τα σύνορα της αιωνιότητας, όπως άλλωστε και το ίδιο το έπος της Αντίστασης.
«Ήθελα με τέσσερις – πέντε φωτογραφίες να δώσω το έπος της Εθνικής Αντίστασης», θα πει5, πολλά χρόνια αργότερα, ο Σπύρος Μελετζής. «Προσπαθούσα μέσα σε κάθε φωτογραφία, να πιάσω την έκφραση, τις κινήσεις, αυτό που έβγαινε μέσα από κάθε στιγμή. Ήθελα ακόμα και ο πιο μικρός αντάρτης να έχει μεγαλείο, να έχει έκφραση». Και όταν τον ρωτούν ποιες φωτογραφίες θεωρεί ενδεικτικές αυτού του αγώνα, χωρίς να σκεφτεί απαντά: «Χωρίς αμφιβολία, η αντάρτισσα η Τιτίκα και ο ανώνυμος αντάρτης που κρατάει το όπλο του και είναι σκαρφαλωμένος πάνω σε μια ράχη. Εξάλλου, συνέχισε, αυτές οι δυο φωτογραφίες έκαναν το γύρο του κόσμου. Επίσης το πορτρέτο του Άρη Βελουχιώτη και οι μοναδικές φωτογραφίες που τράβηξα από το Εθνοσυμβούλιο της Ελεύθερης Ελλάδας, είναι ενδεικτικές. Αυτές οι φωτογραφίες είχαν την έκφραση και την κίνηση του λαϊκού αγωνιστή.»
Και η Τιτίκα Παναγιωτίδου-Γκελντή, 64 χρόνια μετά το πέρασμα της μορφής της στην αιωνιότητα, θα εκφράσει την πίκρα τη δική της, αλλά και χιλιάδων ακόμα αγωνιστών της λευτεριάς του λαού μας6: «Εκείνη τη στιγμή δεν μπορούσα να αντιληφθώ πόσο θα επηρέαζε τη ζωή μου αυτή η φωτογραφία. Στα δύσκολα χρόνια που ακολούθησαν, η φωτογραφία με έκανε ακόμα πιο αναγνωρίσιμη, αλλά και πιο ευάλωτη, αφού μέχρι και φυλακή πήγα. Ήταν το πικραμένο “ευχαριστώ” για όσα είχαμε κάνει για την ελευθερία της πατρίδας μας.
» Αφήσαμε για το τέλος την επιχείρηση εκμετάλλευσης της εμβληματικής εικόνας του αντάρτικου, από φιλο-χρυσαυγίτικη φυλλάδα, που είχε προκαλέσει αηδία και αποτροπιασμό σε κάθε δημοκρατική συνείδηση, τον Μάη του 2014.
Η φωτογραφία επιχειρήθηκε να γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης από τους πολιτικούς απογόνους αυτών που η Τιτίκα λεβέντικα πολέμησε στο βουνό με το ένδοξο ελασίτικο τουφέκι της…
Δημοσιογραφικά θρασίμια, παραχαράκτες της ιστορίας και αδίστακτοι πλαστογράφοι των αγώνων του λαού μας, που υμνούν τους προδότες ταγματασφαλίτες και Χίτες, τους ντόπιους συνεργάτες των κατακτητών και εκστασιάζονται από τη δράση του Κασιδιάρη και των όμοιών του, τόλμησαν με τη φωτογραφία της λεβέντισσας αντάρτισσας από τα αιματοποτισμένα βουνά της ανυπότακτης Ελλάδας, να συνοδεύσουν άρθρο που αναφερόταν στον… ηρωισμό (!) των γυναικών των προφυλακισμένων, για σωρεία εγκληματικών ενεργειών, στελεχών της ναζιστικής εγκληματικής οργάνωσης Χρυσή Αυγή. Και τότε και πάντα, θα παίρνουν την απάντηση που τους αξίζει: Μελετάμε την ιστορία των αγώνων του λαού μας, εμπνεόμαστε από αυτή, δεν ξεχνάμε, πετάμε στα σκουπίδια τη ναζιστική ιδεολογία και τα ψέματα, αγωνιζόμαστε ενάντια στο φασισμό και το σύστημα που τον γέννησε και τον τρέφει…
Παραπομπές
1). Απόσπασμα από το βιβλίο “Γεννηθείς εις Καύκασον Ρωσσίας” των Ανδρέα Αθανασιάδη και Χρήστου Μιχαηλίδη. Πηγή: Πόντος και Αριστερά
2). Συνέντευξη της Τιτίκας Παναγιωτίδου-Γκελντή. Πηγή: “Καυκάσιος Ποντοκωμίτης”. Αναδημοσίευση: Πόντος και Αριστερά, ό.π.
3). Από το βιβλίο “Γνωριμία με τις αντάρτισσες”, εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή, 1983, σ. 112-115. Πηγή: Ιός της Κυριακής, εφημερίδα Ελευθεροτυπία, 10/3/1996
4). Συνέντευξη Της Τιτίκας Παναγιωτίδου-Γκελντή, ό.π.
5). Εφημερίδα Ριζοσπάστης, Κυριακή 18 Αυγούστου 1996
6). Από ρεπορτάζ του Μάνου Τσαλδάρη στην εφημερίδα Espresso, Τετάρτη 19 Νοέμβρη 2008
Πηγή: https://kozani.tv/index.php/117823-%CE%B7-%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1-%CF%80%CE%AF%CF%83%CF%89-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%B7-%CE%B8%CF%81%CF%85%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CF%86%CF%89%CF%84%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%AF%CE%B1-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%AC%CF%81%CF%84%CE%B9%CF%83%CF%83%CE%B1%CF%82-%CF%84%CE%B9%CF%84%CE%AF%CE%BA%CE%B1%CF%82-%CE%B3%CE%BA%CE%B5%CE%BB%CE%BD%CF%84%CE%AE-%E2%80%93-%CF%80%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CE%B3%CE%B9%CF%89%CF%84%CE%AF%CE%B4%CE%BF%CF%85-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CF%80%CE%BF%CE%BD%CF%84%CE%BF%CE%BA%CF%8E%CE%BC%CE%B7-%CE%BA%CE%BF%CE%B6%CE%AC%CE%BD%CE%B7%CF%82.html Διαβάστε περισσότερα...
Παρασκευή 25 Οκτωβρίου 2024
Αίτημα συζήτησης θέματος στο Δημοτικό Συμβούλιο λογοδοσίας για την εξέλιξη της μετεγκατάστασης της Ποντοκώμης...
Αίτημα συζήτησης θέματος στο Δημοτικό Συμβούλιο λογοδοσίας
Σχετικά:
• Έγγραφο Δήμου Κοζάνης με αρ. πρωτ. 31788/18-10-2024
Σε συνέχεια του παραπάνω σχετικού υποβάλλω ως θέμα προς συζήτηση στην ειδική τακτική συνεδρίαση λογοδοσίας της Δημοτικής Αρχής στις 30-10-2024 το παρακάτω:
Ποια είναι η εξέλιξη για την μετεγκατάσταση της Ποντοκώμης σχετικά με:
-Τις εργασίες που εκτελούνται στα πλαίσια του έργου «Ολοκλήρωση υποδομών νέου οικισμού Ποντοκώμης Δήμου Κοζάνης» συμβατικού προϋπολογισμού 10.220.651,35 ευρώ με αντικείμενο την εσωτερική και η εξωτερική οδοποιία, καθώς και τα δίκτυα υποδομής της αποχέτευσης ακαθάρτων και ομβρίων (εσωτερικό και εξωτερικό), το δίκτυο ύδρευσης, το δίκτυο άρδευσης, το δίκτυο τηλεθέρμανσης (μόνο σκάμματα χωρίς σωληνώσεις), το υπόγειο τηλεπικοινωνιακό δίκτυο (χωρίς οπτική ίνα), καθώς και η υπογειοποίηση του δικτύου υπερυψηλής τάσης (χωρίς τα καλώδια) που διέρχεται από τον οικισμό. Ο συμβατικός χρόνος κατασκευής του έργου έχει ολοκληρωθεί στις 25-8- 2024 και δεν υπάρχει νέα παράταση του χρονοδιαγράμματος.
-Την απομάκρυνση των πυλώνων υπερυψηλής τάσης από τον ΑΔΜΗΕ.
-Την ολοκλήρωση των απαλλοτριώσεων που υπολείπονται.
-Την εγκατάσταση κατοίκων της Ποντοκώμης στον νέο οικισμό.
Με τιμή
Χάρης Κουζιάκης
Δημοτικός Σύμβουλος Διαβάστε περισσότερα...
Σχετικά:
• Έγγραφο Δήμου Κοζάνης με αρ. πρωτ. 31788/18-10-2024
Σε συνέχεια του παραπάνω σχετικού υποβάλλω ως θέμα προς συζήτηση στην ειδική τακτική συνεδρίαση λογοδοσίας της Δημοτικής Αρχής στις 30-10-2024 το παρακάτω:
Ποια είναι η εξέλιξη για την μετεγκατάσταση της Ποντοκώμης σχετικά με:
-Τις εργασίες που εκτελούνται στα πλαίσια του έργου «Ολοκλήρωση υποδομών νέου οικισμού Ποντοκώμης Δήμου Κοζάνης» συμβατικού προϋπολογισμού 10.220.651,35 ευρώ με αντικείμενο την εσωτερική και η εξωτερική οδοποιία, καθώς και τα δίκτυα υποδομής της αποχέτευσης ακαθάρτων και ομβρίων (εσωτερικό και εξωτερικό), το δίκτυο ύδρευσης, το δίκτυο άρδευσης, το δίκτυο τηλεθέρμανσης (μόνο σκάμματα χωρίς σωληνώσεις), το υπόγειο τηλεπικοινωνιακό δίκτυο (χωρίς οπτική ίνα), καθώς και η υπογειοποίηση του δικτύου υπερυψηλής τάσης (χωρίς τα καλώδια) που διέρχεται από τον οικισμό. Ο συμβατικός χρόνος κατασκευής του έργου έχει ολοκληρωθεί στις 25-8- 2024 και δεν υπάρχει νέα παράταση του χρονοδιαγράμματος.
-Την απομάκρυνση των πυλώνων υπερυψηλής τάσης από τον ΑΔΜΗΕ.
-Την ολοκλήρωση των απαλλοτριώσεων που υπολείπονται.
-Την εγκατάσταση κατοίκων της Ποντοκώμης στον νέο οικισμό.
Με τιμή
Χάρης Κουζιάκης
Δημοτικός Σύμβουλος Διαβάστε περισσότερα...
Labels:
μετεγκατάσταση,
Ποντοκώμη
Τετάρτη 16 Οκτωβρίου 2024
Συνάντηση με τον αναπληρωτή Υπουργό οικονομίας και οικονομικών κ. Παπαθαναση,με τον Περιφερειαρχη κ. Αμανατιδη,τον βουλευτή κ. Παπαδόπουλο και τον Διοικητή Τ.Δ.Α.Μ κ. Καλλιρη για θέματα που αφορούν την κοινότητα Ποντοκώμης...
Συνάντηση με τον αναπληρωτή Υπουργό οικονομίας και οικονομικών κ. Παπαθαναση,με τον Περιφερειαρχη κ. Αμανατιδη,τον βουλευτή κ. Παπαδόπουλο και τον Διοικητή Τ.Δ.Α.Μ κ. Καλλιρη για θέματα που αφορούν την Κοινότητάς μας :
Ο Υπουργός δεσμεύτηκε ότι δεν θα πειράξει κανείς το χωριό μας μέχρι να ολοκληρωθούν τα έργα υποδομής και μέχρι να φύγουν οι πυλώνες υψηλής τάσης (συν 2 χρονια )στον Νέο Οικισμό. Επίσης, ζητήσαμε απο τον Υπουργό να βρεθούν πόροι από το Τ.Δ.Α.Μ ή το πράσινο ταμείο για να ολοκληρωθούν τα έργα στον νεο οικισμο. Ο Υπουργός δεσμεύτηκε για την υλοποίηση του αιτήματος μας.Τις επόμενες ημέρες οι δικηγόροι που εκπροσωπουν το χωριό και ήταν παρόντες στην σημερινή συνάντηση θα μας ενημερώσουν σχετικά με τις επόμενες ενέργειες μας. Διαβάστε περισσότερα...
Ο Υπουργός δεσμεύτηκε ότι δεν θα πειράξει κανείς το χωριό μας μέχρι να ολοκληρωθούν τα έργα υποδομής και μέχρι να φύγουν οι πυλώνες υψηλής τάσης (συν 2 χρονια )στον Νέο Οικισμό. Επίσης, ζητήσαμε απο τον Υπουργό να βρεθούν πόροι από το Τ.Δ.Α.Μ ή το πράσινο ταμείο για να ολοκληρωθούν τα έργα στον νεο οικισμο. Ο Υπουργός δεσμεύτηκε για την υλοποίηση του αιτήματος μας.Τις επόμενες ημέρες οι δικηγόροι που εκπροσωπουν το χωριό και ήταν παρόντες στην σημερινή συνάντηση θα μας ενημερώσουν σχετικά με τις επόμενες ενέργειες μας. Διαβάστε περισσότερα...
Πέμπτη 10 Οκτωβρίου 2024
Σταθμός αποθήκευσης 50 MW στην Ποντοκώμη και 48 MW στη Μελίτη από τη ΔΕΗ Ανανεώσιμες...
Χορηγήθηκε από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Ηπείρου Δυτικής Μακεδονίας άδεια εγκατάστασης Σταθμού Αποθήκευσης Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΣΑΗΕ) με χρήση συσσωρευτών 50 MW, εγκατεστημένης χωρητικότητας 125,24 MWh και εγγυημένης (ωφέλιμης) χωρητικότητας 100 MWh, στη θέση «ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑ 4» της Κοινότητας Ποντοκώμης, της Δημοτικής Ενότητας Δημητρίου Υψηλάντη, του Δήμου Κοζάνης με φορέα του έργου την εταιρεία με την επωνυμία «ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ» και διακριτικό τίτλο «Δ.Ε.Η. ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Α.Ε.».
Επίσης δόθηκε άδειας εγκατάστασης ενός ακόμη σταθμού αποθήκευσης 48 MW, εγκατεστημένης χωρητικότητας 128,02 MWh και εγγυημένης (ωφέλιμης) χωρητικότητας 96 MWh, στη θέση «ΜΕΛΙΤΗΣ 1» της Κοινότητας Μελίτης, της Δημοτικής Ενότητας Μελίτης, του Δήμου Φλώρινας.
Πηγή: https://www.prlogos.gr Διαβάστε περισσότερα...
Επίσης δόθηκε άδειας εγκατάστασης ενός ακόμη σταθμού αποθήκευσης 48 MW, εγκατεστημένης χωρητικότητας 128,02 MWh και εγγυημένης (ωφέλιμης) χωρητικότητας 96 MWh, στη θέση «ΜΕΛΙΤΗΣ 1» της Κοινότητας Μελίτης, της Δημοτικής Ενότητας Μελίτης, του Δήμου Φλώρινας.
Πηγή: https://www.prlogos.gr Διαβάστε περισσότερα...
Τετάρτη 2 Οκτωβρίου 2024
Απολιγνιτοποίηση: Ο οδικός χάρτης στις χώρες του ΟΟΣΑ, η θέση της Ελλάδας...
Η απολιγνιτοποίηση δεν αποτελεί πρόκληση μόνο για την Ελλάδα, αλλά είναι ένα κεντρικό θέμα συζήτησης σε κραταιές βιομηχανικές χώρες του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), που προσπαθούν να ευθυγραμμιστούν με τους παγκόσμιους κλιματικούς στόχους. Η πλήρης απεξάρτηση από τον άνθρακα είναι πλέον πιο επιτακτική από ποτέ, καθώς η κλιματική αλλαγή απαιτεί άμεσες και αποφασιστικές ενέργειες. Παρά τα διάφορα εμπόδια, σχεδόν τα τρία τέταρτα των χωρών του ΟΟΣΑ έχουν δεσμευτεί να εξαλείψουν την παραγωγή ενέργειας από άνθρακα έως το 2030, ευθυγραμμιζόμενες με τον στόχο της Συμφωνίας των Παρισίων για τον περιορισμό της αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας στον 1,5°C. Η Ελλάδα βρίσκεται στην εμπροσθοφυλακή αυτών των εξελίξεων και η de facto απόσυρση του λιγνίτη δημιουργεί νέες ευκαιρίες.
Η πρόοδος στην Ελλάδα Στην Ελλάδα, η πορεία προς την απολιγνιτοποίηση έχει λάβει πιο συγκεκριμένη μορφή τον τελευταίο χρόνο, με ορόσημο τον Σεπτέμβριο του 2024. Κατά τη διάρκεια αυτού του μήνα, καταγράφηκε το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα χωρίς χρήση λιγνίτη σε οποιονδήποτε μήνα μέχρι σήμερα, με 463 ώρες (64,3% των συνολικών ωρών). Αυτό το νέο ρεκόρ ξεπέρασε το προηγούμενο του Μαΐου 2024, όταν ο λιγνίτης δεν χρησιμοποιήθηκε για 456 ώρες (61,3% των συνολικών ωρών του μήνα). Παράλληλα, η λιγνιτική παραγωγή του Σεπτεμβρίου μειώθηκε στις 159,4 GWh, που αποτελεί τη δεύτερη χαμηλότερη τιμή στην ιστορία της χώρας μετά τις 50,2 GWh του Μαΐου 2024.
Συνολικά, το εννεάμηνο του 2024 κατέγραψε ένα νέο ιστορικό χαμηλό στη λιγνιτική παραγωγή, η οποία έφτασε τις 2,335 TWh, μείωση κατά 30% σε σχέση με την ίδια περίοδο το 2023. Επιπλέον, για 1.575 ώρες (24% των συνολικών ωρών του εννιαμήνου) δεν υπήρχε καμία λιγνιτική μονάδα σε λειτουργία, σε αντίθεση με τις μόλις 584 ώρες το ίδιο διάστημα το 2023. Αυτά τα δεδομένα αποδεικνύουν ότι η Ελλάδα προχωρά με σταθερά βήματα στην απεξάρτηση από τον λιγνίτη και ενισχύει τη στροφή προς πιο καθαρές μορφές ενέργειας.
Η πρόοδος στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) είναι κρίσιμη για την ενεργειακή μετάβαση της Ελλάδας. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΑΔΜΗΕ, ο Αύγουστος του 2024 σημείωσε τη δεύτερη υψηλότερη παραγωγή ΑΠΕ στην ιστορία της χώρας, με 2.275 GWh. Ταυτόχρονα, η παραγωγή από ορυκτό αέριο έφτασε τις 2.194 GWh, αποτελώντας τη δεύτερη υψηλότερη για το έτος. Ωστόσο, παρατηρήθηκαν και σημαντικές περικοπές στην παραγωγή ΑΠΕ, φτάνοντας τις 565 GWh τους πρώτους οκτώ μήνες του έτους, γεγονός που υποδεικνύει την ανάγκη για περαιτέρω ενίσχυση των ενεργειακών υποδομών.
Η ΔΕΗ διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην προσπάθεια αυτή, καθώς έχει ήδη αποσύρει λιγνιτικές μονάδες συνολικής ισχύος 1,9 GW. Μέχρι το 2026, η εγκατεστημένη ισχύς της ΔΕΗ στην εγχώρια αγορά αναμένεται να αυξηθεί από τα 10,7 GW στα 13,1 GW, παρά το κλείσιμο μονάδων λιγνίτη, πετρελαίου και φυσικού αερίου συνολικής ισχύος 2,8 GW. Επιπλέον, η ισχύς των ΑΠΕ της ΔΕΗ αναμένεται να διπλασιαστεί μέχρι το 2026, φτάνοντας τα 8,9 GW, καλύπτοντας το 68% της συνολικής εγκατεστημένης ισχύος του ομίλου στην Ελλάδα, τη Ρουμανία, τη Βουλγαρία και άλλες χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Μέχρι το 2030, η συνολική ισχύς της ΔΕΗ θα φτάσει τα 17 GW, εκ των οποίων το 75% θα προέρχεται από καθαρές μορφές ενέργειας.
Η μεγάλη εικόνα
Σε διεθνές επίπεδο, η έκθεση της Ember (2024) επιβεβαιώνει την επιτάχυνση της απολιγνιτοποίησης στις χώρες του ΟΟΣΑ. Σχεδόν το 75% των χωρών στοχεύει στην πλήρη κατάργηση της παραγωγής ενέργειας από άνθρακα μέχρι το 2030. Ήδη, 14 χώρες, μεταξύ των οποίων το Ηνωμένο Βασίλειο, η Πορτογαλία, η Σουηδία και η Αυστρία, έχουν εξαλείψει πλήρως την παραγωγή ενέργειας από άνθρακα. Οι υπόλοιπες χώρες συνεχίζουν με φιλόδοξα σχέδια για την ενίσχυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, με στόχο την αντικατάσταση των ανθρακικών μονάδων. Η έκθεση αναφέρει ότι η συνολική παραγωγή ενέργειας από άνθρακα στις χώρες του ΟΟΣΑ έχει μειωθεί κατά 52% από το 2007, το έτος κατά το οποίο καταγράφηκε η κορύφωση της παραγωγής άνθρακα. Οι χώρες που πρωτοστάτησαν στη βιομηχανική επανάσταση, όπως η Ελλάδα, βρίσκονται πλέον στην πρώτη γραμμή της παγκόσμιας προσπάθειας για την αντικατάσταση των ορυκτών καυσίμων με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Η συνολική παραγωγή ενέργειας από άνθρακα στις χώρες του ΟΟΣΑ έχει μειωθεί κατά 52% από το 2007, όταν καταγράφηκε η κορύφωση της παραγωγής. Το 2023, το ποσοστό της ενέργειας από άνθρακα στο ενεργειακό μείγμα των χωρών του ΟΟΣΑ έφτασε μόλις το 17%, σε σύγκριση με το 36% το 2007. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, κυρίως η ηλιακή και η αιολική, έχουν αναπτυχθεί ραγδαία και ήταν υπεύθυνες για το 87% της μείωσης της παραγωγής άνθρακα. Ωστόσο, σε ορισμένες χώρες, όπως η Τουρκία, καταγράφονται νέες αυξήσεις στη χρήση άνθρακα, λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών που επικρατούν εκεί.
Παρά την πρόοδο, οι χώρες του ΟΟΣΑ συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν προκλήσεις στην πλήρη κατάργηση του άνθρακα. Η Γερμανία και η Πολωνία, για παράδειγμα, εξακολουθούν να εξαρτώνται σημαντικά από τον άνθρακα, αλλά έχουν ανακοινώσει φιλόδοξα σχέδια για την αύξηση των ΑΠΕ. Η Γερμανία στοχεύει να αυξήσει το μερίδιο των ΑΠΕ στο ενεργειακό της μείγμα από 32% το 2023 στο 80% το 2030, ενώ η Πολωνία σχεδιάζει να αυξήσει το αντίστοιχο ποσοστό από 27% σε 51%. Οι χώρες αυτές αναμένεται να παίξουν καθοριστικό ρόλο στην παγκόσμια ενεργειακή μετάβαση, ιδιαίτερα καθώς πλησιάζουμε τα ορόσημα του 2030.
Η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα, επίσης, έχουν αρχίσει να μειώνουν την εξάρτησή τους από τον άνθρακα, με στόχο τη μείωση της παραγωγής από άνθρακα στο 19% και 17% αντίστοιχα έως το 2030. Η Τουρκία, αν και δεν έχει θέσει συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα, επενδύει έντονα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, με στόχο να αυξήσει το μερίδιο της ηλιακής και αιολικής ενέργειας από 16% το 2023 σε πάνω από 23% το 2030.
Η πορεία προς την απολιγνιτοποίηση στις χώρες του ΟΟΣΑ και την Ελλάδα δείχνει σημαντική πρόοδο, αλλά και προκλήσεις που παραμένουν. Η τάση για απεξάρτηση από τον άνθρακα είναι εμφανής, με δυνάμεις να δεσμεύονται για πλήρη κατάργηση έως το 2030, ενώ άλλες «καλπάζουν» πιο αργούς ρυθμούς. Η Ελλάδα, αν και παλαιότερα εξαρτημένη από τον λιγνίτη, αποτελεί πλέον παράδειγμα ενεργειακής μετάβασης. Η παγκόσμια ενεργειακή μετάβαση είναι αναγκαία και επιτακτική, και οι χώρες του ΟΟΣΑ βρίσκονται στην πρώτη γραμμή αυτής της προσπάθειας.
Πηγή:energygame.gr Διαβάστε περισσότερα...
Η πρόοδος στην Ελλάδα Στην Ελλάδα, η πορεία προς την απολιγνιτοποίηση έχει λάβει πιο συγκεκριμένη μορφή τον τελευταίο χρόνο, με ορόσημο τον Σεπτέμβριο του 2024. Κατά τη διάρκεια αυτού του μήνα, καταγράφηκε το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα χωρίς χρήση λιγνίτη σε οποιονδήποτε μήνα μέχρι σήμερα, με 463 ώρες (64,3% των συνολικών ωρών). Αυτό το νέο ρεκόρ ξεπέρασε το προηγούμενο του Μαΐου 2024, όταν ο λιγνίτης δεν χρησιμοποιήθηκε για 456 ώρες (61,3% των συνολικών ωρών του μήνα). Παράλληλα, η λιγνιτική παραγωγή του Σεπτεμβρίου μειώθηκε στις 159,4 GWh, που αποτελεί τη δεύτερη χαμηλότερη τιμή στην ιστορία της χώρας μετά τις 50,2 GWh του Μαΐου 2024.
Συνολικά, το εννεάμηνο του 2024 κατέγραψε ένα νέο ιστορικό χαμηλό στη λιγνιτική παραγωγή, η οποία έφτασε τις 2,335 TWh, μείωση κατά 30% σε σχέση με την ίδια περίοδο το 2023. Επιπλέον, για 1.575 ώρες (24% των συνολικών ωρών του εννιαμήνου) δεν υπήρχε καμία λιγνιτική μονάδα σε λειτουργία, σε αντίθεση με τις μόλις 584 ώρες το ίδιο διάστημα το 2023. Αυτά τα δεδομένα αποδεικνύουν ότι η Ελλάδα προχωρά με σταθερά βήματα στην απεξάρτηση από τον λιγνίτη και ενισχύει τη στροφή προς πιο καθαρές μορφές ενέργειας.
Η πρόοδος στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) είναι κρίσιμη για την ενεργειακή μετάβαση της Ελλάδας. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΑΔΜΗΕ, ο Αύγουστος του 2024 σημείωσε τη δεύτερη υψηλότερη παραγωγή ΑΠΕ στην ιστορία της χώρας, με 2.275 GWh. Ταυτόχρονα, η παραγωγή από ορυκτό αέριο έφτασε τις 2.194 GWh, αποτελώντας τη δεύτερη υψηλότερη για το έτος. Ωστόσο, παρατηρήθηκαν και σημαντικές περικοπές στην παραγωγή ΑΠΕ, φτάνοντας τις 565 GWh τους πρώτους οκτώ μήνες του έτους, γεγονός που υποδεικνύει την ανάγκη για περαιτέρω ενίσχυση των ενεργειακών υποδομών.
Η ΔΕΗ διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην προσπάθεια αυτή, καθώς έχει ήδη αποσύρει λιγνιτικές μονάδες συνολικής ισχύος 1,9 GW. Μέχρι το 2026, η εγκατεστημένη ισχύς της ΔΕΗ στην εγχώρια αγορά αναμένεται να αυξηθεί από τα 10,7 GW στα 13,1 GW, παρά το κλείσιμο μονάδων λιγνίτη, πετρελαίου και φυσικού αερίου συνολικής ισχύος 2,8 GW. Επιπλέον, η ισχύς των ΑΠΕ της ΔΕΗ αναμένεται να διπλασιαστεί μέχρι το 2026, φτάνοντας τα 8,9 GW, καλύπτοντας το 68% της συνολικής εγκατεστημένης ισχύος του ομίλου στην Ελλάδα, τη Ρουμανία, τη Βουλγαρία και άλλες χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Μέχρι το 2030, η συνολική ισχύς της ΔΕΗ θα φτάσει τα 17 GW, εκ των οποίων το 75% θα προέρχεται από καθαρές μορφές ενέργειας.
Η μεγάλη εικόνα
Σε διεθνές επίπεδο, η έκθεση της Ember (2024) επιβεβαιώνει την επιτάχυνση της απολιγνιτοποίησης στις χώρες του ΟΟΣΑ. Σχεδόν το 75% των χωρών στοχεύει στην πλήρη κατάργηση της παραγωγής ενέργειας από άνθρακα μέχρι το 2030. Ήδη, 14 χώρες, μεταξύ των οποίων το Ηνωμένο Βασίλειο, η Πορτογαλία, η Σουηδία και η Αυστρία, έχουν εξαλείψει πλήρως την παραγωγή ενέργειας από άνθρακα. Οι υπόλοιπες χώρες συνεχίζουν με φιλόδοξα σχέδια για την ενίσχυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, με στόχο την αντικατάσταση των ανθρακικών μονάδων. Η έκθεση αναφέρει ότι η συνολική παραγωγή ενέργειας από άνθρακα στις χώρες του ΟΟΣΑ έχει μειωθεί κατά 52% από το 2007, το έτος κατά το οποίο καταγράφηκε η κορύφωση της παραγωγής άνθρακα. Οι χώρες που πρωτοστάτησαν στη βιομηχανική επανάσταση, όπως η Ελλάδα, βρίσκονται πλέον στην πρώτη γραμμή της παγκόσμιας προσπάθειας για την αντικατάσταση των ορυκτών καυσίμων με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Η συνολική παραγωγή ενέργειας από άνθρακα στις χώρες του ΟΟΣΑ έχει μειωθεί κατά 52% από το 2007, όταν καταγράφηκε η κορύφωση της παραγωγής. Το 2023, το ποσοστό της ενέργειας από άνθρακα στο ενεργειακό μείγμα των χωρών του ΟΟΣΑ έφτασε μόλις το 17%, σε σύγκριση με το 36% το 2007. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, κυρίως η ηλιακή και η αιολική, έχουν αναπτυχθεί ραγδαία και ήταν υπεύθυνες για το 87% της μείωσης της παραγωγής άνθρακα. Ωστόσο, σε ορισμένες χώρες, όπως η Τουρκία, καταγράφονται νέες αυξήσεις στη χρήση άνθρακα, λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών που επικρατούν εκεί.
Παρά την πρόοδο, οι χώρες του ΟΟΣΑ συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν προκλήσεις στην πλήρη κατάργηση του άνθρακα. Η Γερμανία και η Πολωνία, για παράδειγμα, εξακολουθούν να εξαρτώνται σημαντικά από τον άνθρακα, αλλά έχουν ανακοινώσει φιλόδοξα σχέδια για την αύξηση των ΑΠΕ. Η Γερμανία στοχεύει να αυξήσει το μερίδιο των ΑΠΕ στο ενεργειακό της μείγμα από 32% το 2023 στο 80% το 2030, ενώ η Πολωνία σχεδιάζει να αυξήσει το αντίστοιχο ποσοστό από 27% σε 51%. Οι χώρες αυτές αναμένεται να παίξουν καθοριστικό ρόλο στην παγκόσμια ενεργειακή μετάβαση, ιδιαίτερα καθώς πλησιάζουμε τα ορόσημα του 2030.
Η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα, επίσης, έχουν αρχίσει να μειώνουν την εξάρτησή τους από τον άνθρακα, με στόχο τη μείωση της παραγωγής από άνθρακα στο 19% και 17% αντίστοιχα έως το 2030. Η Τουρκία, αν και δεν έχει θέσει συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα, επενδύει έντονα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, με στόχο να αυξήσει το μερίδιο της ηλιακής και αιολικής ενέργειας από 16% το 2023 σε πάνω από 23% το 2030.
Η πορεία προς την απολιγνιτοποίηση στις χώρες του ΟΟΣΑ και την Ελλάδα δείχνει σημαντική πρόοδο, αλλά και προκλήσεις που παραμένουν. Η τάση για απεξάρτηση από τον άνθρακα είναι εμφανής, με δυνάμεις να δεσμεύονται για πλήρη κατάργηση έως το 2030, ενώ άλλες «καλπάζουν» πιο αργούς ρυθμούς. Η Ελλάδα, αν και παλαιότερα εξαρτημένη από τον λιγνίτη, αποτελεί πλέον παράδειγμα ενεργειακής μετάβασης. Η παγκόσμια ενεργειακή μετάβαση είναι αναγκαία και επιτακτική, και οι χώρες του ΟΟΣΑ βρίσκονται στην πρώτη γραμμή αυτής της προσπάθειας.
Πηγή:energygame.gr Διαβάστε περισσότερα...
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)