Η βιομηχανία άνθρακα εξαφανίζει από τον χάρτη το ιστορικό Mühlrose...

Το χωριό Mühlrose στα ανατολικά της Γερμανίας στέκεται όρθιο από τον 13ο αιώνα, έχοντας έρθει αντιμέτωπο πολέμους, πυρκαγιές, αδίστακτους άρχοντες, τη διαίρεση της χώρας και την επανένωσή της. Τώρα οι 200 κάτοικοί του τα μαζεύουν και φεύγουν εξαιτίας μιας βιομηχανίας που πίστευαν ότι θα έμενε επίσης στην ιστορία. Το Mühlrose θα εξαφανιστεί από τον χάρτη για να γίνει χώρος για ανθρακωρυχείο. Μόνο μερικά σημάδια της κάποτε σθεναρής αντίστασης του χωριού έχουν απομείνει. «Σώστε το όμορφο Mühlrose μας», γράφει ένα φυλλάδιο σε ένα σπίτι από κόκκινο τούβλο, με τα παράθυρά του κλειστά. Ένας από τους τελευταίους κατοίκους της πόλης, ο Ντέτλεφ Χόταφ, ζει σε μια αγροικία με τη γυναίκα του, καθώς και μερικά πρόβατα και κοτόπουλα. Στα 64 του χρόνια, κάνει βόλτες στους έρημους δρόμους με ηλεκτρικό αναπηρικό αμαξίδιο, πριν αναγκαστεί και αυτός να μετακομίσει μέχρι το τέλος του έτους. «Δεν ήθελα να μετεγκατασταθώ, επειδή γεννήθηκα εδώ», λέει. «Αυτό είναι το σπίτι μου». Το Mühlrose βρίσκεται στην περιοχή όπου ενώνονται η Τσεχική Δημοκρατία, η Πολωνία και η πρώην Ανατολική Γερμανία, το κέντρο της κομμουνιστικής Ευρώπης για την εξόρυξη άνθρακα. Αντί για σύμβολο μιας περασμένης εποχής, όμως, είναι το πιο πρόσφατο παράδειγμα του πώς η ήπειρος αγωνίζεται να ξεφορτωθεί το βρώμικο καύσιμο μετά τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία που ανέτρεψε τον ενεργειακό εφοδιασμό.
Η Γερμανία, στον κυβερνητικό συνασπισμό της οποίας συμμετέχει το περιβαλλοντικό Πράσινο Κόμμα, θέλει να επιταχύνει τα σχέδια για την πλήρη εγκατάλειψη του άνθρακα, καθώς στο μείγμα προστίθενται περισσότερες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Αλλά η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στο καύσιμο για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας μετά τη διακοπή του φυσικού αερίου από τη Ρωσία και εμμένει σε ένα σχέδιο για την απενεργοποίηση των πυρηνικών αντιδραστήρων της.
Το αποτέλεσμα είναι ότι ένα μεγάλο ανθρακωρυχείο θα δημιουργηθεί στο Mühlrose καθώς η εταιρεία παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας Lausitz Energie Bergbau AG, ή LEAG, επεκτείνεται. Θα εξορύσσει λιγνίτη, χαμηλής ποιότητας λεγόμενο καφέ άνθρακα, όπως γράφει το Bloomberg.
Οι εργασίες κατεδάφισης βρίσκονταν σε πλήρη εξέλιξη από τα τέλη Ιουνίου. Η εκσκαφή έχει εξαλείψει περισσότερα από τα δύο τρίτα των κτιρίων. Μόνο μερικά σπίτια παραμένουν ανάμεσα σε πινακίδες “απαγορεύεται η καταπάτηση”. Ο ατμός από τους πύργους ψύξης του σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας που τροφοδοτεί ο άνθρακας υψώνεται στον ορίζοντα.
Ο Μάρτιν Κλάους, υπεύθυνος της LEAG για την επανεγκατάσταση, λέει ότι η εταιρεία έχει κάνει ό,τι μπορεί για να διευκολύνει τη μετάβαση για τους κατοίκους της πόλης. «Δεν θέλουμε κανείς να βρεθεί σε χειρότερη οικονομική κατάσταση λόγω της μετεγκατάστασης», λέει ο Kλάους.
Η γερμανική κυβέρνηση κατέληξε σε συμφωνία με τον γίγαντα του άνθρακα RWE AG για τη διακοπή της χρήσης του καυσίμου μέχρι το 2030, οκτώ χρόνια νωρίτερα από το χρονοδιάγραμμα, γεγονός που θα εξοικονομήσει περισσότερα χωριά από τον εκσκαφέα.
Αλλά η LEAG, μέρος της αυτοκρατορίας του Τσέχου δισεκατομμυριούχου Ντάνιελ Κρετίνσκι, θέλει πρόσβαση στον άνθρακα κάτω από το Mühlrose πριν βγει από τη βιομηχανία. Η εταιρεία υπέβαλε την αίτησή της για εξόρυξη τον Μάρτιο και η κρατική περιφερειακή αρχή λέει ότι την αξιολογεί.
Ο υπουργός Οικονομίας και Κλιματικής Δράσης της Γερμανίας, Ρόμπερτ Χάμπεκ του κόμματος των Πρασίνων, δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου στο Βερολίνο στις αρχές Ιουνίου ότι ο λιγνίτης εξασφάλισε τον πλούτο της χώρας στο παρελθόν, αλλά ο καιρός του φτάνει στο τέλος του. Ωστόσο, δεν μπορεί να κάνει και πολλά πράγματα εξαιτίας των συμβολαίων που υπέγραψε η προηγούμενη κυβέρνηση με τις εταιρείες εξόρυξης, τα οποία τώρα εμποδίζουν τις πολιτικές προσπάθειες να απαλλαγούμε από τον άνθρακα.
Αντ’ αυτού, ο Χάμπεκ ανακοίνωσε ένα πακέτο βοήθειας για τη LEAG σύμφωνα με μια προηγούμενη συμφωνία: τουλάχιστον 1,2 δισεκατομμύρια ευρώ (1,3 δισεκατομμύρια δολάρια) για να καλυφθεί το κόστος των απωλειών θέσεων εργασίας και της αποκατάστασης της γης μετά το τέλος της εξόρυξης, αλλά μέχρι το 2038, το έτος που ήταν ο αρχικός στόχος.
Ο Χάμπεκ ελπίζει ότι οι δυνάμεις της αγοράς θα ωθήσουν σε πρόωρη έξοδο, καθώς η πτώση των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας και η αύξηση του κόστους για τη ρύπανση του περιβάλλοντος καθιστούν όλο και πιο ασύμφορη την καύση του ορυκτού καυσίμου στη Γερμανία. Η Τζόζεφιν Τεμπ, ερευνήτρια στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Flensburg, η οποία είναι συν-συγγραφέας μιας μελέτης για την εξόρυξη λιγνίτη που δημοσιεύθηκε στα τέλη Ιουνίου, λέει ότι η εξόρυξη κάτω από το Mühlrose θα ήταν ασύμφορη.

Τι λέει η LEAG
Η LEAG λέει το αντίθετο. Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο Θόρστεν Κράμερ, η εταιρεία κάνει υπολογισμούς με διαφορετικά σενάρια για τη λιγνιτική της δραστηριότητα. «Υποθέτουμε ότι θα συνεχίσουμε να παράγουμε έσοδα μέχρι το 2038», λέει.
Έχουν υπάρξει λίγες διαμαρτυρίες όπως αυτές που ξέσπασαν πέρυσι σε άλλα μέρη της Γερμανίας. Η RWE προκάλεσε την οργή των ακτιβιστών όταν αποφάσισε να ισοπεδώσει ένα τελευταίο χωριό στη Ρηνανία. Ακολούθησε μια αντιπαράθεση υψηλού προφίλ στην οποία συμμετείχε η Σουηδή περιβαλλοντική ακτιβίστρια Γκρέτα Τούνμπεργκ.
Πριν από πέντε χρόνια, η πλειοψηφία των κατοίκων του Mühlrose ψήφισε να απομακρυνθούν, μετά από σχεδόν τρεις δεκαετίες αγώνα για την επέκταση του λιγνίτη, σύμφωνα με τον Ρόμπερτ Σπρέιζ, τον δήμαρχο. «Ήταν επιθυμία τους να μετεγκατασταθούν», λέει. «Απλώς είχαν βαρεθεί τον θόρυβο και τη σκόνη. Στο αποκορύφωμα των εργασιών, τα παράθυρά μας έπρεπε να καθαρίζονται σχεδόν καθημερινά».
Περίπου οι μισοί από τους κατοίκους έχουν μετακομίσει σε μια περιοχή μετεγκατάστασης, που ονομάζεται Mühlrose-neu, σε μικρή απόσταση με το αυτοκίνητο, μέρος του χωριού Schleife.
Η LEAG αναμένει να πάρει την κυριότητα όλης της γης μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους και να ξεκινήσει τις εκσκαφές το 2029. Σε περίπτωση που η μεταλλευτική αρχή εγκρίνει τα σχέδια, οι ιδιοκτήτες των δασών θα υποβάλουν νομική καταγγελία, λέει ο Ρενέ Σούστερ, ακτιβιστής της περιβαλλοντικής ομάδας Green League.

Πηγή: https://www.newmoney.gr/roh/bloomberg/germania-i-viomichania-anthraka-exafanizi-apo-ton-charti-to-istoriko-muhlrose/

Διαβάστε περισσότερα...

Ένα οδοιπορικό στο εγκαταλελειμμένο εργοστάσιο της ΑΕΒΑΛ με ένα απόκοσμο και συνάμα γοητευτικό σκηνικό...

κάποιος επισκεφθεί την πόλη της Πτολεμαΐδας θα παρατηρήσει την έντονη βιομηχανική δραστηριότητα που επικρατεί στα πέριξ της πόλης. Λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι στο υπέδαφος της επαρχίας της Εορδαίας, της οποίας η Πτολεμαΐδα είναι πρωτεύουσα, συγκεντρώνεται το 60% των εκμεταλλεύσιμων λιγνιτικών κοιτασμάτων της Ελλάδας και παράγεται το 70% της συνολικής ενέργειας της χώρας, δικαίως η πόλη χαρακτηρίζεται η «ενεργειακή πρωτεύουσα» της Ελλάδας, με ό,τι κι αν συνεπάγεται αυτό. Σε απόσταση περίπου δυο χιλιομέτρων από την Πτολεμαΐδα υπάρχουν οι εγκαταλελειμμένες εδώ και 27 χρόνια εγκαταστάσεις τις Ανώνυμης Εταιρείας Βιομηχανίας Αζωτούχων Λιπασμάτων η αλλιώς ΑΕΒΑΛ.
Το βιομηχανικό συγκρότημα κατασκευάστηκε με δαπάνες του ελληνικού Δημοσίου και η ανέγερση του τελείωσε τον Νοέμβριο του 1963, οπότε άρχισε η δοκιμαστική λειτουργία που κράτησε μέχρι την 30/4/1965. Σκοπός της ίδρυσης της ΑΕΒΑΛ στην Πτολεμαΐδα ήταν η αξιοποίηση του τοπικού παραγόμενου λιγνίτη με την εξαέρωση του οποίου παραγόταν αμμωνία, η οποία αποτελεί την κυριότερη ενδιάμεση πρώτη ύλη της λιπασματοβιομηχανίας λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς της σε άζωτο (82%). Από το 1964 μέχρι και τα μέσα του 1995 τα προϊόντα της ΑΕΒΑΛ ήταν αζωτούχα λιπάσματα (νιτρικά) τα οποία παράγονταν εξ ολοκλήρου από αμμωνία. Μετά από σωρεία προβλημάτων τα οποία διογκώνονταν με την πάροδο του χρόνου (χρέη προς τη ΔΕΗ, ανταγωνισμός από εγχώριες αλλά και ξένες λιπασματοβιομηχανίες, υψηλό κόστος παραγωγής, απαρχαιωμένο τμήμα παραγωγής αμμωνίας, μεγάλος αριθμός εργαζόμενων κ.α.) το εργοστάσιο σταμάτησε να λειτουργεί οριστικά το 1997, και έκτοτε εγκαταλείφθηκε.

Από τα συνολικά 1707 στρέμματα που καταλαμβάνει η ΑΕΒΑΛ, το 2005 και μετά από πρόταση του Δήμου Πτολεμαΐδας, καθορίστηκε η θέση, η έκταση και τα όρια για τη δημιουργία του Βιοτεχνικού Πάρκου (ΒΙΟ.ΠΑ.) Πτολεμαΐδας συνολικής έκτασης 506 στρεμμάτων. Σήμερα ο χώρος κυρίως κοντά στην είσοδο του εργοστασίου χρησιμοποιείται για το παρκάρισμα και τη συντήρηση των απορριμματοφόρων του Δήμου. Κατά την είσοδο μου με προειδοποίησαν να έχω το νου μου για ενδεχόμενους κινδύνους όπως φίδια και σκυλιά, ενώ μάλιστα ένας υπάλληλος αστειευόμενος είπε: «Έχουμε και αρκούδες αλλά τέτοια εποχή λείπουν!». Επίσης μου είπαν να είμαι ιδιαίτερα προσεκτικός στο που πατάω γιατί οποιοδήποτε κομμάτι κτηρίου μπορούσε να καταρρεύσει ανά πάσα στιγμή. Ευχαριστώντας τους για τις πληροφορίες ξεκίνησα την περιπλάνησή μου. Περπατώντας στους άλλοτε ασφάλτινους δρόμους του συγκροτήματος και παρατηρώντας τις εγκαταστάσεις κατακλύστηκα από δέος. Το μέγεθος των κτηρίων και η πολυπλοκότητα των εγκαταστάσεων σε αφήνουν με το στόμα ανοιχτό, ενώ η απόλυτη ησυχία που επικρατεί διακόπτεται που και που από το θρόισμα των φύλλων της πυκνής βλάστησης που έχει πλέον περικυκλώσει τα θεόρατα κουφάρια των κτηρίων.

Υπάρχουν παντού ενδείξεις ενός μέρους που κάποτε έσφυζε από ζωή. Αφίσες, πινακίδες, σκονισμένα αρχεία, εργαλεία, υλικά, προσωπικά αντικείμενα, μέσα προστασίας, κάνουν την ανθρώπινη παρουσία να μοιάζει τόσο κοντινή αλλά ταυτόχρονα τόσο μακρινή.
Φεύγοντας έπιασα κουβέντα με τους υπάλληλους της τοπικής αυτοδιοίκησης και ένας από αυτούς με ρώτησε: «Τι έγινε, πως σου φάνηκε;» «Δεν έχω λόγια» απάντησα. «Εγώ μια φορά έκανα μια βόλτα και δεν ξαναπήγα, δε μπορώ με πιάνει μελαγχολία ,τόσα εκατομμύρια εξοπλισμός παρατημένος, τόσος κόσμος δούλευε εδώ.» Συνεχίζοντας την κουβέντα μας μοιράστηκε μαζί μου μια ιστορία που πιστεύω πως αξίζει να τη μεταφέρω. Παραθέτω τα λόγια του: «Πριν από δυο χρόνια το χειμώνα είχε χιονίσει εδώ στην Πτολεμαΐδα και έκανε αρκετό κρύο. Ένα πρωί που ήμουν στο γραφείο, κοιτάω έξω από το παράθυρο και βλέπω έναν ηλικιωμένο κύριο να μπαίνει στο εργοστάσιο και να περπατάει προς το εσωτερικό, βγήκα έξω και του λέω καλημέρα που πάτε;

Μου απαντάει: «Καλημέρα, δουλεύω στην Τρίτη ζώνη, πάρε τηλέφωνο τον υπεύθυνο και ενημέρωσέ τον ότι ήρθα σήμερα κανονικά για δουλειά, να μη με βγάλει Α/Α.» Τον ρώτησα το όνομα του και τον ενημέρωσα ότι το εργοστάσιο έχει κλείσει εδώ και πολλά χρόνια και έφυγε. Μετά μάθαμε ότι ήταν ένας 85χρονος κύριος με άνοια ο οποίος όντως δούλευε στο εργοστάσιο δεκαετίες πριν και περπάτησε 4 χιλιόμετρα μέσα στο κρύο και το χιόνι από το Προάστιο (οικισμός έξω από την Πτολεμαΐδα) για να έρθει μέχρι το εργοστάσιο για να δουλέψει»..
Ευχαριστούμε θερμά τον αντιδήμαρχο καθημερινότητας, καθαριότητας, πρασίνου & ανακύκλωσης Πτολεμαΐδας κ. Χρήστο Κεσκερίδη καθώς και τον υπεύθυνο γραφείου κίνησης κ. Ηλία Καφαντάρη που μας επέτρεψαν την άδεια στο Χώρο της ΑΕΒΑΛ.

Πηγή: https://e-ptolemeos.gr/ena-odoiporiko-sto-egkataleleimmeno-ergostasio-tis-aeval-me-ena-apokosmo-kai-synama-goiteftiko-skiniko

Διαβάστε περισσότερα...

ΣΗΘΥΑ, Ακρινή και το μέλλον των εργαζόμενων της ΔΕΗ στη συνάντηση Στάσση – Αμανατίδη. Πουθενά τα θέματα της Ποντοκώμης...

Η τιμολογιακή πολιτική της ΔΕΗ προς τον φορέα Τηλεθερμάνσεων της περιοχής (ΣΗΘΥΑ) και πως αυτή θα διαμορφωθεί από πλευράς Επιχείρησης καθώς και θέματα που αφορούν τοπικές κοινωνίες (Ακρινή και Αναργύρους), συζητήθηκαν στην Αθήνα κατά την διάρκεια συνάντησης του Διευθύνοντα Συμβούλου της ΔΕΗ Γιώργου Στάσση και του Περιφερειάρχη Δυτικής Μακεδονίας Γιώργου Αμανατίδη. Στη συνάντηση συμμετείχε και ο αναπληρωτής Διευθύνοντας Σύμβουλος της ΔΕΗ Αλέξης Παΐζης.
Σύμφωνα με την λιτή ανακοίνωση της Περιφέρειας, συμφωνήθηκε η καταβολή επιδότησης ενοικίου στους κατοίκους των Αναργύρων για όλο το 2024, κάτι που ζητούσαν επίμονα οι κάτοικοι εδώ και πολύ καιρό αφού η μετεγκατάσταση του οικισμού τους λόγω της κατολίσθησης του ορυχείου Αμυνταίου δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί.
Επίσης, συζητήθηκαν θέματα τιμολογιακής πολιτικής για την παροχή θερμικής ενέργειας προς τους φορείς διαχείρισης τηλεθερμάνσεων καθώς και της Μονάδας Πτολεμαΐδας 5 σε σχέση με την τηλεθέρμανση Πτολεμαΐδας. Ταυτόχρονα, εξετάστηκε η πιθανή αξιοποίηση ενός ατμοηλεκτρικού σταθμού της περιοχής μιας και αποτελεί μέρος της βιομηχανικής κληρονομιάς του τόπου ή η δημιουργία ενός «Μουσείου Ενέργειας – Λιγνίτη».
Επισημάνθηκε η δυνατότητα που θα πρέπει να δοθεί στους πολίτες της περιοχής για συμμετοχή μέχρι 5% στο μετοχικό κεφάλαιο των εταιρειών που κατασκευάζουν μεγάλα φωτοβολταϊκά έργα και στις οποίες συμμετέχει η ΔΕΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΑΕ με άλλους εταίρους ΚΑΙ συζητήθηκε ο τρόπος απόδοσης του φωτοβολταϊκού πάρκου των 35 MWatt στην Ενεργειακή Κοινότητα Ακρινής. Για το θέμα αυτό όπως και για το σύνολο των ενεργειών, ο Περιφερειάρχης θα ενημερώσει τους κατοίκους της Ακρινής σε ειδική εκδήλωση που θα γίνει στο χωριό.
Τέλος, ο κ. Αμανατίδης μετέφερε την ανησυχία των εργαζομένων της ΔΕΗ, όπως αυτές μεταφέρθηκαν από τα σωματεία «Σπάρτακος» και «Ένωση» για το μέλλον των εργαζόμενων της Επιχείρησης στην περιοχή μετά και το κλείσιμο των τελευταίων εργοστασίων. «Οι εκπρόσωποι της ΔΕΗ τον διαβεβαίωσαν για την εξασφάλιση των θέσεων εργασίας και, σε οποιαδήποτε περίπτωση, ότι δεν θα πληγούν τα συμφέροντά τους» αναφέρει χαρακτηριστικά η ανακοίνωση της περιφέρειας.

Πηγή: https://xronos-kozanis.gr/sithya-akrini-kai-to-mellon-ton-ergazomenon-tis-dei-sti-synantisi-stassi-amanatidi/

Διαβάστε περισσότερα...

Εναλλακτικό ενεργειακό κόμβο «βλέπει» τη Δυτική Μακεδονία το νέο χωροταξικό...

Τις βάσεις για την αναπτυξιακή προοπτική της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας έχει ως στόχο να θέσει το νέο Περιφερειακό Χωροταξικό Πλαίσιο Δυτικής Μακεδονίας, που εγκρίθηκε σε ΦΕΚ από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και ενέργειας και δόθηκε στη δημοσιότητα.
Πρόκειται για ένα μακροσκελές κείμενο, γενικόλογο σε πολλά σημεία του, αλλά και με αναφορές που είναι αρκετά ενδιαφέρουσες. Ιδιαίτερη μνεία γίνεται στα αναξιοποίητα αποθέματα, τόσο φυσικών πόρων, όσο και ανθρώπινου δυναμικού, τα οποία μπορούν να ενταχθούν δυναμικότερα στην παραγωγική της εξειδίκευση.
Βασικός στόχος η αναδιάρθρωση της παραγωγικής ενεργειακής δραστηριότητας, με την προώθηση της παραγωγής και έρευνας καθαρής ενέργειας, αλλά και την στροφή της Περιφέρειας στην έρευνα και την καινοτομία.
Ο χωροταξικός σχεδιασμός έχει ως δεδομένο την ανάγκη για διασφάλιση της ενεργειακής αυτάρκειας της Περιφέρειας και της χώρας ευρύτερα, παράλληλα με την ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας. Όπως αναφέρεται, η μετάβαση της περιφερειακής οικονομίας σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία έως το 2050 πρέπει να έχει ως βασικό ζητούμενο τη διατήρηση του χαρακτήρα της περιοχής ως ενεργειακού κέντρου της χώρας και την ανάδειξη της σε εναλλακτικό ενεργειακό κόμβο.

Αναπτυξιακή προοπτική και εξέλιξη της Περιφέρειας
H αναπτυξιακή προοπτική της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας στηρίζεται, εν μέσω άλλων, στην αναδιάρθρωση της παραγωγικής ενεργειακής δραστηριότητας, με την προώθηση της παραγωγής και έρευνας καθαρής ενέργειας. Στον εκσυγχρονισμό και τη διαφοροποίηση της περιφερειακής οικονομίας, με την ανασυγκρότηση και τον ανασχεδιασμό των τριών τομέων παραγωγής καθώς και τη στροφή της Περιφέρειας στην έρευνα και την καινοτομία.
Τα φυσικά και ανθρωπογενή αποθέματα που έχει η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, της δίνουν τη δυνατότητα να αναδείξει ένα παραγωγικό προφίλ προς την ανταγωνιστική και ποιοτική αγροτική παραγωγή, τον εναλλακτικό τουρισμό και τον πολιτισμό. Ορισμένες υποδομές και υπηρεσίες περιφερειακής κλίμακας μπορούν να ενισχύσουν τη δυναμική τους με την αξιοποίηση της συνοριακής θέσης της Περιφέρειας και με τη συμπληρωματικότητα με άλλους κλάδους, συμβάλλοντας πιο ενεργά στη διαφοροποίηση και ανάπτυξη της περιφερειακής οικονομίας (Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, υποδομές υγείας).
Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά «H μετάβαση της περιφερειακής οικονομίας σε μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία έως το 2050 πρέπει να έχει ως βασικό ζητούμενο τη διατήρηση του χαρακτήρα της περιοχής ως ενεργειακού κέντρου της χώρας και την ανάδειξη της σε εναλλακτικό ενεργειακό κόμβο (μέσω της αξιοποίησης της ενεργειακής της ταυτότητας και της ευνοϊκής διεθνούς συγκυρίας), παράλληλα με τον εκσυγχρονισμό και τη διαφοροποίηση της τοπικής οικονομίας, την ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής και του περιβάλλοντος».
Η καθαρή ενέργεια και η αποθήκευσή της, συμπεριλαμβανομένου του πράσινου υδρογόνου και των επιμέρους υποδομών και δικτύων που αυτό απαιτεί, προτάσσονται ως κύριος τομέας για τον εκσυγχρονισμό και τον παραγωγικό μετασχηματισμό της Περιφέρειας. Παράλληλα, η ενίσχυση της ανθεκτικότητας του παραγωγικού συστήματος της Περιφέρειας συνεπάγεται τη διαφοροποίηση των επιχειρήσεων και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς τους. Ιδιαίτερα σημαντικός για το σκοπό της ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας του παραγωγικού συστήματος είναι ο ρόλος της έρευνας και της καινοτομίας και της σύνδεσης του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας και άλλων ερευνητικών φορέων με τις επιχειρήσεις.
Ιδιαίτερη σημασία δίνεται στη δημιουργία ενός οικοσυστήματος καινοτομίας στην περιοχή, αναδεικνύοντας ως τομείς πρωταρχικού ενδιαφέροντος την καθαρή ενέργεια, τις τεχνολογίες πληροφορικής και την αγροδιατροφή, λόγω των εξειδικεύσεων της Περιφέρειας. Σημαντικό ρόλο προς την κατεύθυνση αυτή θα διαδραματίσει η προωθούμενη Ζώνη Καινοτομίας, η οποία προβλέπεται να αναπτυχθεί στον άξονα Κοζάνης-Πτολεμαΐδας-Αμυνταίου-Φλώρινας, ως φορέας ομπρέλα για την ανάπτυξη υποδομών και δράσεων που προωθούν την καινοτομική επιχειρηματικότητα, και θα αποτελέσει έναν από τους βασικούς μοχλούς αλλαγής του οικονομικού και παραγωγικού μοντέλου στη μεταλιγνιτική περίοδο της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας.

Η Κοζάνη ως βασικός πόλος και άξονας ανάπτυξης
Βασικός πόλος ανάπτυξης εθνικής εμβέλειας στη Δυτική Μακεδονία ορίζεται η Κοζάνη, η οποία σύμφωνα με το Γενικό Πλαίσιο Χωρικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης κατατάσσεται στους δευτερεύοντες εθνικούς πόλους και αποτελεί το κυρίαρχο αστικό κέντρο της Περιφέρειας. Επίσης, βρίσκεται ανάμεσα στα δύο πολυπολικά συμπλέγματα ανάπτυξης δικτύων συνεργασίας μεταξύ γειτονικών αστικών κέντρων που έχουν οριστεί και διαμορφώνεται από τα αστικά κέντρα Κοζάνη, Πτολεμαΐδα, Αμύνταιο και Φλώρινα. Ο αναπτυξιακός της ρόλος συνδέεται στενά με την παραγωγή ενέργειας, καθώς αποτελεί τον κύριο πόλο του πολυπολικού συμπλέγματος ανάπτυξης ως προς τον κλάδο της παραγωγής και έρευνας καθαρής ενέργειας, αλλά και με την καινοτομική επιχειρηματικότητα ως πόλος της προωθούμενης Ζώνης Καινοτομίας.
Η Κοζάνη καλείται να αναβαθμίσει τον ρόλο της τόσο ως κέντρο περιφερειακής εμβέλειας όσο και ως δευτερεύων εθνικός πόλος με διαπεριφερειακή εμβέλεια και να αναλάβει ρόλο και ως πόλος – κόμβος στον ευρύτερο διασυνοριακό χώρο των Δυτικών Βαλκανίων και ειδικότερα στον χώρο Ελλάδα-Βόρεια Μακεδονία-Αλβανία, αξιοποιώντας αφενός την εγγύτητα με χώρες της διασυνοριακής ζώνης και τη βελτίωση της προσβασιμότητας σε αυτές και αφετέρου αναβαθμίζοντας τον ρόλο της ως κόμβου οικονομικής και επιχειρηματικής επικοινωνίας με τις χώρες αυτές ιδιαίτερα στον τομέα της παραγωγής και έρευνας καθαρής ενέργειας.
Επιπλέον, αξιοποιώντας τη συνεργασία και διασύνδεση των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με τις τοπικές επιχειρήσεις και φορείς για την ανάπτυξη καινοτόμων δραστηριοτήτων και τη δημιουργία καινοτόμων κλάδων, η Κοζάνη προτείνεται να παίξει τον ρόλο κέντρου εφαρμοσμένης έρευνας και επιχειρηματικών μονάδων συγκέντρωσης (cluster) με σκοπό την ανάπτυξη τεχνογνωσίας και εξειδίκευσης. Επιδιώκεται να ενισχυθεί με κρίσιμες υπηρεσίες περιφερειακού ενδιαφέροντος, με στόχο την αναβάθμιση της βασικής αυτονομίας της Περιφέρειας σε υπηρεσίες διοίκησης και σε κοινωνικές υπηρεσίες. Από την άποψη της κοινωνικής υποδομής προτείνεται η αναβάθμιση του Γενικού Νοσοκομείου Κοζάνης σε Περιφερειακό Νοσοκομείο και η συλλειτουργία του με το Νοσοκομείο της Πτολεμαΐδας.
Λαμβάνοντας υπόψη και το ΣΔΑΜ, κρίνεται σκόπιμη η ενίσχυση των επιχειρηματικών υποδομών της Κοζάνης με την προώθηση Επιχειρηματικών Πάρκων του ν. 4982/2022, εμπορευματικών πάρκων και πάρκων κυκλικής οικονομίας, ιδίως σε υποβαθμισμένες εκτάσεις και εγκαταστάσεις που αποκαθίστανται, εντός των πυρήνων της ΖΑΠ Κοζάνης, καθώς και σε περιοχές εγκαταλελειμμένης αστικής γης ή εγκαταλελειμμένων βιομηχανικών εγκαταστάσεων.
Στην κατεύθυνση της ανάπτυξης καινοτομικής επιχειρηματικότητας, κρίνεται σκόπιμη η υλοποίηση του προβλεπόμενου 1ου Θύλακα της προωθούμενης Ζώνης Καινοτομίας (Επιστημονικό Τεχνολογικό Πάρκο Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας), ο οποίος θα περιλαμβάνει υποδομές ανάπτυξης καινοτομίας, συστέγασης επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, υλοποίησης εργαστηρίου Ευφυούς Πόλης, θερμοκοιτίδα και κόμβο επιτάχυνσης νεοφυούς επιχειρηματικότητας και συναφείς παρεμβάσεις.
Με την αναβαθμισμένη οδική σύνδεση της πόλης, μέσω της Εγνατίας Οδού και των καθέτων αξόνων, σε συνδυασμό με την ανάδειξη της διαπεριφερειακής και εθνικής εμβέλειας του αεροδρομίου Κοζάνης και την υλοποίηση των σχεδιαζόμενων σιδηροδρομικών συνδέσεων καθίσταται δυνατή και επιδιώκεται η μετατροπή της Κοζάνης σε πολυτροπικό κέντρο μεταφορών της Περιφέρειας.
Τέλος, απαιτούνται ολοκληρωμένες παρεμβάσεις που αφενός θα αναδεικνύουν τον υποστηρικτικό και προωθητικό αναπτυξιακό ρόλο της Κοζάνης και αφετέρου θα διασφαλίζουν την απαιτούμενη ποιότητα ζωής των κατοίκων και την παραμονή τους στην περιοχή. Ειδικότερη έμφαση δίνεται στο κέντρο της πόλης, καθώς και σε περιοχές που αντιμετωπίζουν προβλήματα φτώχειας και περιβαλλοντικής υποβάθμισης. Για την ανάδειξη του ρόλου της πόλης επιδιώκεται η βελτίωση του αστικού περιβάλλοντος και της εικόνας της μέσω δράσεων ολοκληρωμένου αστικού σχεδιασμού.
Αναφορικά με την Πτολεμαΐδα, καλείται να ισχυροποιήσει τον ρόλο της ως σημαντικό εναλλακτικό ενεργειακό κέντρο και να αξιοποιήσει τις ευκαιρίες που προκύπτουν από τον κλάδο της παραγωγής ενέργειας για τη δημιουργία παράλληλων-συμπληρωματικών δραστηριοτήτων. Παράλληλα, απαιτείται η ενίσχυση της πόλης ώστε να αποτελέσει διοικητικό, παραγωγικό και εμπορικό κέντρο υποστήριξης της Αναπτυξιακής Ενότητας Εορδαίας.
Από την άποψη της κοινωνικής υποδομής, προτείνεται η αναβάθμιση του Γενικού Νοσοκομείου Πτολεμαΐδας σε Περιφερειακό Νοσοκομείο, στα πλαίσια της συλλειτουργίας του με το Νοσοκομείο της Κοζάνης.
Για τα Σέρβια και το Βελβεντό προτείνεται η μεταξύ τους δικτύωση ώστε να αποτελέσουν ένα ισχυρό δίπολο αγροτικής ανάπτυξης, προώθησης τοπικών προϊόντων ποιότητας, ειδικότερα οπωροφόρων και κρασιού, και τουριστικής ανάπτυξης της Ειδικής Χωρικής Ενότητας Πιερίων-Πολυφύτου.
Στη Σιάτιστα και στη Δεσκάτη, λαμβάνοντας υπόψη και τις κατευθύνσεις του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τη Βιομηχανία, κρίνεται σκόπιμη η προώθηση Επιχειρηματικών Πάρκων του ν. 4982/2022 με έμφαση στη μεταποίηση αγροτικών προϊόντων.
Η Αιανή καλείται να λειτουργήσει ως κέντρο πολιτισμού και τουρισμού.
Ο Κρόκος καλείται να ενισχύσει τον ρόλο του ως δυναμικό κέντρο αγροτικής ανάπτυξης.
Το Λιβαδερό καλείται να ενισχύσει τον ρόλο του ως παραδοσιακό κέντρο κτηνοτροφίας και προτείνεται να αποτελέσει μαζί με την Ελάτη ένα δυναμικό δίπολο-κέντρο κτηνοτροφικής ανάπτυξης.
Το Τρανόβαλτο, λόγω της παραγωγικής του εξειδίκευσης στον κλάδο του μαρμάρου, καλείται να ενισχύσει τον ρόλο του ως παραγωγικό κέντρο εξόρυξης μαρμάρου.

Οικοσυστήματα ιδιαίτερης οικολογικής αξίας
Στο Χωροταξικό σχέδιο αναγνωρίζονται ευρείες ζώνες φυσικής κληρονομιάς και τοπίου με μεγάλη αξία (οικολογική και αισθητική) και ποικίλο καθεστώς προστασίας, όπου παρατηρείται συσσώρευση, εναλλαγή και ποικιλότητα φυσικών και ανθρωπογενών αποθεμάτων. Αυτές οι ζώνες αφορούν:
α) στο σύστημα των Λιμνών Πρεσπών (Εθνικό Πάρκο Πρεσπών), β) στη δυτική ορεινή ζώνη Γρεβενών (Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου), γ) στη ζώνη Βόρα – Βεγορίτιδας, δ) στη ζώνη Βιτσίου – Χειμαδίτιδας, ε) στο σύμπλεγμα Όρους Γράμμου, στ) στο σύμπλεγμα Όρους Βούρινου, ζ) στα Στενά Αλιάκμονα – Πιέρια και η) στην περιοχή Καστοριάς.
Αναγνωρίζονται επίσης δίκτυα μεμονωμένων στοιχείων του φυσικού περιβάλλοντος, όπως τοπία ιδιαίτερου φυσικού κάλους, προστατευόμενοι φυσικοί πυρήνες, ιδιαίτεροι γεωλογικοί σχηματισμοί, μεμονωμένα ή σε διακριτές συσσωρεύσεις (π.χ. Παγκόσμιο Γεωπάρκο UNESCO Γρεβενών – Κοζάνης), λιμναίες – παραλίμνιες περιοχές και τεχνητές λίμνες.

Ανάπτυξη ΑΠΕ
Σχετικά με τις ΑΠΕ δίνονται κατευθύνσεις , όπου αναφέρεται πως η δημιουργία νέων φωτοβολταϊκών συστημάτων θα πρέπει να πραγματοποιείται κατά προτεραιότητα στους πυρήνες των Ζωνών Απολιγνιτοποίησης και να αξιοποιεί περιοχές με ευχέρεια διασύνδεσης με το δίκτυο, καθώς και περιοχές άγονες ή μη αρδευόμενες και περιοχές που δεν προορίζονται για βόσκηση, κατά προτίμηση αθέατες από κηρυγμένα διατηρητέα μνημεία της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς και άλλα μνημεία μείζονος σημασίας, και από περιοχές με υψηλό δείκτη τουριστικής ανάπτυξης.
Για την ανάπτυξη αιολικών συστημάτων (μεμονωμένων ή σε συστοιχίες) προς παραγωγή ενέργειας θα πρέπει να λαμβάνεται ειδική μέριμνα για την αξιολόγηση των επιπτώσεών τους στο τοπίο.

Πηγή: Θένια Βασιλειάδου – www.xronos-kozanis.gr ΄Όλο το ΦΕΚ εδώ

Διαβάστε περισσότερα...

Ο Δήμαρχος Κοζάνης, απαντά εν συντομία στο kozan.gr, που βρισκόμαστε και τι απομένει να γίνει σε ό,τι αφορά την Ποντοκώμη...

Διαβάστε περισσότερα...